حال كه ازدواج را عاملی برای رفاه و گسترش آسایش جامعه می دانیم آیا تاكنون از خود پرسیده ایم كه چرا ازدواج ها و پیوند ها به جدایی ها می انجامد و چرا بعضی از زوج ها با هم همدلی و هم فكری و تفاهم دارند و بعضی دیگر ندارند ؟ آیا از خود پرسیده ایم كه چگونه می شود زنان و شوهرانی كه مدعی بوده اند نمی توانند با یكدیگر زندگی كنند پس از چندی توانسته اند به خوبی با هم زندگی كنند ؟ این نوشته می تواند برای كسانی كه در مرحله تصمیم گیری برای ازدواج و یا در آستانه ازدواج هستند و نیز كسانی كه روابط زناشویی آنها آشفته شده است مفید باشد
نكته اول : نخستین نكته این است كه انجام دادن هر كاری به مهارت و دانش نیاز دارد . یعنی برای یك همسر توانا شدن باید دانایی ها، دانش ها و مهارت های لازم را كسب كرد از این رو توصیه می شود با مطالعه كتاب های تربیتی -روان شناسی- آیین همسرداری به دانش و مهارت خود بیفزایید .
نكته دوم : خانواده یك نهاد اصلی و ویژه جامعه است و برقراری روابط انسانی سالم و درست میان اعضای خانواده مهمترین عامل سلامت خانواده است سعی كنید با همدلی هم فكری همكاری و هماهنگی روابط سالمی را میان اعضای خانواده خود برقرار نمایید .
نكته سوم : در ارزیابی روابط زناشویی هر یك از زوج ها بدانند كه همسر او نزدیك ترین و محرم ترین فرد است لذا توصیه می شود به همسرتان به عنوان یك نیمه تن حامی و پشتیبان نگاه كنید و تلاش نمایید وی را خوشبخت كنید.
نكته چهارم : زن و شوهر با یادگیری مهارت های ارتباطی و به كار بستن آنها می توانند روابط خود را بهبود بخشند، متحول سازند و در فضایی سرشاز از حسن تفاهم و حسن نظر به حل و فصل مسائل خود بپردازند برخی از این مهارت ها عبارتند از: فعالانه به حرفهای یكدیگر، گوش كردن تشریك مساعی و مشورت كردن به عقاید یكدیگر احترام گذاشتن پذیرفتن یكدیگر و نظایر آن .
نكته پنجم : تحكیم روابط زناشویی علاقه به داشتن یك ارتباط سالم ،ایجاد یك كانون گرم و صمیمی و نایل شدن به تفاهم از مسئولیت همه اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر است. از این رو می توان گفت كه حل مسائل زناشویی و خانوادگی مستلزم كوشش همه جانبه اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر است .
نكته ششم : وقتی در زندگی زناشویی اختلاف نظر و سوء تفاهمی بروز كند به جای سرزنش كردن یكدیگر و تفسیر نادرست به شناسایی مسئله علت یابی و سرانجام راهیابی آن بپردازید . اگر چه باید اعتراف كرد كه گاهی اوقات شناسایی مساله واقعی و مشكل اصلی و یافتن علت ها و ریشه ها دشوار است، زیرا آنچه كه روی پرده است با آنچه كه پشت پرده است متفاوت میباشد و شناخت ریشه ها اصلی مساله كاری ماهرانه و پر پیچ و خم است كه كمك و مشاوره افراد متخصص را طلب می كند .
نكته هفتم : لازمه ایجاد حفظ و استمرار روابط زناشویی سالم داشتن، تعهد ، وفاداری و اعتماد انصاف صمیمیت پذیرفت متقابل ،سعه صدر متقابل، تفاهم متقابل و اعتماد متقابل است. پس با رعایت این اصول نسبت به همسرتان احساس مسئولیت كنید و در خانواده فضایی سرشار از امنیت روانی و عاطفی ایجاد كنید .
نكته هشتم : مهمترین علل پدیدآیی مسائل و مشكلات زناشویی سوء ارتباطات و سوء تفاهمات است. بنابراین هم زن و هم شوهر هر یك به سهم خود مسئولیت دارند كه از وجود آمدن سوء تفاهم و سوء ارتباطات پیشگیری كنند و در اولین فرصت ممكن به حل و فصل آنها بپردازند، زیرا سوء تفاهمات و سوء ارتباطات به صورت یك فرایند مخرب و پیش روند عمل می كند گاهی یك سوء تفاهم كوچك ماندن یك گلوله برفی به تدریج به یك بهمن بزرگ تبدیل می شود و بنیاد زندگی زناشویی را از بیخ و بن بر می كند و متلاشی می سازد برای مثال ممكن است كسی در ارتباط با سكوت همسرش بگوید وقتی او سكوت می كند معنایش این است كه او مرا دوست ندارد در حالی كه ممكن است سكوت او معانی گوناگون داشته باشد برای مثال ممكن است در خانواده ای برای تربیت و اصلاح رفتار نامطلوب از سكوت به عنوان یك تقویت كننده منفی استفاده شود .
نكته نهم : مورد تایید شدن واقع شدن مورد محبت قرار گرفتن و مورد توجه بودن از نیازهای اساسی انسان است، سعی كنید در روابط زناشویی تان به نوعی و طریقی رفتارهای مطلوب همسرتان را مورد توجه قرار دهید و تایید كنید همسر شما باید بفهمد كه برای او ارزش قائل هستید خلاصه آن كه تشویق و تایید باید در جمع باشد و تذكر نكات منفی و انتقاد باید به صورت محرمانه و در تنهایی صورت گیرد .
نكته دهم : یادتان باشد كه مساله یك طرف و شیوه برخورد با مساله طرف دیگر است. به جای انتخاب روش پرخاشگرانه ،خشونت آمیز و بدبینانه بهتر است روش مسالمت آمیز، صمیمانه و خوش بینانه را انتخاب كرد اگر رفتاری برای شما مبهم است ساده ترین راه این است كه از همسرتان سوال كنید هدف شما از انجام این كار چیست ؟ منظور شما از این حرف چیست و ...
نكته یازدهم : در اكثر موارد با وجود این كه زن و شوهر با زبان واحدی با یكدیگر سخن می گویند اما آنچه كه یكی میگوید و آنچه دیگری می شنود اغلب متفاوت است و در نتیجه مشكلات ارتباطی را به دنبال می آورد لذا توصیه می شود هم زن و هم شوهر دیدگاه خود را در مورد مساله یا مشكل مورد نظر به زبان ساده و صادقانه بیان كنند در این باره یادآور شد كه خشونت را نباید با خشونت پاسخ گفت ، بلكه خشونت را باید با سكوت پاسخ گفت و بعدا در موقعیت مناسب دیگری درباره مساله مورد نظر به بحث و گفت و گو پرداخت
نكته دوازدهم : سعی كنید با نگرش مثبت نسبت به یكدیگر با مشورت كردن و هماهنگی امور زندگی ،خانوادگی، تعلیم و تربیت فرزندان، فعالیت های اجتماعی، اوقات فراغت و چگونگی صرف آن دید و بازدیدهای خانوادگی و نظایر آن را تنظیم و برنامه ریزی كنید .
نكته سیزدهم : درهر فرصتی كه پیش می آید سعی كنید با همسر و اعضای خانواده تان ارتباط كلامی و عاطفی برقرار كنید و به گفت و گوهای خانوادگی بپردازید. شایان ذكر است كه زن ها از صحبت كردن با همسرشان بیشتر لذت می برند و از این روش برای نشان دادن مهر و علاقه خود نسبت به همسرشان استفاده می كنند بنابراین توصیه می شود شوهران فعالانه به صحبت های همسران خود گوش كنند واكنش مناسب نشان دهند .چنانچه شوهر یا زن در شرایط خاصی نتواند به صحبت های همسرش گوش كند باید این موضوع را صادقانه و صمیمانه مطرح و تقاضا كند ،صحبت كردن درباره آن موضوع را به فرصت دیگری موكول كند. در هر حال از پیش آمدن این حالت جلوگیری كنید كه همسر شما فكر كند و احساس نماید كه شما مشغول كار و فعالیت خودتان هستید و به حرفهای او گوش نمی كنید و توجه ندارید .
نكته چهاردهم : زن و شوهر باید هر چه بیشتر با یكدیگر ارتباط كلامی و عاطفی برقرار كنند و سوء تفاهمات و سوء ارتباطات را هر چه زودتر شناسایی و رفع و اصلاح كنند .نكته حائز اهمیت این است كه زن و شوهر باید خود راساً به حل مشكلات زناشویی و خانوادگی اقدام كنند و پیش از آن كه موضوع را با كس دیگری در میان گذارند به منزله دو انسان عاقل و بالغ مساله را منصفانه بین خود حل و فصل كنند و اجازه ندهند دیگران در این امر مداخله كنند .
نكته پانزدهم : زن و شوهر باید مشخص كنند كه از یكدیگر چه انتظاراتی دارند آنها باید گاه گاهی در یك فضای محرمانه محبت آمیز و صمیمانه به ارزیابی رفتار و روابط یكدیگر بپردازند و از یكدیگر سوال كنند آیا از من راضی هستی آیا من توانسته ام انتظارات تو را پاسخگو باشم و نسبت به من چه احساسی داری و نظایر آن زن و شوهر نباید تصور كنند كه این انتظارات به قدری روشن و گویا هستند كه نیاز به این طرح و بیان آن نیست و همه می دانند .
نكته شانزدهم : در رویارویی با مسائل و مشكلات زناشویی همواره باید انصاف داشت به بیان دیگر خود را در وضعیت طرف مقابل قرار دادن و قبول مسئولیت خود و شناخت انتظارات متقابل قدم اول در حل و فصل اختلافات زناشویی است.
نكته هفدهم : داشتن نگرشهای آرمان گرایانه و شاعرانه نسبت به ازدواج و روابط زناشویی از سویی و ازدواج هایی كه براساس هوا و هوس جاذبه های مالی زیبایی صورت می گیرد از دیگر سو، زوج ها را بیشتر با سوء تفاهم ها ،تضادها و ... روبرو می سازد و این گونه پیوند ها خیلی زود به سستی می گراید.علت اصلی چنین مشكلاتی این است كه طرفین از برداشت های نادرست از یكدیگر و سرانجام به ارتباطات نامطلوب ختم می شود .
نكته هجدهم : براساس سوء ظن و گمان بد و حدس نادرست نمی توان زندگی كرد و ارتباط سالم برقرار نمود اگر موضوع و یا مساله ای ذهن زن و شوهر را به خود مشغول كرده است باید آن را به صراحت و صادقانه مطرح كرد و درستی یا نادرستی را مورد بررسی قرار داد . برای مثال امروز خسته به نظر می رسی چرا چه طور شد كه این حرف را زدی و یا این كار را كردی همواره زن و شوهر باید یكدیگر را به صبر و بردباری و اخلاص و توكل توصیه كنند .
نكته نوزدهم : لازمه ایجاد و حفظ و استمرار روابط زناشویی سالم و با نشاط این است كه فضای خانواده سالم و آرامش بخش باشد و زن و شوهر از مسخره كردن یكدیگر و گفتن سخنان طعنه آمیز و دو پهلو پرهیز كنند .
نكته بیستم : به جای در نظر گرفتن خصوصیات منفی بهتر است ویژگی های مثبت یكدیگر را در نظر بگیریم و به آنها توجه كنیم. بنابراین از پوز خند زدن ،مسخره كردن ،متلك گفتن، تحقیر كردن ،سرزنش كردن و به رخ كشیدن یكدیگر باید اجتناب كرد. این گونه رفتارهای نامطلوب موجب افزایش مقاومت های روانی در طرف مقابل می شود و ادامه زندگی زناشویی و ارتباط را دشوار و فاجعه آمیز می كند .
نكته بیست و یكم : اساس یك ارتباط سالم و با نشاط مثبت فكر كردن است .در زندگی شخصی، خانوادگی و زناشویی همواره سعی كنید به مثبت ها و موهبت ها و نعمت هایی كه در اختیار دارید بیندیشید نه به اموری كه در اختیار ندارید. برای مثال برخورداری از سلامت داشن فرزند و داشتن روابط جنسی رضایت بخش از نعمت هایی است كه در اختیار دارید و باید شاكر درگاه الهی باشید .
نكته بیست و دوم : گذشت و عفو عنصر اصلی استمرار و استحكام پیوند زناشویی از سوی هر یك از زوج هاست. لذا از خطاهای یكدیگر بگذرید و خطاهای همدیگر را تحمل كنید این نكته به ویژه در مورد شوهران توصیه شده است كه با زنان خود نیكی و مهربانی معاشرت كنید از بی عدالتی و خشونت بپرهیزید .
نكته بیست و سوم : زن و شوهر می تواند با یاد آوری برخی ایام ماند روز تولد ،سالگرد ازدواج و نظایر آن و دادن هدیه های هر چند كوچك و مثلا یك شاخه گل به طور نمادین یا سمبلیك عشق و علاقه و توجه خود را نسبت به یكدیگر بروز دهند.
نكته بیست و چهارم : زن و شوهر موظفند خود را در برابر یكدیگر آراسته و پاكیزه و جالب توجه نگهدارند و از پریشانی و نامرتبی اجتناب كنند .
نكته بیست و پنجم : از جایی كه نفس انسان تاثیر پذیر است لذا در انتخاب دوست و برقراری روابط دوستانه و یا معاشرت های خانوادگی با زوج های دیگر دقت كنید توصیه می شود زن و شوهر هر دو معیارهایی را با توافق یكدیگر مشخص كنند و براساس آنها به گزینش دوست و برقراری این گونه روابط اقدام نمایند .
نكته بیست و ششم : در روابط زناشویی سالم نه باید مرد سالاری باشد و نه زن سالاری. به بیان دیگر اصولا رابطه سلطه گرانه و سلطه پذیرانه چه از طرف زن و چه از طرف شوهر برای كانون گرم خانواده آفت بزرگی به شمار می آید .
نكته بیست و هفتم : خطای یكدیگر را در حضور فرزندان یا كسان دیگر مانند دوستان آشنایان و بستگان مانند پدر شوهر ،مادر شوهر، پدر زن و یا مادر زن بازگو نكنید و همواره احترام به بزرگترها و پدر و مادر را همواره به فرزندان خود یاد آوری كنید .
نكته بیست و هشتم : مساله اصلی این است كه تفاوت های فردی وجود دارد و زوج ها نباید یكدیگر را با كس دیگری مقایسه كنند. نكته حائز اهمیت این است كه زوج ها باید حاضر شوند این تفاوت ها را درك كنند و اختلافات زناشویی را در یك فضای محرمانه و صمیمانه مطرح كنند و معتقد باشند كه می شود و می توان به تفاهم رسید و یك ارتباط سالم برقرار كرد .
نكته بیست و نهم : تشویق و ابراز تشكر از رفتارهای مطلوب همسر تاثیر به سزایی در تكرار و استمرار آن رفتارها دارد و انگیزه تكرار آن رفتارهای مطلوب را بیشتر می كند .
نكته سی و ام : سعی كنید مورد یا موارد سوء تفاهم یا مسائل مورد اختلاف را هرچه زودتر و صریح تر مطرح كنید و به حل و فصل آنها بپردازید. از پیش داوری تصمیم های نادرست و غیر منطقی و شكل گیری افكار منفی پرهیز كنید برای مثال اگر همسر شما یك بار بد قولی كرده است به او نگویید تو همیشه بد قولی می كنی، در حالی كه ممكن است همسر شما این بار قولش را فراموش كرده باشد و یا علت خاصی داشته باشد .
نكته سی و یكم : از نسبت دادن القاب و زدن برچسب های ناگوار و نامطلوب به یكدیگر پرهیز كنید. بد قول ،زرنگ ،شلخته، هیز، بی احساس، نامهربان، بی عاطفه كله شق، یكدنده، لجباز، بی انصاف ،زور گو ،خود خواه و نظایر آن....
نكته سی و دوم : لازمه ایجاد تداوم و حفظ روابط زناشویی سالم انعطاف پذیری در رویارویی با تقاضا و در خواست های همسرتان می باشد آشفتگی روابط زن و شوهر به افسردگی و اضطراب یكی از آنها یا هر دوی آنها منجر می شود و در نتیجه بر شدت مشكلات موجود می افزاید . گاهی اوقات افسردگی و عصبانیت زن یا شوهر به علت اختلال دركار سیستم عصبی یا غدد درون ریز به ویژه تیروئید است . بنابراین توصیه می شود در اولین فرصت به پزشك متخصص مراجعه كنید .
نكته سی و سوم : برای حفظ و استمرار زندگی زناشویی زوجین باید تلاش كنید بیندیشید، وقت بگذارید احساس مسئولیت كنند و موانع برقراری ارتباط سالم را از میان بردارند .
