--- شناسایی توانمندی های بخش صنعت و معدن استان:

*اصلی ترین قابلیت های توسعه شامل:

1- منابع نفت و گاز:

استان ایلام دارای منابع عظیم نفت و گاز است به نحوی كه از نظر منابع گازی رتبه دوم كشور و از نظر منابع نفتی سومین استان غنی كشور به شمار می رود.

2- پتروشیمی و صنایع پائین دستی:

تولید 450 هزار تن محصولات پتروشیمی ایلام با تكمیل و راه اندازی مجتمع پتروشیمی استان كه بخش عمده ای از آن به صنایع پایین دستی اختصاص خواهد یافت، فرصت مناسبی را برای سرمایه گذاری در این بخش فراهم كرده است.

3- مواد معدنی:

مصالح ساختمانی مرغوب از قبیل مواد اولیه كلینكر و سیمان، سنگ گچ و آهك، شیل و مارن و سایر مواد معدنی از قبیل بیتومین و كلسیت و ماسه سیلیسی

4 - آب و خاك:

استان ایلام با توجه به تنوع آب و هوایی، دارای منابع سطحی و زیرسطحی مناسب آبی است كه با قرار گیری آنها در كنار دشتهای حاصلخیز از قبیل دشت عباس، دشت مهران، دشت موسیان و مناطق ایوان، شیروان، چرداول، دره شهر و آبدانان شرایط كشاورزی مناسبی را ایجاد كرده است كه به تبع آن ایجاد مجتمع های كشت و صنعت و صنایع تبدیلی و مكانیزاسیون عملیات كشاورزی ممكن می شود.

5 - مزیت های جغرافیایی و مرز مشترك:

الف - 435 كیلومتر مرز مشترك و كوتاه ترین مسیر به بغداد پایتخت عراق و شهرهای مذهبی كربلا، نجف، كاظمین و بازارهای عمده این كشور از طریق پایانه مرزی بین المللی مهران

ب - اشتراك ها فامیلی، قومی و مذهبی كه موجب افزایش امنیت در ارتباطات مذهبی و تجاری با كشور عراق شده است

ج - وجود گمرك، بازارچه مرزی و بزرگترین پایانه مرزی خاورمیانه در مهران، بازارچه مرزی دهلران، بزرگراه و راه آهن در حال احداث كربلا كه ارتباط مركز- ایران با كشور عراق را تسهیل می كند.

6 - شهرك های صنعتی:

هشت شهرك صنعتی در كلیه شهرستانها با زیرساختهای مناسب آب، برق، تلفن، گاز، جاده دسترسی و... كه آماده واگذاری است.

همچنین راه اندازی شهرك صنعتی شماره 2، در مركز استان با هدف ایجاد واحدهای صنعتی زیربخشی پتروشیمی و نفت و گاز اكنون در دست اقدام است.

--- مزیت های سرمایه گذاری استان:

مزیت های سرمایه گذاری یا ظرفیت های صنعتی شدن استان مبتنی بر اهداف و سیاستهای برنامه چهارم توسعه و اسناد ملی توسعه صنعتی استان كه به آنها اشاره می شود:

1- ایجاد صنایع پایین دستی پتروشیمی، گاز و نفت

2- ایجاد صنایع مرتبط با كانی های غیرفلزی و مواد معدنی با توجه به طرح های سیمان در حال اجرا و سایر معادن موجود و جدید.

3- ایجاد صنایع تبدیلی غذایی در قالب مجتمع كشت و صنعت در بخش های دام، آبزیان و زراعت با توجه به پروژه های سدسازی و آماده سازی زمین در مناطق مختلف استان

4- تكمیل زنجیره صنایع نساجی استان و به روز كردن فناوری برخی از واحدهای موجود

5- ایجاد و توسعه صنایع با تكنولوژی نوین و رقابت پذیر

6- ایجاد طرحهای كوچك زودبازده و اشتغالزا با نگرش به نوآوری در تولیدات

7- توجه بیشتر به استخراج منابع طبیعی با استفاده از فناوری جدید برای ایجاد بهره وری، كارآفرینی با مشاركت سرمایه گذاری خارجی(مشترك داخلی، خارجی)

8- كاربردی كردن پروژه های تحقیقاتی و اختراعات

9- برنامه ریزی برای توسعه منابع انسانی ماهر و متخصص در بخش های مختلف صنایع

10- برنامه ریزی با هدف توسعه گمرك مرزی مهران از نظر سخت افزاری و نرم افزاری، ایجاد سامانه های مالی و تبدیل آن به قطب مبادلات بازرگانی منطقه آزاد تجاری

11- وجود نیروی جوان فعال، تحصیلكرده و جویای كار

12- مزیتهای صادراتی با توجه به نزدیكی استان به مركز تراكم جمعیت، بازار كشور عراق و بازار كشورهای حوزه خلیج فارس و دسترسی به امكانات حمل و نقل دریایی با عنایت به نزدیكی به آبراه های بزرگ و بین المللی خلیج فارس و تنگه هرمز.

--- مشوق های سرمایه گذاری در بخش صنعت و معدن:

1- یارانه سود تسهیلات ریالی تا 50 درصد

2- نرخ سود تسهیلات ارزی 3 درصد

3- معافیت مالیاتی 10 ساله

4- معافیت گمركی 100 درصد برای ورود ماشین آلات خط تولید

5- واگذاری زمین از محل منابع طبیعی و شهركهای صنعتی با شرایط ویژه برای اجرای طرح های صنعتی

6- نیروی كار ارزان

7- نزدیكی به بازارهای عراق و كشورهای حوزه خلیج فارس

8- وجود شهركهای صنعتی متعدد در استان

9- تسهیل و تسریع در فرایند انجام امور اداری و بانكی

--- مهمترین جاذبه های گردشگری استان ایلام

الف) فهرست جاذبه های گردشگری شهرستان ایلام

1

-قلعه تاریخی والی واقع در داخل شهر ایلام و متعلق به دوره قاجاریه

2-كاخ فلاحتی مربوط به دوره قاجار

3-سنگ نوشته تنگ قوچعلی

4-دره ییلاقی هفت آب میشخاص در 30 كیلومتری شهر ایلام كه باغ های گردو، انواع میوه و مركبات با انبوهی از جنگل های طبیعی در هم آمیخته اند و مناظر زیبا، چشم نواز و دل انگیز آن باعث جلب نظر هر بیننده می شود.

5- تنگ ارغوان واقع در ورودی شهر ایلام در مسیر شمال شرقی شهر كه شكوفه های ارغوانی، جنگل های سرسبز و تفرجگاههای چهارفصل از مزیت های این محل است.

6- كوه قلاقیران (به شكل میدان آزادی تهران) در پنج كیلومتری شهر ایلام در میان انبوهی از درختان جنگلی و تفرجگاههای طبیعی كه به نماد شهر ایلام نیز تبدیل شده است.

--- مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان آبدانان

1- تپه تاریخی پشت قلعه مربوط به دوره ساسانی كه محل احداث قلعه و مصالح بكار رفته در ساخت آن به گونه ای است كه بعنوان آثار ملی به ثبت رسیده است.

2-بنای مذهبی امام زاده سید صلاح الدین محمد با آثار معماری زیبای اسلامی ایرانی كه مربوط به قرون 7 و 8 هـ. ق است.

3-دریاچه دو قلوی سیاه گاو در هشت كیلومتر شهر آبدانان واقع شده و با زیبایی هرچه تمامتر این دو دریاچه بهم وصل شده اند.

--مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان ایوان

1- آتشكده سیاهكل ایوان

2- طاق سنگی شیرین و فرهاد در منطقه زیبا و دیدنی كوشك

3- تفرجگاههای سرسبز با نهرهای جاری و خوش آب و هوا در مناطق سراب و خوران

4- اماكن زیارتی حاجی حاضر و سید عبدالله

---مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان دهلران

1-تپه باستانی علی كش با قدمت 9000 ساله دوران نوسنگی در بیات موسیان

2-قلعه تاریخی شیاخ در بخش زرین آباد دهلران كه مربوط به دوره ساسانی می باشد و آثار بنا و كانال های انتقال آن منحصر است.

3-غار خفاش: غاری با عمق 400 متر در پنج كیلومتر شهر دهلران پرجمعیت ترین غار خفاش خاورمیانه كه هزاران خفاش در آنجا لانه سازی كرده كه منظره دیدنی آن برای هر بیننده ای شگفت آور است.

4-چشمه های آب گرم دهلران كه چیزی شبیه سرعین اردبیل است و خواص درمانی آن زبانزد و شهره عام و خاص است، با وجود اقدامهای انجام شده در ایجاد تاسیسات لازم برای بهره برداری هرچه بهتر و بیشتر از این سرمایه ارزشمند زمینه سرمایه گذاری دهها میلیارد تومانی و توسعه دارد.

5-چشمه قیر روان در هفت كیلومتری شهر دهلران

6- غار و استخر طبیعی بیشه دراز

7-اماكن مذهبی و زیارتگاه های امام زاده سید ابراهیم، سید ناصرالدین، سید فخرالدین و سید اكبر، ابراهیم قتال و امام زاده عباس

--- مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان دره شهر

1- شهر تاریخی سیمره مربوط به دوره ساسانی و قرون اولیه اسلامی با آثار ارزشمند و حایز اهمیت تاریخی برای دانشمندان باستان شناس داخلی و بین المللی كه از نخستین آثار ملی ثبت شده محسوب می گردد.

آثار بجای مانده از معماری دوره ساسانی، نوع مصالح، چگونگی شبكه های آب و فاضلاب و طراحی های آن زمان بسیار با اهمیت و مورد توجه است كه امكان سرمایه گذاری عمده در بخش گردشگری دارد.

2- پل تاریخی گاومیشان

3- قلعه های تاریخی میرغلام- پوراشرف و...

4- بنای چهار طاقی و تنگ بهرام چوبین

5- اماكن مذهبی امام زاده سیف الدین و جابر انصار

كه هركدام از این آثار و اماكن دیدنی- جذاب و مكانها قابلیت سرمایه گذاری برای افراد سرمایه گذار و فعال در این بخش را داراست.

---مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان شیروان چرداول

1- شهر تاریخی سیروان

2- قلعه های تاریخی سام و ابوقداره

3- تفرجگاههای طبیعی و زیبای بانكول- شمشه و تنگ قیر

4- اماكن مذهبی امام زاده محمد، امام زاده پیرحمزه، حاجی حاضر شیروان و امام زاده عباس شیروان

--مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان مهران

شهرستان مهران در مرز بین المللی با كشور عراق قرار دارد كه سالانه میلیون ها زایر – گردشگر مذهبی و مسافر از این دیار بازدید می كنند.

موقعیت بین المللی مهران، وجود اماكن تاریخی و آثار بر جا مانده از دوران هشت سال دفاع مقدس این نقطه از كشور را به مكانی ارزشمند برای سرمایه گذاری در بخش های صنعت- گردشگری و... مبدل ساخته است.

از جمله آثار مهم :

1-قلعه تاریخی كنجانچم

2-غار شگفت انگیز زینه گان با داشتن دهلیزهای آبگیر، قندیل های متعدد، تونل های دیدنی مملو از آب و مناظر طبیعی آن این منطقه را بسیار دیدنی و جذاب كرده است.

3-اماكن مذهبی: امام زاده علی صالح با شجره نامه معتبر و مستند با بنای دیدنی معماری اسلامی و امام زاده سید حسن مهران

--مهمترین آثار و جاذبه های گردشگری شهرستان ملكشاهی

1-سنگ نوشته آشوری (گل گل) در 25 كیلومتر شهر ملكشاهی و با قدمت 5000 ساله

2-آتشكده متعلق به دوره ساسانی بر ارتفاعات كوه پشمین كه بسیار دیدنی و مورد توجه هر بیننده ای است.

3-تالاب سیاب درویش، غار تایه كه، رودهای پرآب و كوههای پوشیده از جنگل از دیگر مزیت های این شهرستان است.

--- بازرگانی

قابلیت و پتانسیل های مرز بین المللی مهران در استان ایلام

1-فعالیت های بازرگانی و تجاری انجام شده در سال 90:

الف)ارزش كالاهای صادراتی به كشور عراق تاكنون 500 میلیون دلار بوده كه تا مرز دو میلیارد دلاد قابل افزایش

است.

ب) تردد مسافران، زوار، تجار و بازرگانان حدود یك میلیون نفر

2-احداث و راه اندازی بازارچه گمركی به مساحت بیش از 120000 متر مكعب

*بكارگیری مدرن ترین تجهیزات و امكانات برای تسهیل و روانسازی فعالیت های بازرگانی و تجاری در پایانه مرزی

3- داشتن راههای ارتباطی زمینی مناسب برای دسترسی به مركز دو كشور ایران و عراق و اتصال مناطق ویژه اقتصادی فعال

4- امكان دسترسی به حمل و نقل دریایی با طی مسافتی كوتاه و استفاده از آبراه های بین المللی

5- داشتن فرودگاه فعال و اجرای طرح های توسعه ای و تجهیزاتی برای به روز شدن آن

6- برنامه ریزی برای اتصال به خط آهن سراسری و اقدام برای بهره مندی از امكانات ریلی در چند سال آینده

7- اجرای سیاستهای حمایتی و تامین مشوق های اقتصادی، مالی و قانونی برای اعتماد سازی و سود آوری سرمایه گذاری تجار، بازرگانان و سرمایه گذاران داخلی و خارجی

--- آب و خاك و كشاورزی

امور آب

1- سد به بهره برداری رسیده:

-سد احداث شده چم گردلان ایلام با حجم تنظیمی 80 میلیون متر مكعب

2- سدهای در دست احداث:

-سدمخزنی دویرج با حجم تنظیم سالیانه 142 میلیون متر مكعب

-سد مخزنی كنگیر ایوان با حجم تنظیم سالیانه 21 میلیون متر مكعب

-سد برق آبی سیمره

3-میزان كل آبهای سطحی مهار شده: سر جمع به میزان 480 میلیون متر مكعب در سال

4-میزان آبهای سطحی استان: 3640 میلیون متر مكعب

5-میزان آبهای زیرزمینی: 320 میلیون متر مكعب آب زیرزمینی آبزقی و 300 میلیون متر مكعب آب سازند سخت

طرح های عمده پیشنهادی كارشناسی شده در امور آب جهت سرمایه گذاری

1-سد مخزنی چناره در شهرستان شیروان چرداول

2-سد جزمان

3-سد سیكان دره شهر

4-سد گلان مهران

5-سد چوار ایلام

6-سد گاوی مهران

7-سد گوراب میمه دهلران

8-سد گدارخوش مهران

9-سد چنگوله مهران

10-طرح تامین آب كشاورزی اراضی مورموری آبدانان از سد مخزنی كرخه

--- كشاورزی

اراضی كشاورزی آبی 71993 هكتار

اراضی كشاورزی دیم 264407 هكتار

كل اراضی مورد بهره برداری 335600 هكتار

تولید یا برداشت محصولات در حدود 565394 تن

--- محصولات عمده استان:

گندم، جو، محصولات جالیزی، دانه های روغنی، ذرت دانه ای، حبوبات و مركبات

تولیدات دامی استان: 135882 تن

طرح عمده در بخش كشاورزی كه در دست اجرا است:

احداث تونل و كانال های آبیاری و زهكشی برای تامین آب كشاورزی 100000 هكتار در دو مرحله

--اولویت های سرمایه گذاری در بخش كشاورزی استان

1-احداث مجتمع های بزرگ كشت و صنعت

2-احداث كارخانه های پوست و چرم سازی

3-احداث كارخانه خوراك دام و طیور

4-احداث و اجرای طرح های عظیم تامین آب كشاورزی به روش های نوین

5-سرمایه گذاری در زمینه تولید و بسته بندی گیاهان دارویی و محصولات گلخانه ای

بی شك یكی از مهمترین مولفه ها برای اجرای طرحهای عمرانی و توسعه در منطقه شناخت توانمندیها و پتانسیل های موجود آن است با امید به اینكه معرفی اجمالی استان ایلام و قابلیت های آن بتواند به مسوولان و دست اندركاران دولت برای هموار كردن بیشتر مسیر توسعه در ایلام موثر واقع شود