عن الصّادق
جعفر بن محمّد صلّى اللَّه عليه و آله ، قال: الاشتهار بالعبادة ريبة إنّ أبي حدّثني ،
عن أبيه، عن جدّه عليهم السّلام أنّ رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال:
از امام
صادق عليه السّلام روايت شده است كه فرمود: شهرت يافتن به وسيله عبادت، شبهه ناك و
گمان برانگيز است. پدرم از پدرش از جدّش رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله روايت كرده
كه آن حضرت فرموده است:
o
أعبد النّاس من
أقام الفرائض : عابدترين مردم كسى است كه
واجبات را بپا دارد.
o
و أسخى النّاس
من أدّى زكاة ماله : سخى ترين مردم كسى است
كه زكات مالش را بپردازد.
o
و أزهد النّاس
من اجتنب الحرام : زاهدترين مردم كسى است كه از حرام دورى ورزد.
o
و أتقى النّاس
من قال الحقّ فيما له و عليه : با تقواترين
مردم كسى است كه حقّ را بگويد. چه به نفعش و چه به ضررش باشد.
o
و أعدل النّاس
من رضي للنّاس ما يرضى لنفسه، و كرّه لهم ما يكره لنفسه : عادل ترين مردم كسى است كه آنچه براى خود مىپسندد
براى ديگران هم بپسندد، و آنچه براى خود نمى پسندد، براى ديگران نيز نپسندد.
o
و أكيس النّاس
من كان أشدّ ذكرا للموت : زيركترين مردم كسى است كه زياد به ياد مرگ باشد.
o
و أغبط النّاس
من كان تحت التّراب قد أمن العقاب و يرجو الثّواب : و غبطه خورندهترين مردم، كسى است كه در دنيا از
عقاب الهى، ايمن و [عمل ناكرده] اميد به ثواب داشته باشد.
o
و أغفل النّاس
من لم يتّعظ بتغيّر الدّنيا من حال إلى حال : غافلترين مردم كسى است كه از تغيير و دگرگونى دنيا، پند نگرفته باشد.
o
و أعلم النّاس
من جمع علم النّاس إلى علمه : و عالمترين مردم
كسى است كه علم و دانش مردم را با علم و دانش خود، جمع نمايد. بزرگترين مردم در دنيا
از جهت عظمت، كسى است كه دنيا نزد او عظمتى نداشته باشد.
o
و أشجع النّاس
من غلب هواه : شجاعترين مردم كسى است كه بر
نفسش غالب آيد.
o
و أكثر النّاس
قيمة أكثرهم علما : با ارزشترين مردم كسى است
كه دانشش بيشتر باشد.
o
و أقلّ النّاس
قيمة أقلّهم علما : کم ارزشترین مردم کسی
است که دانشش کمتر باشد .
o
و أقلّ النّاس
لذّةّ الحسود : كم لذّتترين مردم، حسود است.
o
و أقلّ النّاس
راحة البخيل : كم راحتترين مردم، بخيل است.
o
و أبخل النّاس
من بخل بما افترض اللَّه عليه : بخيل ترين
مردم كسى است كه نسبت به آنچه خداوند بر او واجب كرده بخل ورزد [و اداى واجب نكند].
o
و أولى النّاس
بالحقّ أعملهم به : سزاوارترين مردم به حقّ،
كسى است كه بيشتر به حقّ، عمل كند.
o
و أقلّ النّاس
وفاء الملوك : كم وفاترين مردم، زمامدارانند.
o
و أقلّ النّاس
حرمة الفاسق : كم حرمتترين مردم، آدم فاسق
است.
o
و أقلّ النّاس
صديقا الملك و أفقر النّاس الطّامع : كم دوستترين
مردم، زمامدار است و فقيرترين مردم، آدم طمعكار است.
o
و أغنى النّاس
من لم يكن للحرص أسيرا : بىنيازترين مردم، كسى است كه اسير حرص و آز نباشد.
o
و أفضل النّاس
إيمانا أحسنهم خلقا : و باايمانترين مردم، خوشخلقترين مردم است.
o
و أكرم النّاس
أتقاهم : گرامىترين مردم، با تقواترين آنهاست.
o
و أعظم النّاس
قدرا من ترك ما لا يعنيه : با منزلتترين مردم كسى است كه امور بى ربط و بيهوده را
ترك نمايد.
o
و أورع النّاس
من ترك المراء و إن كان محقّا : پارساترين مردم، كسى است كه جدال را ترك كند اگر چه
محقّ باشد.
o
و أقلّ النّاس
مروّة من كان كاذبا : كم مروّتترين مردم، كسى است كه دروغگو باشد.
o
و أشقى النّاس
الملوك و أمقت النّاس المتكبّر : بدبختترين مردم، زمامداران و معذّبترينشان متكبّرانند.
o
و أشدّ النّاس
اجتهادا من ترك الذّنوب : سختكوشترين مردم، كسى است كه گناهان را ترك كند.
o
و أحكم النّاس
من فرّ من جهّال النّاس : حكيمترين مردم،
كسى است كه از مردمان نادان دورى جويد.
o
و أسعد النّاس
من خالط كرام النّاس : خوشبختترين مردم كسى
است كه با مردمان ارجمند، آميزش و معاشرت داشته باشد.
o
و أولى النّاس
بالتّهمة من جالس أهل التّهمة : سزاوارترين
مردم به تهمت، كسى است كه با اهل تهمت بنشيند.
o
و أعقل النّاس
أشدّهم مرارة للنّاس : عاقلترين مردم، كسى
است كه مدارايش با مردم بيشتر باشد.
o
و أعتى النّاس
من قتل غير قاتله، و ضرب غير ضاربه : طاغىترين مردم، كسى است كه غير قاتل را بكشد، و غير ضارب را بزند.
o
و أولى النّاس
بالعفو أقدرهم على العقوبة : سزاوارترين مردم
به عفو و گذشت، كسى است كه بر عقوبت و كيفر [خطاكار] قادرتر باشد.
o
و أحقّ النّاس
بالدّنب السّفيه المغتاب : سزاوارترين مردم
به فرومايگى، كسى است كه بىخرد و بدگو باشد.
o
و أذلّ النّاس
من أهان النّاس : و پستترين مردم، كسى است
كه به مردم توهين كند.
o
و أحزم النّاس
أكظمهم للغيظ : با احتياط ترين مردم كسى است
كه خشمش را بيشتر فرو برد.
o
و أصلح النّاس
أصلحهم للنّاس : صلح جوترين مردم كسى است كه
در ميان مردم ، بهتر صلح و آشتى را برقرار سازد.
o
و خير النّاس من
انتفع به النّاس : و بهترين مردم كسى است كه، مردم بهتر از او سود برند.
- منبع
: معانى الاخبار: ص 195، ح 1- أمالى الصدوق: ص 27، ح 4- الفقيه 4/ 394، ح 5840.