رشد سريع جمعيت و افزايش مصرف كه از مظاهر پيشرفت همه جانبه در سال هاي اخير مي باشد؛ باعث رشد روزافزون زباله شده است.
گسترش صنعت و بسط شهرنشيني، موضوع جمع آوري، دفع و يا استفاده از زباله هاي شهري را به صورت يك مسئله پيچيده درآورده و مشكلات زيادي در اين راستا بوجود آورده است.
در مبحث مربوط به زباله ها، موضوع دفع زباله ها از اهميت بسزايي برخوردار است و تلاش هاي زيادي صورت مي گيرد تا دفع زباله ها علاوه بر رعايت موارد بهداشتي از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه باشد و هم اينكه از لحاظ زيست محيطي مشكل خاصي را به وجود نياورد. يكي از روش هاي دفع زباله، دفع بهداشتي آن مي باشد كه امروزه اقتصادي ترين و ساده ترين روش موجود است. بنابراين تمايل به استفاده از اين روش روزبه روز گسترده تر شده و اهميت ويژه اي پيدا كرده است.
طوري كه محل دفن زباله ها به جهتي پيش مي رود كه حاوي حداقل اثرات زيست محيطي در زندگي انسان ها باشد. در اين ميان يكي از مسائل مهم در مورد محل دفن زباله، مربوط به شيرابه و اثرات آن بر محيط زيست و منابع تأمين آب در زندگي شهروندان و روستانشينان مي باشد. چنانكه آلودگي آب هاي زيرزميني در حوزه شرب و كشاورزي مي تواند آثار زيانبار و بعضاً غيرقابل جبراني را به همراه داشته باشد. اين موضوع امروزه در كنار آثار ناشي از تلنبار زباله خود به يكي از معضلات مهم و چالشي در استان مازندران به ويژه در غرب استان تبديل شده است.
وقتي از كلاردشت قصد سفر به عباس آباد و ديگر شهرهاي ساحلي مازندران را داريد پس از طي 15كيلومتر از جاده 35كيلومتري اين مسير زيبا، بوي بد انباشت زباله و دود ناشي از آتش زدن زباله در فضاي جنگل، لذت زيبايي ديدن جنگل هاي خزري را از يادتان مي برد. ديدن اين منظره و بوي بد ناشي از تعفن زباله، افسوس و نگراني را نسبت به نابودي جنگل و محيط زيست را افزايش مي دهد و همچنين در منطقه جنگلي درازكلا (انجيل سي) بابل كه هر روز زباله ها در دل جنگل دپو مي شود و يا در منطقه كياسر ساري كه هر روز طبيعت انبوهي از زباله را در دل خود جاي مي دهد؛ اين ماجرا تكرار مي شود. حضور بيشترين گردشگران و بيشترين حجم زباله، شهرداران شهرهاي مازندران را به ناچار مجبور كرده است؛ علي رغم خواسته هاي باطني، زباله ها را در دل جنگل هاي انبوه، از ديد مردم و گردشگران مخفي كنند.
در اين باره محمد معيري رئيس انجمن حمايت از محيط زيست كلاردشت گفت: امروزه خطر آلودگي محيط زيست از تجاوز به جنگل هاي شمال و منابع ملي بيشتر شده است؛ طوري كه جنگل اين سرمايه ملي كه تا ديروز آماج حملات قاچاق چوب بود، امروز شيرابه هاي انباشت زباله در دل جنگل و مراتع باعث نفوذ به منابع آب هاي زيرزميني و خشكاندن گونه هاي كمياب جنگلي و گياهي شده است.
مديركل محيط زيست مازندران، پيرامون اين موضوع به كيهان گفت: ميزان زباله هاي استان مازندران حدود 3150تن در روز مي باشد كه با ميزان شيرابه 400 الي 600ليتر به ازاي هر تن زباله، حدود 000/260/1 تا 000/890/1 ليتر است.
هرمز محمودي راد در خصوص مركز دفن زباله ساري گفت: اين مركز داراي سيستم تصفيه شيرابه بي هوازي است كه حوضچه هاي مشبك تصفيه احداث مخزن هاي آرامش سيستم نصب شده ولي هنوز راه اندازي نشده است.
وي با بيان اينكه در كارخانه كمپوست تنكابن بخشي از سيستم تصفيه شيرابه احداث شده است؛ افزود: به دليل نقص فني اين سيستم به طور كامل راه اندازي نشده است.
مديركل محيط زيست مازندران در خصوص شيرابه زباله هاي شهري نيز گفت: براساس قانون مديريت پسماند، مديريت پسماند در محدوده شهري بر عهده شهرداري ها مي باشد؛ كه در اين ميان وظيفه مديريت شيرابه هاي مخازن جمع آوري زباله نصب شده در خيابان ها برعهده شهرداري ها مي باشد.
از آنجا كه مهم ترين اثر زيان بار تخليه زباله ها در محيط اثر آنها بر زندگي موجودات زنده از جمله انسان به شمار مي رود و در اين ميان نفوذ پساب ها و شيرابه هاي زباله در منابع آبي مورد تغذيه انسان و حيوانان (دام) يك خطر جدي و زيانبار به شمار مي رود.
اين موضوع كه از آن مي توان به مرگ خاموش شهروندان مازندراني حتي در نسل هاي آينده نام برد متأسفانه كمتر از عوارض سطحي و قابل مشاهده در محل هاي جمع آوري زباله مورد توجه قرارمي گيرد.
لذا انتظار مي رود با هدف جلوگيري از آثار زيانبار و غيرقابل جبران اين معضل مسئولان و متوليان در كنار توجه به رفع بوي بد و نامطبوع زباله و جلوگيري از صحنه هاي زشت ناشي از ورود زباله به دامن طبيعت در مورد پساب هاي ناشي از زباله ها نيز به سرعت و دقت وارد عمل شوند. در اين ميان چند نكته پيشنهاد مي شود.
1- هشدارهاي لازم و بهداشتي به ساكنان در معرض خطر
2- كمك به تصفيه آب و نظارت و كنترل از طريق آزمايش هاي دقيق بر منابع آبي استان به ويژه در حوزه شرب
3- توجه به اماكن و محل هاي دفن زباله به طوري كه محل تخليه زباله از نفوذ پساب و شيرابه ها به زمين جلوگيري يا اينكه امكان جمع آوري آنها از طريق تفكيك يا انتقال سريع زباله ها وجود داشته باشد.
4- فشرده سازي زباله ها و جداسازي پر آب ها از زباله و تفكيك زباله هاي خشك از تر
