سرانجام نادیده گرفتن سال های سال هشدار کارشناسان میراث فرهنگی در مورد حفاظت و صیانت از پل تاریخی اصفهان منجر به فاجعه شد. سیوسه پل، میراث ملی 400 ساله ایران ترک برداشت. ترک هایی که پیش از این وجود نداشت. برخی از کارشناسان دلیل این ترک های ایجاد شده در دهانه ششم از ضلع جنوب غربی پل را عبور دستگاه حفار مترو اصفهان از زیر پایه‌های پل عنوان می کنند و معتقدند که به دلیل تکانه‌هایی که به پایه های پل وارد شده، پل شکاف برداشته است. برخی از متخصصان هم حدس می زنند که این شکاف ها به دلیل بی توجهی مسئولان میراث طی سال های گذشته بوده است.
در واقع از همان اولین روزهایی که مسیر عبور قطار شهری اصفهان از مسیر خیابان چهارباغ و در نزدیکی سیوسه پل اعلام شد و همه کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی اصفهان از خطر فراوان حرکت‌های پیاپی قطارهای مترو و تکانه‌های بی‌شمار آن برای آثار تاریخی موجود در این مسیر و به ویژه این پل اعلام نظر کردند، با این حال اما مسئولان شهری اصفهان به هیچ کدام از این تذکرات و هشدارهای کارشناسی توجهی نکردند. اکنون شورای شهر اصفهان، مسئولان میراث فرهنگی و مسئولان شهری همه خبر ترک های سی و سه پل را تکذیب می‌کنند. سخنگوی شورای شهر اصفهان با بیان اینکه ترک برداشتن سی و سه پل ارتباطی با عبور مترو و عملیات احداث تونلهای آن ندارد، می‌گوید: علت اصلی، مرمت انجام گرفته در زمان طاغوت به دلیل استفاده از مصالح سیمان و میلگرد و نداشتن همخوانی با مصالح استفاده شده در زمان ساخت پل است.
کارشناسان معتقدند که این تکذیب ها نمی تواند دردی را دوا کند و مسئولان مربوطه باید به فکر چاره ای برای نجات سی و سه پل باشند. یکی از این کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی، شاهین سپنتاست، او که سال‌ها برای صیانت از آثار میراث فرهنگی اصفهان تلاش کرده است. امروز تنها خواسته ای که از مسئولان دارد این است: به جای تکذیب خبرهای منتشر شده، بررسی های اصولی روی پل های تاریخی اصفهان انجام شود تا پیش از اینکه این میراث دیرینه برای همیشه از بین برود ، از وضعیت پیش آمده نجات پیدا کند.
وضعیت سی و سه پل را چگونه ارزیابی می کنید، ترک های ایجاد شده در این پل را شما تایید می کنید؟
بله . من پل را از نزدیک دیده ام و متاسفانه ترک هایی در بدنه این پل تاریخی دیده می شود که پیشتر نبوده است.
پس چرا مسئولان مربوطه این ترک ها را تکذیب می کنند و می گویند که اصلا این ترک ها به دوره طاغوت برمی‌گردد؟
به نظر من با تکذیب کردن یا نکردن مسئولان دولتی تغییری در صورت مسئله دیده نمی شود. حالا به اعتقاد مسئولان شهری دلیل این امر به دوران طاغوت برگردد یا به عبور خودرو در آن زمان، اکنون دیگر همه می دانند که سال‌هاست از این مسیر خودروها رد نمی شوند. به نظر من تکذیب کردن خبرها یا اینکه خبرنگارها را تهدید کنند، هیچ فایده ای ندارد. باید به دنبال ریشه یابی مسئله بود و بررسی های علمی و اصولی در این زمینه انجام شود. اکنون زمان آن رسیده است که مطالعاتی در مورد خشکی زاینده رود ، عبور دستگاه حفاری مترو یا هر دلیل دیگری که امکان دارد به بدنه پل آسیب برساند، انجام شود. مسئولان مربوطه بهتر است به جای تهدید و تکذیب به دنبال پیدا کردن دلیل اصلی ترک ها و مراقبت از آثار تاریخی باشند. تکذیب کردن مسئله ای را حل نمی کند.
آیا عبور دستگاه حفار مترو و لرزش های ایجاد شده از سوی آن باعث شده است که این ترک ها ایجاد شود؟
ببینید به طور قطع نمی توان گفت که این ترک‌ها از مترو بوده یا خیر . نظر من این است که مطالعات به صورت علمی انجام شود تا بر اساس این مطالعات بتوانیم نظری قطعی را اعلام کرد.
یعنی معتقدید امکان دارد که اخبار منتشر شده کامل و دقیق نباشد؟
خبرنگارها بر اساس منابع در دسترس گزارش را تهیه می‌کنند و هر چقدر که این منابع دقیق‌تر باشد، بنابراین اخبار هم دقیق‌تر منتشر می شود. اگر پیش از آغاز مرمت، سازمان میراث فرهنگی اطلاع رسانی کامل در مورد پروژه مرمت انجام می داد در هنگام اجرا نیازی به تکذیب اخبار منتشر شده در مورد مرمت این بنا و آسیب هایی که به پیکره پل می زند، نبود .
یکی دیگر از موارد تکذیب شده در مورد این مسئله است که قطار مدت هاست که رد شده و اگر قرار بود آسیب برساند، در همان زمان آسیب می رساند.
درست است، قطارشهری مدت هاست رد شده اما در مورد پروژه قطار شهری هم اطلاع رسانی شفافی انجام نشد و همین باعث دامن زدن به شایعات بود.
آغاز پروژه مرمت پل نمی تواند مانعی برای فرو ریزی پل باشد؟
مرمت ها هنوز انجام نشده است و پروژه جدید مرمتی سی و سه پل در حال اجرایی شدن است. امکان دارد که در حین پروژه مرمت، بندها باز کنند و دوباره مرمت انجام گیرد که باید اقدامات حفاظتی انجام شود.
به اعتقاد شما ، چه اقداماتی باید برای صیانت از سی و پل انجام گیرد؟
نخستین اقدام این است که مسئولان اطلاعات شفاف بدهند و پاسخگوی رسانه ها و کارشناسان باشند. اکنون زمان آن رسیده که ما به صورت کلی به همه میراث توجه کنیم صحبت این است که در گام اول کارشناسان سازمان میراث فرهنگی بیایند و پل خواجو را بررسی کنند.سپس مطالعات و پژوهش های علمی صورت گرفته و اقدامات پیشگیری برای هر گونه مشکلی در بدنه سی و سه پل انجام شود و هر گونه آسیب و مشکلی که برای پل ایجاد شده، کنترل و نظارت بکنند.
منبع: تهران امروز
