سالهايي نه چندان دور، ساختمان كوچك دو طبقه اي در خيابان پاستور، نام «اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان همدان» را با تابلوي كوچكي بر سر درش با خود داشت.
طي نزديك به دو دهه پس از انقلاب، در همين ساختمان تصميمات بزرگي گرفته و ترتيب برگزاري و اجراي برنامه هاي زيادي داده مي شد.
در همين ساختمان، مديران كل وقت هر از چند گاهي، خبرنگاران را مهمان مصاحبه هايشان در يك اتاق كوچك مي ساختند.
در همان اتاق هاي تنگ و آن ساختمان كوچك، مقدمات برگزاري هر ساله جشنواره سراسري تئاتر كودك و نوجوان- اميد- آماده مي شد و در همان جا براي برگزاري همايش هاي سراسري پرباري همچون كنگره بزرگداشت عارف كامل و عالم فرزانه حضرت آيت الله ملاحسينقلي شوندي، برنامه ريزي مي شد.
و باز در همين ساختمان، فصلنامه پربار فرهنگي اجتماعي به نام «همدان» تهيه و تدوين و منتشر مي شد.
اين ساختمان هميشه پررفت و آمد و پرنشاط بود و در هر زمان كه سري به آنجا مي زدي جواناني از وادي هاي مختلف هنر در پي نامه اي، مجوزي و حمايتي براي اجراي برنامه خود بودند.
هر چند براي آن همه نوجوان و جوان و هنرمند مشتاق و براي اهل فرهنگ و فرهيختگان و علاقه مندان آن روزها، همه آنچه انجام مي شد، بسيار كم بود، اما هر فردي به فراخور بضاعت و توان خود تلاش مي كرد.
امروز، آن ساختمان كوچك خيابان پاستور براي اهالي قديم فرهنگ و هنر استان به فراموشي سپرده شده و بچه هاي جديد اصلا آن را نمي شناسند. چرا كه جاي خود را به ساختمانهاي بزرگ و جديد و نسبتاً عريض و طويل در نقاط مختلف شهر داده است.
يك ساختمان بزرگ اداره كل و دو مجتمع مجهز فرهنگي هنري به هر بيننده و شنونده اي، نويد فعاليتهاي هر روزه و شور و شوق هميشگي اهالي فرهنگ و هنر را در اين ساختمانها مي دهد.
اما بعد...، از ساختمان اداره كل به لحاظ كاربرد اداري آن كه بگذريم، دو مجتمع فرهنگي هنري بوعلي سينا و شهيد آويني، همان گونه كه فلسفه وجودي و نامگذاري شان حكم مي كند، بايد مكان هايي براي بروز آثار و استعدادهاي هنرمندان رشته هاي مختلف استان، در طول سال باشند و انتظار آن است كه هنرمندان و فرهنگ دوستان و به ويژه جوانان مستعد اين وادي، برخي انتظارات خود را در اين مجتمع ها برآورده شده ببينند.
ليكن افسوس بايد خورد وقتي كه مي بينيم به جاي رفت و آمد و شور و نشاط و هياهوي هر روزه اهالي فرهنگ و هنر و اجراي برنامه هاي نوبه نو، بيشتر وسعت و فضاي ساختماني مجتمع بوعلي به سايت اداري براي زيرمجموعه هاي اداره كل ارشاد و آمفي تئاتر آن به سالن اجتماعات براي برپايي همايش ها و مراسم و كنگره هاي دستگاه ها و ادارات ديگر تبديل شده است.
و همين گونه است حديث مجتمع بزرگ فرهنگي سينمايي شهيد آويني كه به جرات مي گويم به غير از روزهاي نزديك به برگزاري جشنواره فيلم و اخيراً تئاتر كودك و نوجوان و مدت چند روزه جشنواره ها، بقيه ايام سال به ساختماني تقريباً ساكت و صامت تبديل مي شود.
البته ناگفته نماند برگزاري هر از چند گاه و اندك نمايشگاه هاي هنري و گاه مناسبتي و يا اجراي يكي دو نمايش و اكران چند فيلم، به غير از ايام جشنواره هاي فيلم و تئاتر و نيز برپايي كم شمار كنسرت موسيقي، طي سال در اين دو مجتمع اتفاق مي افتد.
اما در مجموع تعبير «ساختمانهاي خاموش و ساكت» براي دو مجتمع مذكور، باتوجه به آنچه گفته شد عنوان با مسمايي به نظر مي رسد.
از سوي ديگر در خصوص طراحي و نحوه احداث فضاي ساختماني مجتمع شهيد آويني نكته هاي بسياري مطرح است كه خود بحث مفصل ديگر را مي طلبد و در اينجا به ذكر جمله اي از
آيت الله محمدي نماينده ولي فقيه و امام جمعه همدان بسنده مي كنيم كه در مراسمي ضمن انتقاد از نوع طراحي و معماري بناي مجتمع به لحاظ داشتن فضاي زياد فيزيكي غيرقابل استفاده و پرت، گفت كه «مگر امام زمان(عج) خود بيايد و اين بنا را خراب كند»!
همچنين شنيدن خبر راه اندازي يك رستوران در محوطه مجتمع شهيد آويني باتوجه به فرهنگي بودن فضا جاي تامل دارد. چرا كه اگر اين اقدام در راستاي ارائه سرويس به هنرمندان و فعالان اين عرصه به هنگام فعاليت شان در مجتمع و يا به مهمانان برنامه ها باشد، حركت قابل قبولي است.اما اگر عمومي ساختن آن با هدف استفاده تجاري از چنين پروژه اي مد نظر باشد، در خور شأن نام مجتمع مذكور نبوده و صحيح به نظر نمي رسد.
ذكر اين نكته هم ضروري است كه شايد مسئولان امر از بابت تامين هزينه هاي نگهداري اين مجتمع ها مشكلات و گلايه هايي داشته باشند، اما بايد راهكارهاي مناسبي براي آن انديشيده شود.
البته در قضاوتي منصفانه، نبايد منكر تلاش ها و كوشش هاي مسئولان امور فرهنگي هنري استان و پرسنل زحمتكش آن به ويژه در روزهاي برپايي جشنواره هاي بين المللي و سراسري شد، اما بايد گفت آنچه هستيم، در مقايسه با آنچه كه بايد باشيم و باتوجه به آنچه از توان و ظرفيت و استعداد و اعتبار و پول و ساختمان و فضاي فيزيكي و... داريم، بسيار ناچيز است و براي تبديل شدن به قطب فرهنگي و هنري غرب كشور و مطرح شدن به عنوان يكي از اقطاب كل كشور، راه درازي در پيش داريم.
كلام آخر آنكه فعالان و اهالي عرصه فرهنگ و هنر استان و به خصوص جوانان استان انتظار دارند بسياري از فعاليت هاي خود را در مجتمع هايي كه به همين منظور و با پول و هزينه عمومي و بيت المال ساخته شده انجام دهنده و از سوي ديگر در احداث اين گونه فضاها يقيناً مساعدت و تسهيل در امور انجمن هاي فرهنگي و هنري مد نظر قانون گذار بوده است.
بي ترديد اقدام در اين راستا و دادن فضا به اهالي اين عرصه، رشد و تعالي فرهنگ و هنر استان را در پي خواهد داشت.
