بهترين راه‌هاي ايجاد ارتباط با پزشك و مطرح كردن سوالات چيست؟ و چگونه مي‌توان ارتباط با پزشك فرزند خود را كه نقش عمده‌اي در سلامتي او دارد، استحكام بخشيد؟
ارتباط پزشك و بيمار
امروزه ارتباط بين پزشك و بيمار به طور كلي با ارتباطي كه در گذشته وجود داشته، متفاوت است.
اين روزها پزشكان مجبور به ديدن بيماران بيشتر در زمان كمتر هستند، پس زمان كمتري را به هر بيمار اختصاص مي‌‌دهند. مسائل مربوط به بيمه‌ها نيز مشكلات خاص خود را دارد كه هم بيماران و هم پزشكان را درگير مي‌كند.
افزايش پيچيدگي‌هاي مربوط به مسائلي كه در رابطه با سيستم درماني هستند موجب شده كه نقش والدين در اين ميان از اهميت بيشتري برخوردار شود. در گذشته، والدين اطلاعات بسيار كمتري راجع به سلامت كودكان خود داشتند و درخصوص مراحل رشد و نمو فرزندانشان چندان نمي‌دانستند، اما در دنياي امروز اطلاعات در زمينه سلامتي در همه جا در اختيار افراد است؛ اينترنت، كتاب‌ها، برنامه‌هاي تلويزيوني، همه و همه موجب شده‌اند تا والدين امروزي اطلاعات پزشكي بسيار بيشتري داشته باشند و اين اتفاق بسيار خوبي است، زيرا با دخالت بيشتر والدين در مورد سلامتي فرزندانشان، پروسه درمان بهتر و مطمئن‌تر انجام خواهد گرفت.
البته در مواردي، برخي والديني كه به تحقيقات شخصي مي‌پردازند ممكن است به دليل اطلاعات ناقص يا نادرست، دچار اشتباه شوند و با اطلاعات نادرستي كه از اين سو و آن سو به دست آ‌ورده‌اند، به دردسر بيفتند. حتي گاهي همين مساله موجب مي‌شود كه والدين ناآگاه نسبت به روش درماني پزشك معالج، دچار ترديد شوند. مثلا بسياري از والدين براي درمان سرماخوردگي، از پزشك انتظار دارند كه حتما از دارو استفاده كند در حالي كه گاهي، به تشخيص پزشك بهترين روش درمان، استراحت و طي شدن دوره بيماري است و همين مساله موجب مي‌شود كه والدين اعتماد خود را به پزشك از دست داده و تصور كنند كه وي در كار خود قصور كرده است. همين مساله نيز موجب مي‌شود كه اكثر پزشكان خود را ملزم كنند تا براي كسب رضايت والدين حتما دارو تجويز كنند در حالي كه نيازي به اين كار نيست.
ارتباط با پزشك
كليد ايجاد يك رابطه خوب با پزشك فرزندتان، ايجاد يك گفت‌وگوي آزادانه و داشتن انتظارات منطقي از پزشك است.
اما اين انتظارات منطقي كدام هستند؟ پزشك فرزند شما بايد موارد زير را رعايت كند:
ـ او بايد به شما كمك كند تا سلامتي فرزندتان را تحت‌نظر داشته باشيد.
ـ او بايد درخصوص مراحل رشد و نمو كودك توضيح داده و به شما بگويد كه چه وضعيتي مطلوب است.
ـ او بايد قادر به تشخيص بيماري‌هاي فرزندتان باشد.
ـ پزشك بايد در مورد بيماري فرزند و نحوه درمان آن به شما توضيح دهد.
ـ و در صورت نياز به درمان‌هاي هزينه‌بر، شما را با نحوه استفاده از خدمات بيمه‌اي آشنا كند.
پزشك اطفال يا پزشك خانوادگي مي‌تواند شما را با ديگر مسائل مربوط به سلامت كودك، از قبيل نحوه صحيح تغذيه و مسائل مربوط به وزن، موضوعات رفتاري و احساسي كودك، ارتباط با كودك در مواقع ويژه‌اي مثل مرگ، طلاق و جدايي آشنا سازد. همچنين او مي‌تواند به شما كمك كند تا در مورد ناتواني‌هاي احتمالي فرزندتان آگاهي كسب كنيد و در راستاي درمان آن بكوشيد.
ايجاد ارتباط خوب، يك جاده دوطرفه است. شما با اعتماد به پزشك مي‌توانيد به ايجاد اين ارتباط كمك كنيد. سوال كردن خوب است، اما بايد به پزشك اجازه دهيد تا متوجه شود كه شما خواهان بهترين درمان براي فرزندتان هستيد، نه اين كه صرفا به دنبال راحت‌ترين راه يا راهي كه احساس بهتري به شما مي‌دهد، بگرديد.
همچنين شما بايد تا حد امكان براي پاسخگويي به سوالات پزشك در مورد جزئيات آمادگي داشته باشيد. وقتي او از شما مي‌پرسد كه فرزندتان چه مي‌كند بايد آمادگي لازم براي در ميان گذاشتن همه موارد يا پرسيدن سوال از او را داشته باشيد. مطمئن شويد كه تمامي نشانه‌ها را به پزشك گفته‌ايد مثلا اگر فرزندتان ديروز 3 بار حالت تهوع داشته و دماي بدنش به 39 درجه رسيده يا دچار اسهال شده است، حتما بايد تمام موارد را مو به مو به پزشك انتقال دهيد. اين جزئيات به پزشك در تشخيص بيماري كمك شاياني مي‌كند، اما اگر فقط به گفتن اين كه «كودكم بيمار است» بسنده كنيد، پزشك كمك زيادي نمي‌تواند به شما بكند.
اگر برخي موارد را فراموش مي‌كنيد، بهتر است قبل از ورود به مطب، آنها را يادداشت كنيد تا بتوانيد سريعا آنها را به خاطر آوريد. اگر در مورد برخي علائم در كودكتان نگران هستيد، حتي اگر پزشك چيزي از شما نپرسد، بايد آنها را به او منتقل كنيد. پزشك را در جريان اقداماتي كه تاكنون در مورد بيماري فرزندتان انجام داده‌ايد، قرار دهيد.
هر چه اطلاعات بيشتري به پزشك بدهيد، او بهتر مي‌تواند در تشخيص بيماري كودكتان عمل كند.
نكاتي براي ايجاد رابطه بهتر
با به‌كارگيري موارد زير، در ايجاد ارتباط هر چه بهتر با پزشك فرزندتان تلاش كنيد:
ـ آگاهي كسب كنيد، اما به اندازه! اينترنت منبع بسيار خوبي است كه به شما كمك مي‌كند تا در مورد سلامت فرزندتان نكات زيادي بياموزيد، اما نبايد انتظار داشته باشيد كه پزشك، هر آنچه شما از اينترنت يا برنامه‌هاي تلويزيوني آموخته‌ايد، در مورد فرزندتان بررسي كند. سوالات خود را تا حد امكان كوتاه كنيد. اگر احساس مي‌كنيد كه راجع به بيماري فرزندتان بايد بيش از توضيحات پزشك، اطلاعات كسب كنيد، مي‌توانيد از او بخواهيد تا بروشوري در اختيارتان قرار دهد يا شما را با منابع قابل اطميناني كه مي‌تواند اطلاعات مفيدي در اختيارتان قرار دهد، آشنا كند.
ـ طي ملاقات با پزشك، تمركز خود را حفظ كنيد. تمام حواس خود را جمع كنيد تا با توجه كامل به سوالات پزشك پاسخ دهيد. موبايلتان را خاموش كنيد. بهتر است فرزندتان را اگر ممكن است، نزد همسر يا همراهتان قرار دهيد تا حواستان را پرت نكند.
ـ به قوانين احترام بگذاريد. همواره سعي كنيد سر وقت تعيين شده در مطب حضور داشته باشيد. اگر به دلايل پيش‌بيني نشده، ديرتر از موعد در مطب حاضر شديد، مراتب را به اطلاع منشي برسانيد و اگر مي‌خواهيد وقت خود را لغو كنيد، حتما يك روز قبل، او را مطلع كنيد.
ـ قبل از خروج از مطب پزشك، مطمئن شويد از تمامي اقداماتي كه بايد انجام دهيد، آگاه شده‌ايد. اگر قرار شده تا آزمايش خاصي انجام شود يا وقت ملاقات ديگري گرفته شود، حتما اين موارد را يادداشت كنيد تا فراموش نشود. درباره نحوه استفاده درست از داروها نيز مطمئن شويد و در صورت نياز از پزشك يا پرستار مربوط، سوالات لازم را مطرح كنيد.
ـ براي مراجعه به پزشك، وقت خاصي را اختصاص دهيد. بهتر است خودتان همراه با كودك به پزشك مراجعه كنيد. شنيدن توصيه‌هاي پزشك از جانب مادربزرگ و پدربزرگ كودك ممكن است اطلاعات كاملي را در اختيارتان قرار ندهد و شايد آنها سوالات مدنظر شما را از پزشك نپرسند.
استرس ناشي از بيماري فرزندتان ممكن است موجب شود كه ارتباط شما با پزشك، مطلوب نباشد، اما سعي كنيد حتي در آن حال نيز موارد لازم را از پزشك بپرسيد و اصلا از غيرعلمي بودن سوال خود خجالت نكشيد. در بسياري از موارد، مشكلاتي كه از نظر شما خيلي بزرگ و حل نشدني جلوه مي‌كنند، با مشورتي كوتاه با پزشك قابل حل است و بدانيد كه يك پزشك متعهد، همواره سعي مي‌كند به نحو احسن مشكل فرزندتان را حل كند. پس به پزشك اعتماد كنيد و از او كمك بخواهيد.
