دختر رابطه را حق خود می داند و پدر بینوای زحمت کش از شغلش خجالت می کشد،تحقیر می شود و دم بر نمی آورد چرا که در این فیلم تلاش و زحمت یک انسان شریف مایه ی ننگ است!این در حالی است که در این شرایط سخت معیشتی، نظافت منازل مردم تا این حد پست و حقارت بار نیست! در فیلم مشتریان یوسف از او به عنوان"کارمند شریف بازنشسته"یاد می کنند نه یک کارگر زحمتکش!جالب آنکه این فیلم شانس زیادی برای دریافت جایزه ی "تجلی اراده ی ملی" از وزارت کار و امور اجتماعی داشت و قرار بود تصویری در خور اززندگی آبرومندانه ی یک کارگر نشان دهد ولی افسوس! نگارنده نمی تواند تناقض بار معنایی و شخصیت پردازی فیلم را با حقیقت وجودی انسان های کاری و سختی کشیده دریابد . البته این انتقاد مفهومی قطعا به تکنیک و ساخت فیلم ارتباطی ندارد.
"آقا یوسف" فیلم خوشرنگی است،تنوع رنگ نخستین چیزی است که توجه مخاطب را جلب می کند و به او لذت بصری می دهد.استفاده ی درست و به جا از تونالیته های آبی و قرمز سبب شده سایر معایب فیلم زیر پوشش زیبایی ظاهر آن قرار بگیرد.در بسیاری از سکانس های فیلم طیف وسیعی ازرنگ ها، بیش از همه آبی به کار رفته از لباس تا پرده،در و دیواروحتی ردیف قلیان های قهوه خانه.خود علی رفیعی، کارگردان فیلم وجود رنگ ها را امری طبیعی می داند و در گفتگویی اذعان داشته " از آنجا که دور و برمان چرکی است وقتی رنگ می‌بینیم به نظرمان غیر طبیعی است."این اظهار نظر را به خاطره ی خوش رنگ و دل انگیز ساخته ی قبلی رفیعی "ماهی ها عاشق می شوند"پیوند دهید تا دستتان بیاید با چه نوع فیلمی طرف هستید.
علی رفیعی هفت سال قبل با اولین فیلمش"ماهی ها..." ورود موفقیت آمیزی به عالم سینما داشت و توانست تجربه ی صحنه آرایی و رنگ پردازی تئاتر را درمیزانسن فیلم ادغام کند و قابی زیبا بیافریند آن اندازه که کاراکتر های سرگردان و ریتم کند اثر را قابل قبول جلوه دهد .منتقدان یکصدا "ماهی ها.."را ستودند و. بینندگان آن اندازه از تماشایش لذت بردند که اکثریت قریب به اتفاق با دیدن غذاهای خوش آب و رنگ و متنوع گرسنه شان شده بود!بعد از وقفه ای هفت ساله رفیعی "آقا یوسف" را که با سختی و مشکلات مالی فراوان ساخته بود به جشنواره ی فجر رساند و متاسفانه نتوانست به اندازه ی فیلم اولش مورد تحسین واقع شود. "ماهی ها..." از هر لحاظ بر "آقا یوسف" برتری دارد حتی تیتراژش که بسیار زیبا و هنرمندانه بود و در دومی بسیار ساده ، معمولی و به دور از نوآوری بود .به مانند فیلم قبلی، رفیعی شخصا نگارش فیلم نامه و طراحی صحنه و لباس|"آقا یوسف" را بر عهده گرفت و به روایت داستان ساده ای پرداخت که در لعاب رنگ و روغن های اغراق شده عمیق تر به چشم می آید. چنانچه در بالا ذکر شد،مردی (مهدی هاشمی)که پس از بازنشستگی، پنهان از دخترش(هانیه توسلی) درخانه های مردم نظافت می کند و اتفاقی سبب می شود نظرش راجع به دختر تغییر کند و دنیای امنی که برای خودش ساخته ویران شود.یوسف مردی آبرومند،بخشنده(برای همسایه ی فقیر نان میبرد،هزینه ی نوه و عروس بی سرپرست را تامین می کند)نجیب(به اشارات ترگل توجهی نمی کند)و وابسته ی دخترش است.تا سی دقیقه ی ابتدایی فیلم بسته به روال زندگی این کاراکتر، همه چیز یکنواخت و کشدار پیش می رود اما پس از اینکه آن واقعه ی مهم رخ می دهد یوسف تبدیل به انسانی تندخو،زودرنج و افسرده می شود که راه به حال خودش نمیبرد. ضرباهنگ وقایع تند می شود و گره افکنی های مداوم پیش می آید.
"آقا یوسف" فیلم خوشرنگی است،تنوع رنگ نخستین چیزی است که توجه مخاطب را جلب می کند و به او لذت بصری می دهد.استفاده ی درست و به جا از تونالیته های آبی و قرمز سبب شده سایر معایب فیلم زیر پوشش زیبایی ظاهر آن قرار بگیرد.
رفیعی دست خود را تا اخرین لحظه برای مخاطب نمی گشاید و پایان باز نیزانتخابی مناسب برای این فیلم به نظر می آید اما همه ی این محاسن به ظاهر پیچیده قربانی سادگی چهار چوب فیلم نامه شده."آقا یوسف" در بسیاری لحظات کشش و جذابیتش را برای مخاطب از دست می دهد و او را خسته می کند،بیننده نمی تواند ارتباط خوبی با کاراکترها برقرار کند(به جز بازی درخشان هاشمی که از سایر همبازیانش بهتر و از نقش آفرینی های فوق العاده ای که تا حالا از او دیده ایم پایین تر است و سومین سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را برایش به ارمغان آورده.استفاده ی صحیح از میمیک صورت، نوع نگاه کردن و واگویه های عصبی و هذیان وار از ویژگی های بازی هاشمی در نقش یوسف است)کاراکترهایی چون مریم(پگاه آهنگرانی) و عصمت(افسانه ناصری) زیادی به نظر می رسند خصوصا آهنگرانی که اینجا به مانند "مکس" و "زندان زنان"نقش نوازنده هم دارد و مجددا ویلون سل به دست شده ، ماهیت جباری حتی به مدد اطلاعاتی که داده میشود گنگ است ونقش گذرای سیروس با بازی صابر ابر توانایی وی را آن اندازه که مخاطب در نظر دارد نشان نمی دهد گرچه بازی در نقش فرد مسوولیت پذیری که پدر بیمارش را تر و خشک می کند نگارنده را به یاد" پیمان معادی" در "جدایی نادر از سیمین"می اندازد.نویسنده گویا می خواهد بگوید در اتفاق تلخی که افتاده هر دو (پدر و دختر) هم مقصر هستند و
هم نه!اما نحوه ی مطرح کردنش دلچسب نیست و هر دو بی هیچ منطقی به یکدیگر فرصت صحبت نمی دهند.
همچنین گریم و لباس بازیگران زن اصلا به واقعیت جامعه ی ما شباهت ندارد.لادن مستوفی در لباس سراپا قرمز و آرایش های سنگین و غلیظ توسلی با مدل روسری بستن کاملا تئاتری از فضای فعلی فرسنگ ها فاصله دارند و تله تئاترهای دهه ی هفتاد را زنده می کنند.
با همه ی این تفاصیل مشخص است که فرد با معلومات و تحصیل کرده ای چون رفیعی که سابقه ی مدیریت تئاتر شهر و ریاست دانشکده ی هنرهای دراماتیک را در کارنامه اش دارد،در پی ساخت فیلم تجاری نیست و به قول خودش در پی رقابت سالم و به قول معروف"برای دل خود فیلم ساختن" است.اما وقفه در تولید دومین اثر،کمبود نقدینگی،شرایط نا مناسب اکران ، پخش ناقص تیزر از تلویزیون و عدم حمایت مسوولان از رفیعی آنطور که خودش انتظار داشت وی را از" آقا یوسف" حسابی نا امید کرده است به طوری که علی رغم در دست داشتن چندین و چند فیلم نامه که حاصل سال ها تلاش اوست تمایلی به عملی کردن آنها نشان نمی دهد و در اغلب مصاحبه ها از شرایط شکوه و گلایه می کند.
شاید که رفیعی نهایت تلاشش را در پردازش اثر به کار برده و در حقیقت خواسته از قشر کارگران دفاع و با آنها همدردی کند به خصوص که ما مردم هم علیرغم شعارهای معنوی که می دهیم کارگران را حقیر می پنداریم اما ارائه ی چنین کاراکتری از"یک کارگر" چندان مطلوب نیست و باید از رفیعی به عنوان یکی از متولیان فرهنگ سوال کرد"آیا کار شرافتمندانه گناه است؟"
