عملیات کربلای 5
"نبرد شرق بصره"
با شروع عملیات کربلای 4 ، در سوم دی 1365، مشخص گردید که عملیات لو رفته ، و ناگزیر دستور توقف عملیات صادر شد. عراق تحت شرایط جدید در صدد حمله به فاو و بازپس گیری آن بر آمد تا اوضاع سیاسی – نظامی را به نفع خود تغییر دهد. حفظ برتری سیاسی – نظامی جنگ و مقابله با هرگونه رکود در جبهه های نبرد ، ایجاب می کرد که عملیات نظامی با هدف کسب پیروزی ادامه یابد. بنابراین عملیات جدیدی طرح ریزی گردید.
منطقه عمومی شرق بصره ، نظر به اهمیت سیاسی و نظامی آن ، همواره جایگاه قابل توجهی در اندیشه طراحان نظامی داشته است ؛ دشمن با توجه به اهمیت منطقه ، زمین شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در این منطقه ، انجام هرگونه عملیاتی را غیر ممکن ساخته و فضای امنی را برای خود ایجاد کرده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را قبل از دستیابی به خط مقدم خود سرکوب کند.
زمان آغاز عملیات
ساعت شروع حمله 2 بامداد روز 19/10/1365 ، تعیین شده بود. اما نظر به محدودیت زمانی برای شکستن خط ، مقرر شد که نیروها با استفاده از نور مهتاب حرکت کنند. و در پشت مواضع دشمن در انتظار صدور فرمان حمله بمانند.
بالاخره عملیات آغاز شد و رزمندگان حمله خود را به عظیم ترین و پیچیده ترین استحکامات دشمن در شرق بصره آغاز کردند. و پس از هشت شبانه روز نبرد در منطقه شرق نهرجاسم ، دشمن از منطقه شرق نهرجاسم عقب نشینی کرد. و سپاه اسلام به پیروزی نائل گردید.
نتایج عملیات کربلای 5
1- مناطق و تأسیسات آزاده شده :
-12 کیلومتر پیشروی به طرف بصره و آزاد کردن جزایر بوارین ، فیاض و ام الطویل.
-پاسگاههای بوبیان ، شلمچه ، کوت سواری و خیّن .
-آزاد سازی شش روستا.
-عبور از کانال ماهیگیری، نهر دوعیجی و جاسم .
2- تجهیزات منهدم شده دشمن:
-بیش از 80 فروند هواپیما.
-700 دستگاه تانک و نفربر.
-250قبضه توپ صحرایی و ضد هوایی.
-صدها قبضه انواع ادوات نیمه سنگین و مقدار زیادی سلاح سبک و مهمات.
-1500 دستگاه خودرو و 400 دستگاه انواع ادوات مهندسی و رزمی.
در این عملیات 81 تیپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 24 تیپ و گردان مستقل نیز آسیب کلی دیدند ، تعداد 40 هزار نفر از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند و 270 نفر نیز به اسارت نیروهای اسلام در آمدند.
بازتاب عملیات کربلای 5
پیشروی در شرق بصره ، تواناییها و قابلیتهای نظامی عراق را بار دیگر زیر سوال برد ، به طوریکه روزنامه " آبرزور" چاپ پاریس به نقل از کارشناسان غربی نوشت:" برای اولین بار از آغاز جنگ تاکنون ، ناظران و کارشناسان غربی در مورد امکانات دفاعی عراق دچار تردید شده اند."
همچنین تأکید بر توانایی نظامی ایران ، چنانکهBBC طی تحلیلی درهمین زمینه ، با توجه به تجربه سپاه در عملیات فاو و عبور از رودخانه اروند ، ضمن اشاره به عبور از منطقه آبگرفتگی و کانال پرورش ماهی درکربلای 5 گفت: " موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی ، یک بار دیگر توانایی ایران درعبوراز آبراهها رانشان می دهد. "
هفته نامه نیوزویک نیز نوشت : " تهاجم ایرانیها در نزدیکی بصره ، حداقل یک مسئله را درخصوص جنگ ایران و عراق تغییر داده و آن این مسئله است که برای اولین بار طی چند سال گذشته ، این احتمال را که یک طرف حقیقتا" بر دیگری پیروز شود ، مطرح ساخته است."
" یاد این آزاد مردان و حماسه رادمریشان گرامی باد."
لشكر 10 حضرت سيدالشهدا(عليه السلام) در عمليات كربلاي 5
لشگر10 سيد الشهداء (ع) همانند ديگر يگانها در اين عمليات ، حماسه جاودانه از خود به يادگار گذاشت كه همواره نام عمليات كربلاي 5 با نام لشگر سيد الشهداء و نام رزمندگان اين لشگر به ويژه شهداي گرانقدر آن و فرمانده شجاع و خستگي ناپذير آن سردار حاج علي فضلي به خاطر اينكه شروع عمليات با شكستن خط دشمن و تصرف دژ پنج ضلعي و مواضع نوني دشمن توسط اين لشگر بود فراموش ناشدني است.
لشگر10سيد الشهداء در اين عمليات در چندين مرحله وارد عمل شد :
مرحله اول : گردانهاي غواص حضرت علي اكبر (ع) و حضرت زينب (س) در آب وارد عمل شدند و قسمتي از كمينها و موانع را از ميان برداشتند و سپس گردان امام سجاد (ع) از پد ضلع غربي منطقه عمليات اولين دژ منطقه را مورد هجوم قرار داد و با شكست خطوط اوليه و باز شدن خط ، گردانهاي لشگر و يگانها و لشگر هاي ديگر سپاه براي حمله به خطوط ديگر دشمن از اين نقطه عبور و وارد عمل شدند .
مرحله دوم : تيپ يكم ثار ا... لشگر به فرماندهي برادر جانباز تقي دليلي وارد عمل شد و گردانهاي زهير ، حضرت قاسم (ع) قمر بني هاشم (ع) و نيز گردانهاي كربلا، علي اكبر (ع) ، حضرت زينب (س) ، امام سجاد (ع) ، المهدي (ع) و گردانهاي زرهي وارد عمل شدند و حدود 2 كيلومتر از دژ كانالهاي ماهي را تصرف كردند .
مرحله سوم : لشگر در پشت رودخانه اروند و بر روي دژ دو ئيجي و شهرك دوعیجي عراق ، عمليات خود را با 2 گردان علي اصغر (ع) و حضرت زينب (س) آغاز نمودند و در حين عمليات گردانهاي قاسم (ع) ، مسلم (ع)و گردان زرهي وارد عمل شدند و ضمن تصرف ، عمليات پدافندي را بر روي اين دژ به اجرا در آوردند .
مرحله چهارم : پيشروي 3 كيلومتري در جزيره شلحه و 4 كيلومتري بر روي دژ نهر جاسم .
مرحله پنجم : در اين مرحله مجدداً لشگر به منظور تصرف جزيره شلحه اقدام نمود كه در چندين حمله بخشي از جزيره را تصرف و اقدام به پدافند آن نمودند .
لشگر 10 سيد الشهداء در اين عمليات تنهااز شهرستان کرج 239 شهيد را تقديم اسلام نمود كه از جمله فرماندهان شهيد به شرح زير مي باشد
نام و نام خانوادگي
مسئوليت در اين عمليات
تاريخ شهادت
علي آملي
جانشين گردان علي اكبر (ع)
19/10/65
حاج غلامرضا كيانپور
جانشين اطلاعات
19/10/65
داود آجورلو
فرمانده گردان علي اصغر
22/10/65
حاج حسين مير رضي
مسئول عمليات در مرحله اول
23/10/65
سيد ابراهيم كسائيان
جانشين تيپ سوم كربلا
22/10/65
رسول كشاورز
جانشين گردان امام سجاد (ع)
25/10/65
حاج يدا... كلهر
قائم مقام لشگر
25/10/65
مصطفي زواره اي
فرمانده مهندسي
14/12/65
احمد عراقي
مسئول اطلاعات
14/12/65
شهيد محمدي
فرمانده گردان مسلم
14/12/65
حاج علي رسولي
جانشين گردان زرهي
14/12/65
داود حيدري
فرمانده گردان زهير
14/12/65
مسعود غفاري
فرمانده پدافند و توپخانه
سيد علي مير كاظمي
جانشين تيپ يكم ثار ا...
حاج علي اسحاقي
فرمانده محورعملياتي
حسن اسلامي
سرتيم اطلاعات
عليرضا رحماني
مسئول تعاون
حسين رضائيان
معاون گردان حضرت علي اصغر
محمود كاشيها
فرمانده گردان المهدي (عج)
سنگيني شرايط دشوار پس از عمليات کربلاي 4 ضرورت انجام عمليات ديگري را ايجاب مي کرد. عملياتي که پيروزي آن تضمين شده باشد و ضمنا از جنبه نظامي و سياسي بسيار ارزشمند باشد تا آثار نامطلوب عدم فتح کربلاي 4 را جبران نمايد.
ناحيه‌ي مرزي‌ِ استراتژيك شلمچه در منطقه‌ي شمال غربي‌خرمشهر واقع شده كه از جنوب با اروند رود، از شمال با منطقه‌ي‌عمومي اهواز و از غرب با مرزهاي بين المللي ايران و عراق، محصورگرديده است. وجود اروند رود در جنوب آن، درياچه‌ي ماهي و جزايربوبيان، ويژگي نظامي خاصي را در اين منطقه به وجود آورده است وبه خاطر نزديكي جغرافيايي آن با شهر صنعتي بصره، از نظركارشناسان نظامي، داراي اهميت فوق العاده‌اي بوده است.
ارزشمند ترين منطقه موجود شلمچه بود که دشمن در آن مستحکم ترين مواضع و موانع را داشت، به طوري که عبور از آن ها غير ممکن مي نمود و با توجه به اصول نظامي شناخته شده و محاسبات کمي، ضريب موفقيت بسيار ناچيز بود و بالطبع تضمين پيروزي از سوي فرماندهان عمليات را غير ممکن مي ساخت؛ ليکن ضرورت غير قابل انکار ادامه جنگ در آن موقعيت و لزوم تسريع در تصميم گيري پس از عمليات کربلاي 4 سبب گرديد که صرفا براي انجام تکليف و با اميد به نصرت الهي، تمامي نيروهاي خودي اعم از رزمنده و فرمانده براي عمليات بزرگ کربلاي 5 آماده شوند.
هنگام انتخاب منطقه عمليات کربلاي 5، آنچه اوضاع را پيچيده تر مي کرد، اين بود که:
تنها انجام يک عمليات نمي توانست موثر باشد.
به علاوه عمليات بايد با پيروزي توام باشد.
هم چنين سرعت عمل نيز نقش تعيين کننده اي در اين عمليات داشت.
دشمن با توجه به اهميت منطقه، زمين شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملياتي را غير ممکن ساخته و فضاي امني را براي خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نيروي مهاجم را قبل از دستيابي به خط اول خود سرکوب کند.
رزمندگان‌شجاع سپاه اسلام در مرحله‌ي اول عمليات، با هجومي مرگبار وغافل‌گيرانه به قلب دشمن، در تاريخ فرداي آن روز، شلمچه را آزادمي‌نمايند و با گسترش عمليات خود، هر لحظه فاصله‌ي خود را بابصره كم مي‌كنند؛ به طوري كه صداي شليك مسلسل‌ها مردم شهر راسراسيمه به خيابان‌ها مي‌ريزد.
در دومين مرحله‌ي اين عمليات،رزمندگان اسلام با عبور از موانع ايذايي و بسيار محكم، هجوم سنگين‌خود را عليه مواضع دشمن شروع مي‌كنند كه پاسگاه‌هاي شلمچه،بوبيان و كوت سواري در اين هجوم، آزاد مي‌شود. رزمندگان اسلام باهجوم ديگري چندين كيلومتر از جاده‌ي آسفالته شلمچه ـ بصره را آزادمي‌كنند و به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده، خود را به دژ فولادين‌بصره مي‌رسانند.
اين دژ توسط كارشناسان خارجي احداث شده بودكه داراي خاكريزهاي مثلثي، هلالي، سنگرهاي مستحكم بتوني وموانع ايذايي سنگين بود و ساخت آن پنج سال طول كشيده بود.
اولين خط دفاعي دشمن دژي بود که در يک سمت آن سنگرهاي بتوني براي استراحت نيرو و در سمت مقابل، سنگرهاي ديده باني و تيربار با مهمات آماده و سنگرهاي تانک احداث شده بود. اين دژ، دشمن را از موقعيت ممتازي براي اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار مي کرد. در پشت خط اول چند موضع هلالي شکل احداث، که قطر هر يک به 300 الي 400 متر و ارتفاع آن به 5 تا 6 متر مي رسيد.
در پشت مواقع هلالي، براي تردد و استقرار تانک، جاده ساخته شده بود و به اين وسيله تانک مي توانست با استقرار روي مواضع مشخص شده، کل منطقه درگيري را زير پوشش گلوله مستقيم و تيربار قرار دهد.
دومين خط دشمن به فاصله صد متر از خط اول و به موازات آن احداث، و سيل بندي بود به عرض 205 و ارتفاع 4 متر که داراي موضع پياده، کانال مواصلاتي و مواضع تانک بود. اين سيل بند از جنوب جاده شروع مي شد و به سمت اروند ادامه داشت.
سومين خط دشمن، خاکريزي بود به موازات خط دوم و داراي مواضع پياده و تانک که در جلوي آن کانال َمتروکه اي به عرض 4 و عمق 2 متر احداث شده بود. چهارمين رده دشمن در پشت نهر دوعيجي قرار داشت و شامل نهر، دژ و چندين موضع هلالي پي در پي، که بر توانايي دشمن براي مقابله و دفاع مي افزود.
پنجمين رده دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آن که در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتيکي سپاه سوم (مقر فرماندهي لشکر11)، داراي مواضع مستحکمي بود و پدافند مستقل داشت. پس از خط جاسم تا کانال زوجي، مرکز توپخانه، لجستيک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجي و مثلثي هاي غرب کانال زوجي بود. در منطقه شلمچه، دشمن زمين را به شکل پنج ضلعي درآورده بود. که از استحکامات بسيار پيچيده اي بر خوردار بود.
گارد رياست جمهوري عراق با فرماندهي صدام به منطقه اعزام مي‌شود وبي درنگ پاتك‌هاي سنگين خود را آغاز مي‌كند؛ اما هر بار با تحمل‌شكست‌هاي سنگين وادار به عقب نشيني مي‌شود. در مرحله‌ي سوم عمليات، رزمندگان اسلام از كنار اروند به مواضع‌دشمن در محور نهر جاسم هجوم برده، يگان‌هاي سر در گم دشمن را درعمليات گاز انبري گرفتار كرده و تعدادي از آن‌ها را كشته يا زخمي‌مي‌كنند و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پل‌هاي ارتباطي، به عمق‌مواضع دشمن نفوذ مي‌كنند.
19 دی ماه سالروز عمليات كربلاي 5 در سال 1365
رزمندگان سپاه اسلام براي آزاد سازي مناطق تحت اشغال‌و دفع ***** دشمن و به منظور دستيابي به اهداف والاي خود، اقدام‌به انجام عمليات كربلاي پنج در اين منطقه نمودند. اين عمليات در تاريخ نوزدهم دي ماه 1365 با رمز مبارك يازهرا(ع) در منطقه‌ي شلمچه و شرق بصره آغاز مي‌شود.
اهداف عمليات
منطقه شلمچه به لحاظ اهميت سياسي و نظامي آن، به عنوان يکي از معابر وصولي شهر بصره، همواره در زمره اهداف قواي نظامي جمهوري اسلامي ايران قرار داشت. در صورت تسلط بر اين منطقه، جمهوري اسلامي مي توانست برتري خود در جنگ را به اثبات برساند.
منطقه عمليات
منطقه عملياتي شلمچه که در جنوب شرقي شهر مهم بصره قرار گرفته و تقريبا نزديک ترين محور وصولي به اين شهر به شمار مي آيد، به مناطق و محورهاي زير محدود مي باشد:
از شمال، به آب گرفتگي جنوب زيد.
از شرق، به دژ مرزي ايران و عراق.
از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغير.
از غرب، به کانال زوجي و شهرهاي تنومه و الحارثه.
اين منطقه از تعداد زيادي نهر، کانال، خاکريز، جاده و .... تشکيل شده است که همه آن ها در بخش شمالي اروند قرار دارند. هم چنين، آب گرفتگيهاي متعددي در اين منطقه وجود دارند که از سوي ارتش عراق به عنوان موانعي در مقابل هر گونه نفوذ قواي جمهوري اسلامي ايجاد شده اند.
نتايج عمليات کربلاي 5
عبور از موانع نفوذ ناپذير دشمن در شرق بصره و حضور در حومه اين شهر به گونه اي اهميت يافت که متعاقب اين عمليات:
موقعيت سياسي و نظامي عراق تضعيف شد و در نتيجه حملات گسترده اين کشور به مراکز اقتصادي، صنعتي و مسکوني ايران بار ديگر آغاز شد.
اوضاع جبهه هاي نبرد به سود قواي نظامي ايران تثبيت شد و سپاه پاسداران يکي از ارزنده ترين تجارب نظامي خود را کسب کرد.
تلاش هاي بين المللي براي پايان دادن به جنگ افزايش يافته و به تصويب قطع نامه 598، که در آن براي اولين بار تا حدودي نظريات جمهوري اسلامي ايران لحاظ شده بود، در شوراي امنيت سازمان ملل انجاميد.
حضور گسترده نظامي امريکا و متحدين او در خليج فارس آغاز شد و يکي از هواپيماهاي مسافربري ايران توسط ناوگان امريکا ساقط گرديد.
تعدادي از حجاج بي دفاع ايران توسط رژيم سعودي به شهادت رسيدند.
آخرين آمار انهدام نيروي دشمن از شروع عمليات کربلاي 5 تا پس از عمليات تکميلي کربلاي 5 به شرح زير است:
آزاد سازي پاسگاه هاي بوبيان، شلمچه، کوت سواري و خين.
آزاد سازي 14 کيلومتر از جاده آسفالته شلمچه – بصره.
آزاد سازي جزاير بوارين، فياض و ام الطويل.
آزاد سازي 11 قرارگاه تيپ ارتش عراق.
آزاد سازي روستاهاي خرنوبيه، سعيديه، حنين، سليمانيه، هسجان، جاسم.
عبور از کانال ماهي گيري، نهر دوعيجي و جاسم.
استقرار در 10 کيلومتري بصره.
تصرف درياچه بوبيان و بخشي از کانال ماهي.
بيش از 80 فروند هواپيما.
صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين.
مقدار زيادي سلاح سبک و مهمات.
در اين عمليات 81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 24 تيپ و گردان مستقل نيز آسيب کلي ديدند و تعداد 40 هزار نفر کشته يا زخمي و 270 نفر نيز اسير شدند.
بازتاب عمليات کربلاي 5
شکستن خطوط و استحکامات و پيشروي در شرق بصره، توانايي ها و قابليت هاي نظامي عراق را بار ديگر، زير سؤال برد، چنان که روزنامه آبزِرِور چاپ پاريس به نقل از کارشناسان غربي نوشت: «براي اولين بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربي در مورد امکانات دفاعي عراق دچار ترديد شده اند.»
هم چنين تاکيد بر توانايي نظامي ايران، بخشي ديگري از تحليل هاي ارايه شده در رسانه هاي خبري بود، چنان که راديو بي. بي. سي طي تحليل در همين زمينه، با توجه به تجربه سپاه درعمليات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب گرفتگي و کانال پرورش ماهي در عمليات کربلاي 5 گفت: «موفقيت ايران در عبور از درياچه ماهي، يک بار ديگر توانايي ايران در عبور از آبراه ها را نشان مي دهد.»
هفته نامه نيوزويک نيز ضمن تاکيد بر پيروزي ايران در عمليات کربلاي 5، بر شرايط پيروزي ايران بر عراق اشاره کرد:
«تهاجم ايراني ها در نزديکي بصره، حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود، مطرح ساخته است.» 1- مناطق و تاسيسات آزاد شده: 12 کيلومتر پيشروي به طرف بصره و آزاد کردن 150 کيلومتر مربع. 2- تجهيزات منهدم شده دشمن: 700 دستگاه تانک و نفربر. 250 قبضه توپ صحرايي و ضد هوايي. 1500 دستگاه خودرو. 400 دستگاه انواع ادوات مهندسي و رزمي.عمليات كربلاي5؛ انهدام قويترين دژ دشمن
به دليل دست نيافتن ايران به اهداف پيش‌بيني شده در عمليات كربلاي4 ،بحران بزرگي براي فرماندهان جنگ به وجود آمده بود. به همين سبب با توجه به آمادگي يگانها و نيروهاي داوطلب براي انجام عملياتي ديگر، طرح عمليات «كربلاي5» در مدتي اندك يعني12 روز، ريخته شد.
چيزي كه اوضاع را به هنگام انتخاب منطقه عملياتي پيچيده و دشوار مي‌ساخت، اين بود كه در چنين شرايطي تنها انجام يك عمليات نمي‌توانست راهگشا باشد، بلكه در عين حال عمليات مي‌بايست از شرط تضمين پيروزي و همچنين شرايط و ويژگي‌هاي لازم مناطق آزاد شده به سود جمهوري اسلامي بهره‌مند باشد.
هشت ماه و اندي وقت و سرمايه‌گذاري نسبتا وسيع جمهوري اسلامي (نيروي انساني، امكانات و غيره) براي طراحي و انجام عمليات گسترده و بخصوص شيوه تبليغاتي و طرح مساله عمليات سرنوشت‌ساز، تا حد زيادي توقع همگان را نسبت به دستاوردهاي عمليات آينده بالابرد و تلقي خاصي را نسبت به سرنوشت جنگ در بين مردم پديدآورد. توقف نبرد در كربلاي4 و اعلام آن به عنوان يك عمليات محدود، ابهاماتي را مي‌توانست در اذهان به وجود آورد كه تبليغات ناخوشايندي را در پي داشت.
ولي عمليات كربلاي5 كه در ساعت1 و30 دقيقه بامداد19 دي ماه1365 با رمز «يا زهرا(سلام الله عليها») آغاز شد، تا اندازه‌اي انتظارات مردم را برآورده ساخت. اين عمليات تا پايان سال1365 ادامه يافت و به لحاظ مقاومت و جنگندگي نيروهاي ايران در شرايط بسيار مشكل و پيچيدگي دژهاي مستحكم دشمن، يكي از بزرگترين نبردهاي تمام دوران جنگ تحميلي محسوب مي‌شود. منطقه عمومي شرق- بخاطر اهميت سياسي و نظامي آن- همواره جايگاهي قابل توجه در انديشه طراحان جنگ داشته است.
پس از فتح خرمشهر، تسلط بر شلمچه به عنوان يكي از معابر وصولي شهر بصره، در زمره اهداف قواي نظامي ايران قرار گرفت و عمليات كربلاي پنج بهترين موقعيت براي عملي ساختن اين ايده بود. پيشروي سريع نيروها از سيل‌بند و مواضع دشمن در شرق «كانال ماهي» بسته و سپس عبور از اين كانال و توسعه وضعيت نيروهاي خودي، نشانگر غافلگيري دشمن در اين محور بود. اخبار و اطلاعات واصله نيز حكايت از وضعيت نسبتا مناسب و خوب نيروها مي‌كرد. ادامه اين تلاش‌ها در روز نخست منجر به تصرف مثلث غرب «كانال زوجي» شد.
همچنين در محور «پنج ضلعي»، تلاش دشمن منحصرا مقاومت در يك قرارگاه فرماندهي تيپ بود و نيروهاي رزمنده و زرهي سپاه توانستند بيشتر پايگاه‌هاي موجود در اين محور را به تصرف خود درآورند. درگيري در جزيره «بوارين» در ساعات نخستين عمليات، بيشتر بدين منظور بود كه دشمن احساس كند در سراسر خط درگيري وجود دارد تا فرصت تمركز نيرو را نداشته باشد.
همچنين در پاسگاه «بوبيان» كه جناح راست عمليات بود، رزمندگان توانستند آن را به تصرف خود درآورند. در روزهاي بعد، پاتك‌هاي سنگين دشمن در منطقه از محورهاي مختلف آغاز شد و از طرفي عمليات و درگيري نيروهاي خودي نيز ادامه پيدا كرد. در مجموع، مقاومت و ايستادگي نيروها زير آتش شديد دشمن، با وجود كمبود مهمات و بسته شدن چند راه تداركاتي و كمك رساني، بي‌نظير بود. در محور كانال پرورش ماهي اين درگيريها به اوج خود رسيد و تنها جاده ارتباطي كه به رزمندگان مستقر در اين محور آذوقه و مهمات مي‌رساند، بي‌وقفه زير آتش سنگين عراق بود. گذشته از نقش اساسي عمليات كربلاي5 در پيدايش يك امكان تازه براي اجراي آتش پي در پي بر روي شهر بصره- همزمان با جنگ شهرها- تلاشي وسيع‌تر براي انهدام قسمت ديگري از ارتش عراق، (حتي بيشتر از فاو) از جمله دستاوردهاي مهم نظامي كربلاي5 بود.
انهدام دشمن در كربلاي5 بمراتب بيشتر از والفجر8 بود، به گونه‌اي كه حتي تحليلگران غرب ناچار به اعتراف گوشه‌اي از اين مساله شدند. شلمچه به منزله يكي از قويترين دژهاي دشمن محسوب مي‌شد و اين براي ارتش عراق بمنزله ديواري غير قابل نفوذ بود و همين اعتماد بيش از اندازه نسبت به منطقه، تاثير بسزايي در غافلگيري دشمن داشت. اين عمليات با انجام چندين عمليات محدود كه بعدها «عمليات تكميلي» نام گرفت، كامل شد. اين عمليات باعث تثبيت‌و ترميم خطوط پدافندي نيروهاي ايراني گرديد.
در راس اهداف عمليات تكميلي، پنج هدف عمده قرار داشت:
1- تكميل و ترميم خط پدافندي خودي در نهر جاسم. 2 -توسعه و تثبيت نهايي سر پل منطقه غرب نهر جاسم و پيشروي عمده به سوي كانال زوجي 3- تصرف مجدد سر پل غرب كانال ماهي و گرفتن جناح اساسي از دشمن. 4- حضور موثر و تهديد منطقه استراتژيك شرق كانال زوجي. 5-انهدام بخشي وسيع از امكانات و نفرات دشمن.
در عمليات كربلاي5 بيش از80 فروند هواپيما،700 دستگاه تانك و نفربر،250 قبضه توپ صحرايي و ضدهوايي، صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين،1500 دستگاه خودرو، دستگاه انواع ادوات مهندسي- رزمي، مقدار زيادي سلاح سبك و مهمات دشمن منهدم شد.
همچنين در اين عمليات81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و34 تيپ و گردان نيز آسيب كلي ديد. تعداد كشته و زخمي‌ها و اسراي عراق بالغ بر42700 تن بود. علاوه بر آن220 دستگاه تانك و نفربر،500 دستگاه خودرو،85 قبضه انواع توپ، هزاران قبضه سلاحهاي سبك و سنگين و مقدار زيادي مهمات نيز به غنيمت نيروهاي خودي درآمد.
در اين عمليات بزرگ و طولاني كه با سنگين‌ترين و بيشترين پاتك‌هاي دشمن توام بود، چندين تن از فرماندهان برجسته ايراني مانند «حسين خرازي» فرمانده لشكر14 امام حسين(7) از اصفهان، «يدالله كلهر» قائم‌مقام لشكر27 محمد رسول الله(9) از تهران، «حجت‌الاسلام والمسلمين عبدالله ميثمي» مسؤ‌ول حوزه نمايندگي حضرت امام(4) در قرارگاه خاتم الانبيأ9))، اسماعيل دقايقي فرمانده لشكر9 بدر، هاشم اعتمادي فرمانده تيپ امام حسن(7) محمدعلي شاهمرادي فرمانده تيپ44 قمر بني‌هاشم، حاج قاسم ميرحسيني قائم‌مقام لشكر41 ثارالله، محمد فرومندي قائم‌مقام لشكر5 نصر و... به شهادت رسيدند.
نام عمليات: كربلاي5 و عمليات تكميلي
زمان اجرا: 10/19 /1365
مدت اجرا:70 روز
تلفات دشمن: 42700(كشته، زخمي و اسير )
رمز عمليات: يا زهرا(سلام الله عليها)
مكان اجرا: منطقه عمومي شرق بصره -سراسر محور جنوبي جنگ
ارگان‌هاي عمل‌كننده: سپاه پاسداران انقلاب اسلامي اهداف عمليات:
انهدام ماشين جنگي دشمن، گشودن راه براي سرنوشت جنگ طولاني و پاسخ به انتظارات مردم و تهديد شهر بصره
