اما در گذشته همه چیز به این سادگی نبود. کشاورزان نیازمند این بودند که فصل ها را بشناسند اما برای تشخیص ماه ها و فصل های سال نمی توانستند چندان روی تغییرات آب و هوایی حساب کنند. برای همین ستاره شناسان دستگاه هایی را اختراع کردند که مثل گوشی تلفن همراه شما در جیب جا نمی شد. این ابزار دقیق برج هایی بودند که با استفاده از علوم مختلف هندسه، ریاضیات و معماری ساخته می شدند تا با بررسی تغییرات نور آفتاب که به داخل این برج ها می تابید اوقات سال را تعیین و زمان بندی کنند.

یکی از این شاهکارهای مهندسی و فنی برج کشمر است و اگر آدرس دقیق آن را می خواهید باید بدانید که در استان خراسان رضوی در نزدیکی شهرستان کاشمر و در شمال شرقی بردسکن در روستایی به همین نام قرار دارد.

این بنا که در گذشته تصور می شد مقبره یکی از بزرگان سلجوقی است بر فراز بقایا و آوارهای قلعه‌ای کهن به نام کوشک ساخته شده و از دیدگاه معماری با برج رادکان در چناران قابل مقایسه است. بنا فاقد کتیبه است و بیشتر نشان دهنده اسلوب معماری در قرن هفتم هجری است.

معماری این برج که 18 متر ارتفاع دارد به سبک برج رادکان است. شکل درونى برج، هشت‌گوش است و دارای 42 متر محیط خارجی و 21 متر محیط داخلی می‌باشد. نمای خارجی پوششی مخروطی شکل دارد و از آجر ساخته شده است. بنا دو جداره است که از جدار داخلی طاقی‌هایی به داخل بنا ساخته شده.

راهروی پلکانی و مارپیچ بین دو جداره صعود به پوشش اول را مهیا می‌کند. بدنه بنا دارای دو قسمت است که قسمت پایین دوازده ضلعی است و پایه بنا را تشکیل می‌دهد، قسمت بالای پایه، بدنه اصلی و دارای 48 ترک به شکل نیم ستون می‌باشد.

برج از داخل دارای 3 طبقه و ارتفاع تیزه اصلی گنبد تا کف 31 متر است. معماری این بنا به معماری سبک سلجوقی نزدیک است.

مطالعات نشان داده که لحظه سال تحویل را در روز اول بهار از روی این برج و در محل یکی از طاقچه‌های آن با استفاده از نور خورشید تعیین می‌کرده‌اند.

بعد از استفاده های علمی برج کشمر می توان ادعا کرد که در گذشته از این برج به عنوان یک نشانه و تابلو برای راهنمایی مسافران مرکز ایران به نیشابور هم استفاده می شده است.