یکی از تکنولوژی هایی که هم اکنون در دنیا به عنوان جایگزینی برای تکنولوژی قدیمی GSM مورد استفاده قرار می گیرد WiMAX نام دارد. همین ابتدا لازم به ذکر است که وظیفه اصلی این تکنولوژی انتقال داده در حداقل زمان با حداقل اشتباه می باشد و در حال حاضر به عنوان بستر اینترنت بی سیم نیز از آن بهره گرفته می شود.
اپراتورهای روسیه اولین شرکت هایی بودند که از این تکنولوژی برای شبکه گوشی های تلفن همراه استفاده نمودند. شرکت نوکیا به عنوان یکی از پیشگامان ساخت گوشی تلفن همراه نیز در دنیا هم اکنون گوشی هایی را برای استفاده از تکنولوژی WiMAX تولید نموده است. به علاوه شرکت T-Mobile هم به عنوان یکی از بزرگ ترین اپراتورهای تلفن همراه در کشورهای غربی یک شبکه تلفن همراه WiMAX را در آمریکای شمالی پیاده سازی نموده است. جالب است بدانید که شرکت های تولید کننده گوشی تلفن همراه یکی پس از دیگری به این جرگه وارد شده و با تولید گوشی های سازگار با WiMAX برتری خود را به رخ رقبا می کشانند. به عنوان شرکت HTC نیز در ماه گذشته اولین گوشی سازگار با WiMAX خود را به کاربران معرفی نمود.
در ادامه با این تکنولوژی بیشتر آشنا می شویم.
وایمکس WiMAX مخفف کلمات Worldwide Interoperability for Microwave Access است که به معنای قابلیت تبادل و استفاده اطلاعات در سطح جهانی ، از طریق امواج مایکروویو می‌باشد. WiMAX در واقع شامل استانداردهایی می‌شود که هدف آنها تضمین کارکرد و هماهنگی امواج رادیویی باند پهن بی سیم برای استفادهٔ مشتریان است.
WiMAX به عنوان پروتکل ۸۰۲٫۱۶ توسط IEEE شناخته شده که به عنوان جایگزینی برای شبکه‌های بی سیم نواحی شهری تعیین شده است. WiMAX می‌تواند دستیابی بی سیم باند پهن را تا ۳۰ مایل (۵۰ کیلومتر) برای ایستگاه‌های ثابت و ۳ تا ۱۰ مایل (۵ تا ۱۵ کیلومتر) برای ایستگاه‌های سیار فراهم نماید. یکی از برتری های WiMAX در مقایسه با استانداردهای شبکه‌های محلی بی سیم نیز همین نکته است چراکه به عنوان نمونه ارتباط بی سیم تحت استاندارد Wi-Fi در پروتکل ۸۰۲٫۱۱ در اکثر حالت‌ها به تنها ۱۰۰ تا ۳۰۰ فوت (۳۰ تا ۱۰۰ متر) محدود شده‌است.
سرعت انتقال داده ها در استانداردهای WiMAX و WiFi تقریباً مشابه است ولی موضوع تداخل امواج در WiMAX بسیار کمتر وجود دارد. این امر دقیقاً در مقایسه این تکنولوژی با شبکه های GSM نیز صدق می کند. WiMAX نسل دوم پروتوکولی است که استفاده موثرتری از پهنای باند انجام داده و جلوگیری از تداخل امواج را امکان پذیر ساخته است. به علاوه این پروتوکول سرعت انتقال دادهٔ بالاتری را بر روی مسافت‌های طولانی تر نیز ممکن می‌سازد. یکی از ویژگی‌های دیگر این تکنولوژی عدم نیاز به دید مستقیم بین مشترکان و دکل‌های BTS می‌باشد.
گروهی تحت عنوان WiMAX Forum وظیفه استانداردهای سازی و همچنین تست تجهیزات مربوط به این تکنولوژی را به عهده دارند و به نوعی می توان گفت متصدی این تکنولوژی در دنیا هستند. WiMAX با توجه به قابلیت های زیاد و خوب خود می تواند به عنوان یک تکنولوژی قابل اتکا به خوبی می تواند به عنوان یکی از بسترهای اصلی شبکه های بی سیم و البته موبایل در کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم ، شبکه‌های بنا شده با تکنولوژی WiMAX، جزء شبکه‌های wireless شهری محسوب می‌شوند که به راحتی می‌توانند با وجود منطقهٔ بسیار وسیعی که دکل‌های WiMAX تحت پوشش خود قرار می‌دهند، کل شهر و یا شهرک‌های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهند. جالب است که بدانید که تجهیزات مورد استفاده در این تکنولوژی در مقایسه با سایر تکنولوژی ها مانند GSM بسیار کم حجم تر و سبک تر هستند.
از جمله خصوصیات WiMAX آن است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی انتقال می دهد. از سوی دیگر سرویسی که تحت این تکنولوژی ارائه می شود به صورت کاملاً نامحدود بوده و هیچ گونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد. این بدان معناست که کاربر می‌تواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه می‌دهد download و یا upload داشته باشد. این خصوصیت نیز دلیل دیگری است برای این امر که استفاده از WiMAX هر روز به عنوان بستر اصلی شبکه های مخابراتی از جمله تلفن همراه افزایش پیدا می کند.
خصوصیت interoperability در این تکنولوژی، بدین معناست که کاربر می‌تواند هر محصول مورد علاقهٔ خود را خریداری کند (با ویژگی‌های مورد نظرش) و مطمئن باشد که این محصول با سایر محصولات مورد تایید مشابه در تکنولوژی WiMAX هماهنگی و سازگاری خواهد داشت که این امر رقابت بین شرکت‌ها، بهتر شدن کیفیت محصولات و کاهش قیمت‌ها را در پی خواهد داشت.
مهم‌ترین خصوصیت و برتری WiMAX همان قابلیت سیار بودن آن است که موجب می‌شود که این تکنولوژی به تدریج جای خود را بین لپ تاپ‌ها، کامپیوترهای دستی و در نهایت گوشی‌های تلفن‌های همراه باز کند. این تکنولوژی به کاربران امکان می دهد که برای استفاده از اینترنت پر سرعت نیاز به استقرار در یک مکان خاص و یا محدودهٔ بسیار محدود نداشته باشند و بتوانند در هر حال و حتی در حال حرکت نیز با سرعت‌های بالا از این امکان بهره مند گردند.
یکی از ویژگی‌های جالب و قابل توجه در این تکنولوژی بار گذاری سریع اطلاعات بر روی گوشی‌های تلفن همراه می‌باشد که می‌تواند برای تبلیغات بسیار موثر واقع گردد. به عنوان نمونه تصور کنید که فردی که در حال گذر از روبروی یک فروشگاه است ، با این تکنولوژی صاحب آن فروشگاه می تواند تا وقتی که این فرد روبروی فروشگاه قرار دارد لیست اجناس موجود در فروشگاهش را برای گوشی تلفن همراه این فرد بفرستد.
قابلیت امنیت بالای داده‌هایی که در شبکه های تحت WiMAX وجود دارد موجب می‌شود تا داده‌ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده‌ها فقط با داشتن مجوز مربوطه (به صورت username و password) امکان پذیر باشد و کاربران و علی الخصوص کاربران سیار بتوانند در هر نقطه‌ای با داشتن چنین اجازه‌ای به این شبکه متصل شده و از امکانات ویژهٔ آن برخوردار گردند.
علاوه بر این امکان استفاده از سرویس‌هایی همچون VoIP نیز در این تکنولوژی پیش بینی شده است که در واقع همین امر است که می تواند WiMAX به عنوان رقیب جدی GSM در دنیا مطرح سازد.
به امید روزی که این تکنولوژی کارآمد در کشور ما نیز به شکل فراگیر مورد استفاده قرار بگیرد.
