حركت مارها روي سطوح مختلف ازجمله سطوح شني و صخره‌اي
همواره براي دانشمندان علوم زيست‌شناسي مملو از راز و هيجان بوده است.
از مدت‌ها پيش آنها
متوجه اين موضوع شده‌اند كه مارها به نوعي با تنه زدن يا هل دادن سطوح به
حركت خود ادامه مي‌دهند، اما نكته عجيب اين است كه آنها حركت ماهرانه خود
را بدون كوچك‌ترين كمك جانبي انجام مي‌دهند. بي‌نقص بودن اين حركات موجب
شده تا دانشمندان خود را در برابر يك راز ديگر از مجموعه حيات طبيعي تصور
كنند. آنها سال‌هاست كه براي طراحي و ساخت روبات‌هاي مارشكل و به‌كارگيري
آنها در عمليات امداد و نجات، حركت ماهرانه مارها را به دقت زير نظر
گرفته‌اند. به تازگي تحقيقات مشترك گروهي از دانشمندان دانشگاه نيويورك و
انستيتو فناوري جورجيا پاسخ اين معما را ارائه كرده است. در حقيقت اين
مطالعه علمي توضيح كاملي براي اين منظور است كه چگونه اصطحكاك توليد شده
ميان پوست مار و سطوح مختلف و تركيب آن با پديده غيرقابل مشاهده جابه‌جايي
وزن در طول مار به حيوان در حركت سريع كمك مي‌كند.
آنها براي اين منظور
مارهاي مختلفي را بيهوش و مقاومتي كه بدن آنها در حين ليز خوردن يا لغزيدن
در جهات مختلف روي يك صفحه درجه‌بندي شده توليد مي‌كند را به دقت
اندازه‌گيري كردند. آنها دريافتند مار از قسمتي از بدن خود كه از آن به شكم
حيوان ياد مي‌شود، در زمان حركت پهلويي يا به عقب براي متصل نگاه داشتن
خود به زمين استفاده مي‌كند. اين عضو مهم به حيوان خزنده كمك مي‌كند تا در
حين لغزيدن از يك پهلو به پهلوي ديگر همواره حركت رو به جلوي خود را حفظ
كند، اما شايد بتوان بخش ديگر اين مطالعه را هيجان‌انگيزتر دانست.
محققان با قرار دادن مار در محلول حاوي ماده
ژلاتيني (تا بتوانند حركات مار را به خوبي مشاهده كنند) متوجه شدند اين
حيوان با قرار گرفتن در شرايطي كه نيروهاي محيطي به بدنش وارد مي‌شود اين
توانايي را دارد تا بخش‌هاي مختلفي از بدنش را اندكي از زمين جدا كند تا
نه‌تنها سرعت حركت رو به جلوي خود را حفظ كند، بلكه تاثير نيروهاي محيطي را
نيز به حداقل برساند. اين مطالعه و تحقيقات مشابه مي‌توان به دانشمندان در
طراحي و ساخت روبات‌هاي مار شكل كمك زيادي كند تا بهترين نمونه‌هاي ممكن
براي انجام عمليات امداد و نجات استفاده شود.
