خفاشها صدای همدیگر را میشنوند

 

خفاش‌ها كه پیشتر ثابت شده است برای شكار حشرات از شیوه‌های بسیار پیچیده‌ای استفاده می‌كنند، دوباره تعجب دانشمندان را برانگیخته‌اند: این موجودات صداهای دیگر موجود در محیط را هم می‌شنوند. دانشمندان می‌گویند این پستانداران بال‌دار حتی می‌توانند میان صداهای فراصوتی كه دیگر خفاش‌ها تولید می‌كنند تفاوت قائل شوند. آنها برای این منظور از یك منبع داخلی استفاده می‌كنند. خفاش‌ها از این صداها برای ناوبری صدایی خود استفاده می‌كنند؛ یعنی با فرستادن امواج و بازیافت دوباره آنها موقعیت خود را هنگام پرواز در شب‌های تاریك مشخص می‌كنند. تیم تحقیقاتی آلمانی با استفاده از همین صداها سعی كرد تشخیص دهد آیا خفاش‌ها می‌توانند دیگر خفاش‌ها را تشخیص دهند یا نه؛ به این صورت كه هنگام پرواز خفاش‌ها این صداها را كه توسط خفاش‌ها تولید می‌شود در محیط پروازی آنها پخش كردند. برای این منظور دانشمندان3 خفاش را مدنظر گرفتند و صداهای آنها را در محیط پخش كردند و همچنین این خفاش‌ها را شرطی كردند كه درصورتی كه صدای یك خفاش دیگر را شنیدند به سمت آن بروند، در مقابل یك كرم كه غذای مورد علاقه آنهاست به هر خفاش می‌دادند. اما دانشمندان در مرحله دوم یعنی وقتی كه هیچ پاداشی در مقابل حركت خفاش‌ها به آنها داده نمی‌شد، مشاهده كردند كه در 80 درصد موارد خفاش‌ها باز هم به صورت دقیق موقعیت خفاش دیگر را تشخیص می‌دهند. مسئول تیم تحقیقاتی در این باره می‌گوید در این مرحله ما متوجه شدیم كه خفاش‌ها متوجه حضور دیگر خفاش‌ها می‌شوند،  اما اینكه چگونه تشخیص می‌دهند كه كدام خفاش در كنار آنهاست معمای دیگری بود كه ما با آن مواجه شدیم. این كار خفاش‌ها در مقایسه با انسان‌ها مانند این است كه انسان‌ها‌حتی با یك زمزمه كوتاه یك سیلابی به راحتی بتوانند تشخیص بدهند كه این صدا از آن كیست. اما خفاش‌ها انسان نیستند و صدایی كه از هم می‌شنوند متشكل از صدها زمزمه كوتاه است اما نكته همین‌جاست كه خفاش‌ها به راحتی می‌توانند تشخیص دهند این زمزمه از آن كدام خفاش است. شبیه‌سازی كامپیوتری در مرحله دوم تحقیق،  تیم تحقیقاتی یك مدل كامپیوتری برای شبیه‌سازی چگونگی تشخیص هویت خفاش‌ها توسط همنوعان‌دیگرشان از روی صدای آنها،  تهیه كردند. در این مرحله تیم تحقیقاتی می‌خواست متوجه شود كه چه چیزی باعث تغییر صداهای موجی خفاش‌ها می‌شود و اینكه خفاش‌ها چگونه این تغییرات را تشخیص می‌دهند. نتیجه تحلیل صداهای خفاش‌های مختلف در پایان به اینجا ختم شد كه صدای هر خفاش احتمالا به خاطر تفاوت‌هایی كه هر خفاش در ساختار آوایی خود دارد،  متفاوت است. اینكه خفاش‌ها چگونه صدای هر خفاش را ثبت و ضبط می‌كنند به منبعی درونی در بدن حیوان باز می‌گردد كه این قابلیت را به خفاش می‌دهد كه صداهای خفاش‌های مختلف را بشناسد. حالا با كسب این نتایج دانشمندان موفق شده‌اند به معماهایی كه در حركت دسته‌جمعی خفاش‌ها برخورده بودند پاسخ دهند. آنها می‌گویند با همین ساز و كار است كه خفاش‌ها هنگام پرواز‌های دسته‌جمعی سریع در شب‌ها و در دل‌تاریكی با هم برخورد نمی‌كنند. سونار خفاشی دانشمندان از مدت‌ها پیش می‌دانستند كه خفاش‌ها برای ناوبری خود از سیستم سونار استفاده می‌كنند. این سیستم مشابه سیستمی است كه كشتی‌های جنگی از آنها برای كشف زیردریایی‌های دشمن استفاده می‌كنند؛ در واقع سیستم كشف زیردریایی‌ها مانند سیستم سونار خفاش‌ها است. در این سیستم چند ضربان موجی از منبع منتشر می‌شود و در بازگشت با بررسی اكوهای بازگشتی می‌توان مشخص كرد در مسیر ضربان موجی آیا مانعی وجود داشته است یا نه. خفاش‌ها استادان استفاده از این سیستم سونار هستند و به راحتی در  تاریكی مطلق پرواز می‌كنند و طعمه‌های خود را صید می‌كنند. از آنجا كه خفاش‌ها برای زنده ماندن به حشرات وابستگی شدیدی دارند،  و احتمال اینكه هر شب بتوانند به میزان مطمئنی حشره صید كنند همیشه وجود ندارد،  زندگی آنها تحت شرایط سختی از این منظر پیش می‌رود. به همین خاطر خفاش‌ها  برای بقای خود  وابستگی بسیار زیادی به سیستم ناوبری بسیار حساس خود دارند.  با این حال توانایی خفاش‌ها برای زنده ماندن واقعا شگفت‌انگیز است؛ به صورتی كه حتی اگر یك خفاش در یك یخچال بسیار مرطوب نگهداری شود می‌تواند فعالیت‌های غیرضروری بدن خود را متوجه كند و در یك حالت نیمه‌زنده قرار بگیرد. بعدها اگر همین خفاش از یخچال بیرون آورده شود مانند توت‌فرنگی‌ای كه یخش آب شده باشد دوباره زنده می‌شود.نكته دیگر در باره زندگی خفاش‌ها این است كه این پرندگان پستاندار صداهای بلندی تولید می‌كنند. اما از آن‌جا كه این صداها به‌اصطلاح فراصوت هستند برای انسان‌ها قابل شنیدن نیستند(صدایی كه خفاش‌ها تولید می‌كنند 12هزار سیكل در ثانیه دارد).محققان در آزمایش‌هایی كه انجام داده‌اند متوجه شده‌اند یك ضربان موجی از یك خفاش می‌تواند دوهزارم ثانیه طول بكشد. این ضربان موجی توسط خفاش‌ها گاهی به صورت منظم و پشت‌سر هم به محیط فرستاده می‌شود. در میانه ضربان موجی،خفاش‌ها اكوهای بازگشتی را تحلیل می‌كنند با استفاده از این تحلیل می‌توانند موانعی كه پیش روی مسیر پروازی آنها وجود دارد تشخیص دهند. هر چه كه اكوی بازگشتی برای رسیدن به خفاش زمان بیشتر طول بكشد، یعنی اینكه اشیاء و موانع فاصله بیشتری با خفاش‌ها دارند.        همشهری انلاین

جالب بود

مطلب بسیارآموزنده ومفیدی است