چند پرسش از رهبر معظم انقلاب پيرامون وسواس و درمان آن
سئوال:
چند سالى است كه به بيمارى وسواس مبتلا شدهام و اين موضوع مرا بسيار عذاب مىدهد، و روز به روز اين حالت در من تشديد مىشود تا جائى كه در همه چيز شك مىكنم و همه زندگى ام بر پايه شك استوار گشته است. بيشترين شك من درباره غذا و اشياء مرطوب است، به همين دليل نمىتوانم مثل ساير مردم عادى زندگى كنم. وقتى داخل مكانى مىشوم فورى جوراب هايم را از پاى خود بيرون مىآورم زيرا فكر مىكنم جورابهايم عرق كرده و بر اثر تماس با نجس، نجس خواهند شد، حتى من بر سجاده هم نمىتوانم بنشينم. هر وقت بر آن مىنشينم بر اثر وسوسه نفس از روى آن بلند مىشوم تا مبادا پرزهاى سجاده به لباسهايم بچسبد و مجبور به شستن آنها شوم. در گذشته چنين نبودم، اكنون از اين كار هايم خجالت مىكشم و هميشه دوست دارم كسى را در عالم رؤيا ببينم و مشكلاتم را با او در ميان بگذارم و يا معجزهاى رخ دهد و زندگىام را دگرگون نمايد و به حالت گذشتهام برگردم. اميدوارم مرا راهنمائى فرمائيد؟
جواب:
احكام طهارت و نجاست همان است كه در رسالههاى عمليه ذكر شدهاست. از نظر شرعى همه اشياء محكوم به طهارت هستند، مگر مواردى كه شارع حكم به نجاست آنها كرده و براى انسان هم يقين به آن حاصل شده است. در اين صورت رهائى از بيمارىوسواس احتياجبهرؤيا و معجزهندارد، بلكهبايدمكلّفذوقو سليقهشخصى خود را كنارگذاشتهو متعبدومؤمنبه دستوراتشرع مقدس باشدو چيزىرا كهيقينبه نجس بودن آن ندارد، نجس نداند. زيرا شما از كجا به نجاستِ در و ديوار و سجاده و ساير اشيائى كه استفاده مىكنيد، يقين پيدا كردهايد. چگونه يقين پيدا كردهايد كه پرزهاى سجادهاى كه بر روى آن راه مىرويد يا مىنشينيد، نجس هستند و نجاست آنها به جوراب و لباس و بدن شما سرايت مىكند؟ لذا در اين صورت اعتناء به وسواس براى شما جايز نيست. مقدارى عدم توجه به وسوسه نجاست و تمرين عدم اعتنا به شما كمك خواهد كرد تا به خواست و توفيق خداوند خود را از وسواس نجات دهيد.
سئوال:
زنى هستم با تحصيلات عالى و داراى چندين فرزند، مشكلى كه از آن رنج مىبرم مسأله طهارت است. چون در خانوادهاى متدين بزرگ شدهام، مىخواهم همه تعاليم اسلامى را مراعات كنم. به علت داشتن فرزندان كوچك، هميشه با مسائل بول و غائط سر و كار دارم. هنگام تطهير بول، ترشحات سيفون پراكنده شده و به پاها، صورت و حتى سرم برخورد مىكنند و هر دفعه با مشكل تطهير آن اعضاء مواجه هستم، و اين باعث شده كه در زندگى با سختىهاى زيادى روبرو شوم. از طرفى هم نمىتوانم اين امور را رعايت نكنم، زيرا مربوط به عقيده و دينم است. براى حل مشكل به پزشك روانشناس هم مراجعه كردم، ولى نتيجهاى نگرفتم. بعلاوه موارد ديگرى هم هست كه از آنها رنج مىبرم مثل غبار شىء نجس يا مراقبت از دستهاى كودك كه يا بايد آنها را آب بكشم و يا از دست زدن بچه به اشياء ديگر جلوگيرى نمايم. با توجه به اين كه تطهير شىء نجس براى من بسيار دشوار است ولى در همان وقت، شستن آن ظرفها و لباسها در صورتى كه فقط كثيف باشند برايم راحت است. لذا از حضرتعالى مىخواهم كه با راهنمائىهاى خود زندگى را بر من آسان نمائيد؟
جواب:
1 - از نظر شرع مقدس، در طهارت و نجاست، اصل بر طهارت اشياء است. يعنى در هر موردى كه كمترين ترديدى در نجس شدن آن براى شما حاصل شد، واجب است حكم به عدم نجاست كنيد.
2 - كسانى كه داراى حساسيت نفسانى شديدى در مورد نجاست هستند (به اين افراد در اصطلاح فقهى وسواسى گفته مىشود)، حتى اگر گاهى يقين به نجاست هم پيدا كردند، بايد حكم به عدم نجاست كنند، مگر در مواردى كه نجس شدن يك شىء را با چشمان خود ببينند، بطورى كه اگر فرد ديگرى هم آن را ببيند، يقين به سرايت نجاست پيدا كند، فقط در اين موارد بايد حكم به نجاست كنند.
استمرار اجراى اين حكم در مورد افراد مزبور تا زمانى است كه اين حساسيت به طور كلى از بين برود.
3 - هر شىء يا عضوى كه نجس مىشود، براى تطهير آن، يكبار شستن با آب لولهكشى بعد از زوال عين نجاست كافى است. تكرار در شستن يا فرو بردن آن در آب لازم نيست، و اگر شىء نجس از قبيل پارچه و مانند آن باشد، بايد به مقدار متعارف فشار داده شود تا آب از آن خارج گردد.
4 - از آنجائى كه شما به اين حساسيت شديد در برابر نجاست مبتلا هستيد، بايد بدانيد كه غبار نجس در هيچ صورتى نسبت به شما نجس نيست و نيز مراقبت از دستهاى كودك چه پاك باشد يا نجس و همچنين دقت در اين كه خون از بدن زائل شده يا خير، لازم نيست. اين حكم درباره شما تا زمانى كه اين حساسيت از بين نرفته، باقى است.
5 - دين اسلام داراى احكام سهل و آسان و منطبق با فطرت بشرى است، لذا آن را بر خود مشكل نكنيد و با اين كار باعث وارد شدن ضرر و اذيت به جسم و روحتان نگرديد. حالت دلهره و اضطراب در اين موارد زندگى را بر شما تلخ مىكند، و خداوند راضى به رنج و عذاب شما و كسانى كه با شما ارتباط دارند، نيست. شكرگزار نعمت دين آسان باشيد و شكر اين نعمت، عمل بر اساس تعليمات خداوند تبارك و تعالى است.
6 - اين حالت يك وضعيت گذرا و قابل علاجى است. افراد بسيارى بعد از ابتلاء به آن، با روش مذكور از آن نجات يافتهاند. به خداوند توكّل نمائيد و نفس خود را با همت و اراده آرامش ببخشيد. انشاء الله موفق باشيد.
