معرفي 5 لينوکس برتر براي نت‌بوک‌ها

چه چيزي باعث مي‌شود در نت‌بوک‌ها بتوان بهترين توزيع را انتخاب کرد؟ نصب آسان، ظاهر مناسب صفحه‌هاي کوچک نت‌بوک و همچنين پشتيباني مناسب از سخت‌افزار از مهم‌ترين عوامل انتخاب به‌شمار مي‌رود. همه توزيع‌هاي لينوکسي از چنين ويژگي‌هايي برخوردار نيستند. اما برخي از توزيع‌ها بهتر از بقيه در پشتيباني از سخت‌افزار هستند. همچنين رايگان بودن لينوکس هم در انتخاب آن مهم است.

برخي از توزيع‌ها در اين فهرست نيامده‌اند؛ به اين دليل که هنوز براي انتشار عمومي آماده نيستند. به‌عنوان مثال، پروژه‌هاي مبتني بر مابلين، همچون گابلين که يکي از شاخه‌هاي OpenSuse است، هنوز براي استفاده عموم مناسب نيست. اما وقتي به نگارش‌هاي پايداري برسد، بي‌گمان در اين فهرست جاي محکمي براي خود دست و پا خواهد کرد. در اين فهرست همچنين هيچ سيستم عامل آندرويدي وجود ندارد؛ چون هنوز سيستم‌عامل منبع‌باز گوگل براي استفاده در نت‌بوک آماده نشده است.

هم‌اكنون شايد بهترين انتخاب براي نت‌بوک‌ها، اوبونتوي نت‌بوک باشد. نصب آن ساده و کاربري آن نيز به‌اندازه نصبش ساده است. رابط کاربري آن نيز براي صفحه‌هاي نمايش کوچک تغيير کرده است. همچنين پشتيباني سخت‌افزاري اوبونتو مناسب است و روي بيشتر نت‌بوک‌ها بدون هيچ مشکلي کار مي‌کند. به‌ويژه در نت‌بوک‌هاي مشهور EeePC ايسوز که يکي از شرکاي اوبونتو در طراحي اين توزيع مخصوص بوده‌ است، بسيار خوب کار مي‌کند.

يک گيگابايت رم براي اوبونتوي نت‌بوک بسيار مناسب است و از مزاياي اوبونتو بودن آن، از جمله Ubuntu One يا نرم‌افزارها و جامعه گسترده اوبونتو مي‌توان بهره جست. کاربران اوبونتو در انتخاب اين توزيع به‌خود ترديد راه نمي‌دهند.

طرفداران KDE مي‌توانند به‌سراغ توزيع ديگري به‌نام Kubuntu Netbook Edition بروند که همزمان با‌عرضه اوبونتو 04/10 عرضه شد. اين توزيع هم‌اکنون از پوسته KDE Plasma Netbook پشتيباني مي‌کند که به‌ويژه براي کاربري نت‌بوک طراحي شده است.

اگر کوبونتو را در سيستم خانگي خود نيز به‌كار مي‌بريد، بنابراين استفاده از آن روي نت‌بوک نيز گزينه مناسبي است، چرا که پوسته پلاسماي کي‌دي‌ئي بسيار مفرح است. همچنين کوبونتو براي پردازنده‌هاي ARM نيز يک نگارش منتشر کرده است و اگر نت‌بوکي از نوع ARM داريد، اين توزيع يکي از معدود توزيع‌هايي است که مي‌توانيد روي نت‌بوک خود نصب کنيد.

توجه داشته باشيد که پروژه فدورا نيز از رابط پلاسما در فدوراي?? استفاده خواهد کرد، البته فدوراي ?? هنوز عرضه نشده است. اوپن‌سوسه نيز در نگارش 3/11 خود نيز از پلاسما استفاده خواهد کرد. اگر طرفداران يکي از اين دو توزيع هستيد، تا رسيدن به هدف زمان زيادي را منتظر نخواهيد ماند.

نت‌بوک‌هاي AcerOne از نوع ??اينچي مشکل کوچکي دارند، پردازنده اينتل آن‌ها تراشه‌اي دارد که جزو معدود تراشه‌هاي پشتيباني نشده در لينوکس است. جولي‌کلاد تنها توزيعي است که روي چنين ماشين‌هايي کار مي‌کند. البته دليل انتخاب شما نبايد اين باشد. جولي‌کلاد همان‌طور که از نامش پيداست، توزيعي است که رابط مناسبي براي استفاده از برنامه‌هاي مبتني بر سرويس‌هاي مبتني بر محاسبات ابري فراهم مي‌کند. جولي‌کلاد مي‌تواند به‌طور مستقيم به‌سرويس‌هاي شبکه اجتماعي چون تويتر متصل شود.

همچنين اين توزيع، صلح‌جو است و مي‌تواند کنار ويندوز نت‌بوک شما قرار بگيرد. شايد شما جزو‌ آن دسته از کاربران سرسخت لينوکس باشيد که در اولين فرصت از شر ويندوز خلاص مي‌شوند، اما بسياري ترجيح مي‌دهند همواره نقطه بازگشت داشته باشند. بنابراين جولي‌کلاد گزينه مناسبي است.

خودتان را براي يک توزيع کاملا متفاوت آماده کنيد... اگر مي‌خواهيد نت‌بوک خود را تنها براي استفاده از سرويس‌هاي مبتني بر محاسبات ابري آماده کنيد، چرا به‌سراغ gOS نمي‌رويد. اين توزيع کوچک که بر مبناي گجت‌ها و نرم‌افزارهاي تحت وب گوگل ساخته شده است و نرم‌افزار گوگل دسکتاپ به‌عنوان جستجوگر پيش‌فرض سيستم نصب شده است، گزينه بسيار خوبي براي کساني است که با سرويس‌هاي گوگل خيلي سر و کار دارند. نرم‌افزارهاي ميزکاري داريد، اما وقتي gOS را بشناسيد، به‌آن عادت خواهيد کرد و علاوه بر اين که نرم‌افزارهاي ميزکار خود را به آن منتقل خواهيد کرد، از گجت‌ها و سرويس‌هاي آن نيز نهايت استفاده را خواهيد برد. طرفداران مک به‌خصوص از حضور Dock در پايين صفحه بسيار خشنود خواهند شد. تا وقتي که سيستم عامل کروم عرضه شود، gOS راه‌حل بهتري است.

لينوکس پاپي در اصل براي نت‌بوک‌ها ساخته نشده است. اما استفاده از آن براي حداقل يک‌بار توصيه مي‌شود. به‌خصوص در صورتي که نياز به يک سيستم عامل فوق‌العاده سبک داشته باشيد، پاپي لينوکس گزينه بسيار مناسبي است.

يکي از دلايل اصلي استفاده از پاپي لينوکس در نت‌بوک‌ها، توانايي نصب آن از طريق USB است. اين توزيع بسيار کم‌حجم نيز هست و کمتر از ???مگابايت فضا نياز دارد. اين يعني کل سيستم عامل را مي‌شود داخل رم اجرا کرد و حتي در سيستم‌هاي بدون منابعي چون نت‌بوک‌هاي ارزان‌قيمت نيز، بازدهي اين توزيع بالا است. هر چند که حافظه رم ?گيگابايتي براي سيستم‌هاي عاملي چون اوبونتو مناسب نيست، براي پاپي لينوکس از زياد هم بيشتر است.

پاپي توزيع قديمي است. بسياري از نرم‌افزارهاي سنگين از جمله اوپن‌آفيس، کامپيز يا نرم‌افزارهاي سنگين در آن وجود ندارند. اما گزينه‌هاي ديگري از جمله Gnumeric و AbiWord در آن وجود دارد. اين توزيع براي همه توصيه نمي‌شود. اما کساني که به‌دنبال بازدهي هستند، مي‌توانند از اين لينوکس سبک استفاده کنند.

اگر تاکنون نت‌بوک‌ تهيه نکرده‌ايد، احتمالا پيش خود مي‌انديشيد که پيش از خريد يک نت بوک سخت‌افزار آن را مورد بررسي قرار دهيد. اگر براي‌تان مقدور بود، نت‌بوکي تهيه کنيد که به‌صورت پيش‌فرض لينوکس روي آن نصب است. مثلا EduBook يا Dell Miniها با لينوکس عرضه مي‌شوند.

همچنين با کمي تحقيق در مورد سخت‌افزارهاي يک نت‌بوک، از اين مساله اطمينان حاصل کنيد که روي توزيع محبوب شما به‌خوبي اجرا مي‌شوند. بسياري از نت‌بوک‌ها با تراشه‌هاي اينتل عرضه مي‌شوند و در کار با لينوکس، ارتباط بي‌سيم و کارت صدا مشکلي ايجاد نمي‌کنند. هرچند برخي از آن‌ها تنها با قطعاتي عرضه مي‌شوند که درايورهاي تجاري دارد و امکان نصب آن در لينوکس وجود ندارد. بنابراين کافي است قبل از خريد يک نت‌بوک، ابتدا قطعه‌هاي آن را بررسي کنيد.

لينوکس در نت‌بوک‌ها بسيار با قدرت عمل مي‌کند، با‌عرضه سال آتي MeeGo سيستم عامل مشترک نوکيا و اينتل، بازي در صنعت نت‌بوک‌ها بسيار جالب‌تر خواهد شد.

محمدرضا قرباني