ترانه های عامیانه با احتیاج هنری ملت تطبیق می كند. حس هنر و زیبایی انحصار طبقات عالی تربیت شده نیست، نابغه ای ساده نیز وجود دارد كه در محیط های ابتدایی تولد یافته احساسات خود را بی تكلف و با تشبیهات ساده به شكل آهنگ ها و ترانه های عامیانه بیان می كند.
گاهی به قدری ماهرانه از عهده این كار برمی آیند كه اثر آنها جاودانی می شود. این نابغه های گمنام مؤلفین ترانه های عامیانه می باشند. به هر حال ترانه های محلی اولین پایه تجربی موسیقی هر كشور به شمار می روند. غم ها، شادی ها، شكست ها، پیروزی ها، قهرمانان و شخصیت های برجسته مردم به این موسیقی راه می یابد. از این رو از ارزش های ویژه ای برخوردارند. به عبارت دیگر سرمایه اصلی موسیقی یك كشور نغمه های بومی و محلی آن كشور است. البته این بدان معنی نیست كه موسیقی یك ملت تنها نغمه های محلی آنست ولی هیچگاه از آن بدور نیست ،زیرا زبان و روحیه یك ملت به شمار می رود و خلاصه آن كه ترانه و آواز مهمترین گونه موسیقی است كه معرف و بیانگر فرهنگ و خلق و خوی و روحیه ویژه هر قوم و ملتی می باشد. باید دانست نوازندگان روستایی آثار خود را با سازهایی كه از انواع نی و زه و موی اسب و پوست جانوران ساخته شده اجرا می كنند و بیشتر آثارشان از مایه شور سرچشمه می گیرد و نكته دیگر آن كه ترانه های بومی در ایران از نظر فرم موسیقی به اشكال زیر است:
* ترانه های بومی آوازی كه به صورت دسته جمعی یا انفرادی خوانده می شوند.
* حرکات موزون محلی سازی، كه با سازهای محلی اجرا می شوند
اما ترانه ها از منظر موضوع نیز اقسامی دارند:
۱- ترانه های مخصوص تشریفات مختلف مانند (نوروز- جشن ها و تولدها)، ۲- ترانه های حرفه ای كار، ۳-ترانه های قهرمانی و حماسی، ۴- ترانه های عاشقانه، ۵- ترانه های توصیفی، ۶- ترانه های مذهبی، ۷- ترانه های سوگواری، ۸- ترانه های كودكان و لالایی ها. و باید اشاره كرد هر گوشه ایران برحسب شرایط فرهنگی، قومی، محلی و جغرافیایی موسیقی و ترانه های مخصوص بخود دارد مانند موسیقی آذری، كردی، خراسانی، گیلانی، مازندرانی، تركمنی، سیستانی، بندری، لری و غیره و از میان انواع فوق به طور مثال به بیان موسیقی لری می پردازیم.قوم لر كه در چند استان به اشكال مختلف حضور دارند به دوسته تقسیم می شوند. لر بزرگ و لر كوچك. لر بزرگ به بختیاری ها می گویند و لر كوچك به اهالی استان لرستان اطلاق می شود. اینك به طور مشخص به موسیقی و ترانه های محلی آنان اشاره خواهیم كرد.
