نويسنده :حسين کلهر
به نظر نمي رسد نادرشاه افشار چندان شاه محبوبي بوده باشد. قانوني که براي تمام حاکمان صادق است و به جز يکي دوتا نام هيچ کدامشان به نيکي برده نمي شود اما اين باعث نمي شود ازخير ساختن يک بازي اکشن برمبناي شخصيت اين پادشاه عصباني و بي رحم گذشت داستان بازي از زمان اشغال ايران توسط اشرف افغان شروع مي شود و نادرجوان که حسابي از اين مهمان هاي ناخوانده احوالش کشمشي شده ازخراسان شروع مي کند و با کمک محمد حسن خان قاجارپدرآغا محمد و کريمخان زند مثل لودرافغاني هاي ابدالي مهاجم را درو مي کند و تا اصفهان پيش مي رود.اگرچه زمان بازي سه -چهارساعتي طول نمي کشد و درمقايسه با بازي هاي کوتاه خارجي هم مدت زمان کمتري مي گيرد،اما ديدن ويدئوهاي جذاب پايان هر بخش مخاطب را اززود تمام کردن لول ها پشيمان نمي کند.گروه سازنده بازي شمشيرنادرازآبان ماه سال گذشته کار راکليد زده اند و برخلاف بيشتر پروژه هاي بزرگ ماه پيش آن را به موقع به بازار عرضه کردند اگرچه داستان بازي خطي است و به هوش زيادي براي پيروز شدن نياز ندارد. اما زيبايي صحنه ها و لوکيشن ها و دوبله قابل قبول کاراين مهماني تاريخي را براي بعد ازظهرهاي کسل کننده جمعه و بي حالي هاي قبل ازناهار مناسب مي کند. بچه هاي quest of persia با قصه هاي کمتر روايت شده تاريخي فاز مي گيرند. پروژه قبلي گروه هم براساس زندگي لطفعلي خان زند ساخته شده بود با انتخاب اين قصه ها دست عوامل ساخت بازي براي روايت خيال پردازي هايشان باز مي شود چون هرکسي که بازي را روي رايانه اش نصب مي کند تاريخ آن مقطع را حفظ نيست و بعضي از داستان هاي ساختگي اي که فقط براي جذابيت مراحل بازي هستند .روي اعصابش راه نمي روند .سيرکردن در گذشته ايران هم براي معرفي بناها و آثار تاريخي و هم براي ترغيب نوجوان هاي گيم بازبه مطالعه مقطعي از زندگي ايرانيان که چندان معروف نشده حسابي تاثيرگذاراست.مدل کردن بناهاي تاريخي مجموعه نقش جهان اصفهان شامل عالي قاپو سردربازارمسجد شاه و مسجد شيخ لطف الله ،قلاع کرمان ،کاخ هاي شيراز، بخشي ازخراسان و شمال کشورو جغرافياي مخصوص اين شهرها اصلاً کار راحتي نيست .براي ما که اين بناها را صرفاً درميان شلوغي بازديدکنندگان و حرف هاي راهنماي مجموعه ديده ايم قدم زدن درمسجد شاه درنقش نادر و نسق کشي از نيروهاي مهاجم خيلي هيجان انگيزاست. بازي درچند مقطع زماني اتفاق مي افتد و حتي بخشي ازآن 60 سال بعد ازظهور نادر جوان ودر دوران حکومت لطفعلي خان زند روي مي دهد اما خلاف ميل بيشتر بازي کننده ها ازفتوحات نادر خبري نيست .بنياد ملي بازي هاي رايانه اي که صنعت بازي سازي درايران بدون کمک هاي مالي اش روي هواست ،افزودن مراحلي از تاريخ را که نادر در آنها به جنگ هندوستان مي رود و قدرتش را به رخ تمام اهالي آسيا و اروپا مي کشد ممنوع کرده است.شايد همين بزرگ ترين ضد حال اين بازي باشد که درنقش نادر جوان کشور را از دست اشرف افغان نجات مي دهيد. اما قدرت شما در حد يک مدافع مرزهاي کشور باقي مي ماند يک خبر بد ديگراينکه نادرشاه درطول بازي هيچ وقت درقصرمحبوبش کاخ خورشيد ديده نمي شود.
$کانتراتک ...آخ جون!ضربه تک ... آخ جون !
با توجه به نظرات و انتظارات بازي کننده هاي لطفعلي خان زند بازي قبلي شرکت طراحان بازي جديد تصميم گرفتند به جاي افزودن تعداد سلاح ها تنوع حرکات مبارزه کننده ها را بيشتر کنند طراحي فينيشرهاي خفن که دشمن جان سخت را با يک ضربه چرخشي شمشير روي زمين پهن مي کند .خيلي با مذاق نوجوان هاي عشق بزن بزن سازگاراست .امکان مبارزه نادربا دو سلاح شمشير و تبربه صورت همزمان و طراحي حرکات ترکيبي براي کاراکترهاي بازي گزينه هاي متعددي را براي مقابله با دشمن پيش روي بازي کننده قرارمي دهد.به غيراز«ترازجان»که نشانه سلامتي کاراکتراست يک نماد خشم هم روي بازي ظاهرمي شود.وقتي اين نماد به هدف هاي خودش برسد نادرقاتي مي کند و چنان ضربه هاي محکمي راوارد مي کند که مجال هيچ عکس العملي را به دشمن نمي دهد کانتراتک ؛يعني حمله با استفاده ازنيروي حمله کننده حريف هم ازامکانات هيجان انگيز بازي است و تلفيق آن با افکت هاي تصويري جنگ آدم راحسابي جوگير مي کند. حرکت خودکار دوربين درزواياي مختلف و تصويرکردن مبارزات ازجهات گوناگون فضاي ملتهب مبارزه تن به تن و حساسيت برخوردهاي نزديک حريفان را حسابي چشمگير مي کند .باتمام جذابيت هاي بصري و تکنيکي مبارزات بازکه درمقايسه با نمونه هاي ايراني عالي هستند بعضي از بازي کننده ها ازتقليدي بودن مبارزات شاکي هستند.يکي ازاين بازي کننده ها مي گويد:« اي کاش بازي سازها درباره نحوه استفاده ايراني ها ازشمشير و مدل کردن سبک شمشيرزني ايراني بيشتردقت مي کردند .ضربه هاي شمشير و دفاع و هجوم هاي بي سلاح کاراکترها شبيه فيلم ها و بازي هاي خارجي است و بعيد است نادرشاه يا افغان هاي آن روزگاراين طور مبارزه کرده باشند .»
$انگشت دارم،پس هستم !
خيلي از خوره بازي رايانه اي هاي سختگير با بازي هاي ايراني قهر هستند تا حدودي حق با آنهاست وقتي مي شود با 3-2 هزارتومان ناقابل بازي هاي چند دي وي دي سطح اول دنيا راازهرمغازه و بساط دار خياباني اي خريد،چرا بازي هاي ايراني
رابا قيمت چند برابر و کيفيت پايين تهيه کنيم .اصطلاحي که بين بازي کننده ها براي تحقيراستوديوهاي ضعيف رايج است،معناي مودبانه اش اين مي شود :«انگشت هايش به هم چسبيده اند و مداد به دستش نمي گيرد، دردستش فرو مي کند ».توجه به جزئيات در روند ساختن يک بازي کامپيوتري اگرچه بسياروقت گيراست اما ارزش يک بازي هم بعد ازمنطقي بودن روند بازي و داستان ها به همين جزئيات بصري بستگي دارد کاري که بروبچه هاي سازنده اين بازي سعي کرده اند تا حدودي به آن توجه داشته باشند شخصيت هاي بازي در زمان هاي فراغت ازمبارزه حرکات متنوعي دارند اگر روي يکي ازآنها زوم کنيد،ظرافت هاي چهره، لباس ،اعضاي بدن و حتي زيورآلات نصب شده روي لباس ها توجه تان را به خودش جلب مي کند همه اينها را بگذاريد کنار مدل کردن دقيق و پرجزئيات ساختمان بازي جالب تراينکه براي توليد چنين فضايي بچه هاي سازنده يک انجين (بخوانيد موتور يک پشتيبان بازي )ارزان قيمت دويست دلاري به اسم c4 را خريده اند و تا جايي که امکان داشته بصورت خودجوش آن رابراي درآوردن صحنه هاي واقعي و خالي از عيب ارتقا داده اند.اگرچه هنوز بعضي موارد ايرادهاي لوکيشن هم ديده مي شود همان ايرادهايي که با عبوراز درخت يا گير کردن بين درو ديوار گهگاه تجربه شان کرده ايم.اما اگرکارت گرافيکي قوي اي در دل کيس رايانه تان جا خوش کرده است مي شود احتمال اتفاق افتادن چنين ايرادهاي اعصاب خرد کني را نزديک به صفردرنظر گرفت.
$خين و خين ريزي!
ديدن پوستر و تيزرهاي بازي کافي است تا متقاعد شويد که بازي نادربراي نوجوان ها چندان هم مناسب نيست .مبارزه هاي خفن و خون و خون ريزي هايي که شما درنقش سرباز صفوي يا نادرراه مي اندازيد باعث شده مسوولان بنياد بازي هاي رايانه اي به اين بازي درجه بندي بالاي 18 سال رابدهند.
جداي ازاين در دفترچه کامل بازي توصيه هايي براي بازي کننده نوشته شده است که آدم را قلقلک مي دهد کلا قيد بازي را بزند توصيه هايي مثل اينها که اگربچه هاي پايه گيم نت باشيد و صبحتان را پاي کانتراستريک شب کنيد برايتان خنده آوراست.مثلاً براي جلوگيري از صدمه به سلامتي پس ازهريک ساعت بازي 15 دقيقه استراحت کنيد يا اينکه مراقب کمبود خوابتان باشيد.
$شمشيررا فراموش کنيد
درهرنوع بازي قانوني وجود دارد که مي گويد بايد احساس پيشرفت و برآورده شدن هدف درمقياس زماني مناسبي به بازي کننده القا شود.اين مقياس زماني ارتباط مستقيمي با نوع بازي دارد دربازي هاي رايانه اي ساده اي ازقبيل «تتريس» احساس پيشرفت ازدرجه زماني ثانيه است. هرچند ثانيه يک باربلوک ها پايين مي افتند و يک رديف کامل محو شده و امتيازش به گيمرداده مي شود.دربازي هاي استراتژي اين مقياس زماني بسيارطولاني تراست گيمر بايد مدت زيادي را صرف مديريت خرد و کلان نيروهايش کرده و سپس حمله کند تا جايزه يعني پيروزي برنيروهاي حريف رابگيرد .
فرق بازي هاي ايراني مانند «شمشيرنادر»بابازي هاي حرفه اي خارجي دراين است که بازي سازهاي ما ازدرک اين واقعيت عاجزند که احساس پيشرفت يکي از ارکان اصلي يک بازي رايانه اي است دربازي شمشيرنادر شما يک شخصيت شمشير زن (نادر،ارشک يا سربازبي نام )راکنترل مي کنيد اما نکته اينجاست که تنها راه رفتن و کشتن آدم ها نمي تواند يک بازي رايانه اي باشد .به محض اينکه مرحله اول تمام شد ديگرهيچ احساس پيشرفتي دربازي وجود ندارد.شخصيت هاي بازي ازهمان اول همه قدرت هايشان را دارند خط سلامت هيچ تغييري نمي کند،بين دشمن هاي مرحله اول و آخر فرقي نيست و به طور خلاصه اگرمرحله دوم رابعد از مرحله دهم قراربدهيد،هيچ اتفاقي بدي نمي افتد و روند يکنواخت بازي تغييري نمي کند .بازي هاي «آرکيد اتاري 2600 »20 سال پيش را به خاطربياوريد. محدوديت هاي آن موقع اجازه نمي داد که بيشترازيک سفينه و چند بيگانه فضايي داشته باشيد تمام بازي اين بود که بايد با سفينه آدم فضايي ها را مي کشتيد؛فقط سرعت آدم فضايي ها و تعداد آنها بود که تغييرمي کرد.
روند بازي شمشير نادرهيچ تفاوتي با همان مهاجمان فضايي زمان آتاري ندارد ؛حداقل دربازي مهاجمان فضايي پس ازکشتن هردشمن يک مقدارامتياز مي گرفتيد و آخربازي به دوستتان مي گفتيد من اين قدرامتيازجمع کرده ام.دربازي شمشيرنادر هم مي شد به ازاي کشتن هر نفرمثلاً 100 امتيازبه گيمرداد اين حداقل کاري است که درراستاي القاي احساس پيشرفت به بازي کننده مي توان انجام داد و گذاشتن يک کانتر دربرنامه مطمئناً هيچ گونه محدوديت فني ندارد.آن وقت گيمرها به جاي اينکه از ديدن دشمن هاي جديد خسته بشوند و اعصابشان خراب بشود خوشحال مي شدند که به جنگ با آنها مي روند و امتيازپس انداز مي کنند در پايان مي شد به گيمرهايي که به سطوح امتياز مشخصي مي رسند جايزه هايي بي خرجي داد والپيپرنادربراي پس زمينه ويندوز،آرت ورک هاي بي مصرف بازي استوري بردهايي که براي علاقه مندان به بازي سازي کلاس درسي باشند کليپ هاي کوتاه ازپشت صحنه بازي کدهاي تقلب براي بازي تاگيمرها با اين انگيزه دوباره بازي را آغازکنند تغييرلباس براي کاراکترها امکان بازي کردن همه مراحل با کاراکتر دلخواه دادن يک شمشيرجديد و ده ها کارديگرکه فقط احتياج به ذوق و سليقه دارد نه برنامه نويسي و کار فني دارد روند بازي شمشيرنادردچار مشکلات بنيادي است و حتي گرافيک خوب و انيميشن هاي جذاب آن هم نمي توانند گوشه اي از اين مشکلات اساسي را جبران کنند.
منبع:نشريه همشهري جوان ,شماره 225.
