کودکان نابينا
در خصوص کودکان نابينا، جهت تقسيم بندي آنان به گروههاي مختلف اصطلاحاتي را مد نظر قرار دهيم:
•حد بينائي•ميدان بينائي•دور بيني•نزديک بيني•آسيگماتيسمحد بينائي: اصطلاحي که براساس آن معمولاً نقص بينائي طبقه بندي ميگردد.
ميدان بينائي: عبارت است از دامنه اي از محيط که فرد بدون حرکت سر يا چشمانش، قادر به ديدن آن مي باشد.
دور بيني: دور بيني هنگامي اتفاق ميافتد که کره چشم آنچنان کوچکتر از حد طبيعي است که افزايش سطح قرنيه يا عدسي قادر به جبران آن نباشد. افرادي که دوربين هستند اشيا را در فاصله دور واضح تر از فاصله نزديک ميبينند (اين مورد در بزرگسالان شايعتر است.) در کودکان دوربين، ديدن اشياء نزديک مشکل چنداني ندارد، چون عدسي چشم هنوز خاصيت ارتجاعي دارد و ميتواند موجب افزايش قدرت انکساري چشم شود و عيب انکساري دوربيني را جبران نمايد، اما با افزايش سن، قدرت تطابق کاهش مييابد که در اين زمان فرد ميبايست از عينک با شيشه محدب استفاده نمايد. چنانچه اين بيماري سريعاً تشخيص داده نشود يا با عدم مراجعه کودک به مراکز تخصصي چشم مواجه گردد، کودک در هنگام خواندن دچار مشکل خواهد شد.
نزديک بيني: نزديک بيني اختلالي است که چشم نميتواند بر روي اجسام دور متمرکز شود. در اين حالت چشم از حد طبيعي بزرگتر است و اين بزرگي بيش از حد، متوسط کم کردن افزايش قرينه يا عدسي جبران نشده مي باشد، در نتيجه زماني که تطابق بطور کامل در حال استراحت باشد پرتوهاي موازي نور به جاي آنکه بر روي سطح شبکيه چشم متمرکز شوند، در جلوي فووا در مرکز کولا کانون ميگردد. در اين حالت فرد از عينک با شيشه مقعر يا عدسيهاي تماسي مقعر جهت اصطلاح ديد خود استفاده مي نمايد. اين بيماري در کودکان حالت پيش رونده بيشتري دارد که در صورت بروز چنين بيماري در کودک، ميبايست هر شش ماه جهت تغيير عدسي به متخصص مراجعه نمايد. همچنين بيماري نزديک بيني تحليل رونده است که با طويل شدن کره چشم و تحليل در شبکيه همراه است. اين بيماري منجر به نزديک بيني شديد ميشود. چنانچه نزديک بيني پيشرفت نمايد، ميزان ديد کاهش مييابد که هميشه قابل اصلاح نيست. در بعضي موارد افراد از ديدن چيزهاي نوراني شکايت ميکند که اين امر ميتواند به دليل جدا شدگي شبکيه چشم باشد.
آسيگماتيسم: اين بيماري بعلت نامنظم بودن سطح قرنيه ميباشد و چشم از تمرکز تصوير واضحي بر روي شبکيه باز ميماند، در نتيجه به تاري ديد و اختلال در بينايي منجر ميگردد. بيماري آسيگماتيسم همراه بيماري نزديک بيني و دور بيني مي باشد و معمولاً با عدسيهاي استوانهاي اصلاح ميگردد. اين افراد براي ديدن اشيا پلکهاي خود را جمع مي نمايند تا سعي کنند تصوير را واضح بينند. آنها اختلالاتي را در انجام تکاليف درسي که احتياج به متمايز کردن دارد مانند حروف ب، پ، ر، يا اعداد 2، 3، و يا نقشه و اشکال دچار مشکل ميباشند.
انواع کودکان نابينا:
•کودکان نابيناي مطلق•کودکان نيمه بيناکودکان نابيناي مطلق: در اصطلاح آموزشي هنگامي که فرد از لحاظ آموزشي قادر به استفاده از برنامههاي آموزشي ازنظر ديد نميباشند و بايد از وسايلي مانند لوحه و قلم، بدون دخالت چشم استفاده نمايد، به اين کودکان از نظر آموزشي نابيناي مطلق ميگويند. آنان براي يادگيري از حسهاي شنوايي و لامسه خود کمک ميگيرند و بطور بالقوه مستعد استفاده از خط بريل ميباشند و با توجه به اين که اغلب در گروه نابينايان محسوب ميشوند امکان دارد که از باقي مانده مختصري برخوردار باشند، بطوري که قادر به درک نور هستند که اين امر باعث ميگردد به تنهايي و به کمک عصاي سفيد جهتهاي مختلف را تشخيص دهند و از برخورد با موانع پرهيز نمايند و محيط اطرافشان را مورد بررسي قرار دهند.
کودکان نيمه بينا: کودکان نيمه بينا، کودکاني هستند که از باقي مانده بينايي خود در امر برنامه آموزشي و يادگيري مطالب درسي با استفاده از وسايل کمکي مانند عينک به تحصيل بپردازند. آنان جهت آموزش از کتابهاي خط درشت با توجه به ميزان ديد استفاده مينمايند. اين گروه به مانند ساير دانشآموزان عادي در مدارس عادي مشغول به تحصيل ميباشند. آنان برخلاف گروههاي ديگر با توجه به تلکم راحت تر ميتوانند در ادامه تحصيل موفقيت خوبي کسب نمايند. البته اين شرايط براي کودکان نابينا هم با استفاده از خط بريل مُيسر خواهد بود. همچنين، بودن معلمين متخصص و مشاوران کار آزموده در تحصيل آنان سرعت بيشتري خواهد بخشيد