- 60% نابینایان قابل درمان هستند.
- گستره نابینایی در جوامع در حال توسعه به 600 نفر در هر یک میلیون نفر می رسد.
- ایران یک کشور در حال توسعه است.
. شعار" دیدن برای کودکان" اختصاص به سال 2007 روز جهانی بینایی دارد.
همه ما در مقابل خوب دیدن کودکان مسئولیم. شما چه کاری کرده اید؟!
. آنچه که ما باید درباره تنبلی چشم بدانیم.
آمبلیویی( تنبلی چشم )
تنبلی چشم نوعی اختلال بینایی است که :
اگر به موقع تشخیص داده نشود فرد را از یک یا هر دو چشم بسیار کم بینا یانابینا خواهد کرد با تشخیص به موقع به آسانی و کاملا قابل درمان است.
چشمان بعضی از کودکان با آنکه سالم و طبیعی به نظر می رسند اما از سلامتی و دید کافی برخوردار نیستند.
رشد و تکامل مرکز بینایی در مغز از دوران جنینی تا حدود ده سالگی ادامه دارد اما حداکثر سرعت رشد آن تا سه سالگی است.
نتیجه تکامل دستگاه بینایی در این دوران دید واضح وکامل است در این مدت به ویژه در سه سال اول زندگی هر عملی که باعث اشکال دیددر یک یا هر دو چشم کودک شود رشد و تکامل دستگاه بینایی را متوقف می سازد و در نتیجه باعث کاهش میزان بینایی کودک می شود.
معنی این سخن آن است که امکان دارد چشمی که از نظر ظاهر کاملا طبیعی است از بینایی کامل و طبیعی برخوردار نباشد.
در صورتی که اشکال دید کودک پیش از پنج سالگی درمان شود حتی اگر چشم در این مدت تنبل شده باشد با درمان بینایی کامل به دست می آید.
پس از پنج سالگی هر چه درمان چشم تنبل بیشتر به عقب بیفتداحتمال به دست آوردن بینایی کامل کمتر می شود به طوری که پس از هفت تا ده سالگی درمان هیچ تاثیری در بینایی نخواهد داشت.
عوامل ایجاد کننده تنبلی چشم
1- اشکالات مادرزادی در ساختمان چشم مانند آب مروارید و پائین افتادگی پلک باعث می شود که چشم نتواند تصویر واضحی از اشیائ دریافت کند و به تدریج دچار تنبلی می شود در مورد کاتاراکت بهترین درمان عمل جراحی است که اگر پس از تولد تا سه ماهگی هر چه سریعتر صورت بگیرد نتیجه بهتری خواهد داشت. اما پس از سه ماهگی نتیجه جراحی چندان رضایتبخش نخواهد بود.
2- در نزدیک بینی دور بینی و آستیگماتیسم اگر دید هر دو چشم بسیار کم باشد هر دو چشم و اگر تفاوت دید آنها زیاد باشد چشم ضعیف تر نمی تواند تصویر واضحی از اشیاء دریافت کند و دچار تنبلی می شود.
3- لوچی یا انحراف چشم نیز می تواند باعث دو بینی شده در نتیجه تصویر واضحی روی شبکیه چشم تشکیل نشود بدین ترتیب مغز به تدریج برای حذف دو بینی تصویر چشم منحرف را حذف کرده و تنبلی چشم ایجاد خواهد شد.
پیشگیری و درمان
تنها راه پیشگیری از تنبلی چشم تشخیص به موقع عوامل ایجاد کننده آن است و چون بسیاری از این عوامل برای خانواده ها ناشناخته است چشم همه کودکان باید حداقل سه بار پیش از دبستان در زمانهای مختلف معاینه شود:
1- دو تا سه سالگی
2- سه تا چهار سالگی
3- پنج تا شش سالگی
همچنین اگر کودکی انحراف چشم دارد والدین باید به محض تشخیص او را نزد متخصص برده و تحت درمان قرار دهند.
درمان تنبلی چشم معمولا بستن چشم سالم است تا چشم تنبل به کار بیفتد و تنبلی آن برطرف شود مدت بستن چشم را متخصص تعیین می کند و در فواصل مشخص نیز باید به وسیله متخصص معاینه شود اما گاهی اوقات برای درمان عینک و در بعضی موارد جراحی توصیه می شود اگر تنبلی چشم بر اثر بیماریهای مادرزادی مانند آب مروارید پائین افتادگی پلک یا دیگر عیوب ساختمانی ایجاد شده باشد باید پیش از سه ماهگی درمان شود و اگر به علتهای دیگر به وجود آمده باشد درمان قطعی و موثر تا پیش از پنج سالگی امکان پذیر است و پس از آن درمان معمولا نتیجه خوبی ندارد گاهی مدت درمان چند سال است در این صورت والدین کودک باید استقامت پشتکار و حوصله لازم را داشته باشند و از رفت و آمد مرتب نزد متخصص و سایر مشکلات جانبی آن خسته نشوند.
والدین عزیز
با رعایت نکات زیر فرزندانمان به تنبلی چشم مبتلا نمی شوند:
1- پیش از دبستان سه بار کودک خود را نزد متخصص ببرید:
در دو تا سه سالگی- سه تا چهارسالگی – پنج تا شش سالگی
2- به محض مشاهده انحراف (لوچی) در چشم کودک او را نزد متخصص ببرید.
3- اگر متخصص توصیه کرد چشم کودکتان را ببندید طبق دستور او عمل کنید( چشم کودک را کمتر یا بیشتر از زمان تعیین شده نبندید)
4- در صورت تجویز عینک توسط متخصص کودک را به استفاده دایمی از آن تشویق و طبق دستور متخصص عمل کنید.
5- در صورت تشخیص تنبلی چشم حتما تا پایان ده سالگی پیگیر وضعیت بینایی و تغییرات عیوب انکساری کودک باشید.
سنجش بینایی در مهدهای کودک و آمادگی هاتوسط مربیانی انجام خواهد شد که قبلا به وسیله کارشناسان آموزش دیده اند.
چند پیام در مورد تنبلی چشم :
- آیاکودک شما کارت سلامت بینایی دارد؟
- برای ثبت نام فرزندتان در مدرسه نیازمند ارائه کارت سلامت بینایی هستید.
- بامعاینه به موقع چشم کودکان مانع کوری آنها شویم.
- طرح ملی پیشگیری از تنبلی چشم طی آبان ماه در مهدهای کودک اجرا می شود.
- باتشخیص و درمان بیماری تنبلی چشم کودک خود قبل از 5 سالگی مانع اختلال بیناییش شوید.
- بیماری تنبلی چشم علامتی ندارد تنها بامعاینه قابل تشخیص است.
- آیامی دانید تشخیص و درمان تنبلی چشم بعد از 6 سالگی فایده ندارد.