مکانیسم‌های اصلی مولد سکته مغزی را می‌توان به دو گروه اصلی تقسیم کرد:
۱ – انسداد یک شریان :

این حالت معمولا در اثر تشکیل لخته های خون در جداره رگ پدید می‌آید . این لخته معمولا بتدریج در اثر رسوب چربی بزرگ‌تر شده و نهایتا باعث انسداد رگ می‌شود. گاه لخته‌ای از نقاط دیگر بدن به این شریان مهاجرت کرده و موجب انسداد آن میشود.
۲ – پارگی شریان داخل مغز:

این حالت معمولا باعث خونریزی موضعی و نرسیدن خون به نواحی تحت تغذیه شریان مورد نظر می‌شود. بسیاری از این موارد در اثر بالا رفتن کنترل نشده فشارخون و بعضا به علت غیر طبیعی بودن جداررگ‌ها پدید می‌آیند.
ریسک‌ فاکتورها – یا عوامل تسهیل‌کننده پیدایش سکته کدامند؟
فشار خون بالا . در صورت عدم درمان مناسب ، بیماری قند، سیگار، سابقه خانوادگی مثبت، تصلب شرائین یا سخت شدن جداره سرخرگ‌ها در آترواسکلروزیس) ، ضربان غیر طبیعی قلب، مصرف برخی داروها، وجود بعضی از بیماری‌های زمینه‌ای مثل اختلالات انعقادی ، غلظت بالای خون، و … نقش مهمی در زمینه‌سازی وقوع سکته‌های مغزی دارند.

تشخیص سکته مغزی 
 
 

در صورتی که سکته مغزی دیرتر تشخیص داده شود، عواقب بسیار وخیمی از قبیل فلج نیمی از بدن، از دست رفتن تکلم و یا سایر حواس را درپی خواهد داشت؛ به همین سبب انتخاب یک روش و سیستم صحیح برای تشخیص این اختلال اهمیت بسیار زیادی دارد.و  بهترین و سریع‌ترین روش تشخیص سکته مغزی، MRI است

 
از آنجا که متعاقب سکته مغزی، جریان خون در برخی مویرگ‌های مغزی که تغذیه کننده بافت مغز هستند قطع می‌شود، عملکرد آن قسمت از بدن برای مدتی از بین می‌رود، در صورتی که این وقفه بیشتر از زمان معین به طول بیانجامد، فعالیت قسمتی که خونرسانی به آن متوقف شده، کلا از بین رفته و این بسیار خطرناک است. در ضمن حد میانگینی که برای تشخیص سکته مغزی معین شده حداکثر تا ۶ ساعت است.
MRI مناسب‌ترین روش تشخیص سکته مغزی،است، اما در حال حاضر اختلاف نظرهایی روی عوارض MRI بین متخصصان وجود دارد.

در اغلب موارد، MRI هیچ تاثیر سویی ندارد اما برخی بیماران با شرایط خاص، مثل اشخاصی که درون گوش آنها ایمپلنت کار گذاشته شده، بیمارانی که به تازگی جراحی مغز داشته‌اند و یا افرادی که دچار ترس از فضای بسته هستند قادر به استفاده از روش MRI نیستند.
MRI دارای حسگرهای مغناطیسی بسیار قوی است که تنها ظرف ۳۰ دقیقه پس از سکته می‌تواند این اختلال را تشخیص دهد؛ در ضمن دستگاه CT اسکن جایگزین مناسبی برای MRI به حساب می‌آید.
 

درمان :

۱ – بستری در بیمارستان و انجام درمان های مقدماتی
۲ – شروع درمان‌های داروئی به صلاحدید پزشک برای جلوگیری از افزایش اندازه لخته
۳ – در صورت لزوم. انجام عمل جراحی برای بازکردن عروق مسدود (بندرت) . یا تخلیه خونریزی داخل مغزی
۴ – کنترل وضعیت بیمار پس از ترخیص (درمان مناسب فشار خون بالا، درمان و اصلاح بیماری‌های زمینه‌ای . رژیم غذائی مناسب و …)
۵ – نوتوانی (گفتار درمانی ، حرکت درمانی ، و…) در مراحل بعدی بسیار ارزشمند خواهد بود.
۶- تشنج(به صورت های مختلف).

اکثر بیماران پس از سکته مغزی از درد رنج می برند :
 
 
احساس درد پس از سکته مغزی امر شایعی است و ممکن است ماه ها باقی بماند.

محققان سوئدی دریافتند که بیماران چهار ماه پس از سکته مغزی از درد شکایت داشتند.

عوامل پیش بینی کننده درد شامل سن کمتر، جنسیت مونث، شدت بیشتر سکته و HbA1c بیشتر به عنوان شاخص قند خون بود. در مدت ۱۶ ماه ۲۱ درصد بیماران درد متوسط تا شدید داشتند، ۱۲ درصد درد خفیف و تعدادی هم هیچ دردی نداشتند. شدت درد در زنان به ویژه مبتلایان به علایم افسردگی شدیدتر بود.

عده ای از بیماران هم از اختلال در خواب در اثر درد شکایت داشتند.

به گفته سرپرست این تحقیق دکتر هایدل هنون به دلیل شیوع بالای درد در بیماران دچار شده به سکته مغزی، پزشکان که در اکثر موارد درد را در این بیماران نگرانی مهمی تلقی نمی کنند، باید توجه بیشتری به این مساله داشته باشند.

ارتباط آلودگی هوا و خطر سکته مغزی
 
 
افزایش ذرات آلوده کننده هوا با افزایش تعداد سکته های مغزی ایجاد شده بواسطه لخته خون در مغز (نه با نوع ایجاد شده توسط پارگی عروق مغز) ارتباط دارد. به گزارش مدلاین پلاس ، گزارش های پیشین ارتباط بین آلودگی هوا و خطر کلی حملات قلبی و دیگر بیماری های قلبی عروقی را نشان داده اند اما اثر خاص بر سکته مغزی بخوبی مورد مطالعه قرار نگرفته بود.

محققان دریافته اند که افزایش در ذرات معلق آلوده کننده در هوا موارد سکته مغزی ایسکمیک (در اثر انسداد عروق مغز) را بالا می برد.
تحقیقات بیشتر نتایج مشابهی رادر مورد سطوح مونوکسید کربن ، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد در پی داشتند.
در مقابل این محققان ارتباطی را بین آلودگی هوا و موارد مراجعه کننده به بیمارستان در اثر سکته مغزی هموراژِیک نیافتند.
یک راه تاثیر آلودگی هوا در این مورد احتمالا از طریق اثرات التهابی است. راه دیگر رفلکس های ریوی است که تغییرات فشار خون و ضربان قلب را موجب می شود و احتمال سوم تغییرات در فاکتورهای انعقادی است که تشکیل لخته های بیشتر را سبب می شوند.
بهر حال نتایج این مطالعه و سایر تحقیقات نشان می دهد قرار نگرفتن در معرض آلودگی هوا احتمال ابتلا به برخی بیماری ها شامل بیماری های قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد
اگر هریک از این علائم حتی برای مدتی کوتاه در شما بروز کرد فورا به دکتر مراجعه کنید.

احتمال سکته مغزی در کسانی که ویتامین ث کافی مصرف می کنند کمتر است.
 
 
این ویتامین برای سیگاری ها هم ممکن است مفید باشد. براساس تحقیقی که توسط هلندی ها انجام شده احتمال ابتلای به سکته مغزی در کسانی که ویتامین ث کمتری مصرف می کنند سی درصد بیشتر از کسانی است که ویتامین ث بیشتر مصرف می کنند.بیشترین مقدار مصرف روزانه ویتامین ث ۱۳۳ میلی گرم و کمترین میزان ۹۷ میلی گرم بود. میزان مصرف روزانه توصیه شده ۶۰ میلی گرم در روز است.
احتمال سکته مغزی سیگاری هایی که ویتامین ث بیشتری مصرف می کنند ۷۰ درصد کمتر از سیگاری هایی است که ویتامین ث کمتر مصرف می کنند.
به عقیده محققان آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین ث احتمالا سلولها را از فشار اکسیدی ، که نقشی در سکته مغزی دارند ، حفظ می کنند.
خانم دکتر مونیک برتلر از مرکز پزشکی اراسموس در روتردام که این تحقیق را را انجام داده می گوید این تحقیق تایید می کند تغذیه سالم برای انسان مفید است یعنی مصرف غذاهایی که از نظر آنتی اکسیدان ها و سبزیجات غنی باشد و این موضوعی است که در طی سالهای اخیر ثابت شده است.

مصرف ویتامین ای (E) نیز در جلوگیری از ابتلا به سکته مغزی در سیگاری ها تاثیر داشت اما در غیرسیگاری ها اثری نداشت.

خانم دکتر برتلر گفت این دلیلی برای ادامه کشیدن سیگار نیست زیرا دلایل پزشکی کافی برای زیانهای بیش از حد سیگار وجود دارد.
وی گفت مصرف مکمل های دارویی حاوی ویتامین های ای و ث و سایر آنتی اکسیدان ها چنین تاثیری ندارد البته نه این که بی تاثیر باشند اما مصرف سبزیجات و میوه های دارای آنتی اکسیدان های فوق موثرتر و مفیدتر است.

مطالعات نشان می دهد مصرف زیاد ویتامین ث از راه ادرار دفع می شود.

داروی جدید کریزوتی نیب ( crizotinib ) به درمان سرطان ریه بخصوص در بیماران غیرسیگاری کمک خواهد کرد

ساخت داروی جدید برای درمان سرطان ریه

 دانشمندان دارویی ساخته اند که با تخریب سلول های سرطانی ریه به ویژه در افراد غیرسیگاری تاثیر چشمگیری در درمان این سرطان خواهد داشت.
 به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  دانشمندان شرکت داروسازی فایزر اعلام کردند، این دارو که در مراحل آزمایشی است کریزوتی نیب crizotinib نام دارد و بیشتر برای درمان سرطان ریه در بیماران غیرسیگاری کاربرد دارد.

سرطان ریه نوعی بیماری است که در آن رشد بافت بدخیم در یک یا هر دو ریه ایجاد می شود.
سرطان ریه شایع ترین سرطان در هر دو جنس در سراسر جهان است و بسیاری از بیماران مبتلا به این سرطان در فاصله کوتاهی از زمان تشخیص بیماری جان خود را از دست می دهند.
با توجه به سلولی که سرطانی شده است اشکال مختلفی از سرطان ریه وجود دارد که هر کدام نشانه ها و عوارض خاص خود را دارند.

شایع ترین اشکال سرطان ریه عبارتند از:
سرطان ریه با یاخته های کوچک (Small cell lung cancer)- یاخته های سرطانی نوع کوچک در زیر میکروسکوپ به شکل جوی دو سر دیده می شود و به آن سرطان جو شکل (Oat-shaped) نیز گفته می شود.
روند رشد این نوع سرطان ریه سریع است و در مدت زمان کوتاهی در اندام های دیگر پراکنده می شود.

وضعیت نگران کننده‌ای درباره انتقال ایدز در ایران وجود دارد زیرا ۹۹ درصد موارد جدید ابتلا به ایدز ، از طریق ارتباط جنسی غیر ایمن است

۹۹ درصد موارد جدید ابتلا به ایدز در ایران از طریق جنسی است .
رئیس مرکز تحقیقات ایدز وزارت بهداشت  ایران گفت: ۹۹ درصد موارد جدید شناسایی شده ابتلا به ویروس ایدز در کشور از طریق ارتباط جنسی مبتلا شده‌اند و انتقال جدید از طریق اعتیاد بسیار محدود است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  عضو کمیته کشوری کنترل ایدز وزارت بهداشت ایران در گفت‌و‌گو با فارس، ا‌فزود: متأسفانه وضعیت نگران کننده‌ای درباره انتقال ایدز در کشور وجود دارد، زیرا تمام بیماران جدید مبتلا به ویروس ایدز که به درمانگاه ما در بیمارستان امام خمینی(ره) تهران که مهمترین مرکز تشخیص و درمان این بیماری در کشور است مراجعه می‌کنند، افرادی هستند که از طریق ارتباط جنسی غیر ایمن مبتلا شده‌اند.
وی اضافه کرد: اگر نگویم ۱۰۰ درصد، باید بگویم ۹۹ درصد موارد جدید شناسایی شده ابتلا به بیماری ایدز مواردی است که از طریق ارتباط جنسی مبتلا شده‌اند و من واقعاً از این مسئله نگران هستم. اگر هم موارد محدودی به علت تزریق مشترک و اعتیاد به این بیماری مبتلا شده و امروز شناسایی شوند، مربوط به گذشته است که اکنون شناسایی می‌شود و انتقال ویروس این بیماری از طریق اعتیاد تقریباً کنترل شده است.
محرز گفت: متأسفانه در برخورد با جوانان مبتلا با افرادی مواجه می‌شویم که اغلب افراد روشن، امروزی و آشنا به اینترنت و تکنولوژی‌های روز هستند اما آگاهی‌های به خصوص آنها درباره کنترل بیماری ایدز کم است و این مسئولیت رسانه‌هاست که با همکاری وزارت بهداشت و مسئولان و کارشناسان در این زمینه اطلاع رسانی کنند.

با علائم سندرم تورت و درمان آن آشنا شویم

سندروم تورت یک اختلال تیک است که باعث می‌شود افراد به طور مکرر حرکات یا صداهای غیرقابل‌کنترلی را تکرار کنند. این حرکات عموما شامل پلک‌زدن سریع یا صاف کردن گلو است و ممکن است در هنگام خستگی یا استرس تشدید شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  معمولا علائم اولیه سندروم تورت در سنین بین ۳ تا ۱۰ سالگی ظاهر می‌شود. اما هنگامی که کودکان مبتلا به تورت به بزر گسالی می‌رسند، هنوز کمتر از نصف انها ممکن است علائم متوسط تا شدید بیماری را حفظ کنند.

تیک‌های شدید که فعالیت‌های روزمره را تحت تاثیر قرار می‌دهد را می‌توان با دارو تخفیف داد. اما هیچ دارویی همه علائم سندروم تورت را برطرف نمی‌کند، و داروهای درمان‌کننده این سندروم نیز خود دارای عوارض جانبی قابل‌توجهی هستند.

سندرم تورت یک اختلال نوروبیولوژیک است که علائم و نشانه های آن عموما در دوران کودکی پدید می آید.  شایعترین سن شروع حرکات غیرارادی در این کودکان اوایل دوره ابتدایی است. درنتیجه معلمان احتمالا اولین کسانی هستند که علائم بیماران را می بینند.
این بیماری با چهار علامت اولیه مشخص می شود که برای تشخیص تورت وجود آنها ضروری است. البته خصوصیات بالینی دیگری هم در برخی از بیماران تورت مشاهده می شود. این چهار علامت عبارتند از:
۱) کودک دچار تورت تیک های حرکتی غیرارادی متعدد دارد. این تیک ها می توانند به صورت پرش های ناگهانی سر، شانه یا حتی کل بدن، چشمک زدن های متناوب یا چرخاندن چشمها، شکلک درآوردن یا رفتارهای متناوب، لمس کردن یا دق کردن های مکرر باشند. برخی از این بیماران حرکات قالبی بسیار پیچیده پیدا می کنند و حتی ممکن است رفتارهای جبری تکراری نشان دهند، مثل بو کردن اشیاء یا روشن و خاموش کردن پشت سر هم چراغ ها.
۲) خصوصیت دوم کودکان مبتلا به تورت تیک های صوتی است. یعنی از خود صدا درآوردن و به زبان آوردن لغات یا عبارات کوتاه به صورت غیرارادی. این تیک ها شامل بالا کشیدن بینی، صاف کردن گلو یا سرفه های مکرر، انواع مختلف صدا و فریادهای ناگهانی، خندیدن های غیرارادی پژواک گویی (تکرار کلام اخیر دیگران یا خود) و کوپرولالیه (بر زبان راندن کلماتی که از لحاط اجتماعی گفتن آنها مناسب و جایز نیست). البته این نوع تیک در واقع خیلی شایع نیست اما به نظر می رسد از سایر نشانه های سندرم تورت شناخته شده تر باشد.
۳) یکی دیگر از خصوصیات ویژه سندرم تورت این است که نشانه های بیماری در زمان کوتاهی ظاهر و سپس ناپدید می شود. مثلا ممکن است زمان هایی باشد که تیک های بیمار بسیار شدیدند و زمان هایی باشد که بیمار هیچ نشانه و علامتی نداشته باشد.
و بالاخره نشانه های تورت در طول زمان تغییر می کنند. در یک سن تیک های کودک ممکن است به صورت چشمک زدن و بالا کشیدن بینی باشد و سال بعد به صورت بالا انداختن شانه و صدای کلیک درآوردن با زبان.
۴) یک خصوصیت ویژه نگران کننده دیگر غیرارادی بودن تیک هاست که با این وجود برخی از بچه ها می توانند به مدت چند ثانیه یا حتی بیشتر آنها را سرکوب کنند. در نتیجه کودکی که تیک های صوتی دارد ممکن است بتواند در مراسم مذهبی خود را کاملا آرام نگاه دارد و بعد در راه رسیدن به خانه آنها را با شدت و یا دفعات بیشتری بیرون بریزد. این خصوصیت تورت باعث می شود مردم به اشتباه فکر کنند رفتارهای بیمار عمدی است و یا اینکه کودک یا نوجوان مبتلا به هیچ وجه تیکی ندارد.

حفظ توازن و تعادل کلسیم :

علاوه بر رژیم غذایی ، دو هورمون ، پاراتورمون و کلسیتونین روی تعادل و توازن کلسیم نقش دارند . زمانی که کلسیم خون کاهش می یابد یعنی از طریق غذا به مقدار کافی کلسیم دریافت نکنیم، پاراتورمون ترشح می شود .

پاراتورمون موجب برداشت کلسیم از استخوانها و رساندن سطح کلسیم خون به آستانه طبیعی می شود و از دفع ادراری کلسیم جلوگیری می کند و دفع فسفر را زیاد می کند و برعکس وقتی که فرد غذای کلسیم دار می خورد و سطح کلسیم خون بالا  می رود کلسیتونین ترشح می شود و کلسیم را که از طریق ترشح پاراتورمون از استخوان برداشت شده بود را جبران می کند .

دفع اداری کلسیم افزایش می یابد و دفع فسفر کم می شود و در حقیقت بدین ترتیب توازن و تعادل کلسیم برقرار می شود .

معمولاً کلسیم مورد نیاز افراد عادی حدود ۴۵۰ میلی گرم و یا دو تا سه واحد لبنیات در افراد بالغ است .

معمولاً یک لیوان شیر ، سی تا چهل گرم پنیر و یا دو پیاله ماست ، یک واحد لبنیات را تشکیل می دهند .

میزان حداقل کلسیم مورد نیاز ۴۵۰ میلی گرم است که در افراد بالغ مقدار مناسب حدود ۸۰۰ میلی گرم است ، اما در دوران بارداری و شیردهی ، این مقدار نیاز بالاتر می رود و حدود ۱۲۰۰ میلی گرم می شود و توصیه می شود که مادران در این دوران ۴ تا ۵ واحد لبنیات مصرف نمایند .

میزان کلسیم موجود در مواد غذایی
 

ماده غذایی                        واحد                         میزان کلسیم

نان بربری                        ۱ کف دست                 ۱۷ میلی گرم
نان سنگک                      ۱ کف دست                 ۲۰ میلی گرم
نان تافتون                       ۱ کف دست                 ۲۰  میلی گرم
نان لواش                        ۱ کف دست                  ۳  میلی گرم
نان فانتزی                       ۱۰۰ گرم                      ۱۷ میلی گرم
شیرگاو پرچرب                   ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
شیرگاو ۳%چربی               ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
شیرگاو ۲%چربی                ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
شیرگاو ۱%چربی                ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
شیر گوسفند                     ۱ لیوان                        ۴۵۷ میلی گرم
 شیر بز                             ۱ لیوان                        ۳۱۷ میلی گرم
ماست۵/۳% چربی             ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
ماست۲% چربی                ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
ماست۱% چربی                ۱ لیوان                        ۳۰۰ میلی گرم
پنیر                             اندازه قوطی کبریت            ۲۱۶ میلی گرم
کشک                              ۱ لیوان                       ۲۶۰ میلی گرم
بستنی                            ۱ لیوان                       ۲۰۰ میلی گرم
بادام                                ۱۰۰ گرم                     ۲۵۲ میلی گرم
پسته                               ۱۰۰ گرم                     ۱۳۶ میلی گرم
کنجد                                ۱۰۰ گرم                     ۷۸۳ میلی گرم
تخمه آفتابگردان                  ۱۰۰ گرم                     ۳۶۰ میلی گرم
انجیرخشک                       ۱۰۰ گرم                     ۱۹۳ میلی گرم
آلبالو خشک                      ۱۰۰ گرم                     ۲۰۰ میلی گرم
برگه زردآلود                        ۱۰۰ گرم                     ۷۰ میلی گرم
اسفناج پخته                     ۱۰۰ گرم                       ۱۲۸ میلی گرم
کلم بروکلی پخته                ۱۰۰ گرم                     ۱۰۵ میلی گرم
کلم پیچ                           ۱۰۰ گرم                      ۲۱۲ میلی گرم
جعفری                            ۱۰۰ گرم                      ۲۴۵میلی گرم
لوبیا سویا                         ۱۰۰ گرم                     ۲۵۷ میلی گرم
لوبیا چیتی                       ۱۰۰ گرم                     ۱۵۰ میلی گرم
ساردین                           ۴قطعه نازک                 ۵۵۰ میلی گرم
تن ماهی                         ۱۰۰ گرم                     ۹۳ کیلی گرم

بررسی ماده معدنی کلسیم و نقش آن در بدن

کلسیم فراوانترین ماده معدنی موجود در بدن است که نقش اصلی آن در ساخت وحفظ استخوانها ، دندانها و فعالیت آنزیم ها می باشد .کلسیم در انقباض عضلات، آزاد سازی نوروترانسمیترها و انتقال پیام عصبی ، تنظیم ضربان قلب و لخته شدن خون نیز نقش داشته و محرک فعالیت ترشحی غدد درون ریز و برون ریز هم می باشد . مکمل کلسیم در جلوگیری از بروز پوکی استخوان نقش دارد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  کلسیم دراستخوان‌هاوجودداردوکمبودآن موجب پوکی استخوان می‌شود.کلسیم به میزان فراوان درشیروجوددارد. کلسیم، فراوان‌ترین ماده کانی موجود در بدن است. بدن انسان تقریباً۱kg کلسیم دارد.البته در افراد مختلف بااستخوان بندی متفاوت،این میزان فرق می‌کند.بیشتر کلسیم دراستخوانها و دندانهاوجود داردو تنها۱٪ آن در بقیه بدن موجود است که همین ۱٪اعمال زیادی انجام می‌دهد، مثلاً انقباض ماهیچه‌های ما بسته به وجود کلسیم است.
تفاوت درشت مغذی ها و ریز مغذی ها در چیست ؟

درشت مغذی ها کربوهیدراتها ، چربیها و پروتئین هایی بودند که به مقدار زیاد مورد نیاز بدن هستند ، امانیاز بدن به ریز مغذی ها بسیار کم است و در حدود میلی گرم و حتی درمواردی میکرو گرم در روز مورد نیاز بدن است . عناصر معدنی حدود چهار درصد کل وزن بدن ما را تشکیل می دهند . نقش آن ها را در بدن به اختصار بیان می کنیم .

عناصر معدنی در بافتهای ساختمانی بدن ما نقش دارند . مثلاً کلسیم و فسفر در ساختمان بافت استخوانی شرکت می کنند و یا آهن در ساختمان بافت خون نقش دارد . عناصر معدنی در تنظیم تعادل فیزیکی و شیمیایی بدن یا حفظ تعادل فشار اسمزی بدن و تنظیم PH خون نقش دارند . همچنین در ترشحات مایعات بدن مثل هورمونها یا ساختمان آنزیمها نقش دارند و به طور کلی در حفظ و نگهداری تعادل حیاتی بدن موثرند .

معمولاً در رژیم غذایی متعادل ، عناصر معدنی به مقدار مناسب و کافی به بدن ما می رسد ولی گاهی اوقات تأمین مقدار کافی برخی از عناصر معدنی مثل آهن ، ید و کلسیم ( بالاخص در دوران بارداری ، شیردهی و رشد ) نیاز به توجه بیشتری دارد . در خصوص ید و فلوئور باید گفت که وجودشان در مواد غذایی بستگی به خاک آن منطقه دارد . اگر خاک آن منطقه از لحاظ این عناصر معدنی فقیر باشد مواد غذایی حاصل نیز از این نظر فقیر خواهند بود .

عناصر معدنی به چهار دسته تقسیم می شوند :

۱- عناصری که مقدارشان نسبتاً زیاد است . یعنی بیش از ۵ هزارم درصد وزن بدن ما را تشکیل می دهند مثل کلسیم و فسفر که اعمال حیاتی آنها نیز کاملاً شناخته شده است .

۲- عناصری که مقدارشان خیلی کم است ولی اهمیت آن ها بسیار زیاد است . به عنوان مثال ید ، مس ، روی ، فلوئور که مقدار مورد نیازشان بسیار کم است ، کمتر از ۵ هزارم درصد وزن بدن به این عناصر نیاز داریم ، اما فوق العاده مهم هستند و اعمالشان نیز کاملاً شناخته شده است .

۳- عناصری هستند که در بدن وجود دارند اما اعمال حیاتی آنها کاملاً شناخته شده نیست مثل وانادیوم.

۴- عناصری که نقش آن ها در بدن تا به حال شناخته شده نیست مثل طلا ، نقره و گالیم . به این چهار دسته ، می توان دسته پنجمی نیز اضافه کرد :

۵- عناصری هستند که وجودشان در بدن نشانه آلودگی است و از طریق آلودگی مواد غذایی و محیط به بدن می رسند . جزء مواد مغذی ضروری نیستند و زیان آور هستند مثل سرب ، قلع و کادمیم .

روش های افزایش جذب کلسیم مورد نیاز بدن :

۱٫در مصرف لبنیات خست به خرج ندهید                                      
تحقیقات نشان داده اغلب ما هر چه مسن تر می شویم از مصرف شیر خودداری میکنیم که این یک اشتباه بزرگ است.گنجاندن لبنیات در رژیم شما هنوز هم بهترین راه برای حفظ مقدار کلسیم دریافتی است مگر این که شما جز آن دسته از افرادی هستید که نمی توانند قند لاکتوز موجود در شیر را تحمل کنید یا اینکه گیاهخوار باشید.یک خبر خوب :ترس ناشی از چاق شدن بر اثر مصرف لبنیات که خیلی از افراد درگیر آن هستند اشتباه جا افتاده است چون در واقع یک شیر بدون چربی و ۲ درصد چربی، مقدار کلسیم بیشتری از یک شیر پر چرب را دارا هست.و اما شمایی که از شیر متنفرید نگران نباشید ماست،پنیر ،کره و بستنی هم منابع خوب کلسیم هستند.   
                     

۲٫با یک سری رفتارها خودتان را گول بزنید                                  
یک سورپریز بزرگ میخواهید؟ مقدار کلسیم یک ماست یخ زده خوشمزه را در مغازه محلتان بررسی کنید معمولا حتی یک ماست کارخانه ای فرآوری شده یخ زده بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیگرم در هر فنجان کلسیم دارد –البته کمتر ازمقدار کلسیم ماست معمولی (۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم ) میباشد اما باز هم موثراست.و حتی راههای غیر قابل انتظار بیشتری برای گول زدن خودتان هست مثل:درست کردن یک کیک /پودینگ/فاج /یا دسرهای دیگر که در آن شیر خشک به کار می رود .یک فنجان شیر خشک شامل مقدار خیلی زیادی یعنی ۶۶۰ میلیگرم کلسیم است.            

 
۳٫در مقدار کلسیم وعده های اصلیتان تجدید نظر کنید                              
ذهنتان را محدود به استانداردهای مغازه های اغذیه فروشی نکنید مثلا پنیرهای   چدار/سوییسی/موتزارلا/ریکوتا/پارمزان (که همه به راحتی قابل اضافه کردن به غذاهای ترکیبی با گوشت یا پاستا یا هر غذای اصلی دیگر را دارند) منابع خیلی خوب کلسیم هستند. روزتان را با ریختن کمی از اینها در املت آغاز کنید و آن را با پاشیدن کمی از اینها روی یک پیتزای یخ زده کمی قبل از بیرون آوردن آن از فر به پایان برسانید.

 
۴٫روی استحکام تمرکز کنید.                                               
کلسیم آنقدر ماده مغذی کلیدی هست (و مطالعات نشان داده که خیلی از ما کمبود کلسیم داریم) که خیلی از مواد غذایی امروزه برای افزایش کلسیم دریافتی غنی شده اند.آب پرتقال/برشتوک های صبحانه /شیر سویا و هر ماده غذایی دیگر که برچسب “غنی شده با کلسیم” را دارند به طور غیر قابل توجهی راههای زیادی را برای گنجاندن کلسیم در برنامه غدایی شما فراهم می آورند.                                                                                   

 
۵٫دانه سویا را خیس کنید.                                                 
در اینجا یک راز را بیان میکنیم:شیر سویای غنی شده با کلسیم در واقع کلسیم بیشتری از شیر معمولی دارد (بیشتر از ۴۰۰ میلیگرم در هر فنجان) .و تحقیقات اخیر نشان داده که کلسیم موجود در شیر سویا راحت تر از شیر معمولی جذب میشود. و همچنین کلسیم بیشتری  با مصرف بیشتر دانه سویا تازه یا خشک بگیرید. توفو(غذایی که از دانه سویا تهیه می شود) هم غنی از کلسیم است.مصرف نصف فنجان آن حاوی ۲۵۰ میلیگرم است که معادل ۲۵% نیاز روزانه شما به کلسیم است. برای گرفتن کلسیم بیشتر توفویی را انتخاب کنید که با سولفات کلسیم پرورده شده که حتی آن را به یک استخوان ساز بهتر هم تبدیل می کند.                                             

 
 ۶٫برنامه غذایی خود را سبز کنید                                              
کلم پیچ/ کلم بروکلی/کاهو/کلم و سایر سبزیجات پربرگ منابع خیلی خوب کلسیم هستند.مشکل اینجاست که کلسیم موجود در سبزیجات به راحتی کلسیم موجود در لبنیات قابل جذب نیست مگر سبزیجاتی که حاوی ماده شیمیایی اکسالات باشند .اسفناج و چغندر اکسالات زیادی دارند.این یک مساله بزرگ نیست که بیشتر کلسیم مورد نیازتان را از منابع غیر لبنی دریافت کنید که اگر این طور است سعی کنید ترکیبات غنی از کلسیم بسازید مثل سالاد اسفناج یا کاهو که پوششی از دانه کنجد یا لوبیا (اینها هم منابع خوب کلسیم هستند) یا پنیر داشته باشد.      
                     
۷٫مکمل کلسمیتان را یک قرص ترکیبی کنید                                              
داشتن ذخیره منیزم کافی برای جذب کلسیم حیاتی است.در واقع تحقیقات میگوید که مقادیر زیاد کلسیم و مقادیر کم منیزیم میتواند به کاهش تراکم استخوان کمک کند.همچنین تعادل هم یک نکته کلیدی است: کارشناسانان نسبت ۲ به ۱ کلسیم به منیزیم را پیشنهاد میکنند.اگر شما ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم در روز دریافت میکنید ۵۰۰ میلیگرم منیزیم هم نیاز دارید.یک چیز دیگر :بدن شما میتواند ۵۰۰ میلی گرم کلسیم را در یک زمان جذب کند و بقیه را دفع میکند.پس بهتر است که آن مکمل کلسیم را در دوزهای کمتر دو بار در روز مصرف کنید صبح و شب.کربنات کلسیم باید همراه غذا مصرف شود. شما میتونید سیترات کلسیم را همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.     

 
۸٫کلسیم را با ویتامین د همراه کنید.                                               
ویتامین د برای سلامت استخوانها ضروری است و یک رابطه همکاری کننده با کلسیم دارد .تحقیقات می گوید که ما بین ۲ تا ۴ درصد تراکم استخوان مان را در زمستان به دلیل کمبود ویتامین د از دست می دهیم. برای مبارزه با این موضوع الان بیشتر کارشناسان پیشنهاد میکنند ۱۵ دقیقه از نور خورشید را در روز دریافت کنید تا به بدنتان کمک کنید که به طور طبیعی ویتامین د بسازد و حداقل ۱۰۰۰ واحد بین المللی از ویتامین د مصرف کنید معمولا شما به یک مکمل جداگانه برای دریافت کافی احتیاج خواهید داشت.                                                                    

 
۹٫مصرف قهوه را کاهش بدهید یا قهوه های شیردار مصرف کنید                        
کافئین خیلی زیاد می تواند استخوانها را با افزایش میزان دفع کلسیم ضعیف کند.با محدود کردن خود به دو فنجان در روز از این ریسک جلوگیری کنید .اگر شما مشکل دارید مصرف فنجانهای زیاد قهوه را ترک کنید.شما میتوانید کمبود کلسیم را با انتخاب یک قهوه شیردار یا اضافه کردن چند قاشق سوپ خوری شیر یا خامه (نه خامه گیر غیر لبنی) به قهوه تان تقلیل بدهید .                                                                                                    

 
۱۰٫ از رژیمهای غذایی پر پروتئین حذر کنید                                            
 با احترام کامل به نظر آقای آتکینز رژیمهایی که پروتئین حیوانی زیادی دارند می توانند کلسیم استخوانهای شما را بیشتر برداشت کنند. به خاطر این که پروتئین به اجزای کوچکتری که اسیدی هستند شکسته می شود و بدن شما از کلسیم به عنوان یک خنثی کننده اسید،استفاده می کند.اگر شما مقدار زیادی گوشت قرمز و تخم مرغ مصرف کنید (در یک یا دو  وعده غذایی در روز) شما حتی بیشتر احتیاج به افزایش کلسیم دریافتی دارید. 

مهمترین منابع غذایی کلسیم :

شیر ، ماست ، پنیر و کشک یا به طور کلی لبنیات مهمترین منابع کلسیم هستند . البته در سبزیها ( حدود ۱۰ درصد ) نیز کلسیم وجود دارد . سایر مواد غذایی حتی حبوبات و غلات نیز حدود ۷ و ۸ درصد کلسیم مورد نیاز بدن را تأمین می کنند . البته از آنجا که در ایران مصرف نان زیاد است. ممکن است سهم غلات در تأمین کلسیم به بیش از ۱۰ درصد برسد . گوشت ، مرغ و ماهی حدود ۵ تا ۶ درصد کلسیم مورد نیاز بدن را تأمین می کنند و اینها همه بستگی به سهم این مواد غذایی در رژیم دارد . مثلاً گروههای مرفه جامعه ۶ درصد از کلسیم مورد نیاز بدنشان از طریق گوشت ، ماهی ، مرغ که مصرف بیشتری دارند ، تأمین می شود . ولی در طبقات فقیر که مقدار دریافت این گونه مواد غذایی کمتر است ، این دسته از مواد غذایی جایگاه زیادی در تأمین کلسیم آنها ندارند.

آشنایی با اثرات مصرف کلسیم در بدن :

۱- کلسیم به حفظ جوانی استخوانها کمک می نماید.

جهت حفظ استخوانها از شکنندگی و جلوگیری از تغییر شکل اسکلت بدن در پیری در هر سنی به کلسیم نیاز است میزان نیاز دختران به کلسیم در دوران شکل گیری استخوانها که قبل و بعداز بلوغ رخ میدهد به حداکثر میرسد

۲- حتی در صورتیکه در جوانی مصرف کلسیم به مقدار کافی انجام نشده باشد، در زمان یائسگی در زنان  و کهنسالی نیز میتوان با مصرف آن به حفظ مفاصل ستون فقرات ، مفصل بالای ران(هیپ) ومچ ، از هر ضایعه ای جلوگیری کرد.

۳-کلسیم قادر است  از بالا رفتن فشار خون درا فراد پیر بخصوص در افرادی که نسبت به نمک (سدیم)حساس هستند جلوگیری نماید .

۴- کلسیم مانع از تکثیر سلولهای سرطان زا میگرددبخصوص سرطان کولون

۵- کلسیم مانع ازافزایش میزان کلسترول مضر خون می شود . این ماده مانع از جذب چربیهای اشباع شده در روده کوچک میگردد .

۵- خوردن بیش از حد کلسیم سبب یبوست میگردد بنابر این بهمراه کلسیم باید مقادیر زیادی آب نوشید.و بین وعده های قرص فاصله انداخت. همچنین برای جذب بهتر کلسیم در هر وعده نباید بیش از ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم مصرف نمود. همچنین زنان یائسه که استروژن مصرف می نمایند تنها به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارند.

اگر این مکمل به همراه غذا خورده شود جذب بهتری دارد همچنین بهتر است هر ۳ماه به مدت یک هفته خوردن کلسیم قطع گردد تا بدن فرصت کافی برای ساخت مجدد استخوانها یعنی از بین بردن قسمتهای کهنه و جایگزین کردن بخش های جدید را داشته باشد

۶- توجه برای جذب کلسیم ، مصرف ویتامین D ضروری است. افرادی که قدرت کمتری در جذب ویتامین D از نور خورشید دارند و کلیه هایشان قادر به تبدیل این ویتامین به نوع فعال نیست دارای استخوانهای شکننده هستند همچنین کمبود این ویتامین در زنان،  آنهارا نسبت به سرطان سینه و مردان را نسبت به سرطان پروستات و کولون مستعد می نماید.

 مصرف کرم های ضد آفتاب  بر روی پوست مانع از جذب ویتامین D میگردد لذا در صورتیکه بطور مرتب از این کرم ها استفاده میگردد ممکن است به قرص های مکمل نیاز پیدا شود.
 

همچنین  استفاده از مقادیر بالای این ویتامین در حد ۲۰۰۰ واحد بین الملل ایجاد مسمومیت می نماید

منابع ویتامین D عبارتند از شیر،جگر،مارماهی وماهی های چربی دار مانند ساردین و ماهی آزاد.
از آنجائیکه نیاز کلسیم بدن با مصرف چندین وعده غذاهای حاوی کلسیم ممکن است، لذا  نیاز به مکمل کلسیم همواره  وجود دارد.

از مکمل های کلسیم ، نوع کربنات کلسیم (که حاوی ۴۰% کلسیم خالص است) و سیترات کلسیم،  مناسب بوده وتوصیه می شود  از مکمل های کلسیمی  که حاوی آرد استخوان یا دولومیت است به علت امکان حاوی بودن به  مقادیر بالای سرب استفاده ننمائید.

مقدار مصرف این ماده در سنین مختلف متفاوت بوده و  توصیه شده است طبق دستورالعمل زیر از مکمل های کلسیم استفاده گردد.

 کودکان ۱تا ۱۰ سال ۸۰۰ میلیگرم در روز

کودکان و نوجوانان ۱۱تا ۲۰ سال ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیگرم

زنان ۲۵ تا ۵۰ سال۱۰۰۰میلیگرم

مردان ۲۵ سال به بالا ۱۰۰۰ میلیگرم

زنان در سنین یائسگی ۱۰۰۰تا ۱۵۰۰ میلیگرم

زنان بالای ۶۵ سال ۱۵۰۰ میلیگرم

در مورد ویتامین D نیز که برای جذب بهتر کلسیم ضروری است توصیه شده تا  افراد میانسالی که بندرت در معرض نور خورشید هستند ۶۰۰ واحدبین الملل وکسانیکه در مناطق خاره و نورشدید خورشید هستند ۲۰۰ واحد بین الملل در روز (که در قرص های مولتی ویتامین یافت می شود) مصرف نمایند .

کمبود کلسیم :

معمولاً کلسیم خون در شرایط طبیعی حدود ۹ تا ۱۱ میلی گرم در ۱۰۰ میلی لیتر خون است. زمانی که کلسیم خون پایین بیاید و به ۷ میلی لیتر خون برسد علائم     هیپو گلیسمی ظاهر می شود و زمانی که به ۵ میلی گرم در ۱۰۰ میلی لیتر خون برسد علائم هیپو گلیسمی که به صورت تشنج و حرکات تتانی ( انقباضات غیر ارادی در   عضلات ) می تواند بروز کند .

در دو حالت ممکن است کلسیم خون پایین بیاید اما علائم هیپو گلیسمی ظاهر نشود :

۱- زمانی که فرد دچار کمبود پروتئین است و آلبومین خون وی پایین بیاید. همانطور که می دانید معمولاً کلسیم به سه صورت در خون وجود دارد حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد از کلسیم به صورت متصل به پروتئین است ، حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد به صورت یونیزه است و ۵ درصد غیر یونیزه و قابل نفوذ است . زمانی که پروتئین یا آلبومین خود کاهش یابد کلسیم متصل به پروتئین هم کاهش پیدا می کند . هنگامی که کلسیم یونیزه خون کاهش پیدا می کند علائم هیپو گلیسمی ظاهر می شود .

۲- اگر فرد دچار آلکالوز شده باشد یعنی PH خون بالا رود و بدن برای حفظ PH خون مقدار زیادی کلسیم از دست می دهد و در این حالت کلسیم خون از حد طبیعی پایین تر می آید ولی علائم هیپو گلیسمی ظاهر نمی شود .

به‌ هم‌ خوردن‌ تعادل‌ کلسیم‌ خون‌
به‌ هم‌ خوردن‌ تعادل‌ کلسیم‌ خون‌ کلسیم‌ یکی‌ از اجزای‌ معدنی‌ خون‌ است‌ که‌ به‌ تنظیم‌ ضربان‌ قلب‌، انتقال‌ پیام‌های‌ عصبی‌، انقباض‌ عضلات‌ و تشکیل‌ استخوان‌ و دندان‌ها کمک‌ می‌کند. افزایش‌ یا کاهش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌ می‌تواند مشکلات‌ جدی‌ و گاهی‌ تهدیدکننده‌ زندگی‌ به‌ بار آورد، به‌ نحوی‌ که‌ غشاهای‌ تمام‌ سلول‌های‌ بدن‌، عضلات‌، استخوان‌ها، غدد پاراتیرویید و هورمون‌های‌ پاراتیروییدی‌ (که‌ تنظیم‌کننده‌ جذب‌ و استفاده‌ از کلسیم‌ هستند) همگی‌ تحت‌ تأثیر قرار می‌گیرند.
 علایم‌ شایع‌
کاهش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:
اسپاسم‌، پرش‌، یا کرامپ‌ عضلانی‌
بی‌حسی‌ و سوزن‌ سوزن‌ در دست‌ها و پاها
تشنج‌
نامنظمی‌ ضربان‌ قلب‌
افزایش‌ فشار خون‌
افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:
افسردگی‌، دلیریوم‌، گیجی‌
تشنج‌ و اغماء (تنها در بدترین‌ موارد)
بی‌حالی‌ و خواب‌آلودگی‌
بی‌اشتهایی‌
استفراغ‌ و اسهال‌
کم‌آبی‌ بدن‌ و تشنگی‌
نامنظمی‌ ضربان‌ قلب‌
کاهش‌ فشار خون‌
علل‌
کاهش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:
کاهش‌ فعالیت‌ غدد پاراتیرویید به‌ علت‌ بیماری‌ یا آسیب‌ به‌ هنگام‌ جراحی‌ در گردن‌
دریافت‌ ناکافی‌ کلسیم‌ و ویتامین‌ ـ د در رژیم‌ غذایی‌
سوءجذب‌ از دستگاه‌ گوارشی‌ (معمولاً بدون‌ علت‌ مشخص‌)
پانکراتیت‌ (التهاب‌ لوزالمعده‌)
نارسایی‌ کلیه‌
سوختگی‌ یا عفونت‌ شدید
کاهش‌ غلظت‌ منیزیم‌ خون‌
افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:
وجود شکستگی‌های‌ متعدد و استراحت‌ طولانی‌مدت‌ در تخت‌
تومورهای‌ خوش‌خیم‌ یا بدخیمی‌ که‌ استخوان‌ را تخریب‌ می‌کنند.
پرکاری‌ غدد پاراتیرویید
میلوم‌ متعدد

کاهش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:

مصرف‌ بعضی‌ از داروها، از جمله‌ دیورتیک‌های‌ تیازیدی‌ و مسدودکننده‌های‌ کانال‌ کلسیمی‌
آسیب‌، سرطان‌، یا جراحی‌ غده‌ تیرویید یا غدد پاراتیرویید
افراط‌ در مصرف‌ الکل‌ که‌ باعث‌ نامناسب‌ بودن‌ تغذیه‌ می‌شود.
افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌:
تغذیه‌ نامناسب‌، به‌خصوص‌ مصرف‌ بیش‌ از اندازه‌ محصولات‌ لبنی‌ یا آنتی‌اسیدهای‌ حاوی‌ کلسیم‌ زیاد
عدم‌ فعالیت‌ یا استراحت‌ طولانی‌مدت‌ در رختخواب‌ به‌ هر علت‌
تزریق‌ مکرر خون‌ حاوی‌ سیترات‌
بیماری‌ مزمن‌ کلیه‌ 

 پیشگیری‌
از آنتی‌اسیدهای‌ حاوی‌ کلسیم‌، به‌صورت‌ مرتب‌ استفاده‌ نکنید.
داشتن‌ یک‌ رژیم‌ طبیعی‌ و متعادل‌
هیچ‌گاه‌ الکل‌ ننوشید.

عواقب‌ مورد انتظار
اغلب‌ موارد با درمان‌ در عرض‌ یک‌ هفته‌ معالجه‌ می‌شوند، مگر اینکه‌ علت‌ به‌ هم‌ خوردن‌ تعادل‌ کلسیم‌ خون‌، سرطان‌ باشد.

عوارض‌ احتمالی‌
ایست‌ قلبی‌
شکستگی‌ استخوان‌های‌ ضعیف‌
سنگ‌ کلیه‌ (در موارد افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌)
زخم‌ معده‌ و اثنی‌عشر (در موارد افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌) 

 درمان‌ 
 

اصول‌ کلی‌
آزمایشات‌ تشخیصی‌ ممکن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌ خون‌ از نظر سطح‌ کلسیم‌، نوار قلب‌، و عکسبرداری‌ از استخوان‌ها باشد.
پیش‌ از اینکه‌ برنامه‌ درمانی‌ برای‌ پیشگیری‌ از عود مشکل‌ طرح‌ریزی‌ شود، باید علت‌ زمینه‌ساز معلوم‌ شود. 

 داروها
در حالت‌ کاهش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌، گلوکونات‌ یا کربنات‌ کلسیم‌ وریدی‌
در حالت‌ افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌، محلول‌ سالین‌ داخل‌ وریدی‌ و دیورتیک‌های‌ قوس‌ هنله‌ (مثل‌ فورسماید ] لازیکس‌ [ و اسید اتاکرینیک‌)
 

فعالیت‌
پس‌ از شروع‌ درمان‌، با رو به‌ بهبود گذاشتن‌ علایم‌، فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را از سر گیرید.

رژیم‌ غذایی‌
در موارد کاهش‌ خفیف‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌، از مکمل‌ کلسیمی‌ و ویتامین‌ ـ د استفاده‌ نمایید. شیر و محصولات‌ لبنی‌ نیز بیشتر مصرف‌ کنید.
در موارد افزایش‌ خفیف‌ غلظت‌ کلسیم‌ خون‌، مصرف‌ محصولات‌ لبنی‌ و آنتی‌اسیدهای‌ حاوی‌ کلسیم‌ را محدود کنید. 
 

در این‌ شرایط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نمایید
اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ به‌ هم‌ خوردن‌ تعادل‌ کلسیم‌ خون‌ را دارید.
اگر پس‌ از آغاز درمان‌، علایم‌ بدتر شوند یا رو به‌ بهبود نگذارند

غنی ترین منابع کلسیم عبارتند از ماست،شیر،کلم پیچ،کلم بروکلی،توفو(نوعی پنیر) ،ساردین،ماهی آزاد کنسروی با استخوان،آب میوه ، نان با کلسیم غنی شده.

 آسانترین راه دریافت کلسیم مصرف شیر وماست کم چرب یا بدون چربی است.

انواع کلسیم‌ تزریقی‌ و روش های مصرف آن :

کلسیم‌ تزریقی‌ برای‌ درمان‌کمی‌ کلسیم‌ خون‌ در بیماریهائی‌ که‌ نیازبه‌افزایش‌ سریع‌ غلظت‌ یون‌ کلسیم‌ در سرم‌دارند، مانند تتانی‌ ناشی‌ از کمی‌ کلسیم‌خون‌ در نوزادان‌، تتانی‌ ناشی‌ از کمبودهورمون‌ پاراتیروئید، تتانی‌ ناشی‌ از کمی‌کلسیم‌ خون‌ به‌علت‌ نیش‌ حشرات‌ یاواکنش‌های‌ حساسیتی‌، نشانه‌های‌ حاددردهای‌ کولیک‌ ناشی‌ از مسمومیت‌ باسرب‌، کمبود ویتامین‌ Dو آلکالوز، بمنظورتنظیم‌ الکترولیت‌، در احیای‌ قلبی‌ بویژه‌ پس‌از عمل‌ جراحی‌ قلب‌ باز، بمنظور تقویت‌قدرت‌ انقباضی‌ میوکارد پس‌ از خاتمه‌فیبریلاسیون‌ دهلیزی‌ و بطنی‌ یا زمانی‌ که‌پاسخ‌ کافی‌ به‌ اپی‌نفرین‌ تزریقی‌ وجودندارد، بمنظور کاهش‌ یا برطرف‌ نمودن‌اثرات‌ مضعف‌ قلبی‌ ناشی‌ از زیادی‌ پتاسیم‌خون‌ و همچنین‌ بعنوان‌ پادزهر در درمان‌مسمومیت‌ با منیزیم‌ مصرف‌ می‌شود.فرآورده‌های‌ خوراکی‌ حاوی‌ کلسیم‌بمنظور جبران‌ کمی‌ کلسیم‌ در بیماریهایی‌مانند کم‌ کاری‌ مزمن‌ پاراتیروئید، نرمی‌استخوان‌، راشی‌تیسم‌ و کمی‌ ثانویه‌ کلسیم‌خون‌ پس‌ از مصرف‌ داروهای‌ ضدتشنج‌مصرف‌ می‌شوند. اگر کمی‌ مزمن‌ کلسیم‌خون‌ ناشی‌ از کمبود ویتامین‌ D باشد،املاح‌ کلسیم‌ خوراکی‌ ممکن‌ است‌ همزمان‌با مشتقات‌ ویتامین‌ Dمصرف‌ شوند. املاح‌خوراکی‌ کلسیم‌ بعنوان‌ مکمل‌ غذائی‌ درافرادی‌ که‌ مقادیر کافی‌ کلسیم‌ دریافت‌نمی‌کنند و همچنین‌ بعنوان‌ داروی‌ کمکی‌برای‌ پیشگیری‌ و درمان‌ پوکی‌ استخوان‌مصرف‌ می‌شوند.

● مکانیسم‌ اثر

کلسیم‌ برای‌ عملکرد صحیح‌دستگاه‌ عصبی‌، عضلانی‌ و اسکلتی‌ضروری‌ است‌. کلسیم‌ در عملکرد طبیعی‌قلب‌، کلیه‌، تنفس‌، انعقاد خون‌ و نفوذپذیری‌مویرگها و غشاء سلولی‌، نقش‌ مهمی‌ را ایفامی‌کند. کلسیم‌ همچنین‌ به‌تنظیم‌ آزادسازی‌ وذخیره‌ ناقلهای‌ عصبی‌ و هورمونها، برداشت‌و اتصال‌ اسیدهای‌ آمینه‌، جذب‌ ویتامین‌ B۱۲و ترشح‌ گاسترین‌ کمک‌ می‌کند.

● فارماکوکینتیک کلسیم‌

تقریبا ۳۰ ـ ۲۰ درصدکلسیم‌ در روده‌ کوچک‌ جذب‌ می‌شود. که‌این‌ امر به‌حضور متابولیتهای‌ ویتامین‌ D، pHروده‌ و فاکتورهای‌ رژیم‌ غذائی‌ مانندپیوند کلسیم‌ به‌ فیتاتها و فیبرها بستگی‌دارد. جذب‌ کلسیم‌ در صورت‌ وجود کمبودکلسیم‌ یا در بیمارانی‌ که‌ رژیم‌غذایی‌ باکلسیم‌ کم‌ دریافت‌ می‌کنند، افزایش‌ یافته‌ ودربیماران‌ مبتلا به‌فقدان‌ یا کمبود اسیدمعده‌ کاهش‌ می‌یابد. پیوند کلسیم‌ به‌پروتئین‌ پلاسما تقریبا ۴۵ درصد است‌. ۲۰درصد کلسیم‌ ازراه‌ کلیه‌ و ۸۰ درصد آن‌ ازراه‌ مدفوع‌ دفع‌ می‌شود.

● موارد منع‌ مصرف کلسیم‌

فرآورده‌های‌ حاوی‌کلسیم‌ در زیادی‌ اولیه‌ یاثانویه‌ کلسیم‌خون‌، افزایش‌ کلسیم‌ ادرار، سنگهای‌کلسیمی‌ درکلیه‌، سارکوئیدوز ومسمومیت‌ با دیژیتال‌ نباید مصرف‌ شود.

● هشدارها

فرآورده‌های‌ حاوی‌ کلسیم‌ درموارد دهیدراسیون‌ یا عدم‌تعادل‌سایرالکترولیتها، سابقه‌ سنگهای‌ کلیوی‌، عیب‌مزمن‌ کارکلیه‌، عیب‌ کار قلب‌ وفیبریلاسیون‌ بطنی‌ در طول‌ احیای‌ قلب‌بااحتیاط مصرف‌ شوند.

● عوارض‌ جانبی‌ کلسیم

اختلالات‌ خفیف‌ گوارشی‌بامصرف‌ خوراکی‌وبرادیکاردی‌، آریتمی‌و تحریک‌ پس‌ از تزریق‌ وریدی‌ از عوارض‌جانبی‌مهم‌املاح‌ کلسیم‌ می‌باشند. کاهش‌فشارخون‌ برافروختگی‌ یا احساس‌ گرما،ضربان‌ نامنظم‌ قلب‌، تهوع‌ یا استفراغ‌،قرمزی‌ پوست‌، درد یاسوزش‌ در محل‌تزریق‌، تعریق‌، گزگز و کاهش‌ فشارخون‌ باتزریق‌ املاح‌ کلسیم‌ گزارش‌ شده‌ است‌.

● تداخل‌های‌ دارویی کلسیم‌

مصرف‌ همزمان‌ سایرفرآورده‌های‌ حاوی‌ کلسیم‌ با این‌ داروهاممکن‌ است‌ سبب‌ افزایش‌ غلظت‌ کلسیم‌ سرم‌،بویژه‌ دربیماران‌ مبتلا به‌عیب‌ کار کلیه‌ شود.مصرف‌ همزمان‌ املاح‌ تزریقی‌ کلسیم‌بادیگوگسین‌ ممکن‌ است‌ خطر بروز آریتمی‌قلبی‌ را افزایش‌دهد. املاح‌ تزریقی‌ کلسیم‌ممکن‌ است‌ اثرات‌ سولفات‌ منیزیم‌ تزریقی‌راخنثی‌ نمایند. همچنین‌ در صورت‌ مخلوطنمودن‌ ملح‌ کلسیم‌ با سولفات‌ منیزیم‌، امکان‌رسوب‌ سولفات‌ کلسیم‌ وجود دارد.فراهمی‌زیستی‌ فنی‌ توئین‌ و کلسیم‌ بعلت‌ تشکیل‌تشکیل‌ احتمالی‌ یک‌کمپلکس‌ غیرقابل‌ جذب‌کاهش‌ می‌یابد.جذب‌تتراسیکلین‌های‌خوراکی‌بعلت‌تشکیل‌ کمپلکس‌های‌ غیرقابل‌جذب‌ وافزایش‌ pHداخل‌ معده‌، ممکن‌است‌کاهش‌ یابد.

نکات‌ قابل‌ توصیه‌:

۱) قرصها باید ۱/۵ـ۱ساعت‌ پس‌ از غذا مصرف‌ شوند.

۲) در صورت‌ امکان‌، از مصرف‌ این‌ داروهاطی‌ ۲ـ۱ ساعت‌ پس‌ از مصرف‌ سایرداروهای‌ خوراکی‌ باید خودداری‌ شود.

۳) از مصرف‌ همزمان‌ سایر فرآورده‌های‌حاوی‌ کلسیم‌، فسفات‌، منیزیم‌ یا ویتامین‌ Dباید خودداری‌ شود.

۴) از مصرف‌ همزمان‌ فرآورده‌های‌خوراکی‌ این‌ داروها با موادغذایی‌ حاوی‌فیبر و غلات‌ باید خودداری‌ شود.

۵) بمنظور تامین‌ نیاز روزانه‌ به‌ کلسیم‌،رژیم‌غذایی‌ مناسب‌ بر مصرف‌ فرآورده‌های‌حاوی‌ کلسیم‌ ترجیح‌ داده‌ شود.

۶) در صورت‌ نیاز، مصرف‌ ویتامین‌ Dبمیزان‌ کافی‌ و قرارگرفتن‌ در معرض‌ نورخورشید بمنظور افزایش‌ جذب‌ کلسیم‌توصیه‌ می‌شود.

۷) بمنظور جلوگیری‌ از افزایش‌ غلظت‌کلسیم‌ در خون‌ و ایست‌ قلبی‌، دارو باید به‌آهستگی‌ تزریق‌ وریدی‌ شود.

۸) بروز عوارض‌ جانبی‌ اغلب‌ بعلت‌ تزریق‌سریع‌ وریدی‌ است‌. با ظهور اختلالات‌ دردالکتروکاردیوگرام‌ و اظهار ناراحتی‌ ازسوی‌ بیمار، تزریق‌ دارو باید بطور موقت‌قطع‌ شود و پس‌ از طبیعی‌ شدن‌ امواج‌ ورفع‌ ناراحتی‌ بیمار، ادامه‌ یابد.

● مقدار مصرف کلسیم‌:

مقدار مصرف‌ مجاز کلسیم‌ در روزبه‌ترتیب‌ زیر می‌باشد:

ـ شیرخواران‌ و کودکان‌ باسن‌ کمتر از ۳سال‌: ۸۰۰ـ۴۰۰ میلی‌گرم‌

ـ کودکان‌ بین‌۱۰ـ۴ سال‌: ۸۰۰ میلی‌گرم‌

ـ نوجوانان‌ وبزرگسالان‌: ۱۲۰۰ـ۸۰۰ میلی‌گرم‌، زنان‌باردار و شیرده‌: ۱۲۰۰ میلی‌گرم‌.

▪ خوراکی‌:

برای‌ پیشگیری‌ از کمی‌ کلسیم‌ خون‌ از راه‌خوراکی‌، مقادیر فوق‌ مورد استفاده‌ قرارمی‌گیرد. بعنوان‌ درمان‌ کمی‌ کلسیم‌ خون‌،مقدار مصرف‌ براساس‌ شدت‌ کمبودکلسیم‌ در هر بیمار توسط پزشک‌ بایدتعیین‌ شود.

▪ تزریقی‌:

برای‌ پیشگیری‌ از کمی‌ کلسیم‌ خون‌، مقدارمصرف‌ براساس‌ نیاز بیمار تعیین‌ وانفوزیون‌ وریدی‌ می‌شود. در درمان‌ کمی‌کلسیم‌ خون‌ و تامین‌ الکترولیت‌ حدود ۱گرم‌ گلوکونات‌ کلسیم‌ بطور آهسته‌ وباسرعت‌ حداکثر تا ۵ میلی‌لیتر در دقیقه‌تزریق‌ وریدی‌ می‌شود و در صورت‌ نیاز،تا زمانی‌ که‌ تتانی‌ کنترل‌ شود، مصرف‌ آن‌را می‌توان‌ تکرار نمود.

بعنوان‌ پائین‌آورنده‌ پتاسیم‌ یا منیزیم‌خون‌، مقدار ۲ـ۱ گرم‌ بطور آهسته‌ و باسرعت‌ حداکثر تا ۵ میلی‌لیتر در دقیقه‌تزریق‌ وریدی‌ می‌شود. در طول‌ درمان‌،مقدار مصرف‌ دارو باید براساس‌ پیگیری‌منظم‌ وضعیت‌ بیمار توسطالکتروکاردیوگرام‌ تنظیم‌ شود.

اشکال‌ دارویی کلسیم‌:

Effervescent Tablet: ۱۵۰۰ mg Ca۲+

Injection: ۱۰%

Tablet: Calcium ۵۰۰ mg + Vit D ۲۰۰ IUـ

نوشابه انرژی زا گزینه مناسبی برای رفع خستگی نیست

برای رفع خستگی، نوشابه انرژی زا مصرف نکنید .
برای تامین انرژی خود و رفع خستگی ، به جای استفاده از نوشیدنی های انرژی زا ، زمان استراحت خود را افزایش دهید.

 به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  پژوهشگران کشور آلمان می گویند  نتایج تحقیقات آنان نشان می دهد که  استراحت به موقع ، تنظیم فعالیت های بدنی از جمله گنجاندن ورزش در فعالیت های روزانه و مصرف نوشیدنی های مناسب مانند آب میوه طبیعی به مراتب بیش از نوشیدنی های انرژی زا در رفع خستگی ناشی از کار روزانه موثر است.

به گفته محققان، مصرف نوشیدنی های انرژی زا، احتمال ابتلا به برخی بیماری ها ازجمله پرفشاری خون و بی نظمی ضربان قلب را در افراد مستعد این بیماری ها افزایش می دهد.

بررسی ها نشان می دهد، یک پنجم افراد پس ازمصرف نوشیدنی های انرژی زا به سردرد و یک پنجم دیگر نیز به تپش قلب دچار می شوند.

نوشابه های انرژی زا در واقع نوشیدنی هایی هستند که افزودنی هایی از قبیل محرک های مجاز، ویتامین ها (خصوصا ویتامین B) و مواد معدنی که تولید انرژی می کنند، در آنها به کار رفته است. دیگر مواد متشکله این نوشیدنی ها اغلب کافئین، گیاه گوارانا (guarana)، دانه قهوه، ساخارین، کراتین و … هستند.

لازم به ذکر است نتایج تحقیقات نشان می دهد گرچه این نوع نوشابه‌ ها در مقدار متعادل برای مصرف عمومی بی ‌خطر هستند اما کودکان و نوجوانانی که دو قوطی یا مقدار بیشتر از این نوشابه‌ ها را مصرف می‌ کنند ممکن است دچار تحریک پذیری یااضطراب شوند.

همچنین سکته مغزی و قلبی در افرادی که مبتلا به صرع یا بیماری ‌های مغزی یا قلبی هستند از عوارض جانبی نوشابه‌ های انرژی زا هستند.

مهار آنزیم SphK1 در جریان التهابی ناشی از شوک سپتیک ( septic shock ) می تواند جان بیمار را نجات دهد

دانشمندان درمان جدیدی را برای مسمومیت خونی ناشی  از شوک عفونی ( septic shock ) کشف کردند. 

آزمایش های انجام شده توسط محققان دانشگاه گلاسکو نشان داد متوقف سازی یک مولکول می تواند خطر مرگ ناشی از شوک عفونی ( toxico-infectious shock )  را در موش ها از بین ببرد. این مولکول پیش از این برای فعال سازی در جریان بروز شوک عفونی کشف شده بود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از بی بی سی ،   محققان امیدوارند یافته های آنان بتواند به ارائه گستره وسیعتری از داروها برای درمان این بیماری منجر شود. سالانه ۲۰ میلیون نفر را در سراسر جهان مبتلا می کند.  بر اساس آمار، ۵۰ درصد افزادی که به شوک عفونی مبتلا می شوند جان خود را از دست می دهند.
سالانه ۳۱ هزار نفر در انگلیس و ولز به شوک عفونی شدید مبتلا می شوند . در این بیماری واکنش فاجعه انگیز سیستم ایمنی بدن به عفونت، موجب از کار افتادگی اعضای بدن می شود.
بیماران د ر صورت ابتلا به این بیماری، به مراقبت های ویژه نیاز پیدا می کنند از این رو امکان مراقبت از اعضای بدن در جریان درمان عفونت فراهم می شود.
در جدیدترین تحقیقات، پژوهشگران بر اساس پژوهش های پیشین نشان دادند، آنزیمی موسوم به SphK1 در جریان التهابی که در شوک عفونی روی می دهد، هدف قرار می گیرد.
آنها نشان دادند سلول های ایمنی بیماران مبتلا به عفونت های شدید، بطورغیرطبیعی آنزیم SphK1 را تولید می کنند . این کار مانع از کاهش سیگنال های التهاب می شود که توسط سلول ها ارسال می شوند.
پزشکان با ارائه داروهایی که این آنزیم را متوقف می کنند نشان دادند که این درمان دارویی خطر مرگ را در موش های مبتلا به این بیماری کاهش می دهد.

این موش های درمان شده همچنین از ابتلا به نقص و از کارافتادگی در چندین عضو نیز محافظت شدند و روند پاک شدن از عفونت های باکتریایی در آنها نسبت به موش های درمان نشده، بهتر صورت گرفت.
پروفسور “آلیریو ملندز” مجری این تحقیقات می گوید: داروهایی که این آنزیم را متوقف می کنند می توانند به درمان مفیدی برای این بیماری تبدیل شوند.

وقوع شوک عفونتی در حال افزایش است و درمانهای بالینی مناسب آن هنوز ارائه نشده است؛ از این رو اگرچه هنوز تا ارائه پیشرفت پزشکی در درمان این بیماری زمان باقی است اما محققان امیدوارند به راهی برای درمان این بیماری کشنده دست یابند.
نتایج این تحقیقات در نشریه ساینس منتشر شده است.