علت جوش پوستی و راه درمان آن
بسیاری از چیزها موجب بروز جوش در پوست بدن میشوند ــ گیاه ها، حیوانات، جواهرات، لاستیک، عطر، و قارچ ها ــ اگر سم پاپیتال تمیز کرده یا پای ورزشکاری را در باشگاه ورزشی شنا شستشو داده باشید، متوجه شده اید که منشأ این جوشها کجا بوده است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، معمولا در بسیاری از موارد به نظر میرسید منشأ جوش ناپیدا است، زمانی که پوست بدن با شئی آلرژی زایی تماس پیدا کند، عکس العمل آن سریع نیست. چند روزی خواهد گذشت تا جوش ظاهر شود. و زمانی که ظاهر شد میتواند یک هفته یا بیشتر باقی بماند تا برطرف گردد.
یکی از راه های تشخیص علت جوش آن است که به محل جوش توجه گردد. اگر علت جوش و دانه چیزی داخلی باشد مانند غذا، دارو، یا ویروس، جوش و دانه عموما همه گیر و قرینه است. اما اگر علت آن امری خارجی مانند پودرهای لباسشویی، یا سم پاپیتال باشد، جوش به همان محل تحریک شده محدود شده و پراکندگی ندارد.
گرچه هجوم حساسیت ها(Allergies) در سالمندان کمتر است، اما در هر سنی ظاهر میشود. به علاوه اگر به تازگی بازنشسته شده و به محل جدیدی نقل مکان کرده اید، ممکن است خود را با مشکل حساسیت جدیدی روبرو ببینید.
کارشناسان میگویند: از آنجا که پوست افراد بالای ۶۰ سال نازکتر میشود، آنها در برابر جوشها حساس تر میشوند، و پوستشان آسانتر صدمه میبیند. اگر دانه ها و جوش ها بیش از ۲ تا ۳ روز دوام یافتند باید به پزشک پوست مشورت نمود. اما درضمن ممکن است بخواهید از روش های مختلف تسکین بخشی پوست مطلع شوید؛ به موارد زیر مراجعه نمایید.
اولین اقدام
محل جوش و دانه را با استفاده از کرم خنک سازید
کرم کورتیکو استروئید(Corticosteroid) ممکن است به خارش، سوزش، و تحریکات پوستی آرامش ببخشد.
استفاده از کرم یک درصد Hydrocortisone و مالیدن قشر نازکی از آن روی موضع تحریک شده، ۴ مرتبه در روز، به پوست تسکین میدهد.
پزشکان استفاده از پماد آنتی بیوتیکی حاوی Polymyxin Bacitracin را با Hydrocortisone دو دفعه در روز توصیه میکنند.
از پمادهای غیرنسخه ای کانتر داروخانه ها که دارای Neomycin هستند اجتناب کنید، زیرا این نوع پمادها عکس العمل های حساسیتی دارند.
راه های عاقلانه دیگر
موضع تحریک شده را خنک نگه دارید
اگر جوش و دانه ترشح آغاز نمود، آن را با محلول آلومینیومی Subacetate-Burrow کمپرس کنید. این محلول را میتوان با استفاده از قرص جوشان Domeloro که در داروخانه ها فروخته میشود، تهیه کرد.
برای کمپرس کردن یک دستمال تمیز یا یک قطعه گاز را در محلول Burrow فرو ببرید، سپس آن را به مدت ۵ دقیقه روی ناحیه تحریک شده قرار دهید. این عمل را سه مرتبه دیگر که جمعا ۴ مرتبه میشود انجام دهید، جمع زمان این تمرین ها ۲۰ دقیقه میشود.
این درمان را در روز سه نوبت تکرار کنید. و بعد از هر یک از این درمانهای ۲۰ دقیقه ای از کرم های دارویی یا پمادهای طبی استفاده نمایید.
از آب داغ بهره گیرید
خارش مسمومیت حاصل از پیچک یا پاپیتال را میتوان با ریختن آب داغ روی موضع خارش برای مدتی برطرف نمود.
برای مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه آب داغی که بدن را نسوزاند و بشود آن را تحمل نمود روی موضع بریزید.
در ابتدا آب داغ خارش را زیاد میکند، اما پس از چند دقیقه به نظر خواهد رسید که جریان عصبی پربار شده و خارش برای مدتی متوقف میگردد.
موضع را با جوش شیرین (Soda) تسکین دهید
یک دوم فنجان جوش شیرین را در وان حمام پر از آب ریخته، مایعی درست کنید که تحریکات پوستی را تسکین میدهد.
میتوانید خمیری از یک قاشق جوش شیرین که با مقداری آب مخلوط کرده بسازید و آن را روی موضع بمالید این عمل تسکین آورست.
موضع جوش دار و لکه دار را با مرحم تسکین بدهید
کرم گل اشرفی (Calendula) را جانشین مناسبی برای کرم Cortisone میداند. این کرم از گل برگهای گل همیشه بهار درست شده و در تسکین بخشیدن به پوست اعجاز میکند. کرم گل اشرفی یا (Calendula Cream) در فروشگاههای مواد غذایی بهداشتی یافت میشود.
موضع تحریک شده را با دقت بپوشانید
معمولا موضع خارشی و دانه زده را نمیپوشانند، اما، اگر آن موضع تر بوده، تراوش داشته، و یا دارای تاول باشد، بهتر است با باند گازی سبک پوشانیده شود تا از عفونت آن جلوگیری شود.
از آنتی هیستامین استفاده نمایید
به منظور کاهش بخشیدن به تورم یا خارش از آنتی هیستامین های غیرنسخه ای کانتر داروخانه ها مانند Diphenhydramine (بنادریل) دو شب استفاده نمایید. او میگوید: بنادریل ممکن است شما را خواب آلود کند، اما این حالت دارای فایده ای اضافی برای کسانی که خارش موجب بی خوابی شان در شب می شود، می باشد.
قبل از استفاده از آنتی هیستامین مواظب باشید که این دارو با سایر داروهایی که مصرف می کنید، تاثیر متقابل نداشته باشد.
بعضی از آنتی هیستامین ها میتوانند ضربان قلب را سرعت بخشند. و اگر پروستات تان بزرگ باشد ممکن است مانع ادرار گردد.
بر مصرف دارو نظارت کنید
اگر دارو مصرف میکنید و در بدنتان جوش و دانه پیدا شد، فورا به پزشک مراجعه کنید. بعضی از داروها که شامل آنتی بیوتیک هایی نظیر تتراسیکلین (Sumycin) میشوند، میتوانند عکس العمل های حساسیتی به وجود آورده و جوش و دانه ایجاد کنند.
پزشکتان ممکن است توصیه کند مصرف دارو را قطع کنید و یا اینکه داروی دیگری مصرف نمایید. داروهای دیگری که جوش ایجاد میکند عبارتند از:
ــ همه داروهایی که مانع تولید آنزیم Angotencin-Conversting میشوند، مانند (Caproten) Captopril که فشار بالای خون را مداوا میکند.
تمام ضدافسردگی هایی که مانع تولید (MAO) Monoamine Oxidaseمثل(Parnate) Tranylcypromine میگردند.
داروهای غیراستروئیدی نسخه ای و غیرنسخه ای ضدتورم مانند Ibuprofen (ادویل)
چه موقع بایستی به پزشک مراجعه شود؟
اگر جوش و دانه توام با دل به هم خوردگی، سرگیجه یا اشکال تنفسی باشد، بایستی فورا به پزشک مراجعه شود تا دارویی تجویز کند که عکس العمل حساسیتی شدیدی داشته باشد.
مداوای مناسب جوش و دانه مربوط میشود به تشخیص صحیح بیماری. اگر جوش و دانه ۲ تا ۳ روز طول بکشد، برای مداوای مناسب بایستی به پزشک مراجعه شود.
مثلا اگر جوش و دانه حاصل تحریک یا حساسیت باشد، میتوان آن را با داروی ضدتورم و ضدالتهاب از قبیل کرم کرتیزون مداوا نمود.
مداوای قارچ های عفونی شبیه به جوش و دانه با داروهای ضدالتهاب میتواند جوش و دانه را وخیم تر کند