مطالب علمی - پزشکی

ساختمان زانو  
 
 مفصل زانو، مفصلی است که به وسیله یک کپسول متشکل از رباط ها احاطه می شود و حاوی مایعی است که به آن مایع سینوویال می گویند که اصطکاک مفصل را کاهش می دهد. در مفصل زانو، انتهای استخوان ران با سر استخوان درشت نی (استخوان بزرگ تر ساق پا) کنار هم قرار می گیرند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  دو برجستگی استخوانی در دو طرف انتهای استخوان ران وجود دارند که به آن ها “کندیل” می گویند. این کندیل ها روی سطح فوقانی استخوان درشت نی قرار می گیرند.

این سطح را “کفه درشت نی” می گویند. این کفه به دو قسمت بیرونی و درونی تقسیم می شود. درشت نی در شیار خاصی میان دو کندیل استخوان ران، می لغزد.

استخوان کوچک تر ساق پا (نازک نی)، وارد مفصل زانو نمی شود. این استخوان، مفصل کوچکی را تشکیل می دهد که آن را به یک طرف درشت نی وصل می کند. این مفصل چندان حرکتی ندارد.

غضروف مفصلی، ماده ای است که انتهای استخوان ها در هر مفصل را می پوشانند. این ماده در اغلب مفاصل بزرگ تر حدود ۲/۵سانتی متر ضخامت دارد. این ماده، سفید و درخشان است و قوامی لاستیکی دارد. غضروف مفصلی یک ماده لغزنده است که اجازه می دهد سطوح استخوانی بدون آسیب دیدن، روی هم بلغزند.

کارکرد غضروف مفصلی این است که ضربات وارده را جذب و یک سطح کاملا صاف ایجاد کند تا حرکت استخوان ها آسان شود. تقریبا در هر نقطه ای از بدن که دو سطح استخوانی در مقابل هم حرکت می کنند، این غضروف مفصلی وجود دارد. در زانو غضروف مفصلی، انتهای استخوان ران، سر استخوان درشت نی و پشت استخوان کشکک را می پوشاند.

● رباط ها

رباط ها (لیگمان ها) نوارهای محکم بافتی هستند که انتهاهای استخوان ها را به یکدیگر متصل می کنند. دو رباط مهم در هر طرف زانو قرار دارد: رباط کولترال داخلی (MCL) و رباط کولترال خارجی (LCL). داخل مفصل زانو، دو رباط مهم دیگر قرار دارد که بین استخوان ران و درشت نی قرار دارند: رباط صلیبی قدامی (ACL) در جلو و رباط صلیبی خلفی (PCL) در عقب.

رباط های کولترال داخلی و خارجی، مانع از حرکت بیش از حد زانو به طرفین می شوند. رباط های صلیبی قدامی و خلفی، حرکت جلو به عقب زانو را مهار می کنند.

رباط صلیبی قدامی مانع از لغزیدن بیش از حد درشت نی، روی استخوان ران به سمت جلو می شود. رباط صلیبی خلفی مانع از حرکت بیش از حد درشت نی، روی استخوان ران به سمت عقب می شود. این دو رباط همراه با هم مهم ترین رباط هایی هستند که پایداری زانو را حفظ می کنند.

● مِنیسک ها (menisci)

دو نوع رباط اختصاصی به نام “منیسک” میان ران و درشت نی قرار دارند. این ساختارها را گاهی “غضروف زانو” هم می گویند، ولی در واقع منیسک ها با غضروف مفصلی که سطح مفصل را می پوشاند، متفاوت هستند.

منیسک های زانو به دو دلیل اهمیت دارند:

۱) مانند یک ضربه گیر عمل می کنند و نیروی وارده از طرف وزن بدن را در سطح بزرگ تری پخش می کنند.

۲) به رباط های اطراف زانو کمک می کنند تا زانو را پایدار نگه دارند.

یک توپ را تصور کنید که روی یک سطح صاف قرار گرفته است. این توپ انتهای استخوان ران است و آن سطح صاف سر استخوان درشت نی. منیسک ها در واقع به دور انتهای گرد استخوان ران می پیچند و فضای میان آن و کف استخوان درشت نی را پُر می کنند.

منیسک ها با این ساختار، به توزیع وزن استخوان ران روی استخوان درشت نی هم کمک می کنند.

اگر منیسک ها وجود نداشتند، هر وزنی که روی استخوان ران وارد می شد، روی یک نقطه از استخوان درشت نی منتقل می شد.

اما با وجود این منیسک ها، وزن روی تمام سطح کفه بالایی استخوان درشت نی توزیع می شود.

این توزیع وزن به وسیله منیسک ها اهمیت زیادی دارد، زیرا از وارد آمدن فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی در انتهاهای استخوان ها جلوگیری می کند. فشار بیش از حد بر غضروف مفصلی می تواند به سطح آن آسیب برساند و باعث تحلیل آن در طی زمان شود.

منیسک ها علاوه بر محافظت از غضروف مفصلی، به رباط ها کمک کنند تا زانو را پایدار نگه دارند. منیسک ها مانند یک دیلم که زیر یک چرخ ماشین پارک شده قرار می گیرد، مفصل زانو را پایدارتر می کنند.

منیسک ها در لبه بیرونی شان ضخیم تر هستند و این ضخامت کمک می کند تا مانع از تکان خوردن انتهای استخوان ران روی کفه استخوان درشت نی شود.

در مجموع همه رباط های زانو از جمله مهم ترین ساختارهایی هستند که به پایداری زانو کمک می کنند. رباط ها استخوان ها را به استخوان ها متصل می کنند. بدون رباط های محکم و قوی، برای اتصال ران به درشت نی، مفصل زانو بیش از حد، شل و ول می شد.

● تاندون ها

تاندون ها (زردپی ها) مانند رباط ها هستند، با این تفاوت که عضلات را به استخوان ها متصل می کنند. بزرگ ترین تاندون بدن، “تاندون کشککی” است که در اطراف زانو قرار دارد.

● عضلات

حرکت زانو و راه رفتن ما به یک ساختار حرکتی وابسته است، که “ساختار راست کننده زانو” نامیده می شود. این ساختار که در جلوی زانو قرار دارد، شامل استخوان کشکک، تاندون کشککی، تاندون چهارسر و عضلات چهارسر است. عضلات چهارسر که در جلوی ران قرار دارند، عضلاتی هستند که به تاندون چهارسر متصل می شوند. هنگامی که این عضلات منقبض می شوند، زانو را راست می کنند، مثل زمانی که ما از وضعیت نشسته بلند می شویم.

کشکک مانند یک تکیه گاه عمل می کند و نیروی ایجاد شده به وسیله عضلات چهارسر را هنگام راست شدن زانو تشدید می کند. هنگامی که عضلات چهارسر منقبض می شوند، زانو راست می شود.

عضلات هامسترینگ در پشت ساق پا و ران قرار می گیرند. هنگامی که این عضلات منقبض می شوند، زانو خم می شود.
 
 
● متداول ترین صدمات و جراحت های ورزشی
در هـر ورزشـی باید انتظار آسیب ها، جراحت ها و خطرات احتمالی آن را داشـتـه بـــاشید، به خصوص در ورزش های گـروهی. هـر ورزشـی کـه طـبـق آمــار در هر ۱۰۰۰ ساعت بیـش از ۵ آسـیـب داشته باشد، جزء ورزش های پرخطر با درصـد آسیـب بـالا به شـمار مـی رود. راگــبی و لاکروس با ۳۰ صـدمه در ۱۰۰۰ ساعت بالاترین حد هستند، درحالیکه بسکتبال و اسکواش هم با آمار ۱۴ صدمه در ۱۰۰۰ ساعت بازی های پرخطری بـحـساب می آیند. تعجب آور اسـت که بــدانید، دو، و ایروبیک هم با ۱۱ صدمه، زیاد از قافله ورزش های پرخطر عقب نیستند. آسیب های ورزشی انواع مختلف دارند، اما قسمت های ویژه ای از بدن هستند که بیش از سایر اعضاء در خطر صدمه خوردن هستند.

در این مقاله متداول ترین صدمات و جراحت های ورزشی را به شما معرفی می کنیم و راه های جلوگیری و درمان آنها را نیز بیان می کنیم. 
نکته:  RICE مخفف استراحت، یخ گذاشتن، فشار و بالا نگاه داشتن می باشد که یکی از درمان های متداول برای آسیبهای ورزشی است.

۱٫  ورم تاندون آشیل وقتی از تاندون پشت زنو(تاندون آشیل)زیاد استفاده شود، باعث درد و ورم در آن ناحیه خواهد شد. اگر درمان نشود، صدمه سخت تر شده تا حدی که دویدن را به کلی دشوار و غیرممکن می کند. این آسیب بیشتر در دونده ها و ورزشکارانی که با دویدن یا پریدن سروکار دارند اتفاق می افتد. 
●  پیشگیری و درمان: 

دادن تمرین های کششی و قدرتی به عضلات و ماهیچه های ساق پا می تواند از بروز این آسیب جلوگیری کند. RICE و درمان های ضد-تورمی و تقویت ماهیچه های ساق پا بهترین درمان های ممکن برای این عارضه هستند. تا برطرف نشدن کامل عارضه، ورزش را شروع نکنید چون باعث تشدید وضعیت خواهد شد. 

۲٫  ضربه ی مغزی  این صدمه با خوردن ضربه به سر ایجاد می شود. علائم آن شامل سرگیجه، اختلالات بینایی، سردرد، ضعف حافظه، از دست دادن تعادل، سختی تمرکز، و حالت تهوع میباشد. این صدمه ضرورتاً همراه با بیهوشی نمی باشد. در ورزش های برخوردی مثل فوتبال، بوکس و هاکی این عارضه بیشتر اتفاق می افتد. البته در ورزش هایی مثل اسکی و ژیمناستیک هم زیاد رخ می دهد. با اینکه اکثر افراد پس از چند هفته به حالت عادی برمی گردند، اما ضربه ی مغزی در خیلی افراد به آسیب های جدی می انجامد. 
پیشگیری و درمان:  بهترین راه پیشگیری از ضربه مغزی، اجتناب از ورزش های برخوردی است. اما برای اکثر افراد این راه حل مناسبی به نظر نمی رسد. برای درمان این عارضه استراحت بهترین روش است. اگر سردرد داشتید، می توانید از قرص های مسکن استامینوفن استفاده کنید. بنابر شدت ضربه ی وارده، باید از چند ساعت گرفته تا چند ماه از انجام دوباره ی ورزش های برخوردی اجتناب کنید.

۳٫  کشیدگی ماهیچه های ران  این عارضه زمانی اتفاق می افتد که هنگام دویدن در ورزش هایی مثل فوتبال و والیبال، یکدفعه تغییر جهت بدهید. علائم آن شامل درد عمیق، ورم و گاهی کبودی داخل ران می باشد. 
●  پیشگیری و درمان: 

بهترین راه پیشگیری از بروز این عارضه، انجام تمرینات کششی قبل از ورزش است. بهتر است که شدت ورزش را تدریجاً بالا ببرید تا احتمال بروز این وضعیت کمتر شود. RICE و درمان های ضد-تورمی بهترین روش های درمانی برای این آسیب می باشد. از انجام فعالیت های شدید، یک یا دو هفته پس از بروز عارضه جداً خودداری کنید. پس از بروز عارضه، در محل آسیب دیده یخ بگذارید تا التیام یابد، پس از آن می توانید ماهیچه ها را کشیده و تقویت کنید.

 ۴٫  درد و ورم ساق پا  این عارضه بیشتر برای افرادی اتفاق می افتد که عادت به تحرک و ورزش ندارند. بالا بردن ناگهانی فشار و شدت تمرینات، پوشیدن کفشهای کهنه و دویدن و پریدن روی زمینهای خیلی سخت نیز ممکن است باعث بروز این عارضه شود. 
پیشگیری و درمان:  پوشیدن کفش مناسب، انجام حرکات کششی قبل از ورزش و بالا نبردن ناگهانی شدت ورزش، بهترین راه های جلوگیری از بروز این وضعیت هستند. یخ گذاشتن، انجام حرکات کششی و درمان های ضد-تورمی، بهترین راه های درمانی می باشند.

 ۵٫  درد پایین کمر اگرچه این عارضه بیشتر در افراد چاق و کم تحرک اتفاق می افتد، اما ممکن است برای دونده ها، دوچرخه سواران، گلف و تنیس بازان نیز پیش بیاید. مهمترین عامل ایجاد این عارضه، انجام غلط و نادرست حرکات کششی است. 
پیشگیری و درمان:  اگرچه بیشتر انواع این عارضه قابل پیشگیری نیستند، اما انجام صحیح حرکات کششی قبل از ورزش و گرم کردن درست بدن، احتمال وقوع آن را کاهش می دهد. راه های درمانی پیشنهادی RICE، دارو های ضد-تورمی و کشش عضلات است.

 ۶٫  کشیدگی عضلات و ماهیچه ها گرم نکردن صحیح بدن، خستگی، عدم انعطاف پذیری و ناتوانی و ضعف، همه از عوامل کشیده شدن ماهیچه در ورزشکاران می باشد. معمول ترین ماهیچه هایی که کشیده می شوند، عضلات پشت ران (در ورزشهایی همراه با دویدن است مثل دومیدانی، بسکتبال) و ماهیچه ساق پا (در تنیس بازان) می باشد. البته ماهیچه های دیگری نیز باتوجه به ورزش مورد نظر درصدد کشیدگی هستند.
 پیشگیری و درمان: بهترین راه جلوگیری از بروز چنین عارضه، انجام حرکات کششی صحیح قبل و پس از ورزش کردن و اجتناب از ورزش هنگام خستگی و ضعف است. RICE و دارو های ضد-تورمی مثل سایر آسیب ها، بهترین درمان برای این عارضه می باشد. خوب است که کمی هم به آرامی عضلات را کشش دهید. وقتی عارضه شروع به بهبودی کرد می توانید دوباره ورزش را شروع کنید، اما هر از چند گاهی در میان ورزش مکث کرده و ماهیچه هایتان را بکشید تا به طور کامل بهبود یابید.

 ۷٫  آسیب های آرنج در ورزش تنیس و گلف تعجب آور است که این آسیب %۷ کل آسیب های ورزشی را تشکیل می دهد. در این آسیب ورزشی، تاندون های آرنج به خاطر ضربات مکرر بَک هند در تنیس آسیب دیده و باعث ایجاد درد در قسمت داخلی آرنج می شود.، البته گاهاً ممکن است قسمت خارجی هم صدمه ببیند. 
پیشگیری و درمان:  بهترین راه جلوگیری از بروز این آسیب، انجام تمرینات تقویتی ساعد و بازو است. همچنین اصلاح کردن طریقه ی ضربه زدن با راکت و استفاده از آرنج بند می تواند کمک کننده باشد. برای درمان این عارضه  RICE و داروهای ضد-تورم مناسب است، اما در بعضی موقعیت ها فیزیوتراپی و ترک ورزش به مدت زیاد ضروری است.

۸٫  رگ به رگ شدن و پیچ خوردگی مچ پا  این آسیب در میان افرادی که فوتبالف هاکی، بسکتبال و والیبال بازی می کنند، بسیار متداول است. می توان گفت در ورزش هایی که با دویدن و پریدن سر و کار دارد غیر قابل اجتناب است. این حرکات ممکن است باعث پیچ حوردن مچ پا و گاهی پاره شدن یک تاندون یا لیگامنت شود. با عکسبرداری می توان تشخیص داد که عضو دچار شکستگی شده است یا خیر.
 پیشگیری و درمان:  تقویت مچ پا با حرکات نرمشی، بستن مچ یا استفاده از مچ بند می تواد از بروز این اتفاق پیشگیری کند اما ضمانتی درکار نیست که اگر افتادید یا حرکاتی اشتباه انجام دادید صدمه نبینید. پیچ خوردگی مچ پا را می توانید با RICE و داروهای ضد-تورمی مداوا کنید. اما به هیچ وجه بیش از یک روز استراحت نکنید. باید سعی کنید مچ پایتان را به نرمی تکان داده و بچرخانید تا از ورم آن کم شود.

 ۹٫  آسیب دیدگی شانه %۲۰ آسیب دیدگی های ورزشی مربوط به شانه است که شامل دررفتگی، رگ به رگ شدن و ضرب دیدگی می شود. این آسیب دیدگی در ورزشهایی مثل تنیس، شنا، وزنه برداری، بیسبال  و والیبال بیشتر اتفاق می افتد. علائم ای عارضه، بروز درد، کوفتگی عضلانی و احساس ضعف و ناتوانی در شانه می باشد.
 پیشگیری و درمان:  برای پیشگیری از وقوع این عارضه که بیشتر زمانی اتفاق میافتد که مدتی از شانه خود استفاده  نکرده باشید. مثل دوران تعطیلات لیگ، بهتر است قبل از شروع ورزش عضلات آن را با وزنه زدن تقویت کنید. بهترین راه های درمانی برای این عارضه نیز RICE و داروهای ضد-تورمی است. 

۱۰٫  آسیب دیدگی زانو در دونده ها آسیب دیدگی زانو %۵۵ آسیب دیدگی های ورزشی را تشکیل می دهد و تقریباً ¼ این مشکلات توسط پزشک جراح ارتوپد برطرف می شود. البته دونده ها تنها قربانیان این آسیب ورزشی نیستند. دوچرخه سواران، شناگران، افرادی که ایروبیک استپ کار میکنند، و آنها که فوتبال و بسکتبال و والیبال بازی می کنند نیز ممکن است به این عارضه دچار شوند. در این عارضه، استفاده بیش از حد از زانو باعث ناراحتی و آسیب رسیدن به تاندون زیر کاسه ی زانو می شود. 
پیشگیری و درمان:کفش یا کفی کفش هایتان را مرتباً عوض کرده و از نوع مناسب استفاده کنید. بین تمریناتتان مدت بیشتری استراحت کنید. اگر زانویتان آسیب دید حداقل دو روز از انجام دوباره ی ورزش خودداری کرده و از داروهای ضد-تورم استفاده کنید. قبل از شروع دوباره ی ورزش حتماً خود را خوب گرم کرده و در محل آسیب دیده از یخ استفاده کنید. پیشگیری بهترین درمان است  اکثر آسیب دیدگی های ورزشی به خاطر گرم نکردن صحیح و انجام حرکات کششی به طریقی نادرست قبل از ورزش کردن است. بالا بردن ناگهانی شدت ورزش هم می تواند به شما صدمه بزند. از این رو بهترین راه پیشگیری انجام حرکات صحیح کششی قبل و پس از ورزش و افزایش شدت ورزش به تناسب مهارت ها و تجاربتان در آن ورزش میباشد .
●   تعویض مفصل زانو چیست ؟
جراحی تعویض مفصل ممکن است راه‌حلی برای آرتریت ناتوان‌کننده، درد ناشی از سایر مشکلات پزشکی، یا توموری باشد که زانو را مبتلا کرده است.
 اما اگر عوامل خطرساز معینی داشته باشید، دکترتان ممکن است جراحی را برای شما توصیه نکند.
●   برخی از این عوامل خطرساز اینها هستند:
• ابتلا به عفونتی که زانو را مبتلا می‌کند.
• دچار بودن به چاقی مرضی شدید.
• داشتن عضلات ضعیف در جلوی ران، که راه رفتن را با مشکل روبرو کند.
•معلولیت روانی شدید.
•عدم رسیدن جریان خون کافی به ساق پا که ممکن است مانع بهبودی کامل پس از جراحی شود.
• ابتلا به سرطان لاعلاج که به انتشار به نقاط دیگر بدن ادامه می‌دهد.
●   پیش از اینکه به زیر چاقوی جراحی بروید، این نکات را در نظر داشته باشید:

از خودتان این سوال‌ها را بکنید: آیا درد مفصل‌تان باعث اشکال در به خواب‌رفتن شما می‌شود؟ ٱیا فعالیت‌های روزمره مانند ایستادن یا بالارفتن پله‌ها شما را ناراحت می‌کند؟ اگر به هریک از سوالات پاسخ “آری” می‌دهید، جایگزینی مفصل را مورد ملاحظه قرار دهید.

در مورد جراحی بحث کنید: اگر پزشک‌تان معتقد است،که شما از جراحی تعویض مفصل نفع می‌برید، از او بخواهید شما را به یک جراح ارتوپد معرفی کند.

اطلاعات بیشتر کسب کنید: در مورد چگونگی آماده‌شدن برای عمل، اینکه جراحی شامل مواردی می‌شود، زمان دوره نقاهت و  فیزیوتراپی پس از آن اطلاعات به دست آورید.

جراحی‌های جایگزین را در نظر داشته باشید: در صورت دسترسی از جراحی تعویض مفصل با حداقل تهاجم استفاده کنید، که نیاز به برش‌های کمتر و کوچکتر و معمولا  ماندن کمتر در بیمارستان و دوره‌های نقاهت کوتاه‌تر دارد.

 در مورد داروهای‌‌تان صحبت کنید: پیش از جراحی، به پزشک‌‌تان در مورد همه داروهایی که مصرف می‌کنید از جمله داروهای گیاهی و ویتامین‌ها، توضیح دهید، تا جراحی‌تان دچار عارضه نشود.

برای دوره نقاهت آماده باشید: سالمندانی که از جهات دیگر سالم هستند، می‌توانند انتظار داشته باشند که چهار تا پنج روز پس از جراحی از بیمارستان مرخص شوند.
فیزیوتراپی را در رده اول قرار دهید: در صورتی که می‌خواهید بهبودی سریع و مناسبی داشته باشید، فیزیوتراپی توصیه‌شده برای شما یک ضرورت است.

●   برای مقابله با درد مفصل به این اصول راهنمای عمومی توجه کنید:

• همیشه طرح درمانی دکترتان را رعایت کنید.
• هنگامی که ممکن است، به مفاصل‌تان استراحت دهید.
•تمرینات کششی ملایم نیز به تسکین درد مفصل کمک می‌کند.
• حمام گرم بگیرید، و ماساژ  انجام دهید.
• از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی استفاده کنید، اما اطمینان حاصل کنید که ابتدا با دکترتان در این مورد مشورت کنید، به خصوص اگر فرد مبتلا به درد مفصل کودک است.

آکنه‌ (جوشهای‌ غرور) عبارت‌ است‌ از یک‌ بیماری‌ التهابی‌ مزمن‌ پپوست که‌ در دوران‌ نوجوانی‌ شایع‌ است‌، اما گاهی‌ بطور متناوب‌ در سراسر زندگی‌ رخ‌ می‌دهد. مشخصه‌ این‌ بیماری‌ عبارت‌ است‌ از بروز جوشهایی‌ روی‌ صورت ‌، قفسه سینه‌ و کمر. این‌ بیماری‌ در مردان‌ شایع‌تر از زنان‌ است‌.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  آکنه اغلب به صورت نقاط سرسیاه، نقاط سرسفید و جوش‌های چرکی بروز می‌کند. جوش صورت یا آکنه یکی از بزرگترین مشکلاتی است که نوجوانان را گرفتار می‌کند و متاسفانه درست زمانی به سراغ آنها می‌آید که بیش از هر وقت دیگر نگران زیبایی وضع ظاهر خود هستند. آکنه یک بیماری التهابی مزمن پوست است که اکثرا در دوران نوجوانی مزاحمت ایجاد می‌کند اما گاهی به طور متناوب در سراسر زندگی بارها و بارها فرد را گرفتار می‌کند.

آکنه در دختران در سنین پایین‌تری نسبت به پسران بروز می‌کند ولی در پسران معمولا تظاهرات بسیار شدیدتری دارد. به‌طور کلی علائم و نشانه‌های آکنه در افراد مختلف متفاوت است و می‌تواند از خفیف تا بسیار شدید متغیر باشد. اگر والدین یا اقوام نزدیک شما در دوره‌ای از زندگی خود دچار نوع شدید آکنه شده باشند به شما توصیه می‌کنیم که بیشتر مراقب پوست خود باشید چون در آن صورت احتمال درگیری شدید پوستی در شما از بقیه بیشتر خواهد بود.

نقطه‌های سرسفید، نقطه‌های سرسیاه آکنه اغلب به صورت نقاط سرسیاه، نقاط سرسفید و جوش‌های چرکی بروز می‌کند. غدد چربی در تمام سطوح پوست شما به غیر از کف‌پا و دست وجود دارد. اما بیشترین تراکم آنها در صورت، سینه، پشت و شانه‌ها است. کار این غدد،‌‌ترشح چربی است. چربی تولید شده توسط مجاری چربی به سطح پوست راه یافته و به طور طبیعی روی پوست را می‌پوشاند. در دوران نوجوانی به علت تغییرات ناگهانی که در سطح هورمو‌ن‌های جنسی رخ می‌دهد، غدد سباسه، تحریک می‌شوند و چربی بیش از حد تولید می‌کنند. این چربی زیادی مجاری انتقال چربی را مسدود می‌کند و به این ترتیب جوش‌های سرسیاه تولید می‌شوند. وقتی که چربی باقیمانده و لایه‌های مرده پوست نتوانند به بیرون پوست راه یابند، توسط باکتری‌هایش که به طور طبیعی در غده وجود دارند، عفونی می‌شوند و جوش‌های سرسفید را ایجاد می‌کنند. گاهی نیز چربی ترشح شده فضای اطراف فولیکول مو را اشغال می‌کند در نتیجه مو نمی‌تواند از پوست خارج شود و باکتری‌های موجود در پوست داخل منافذ مسدود شده و آنجا ایجاد عفونت و التهاب و جوش‌های چرکی می‌کند.

در آکنه شدید ممکن است کیست و آبسه هم دیده شود. کیست توری بزرگ‌تر، سفت‌تر و عمیق‌تر از جوش‌ معمولی است و در اغلب موارد خطرناک است. بعضی از کیست‌ها تا زیر سطح پوست انتشار می‌یابند و پاره می‌شوند و به این طریق عفونت را در زیر پوست منتشر می‌کنند. جای این جوش‌ها معمولا روی پوست باقی می‌ماند. آبسه یک ناحیه عفونی متورم و ملتهب وبسیار دردناک است که حاوی چرک فراوان است.

  
آکنه منافذ بسته شده غدد چربی (دانه های سرسیاه و سرسفید)، جوش ها و ضایعات عمیق تر (کیست ها یا ندول ها) است که در صورت، گردن، سینه، پشت، شانه ها و حتی بازوها بروز می کنند. کم و بیش اکثر نوجوانان به آکنه مبتلا می شوند.

با این حال این بیماری به گروه سنی خاصی محدود نمی شود و بزرگسالان حتی تا ۴۰ سالگی نیز می توانند به آن مبتلا شوند.

اگر چه آکنه معمولاً بعد از چند سال خود به خود خوب می شود ولی نمی توان آن را به حال خود رها کرد.

زیرا از آکنه ای که درمان نشود، ممکن است تا پایان عمر جوشگاه هایی بدشکل بر روی پوست بماند.

البته این جوشگاه ها نیز قابل ترمیم می باشند. اگرچه آکنه بیماری وخیمی نیست، اما می تواند باعث بدشکل شدن صورت و در نتیجه ناراحتی روحی بیمار گردد.

همچنین در موارد حاد و شدید، موجب پیدایش جوشگاه های بسیار بدشکل و دایمی می شود. باید در نظر داشت که حتی موارد ملایم آکنه نیز می توانند موجب پیدایش جوشگاه ها شوند.

 ● چه عواملی در ایجاد یا تشدید آکنه موثرند؟

▪ بهداشت پوست:

آکنه بخاطر آلودگی و کثیفی پوست بوجود نمی آید. ماده موجود در نوک جوش های سرسیاه را چربی خشک شده و سلول های مرده تشکیل می دهند که منفذ خروجی فولیکول مو را مسدود کرده اند. برای مراقبت طبیعی از پوست، روزی دو بار صورت خود را با صابون ملایم و آب ولرم بشویید.

شستشوی زیاد ممکن است سبب بدتر شدن آکنه شود. شستشوی مرتب سر با شامپو نیز توصیه می شود.

اگر موهای شما چرب هستند، شاید لازم باشد که دفعات شستشو را افزایش دهید. متخصص پوست می تواند در انتخاب شامپو و صابون مناسب به شما کمک کند.

مردانی که مبتلا به آکنه هستند، باید هم ریش تراش برقی و هم تیغ را امتحان کنند و هر کدام را که راحت تر است و جوش کمتری ایجاد می کند، انتخاب نمایند.

اگر شما از تیغ استفاده می کنید، قبل از اصلاح، موی صورتتان را کاملاً با آب گرم و صابون شسته و نرم کنید و سپس از خمیر ریش برای اصلاح استفاده کنید.

برای جلوگیری از زخمی شدن جوش ها، ریشتان را خیلی از ته نتراشید. صورتتان را فقط وقتی که واقعاً لازم است اصلاح کنید. همیشه تیغ نو و تیز بکار ببرید.

▪ رژیم غذایی

غذاهایی که می خورید نقشی در ایجاد آکنه ندارند. متخصصین پوست در مورد اهمیت رژیم غذایی در درمان آکنه عقاید متفاوتی دارند اما مسلم و قطعی است که رعایت یک رژیم غذایی شدید و سخت هیچ تأثیری در بهبود آکنه شما نخواهد داشت.

از سوی دیگر، بعضی از مردم دریافته اند که بعضی از غذاها باعث بدتر شدن آکنه در آن ها می شوند. در این صورت، از خوردن این گونه غذاها باید اجتناب کرد.

بخاطر داشته باشید که در قضاوت عجله نکنید. آکنه به خودی خود فراز و نشیب های زیادی دارد و گاهی بدتر و گاه بهتر می شود.

داشتن یک رژیم غذایی متعادل حاوی کلیه مواد غذایی لازم برای رشد، بخصوص در سنین نوجوانی و جوانی از اهمیت زیادی برخوردار است.

▪ نور خوشید

برنزه شدن پوست می تواند آکنه را مخفی کند ولی فواید آن زودگذر است. از سوی دیگر نور خورشید موجب پیری زودرس پوست شده و می تواند به پیدایش سرطان در پوست منتهی شود، لذا باید از تماس زیاد با نور خورشید، استفاده از چراغ های خورشیدی، آفتاب سوختگی و برنزه شدن زیاد برحذر باشید. بهتر است از یک ضدآفتاب مناسب برای پوست های آکنه ای استفاده کنید.

▪ فرآورده های آرایشی

اگر از کرم پودر یا کرم مرطوب کننده استفاده می کنید به دنبال آنهایی باشید که فاقد چربی (Oil- Free) هستند و تنها به اینکه پایه آبی (Water- Based) داشته باشند، اکتفا نکنید.

فرآورده هایی را انتخاب کنید که غیرآکنه زا (Non- Acnegenic) و غیر کومدون زا (Non-Comedogenic) باشند.

هر شب مواد آرایشی را با آب و صابون (و اگر صابون ها پوستتان را خشک می کنند، با شیر و لوسیون مناسب پوست های آکنه ای) از روی پوستتان پاک کنید.

یک لوسیون پوشاننده با رنگ ملایم (فرآورده هایی که قرمزی، التهاب و جای آکنه را می پوشانند)، می تواند به خوبی و در نهایت سلامت ضایعات پوستتان را از نظرها مخفی نگه دارد. برای این منظور پوردهای مایع با پایه بدون روغن (Oil- Free) مناسب هستند.

در موقع استفاده از فیکساتورها، اسپری های و ژل های مو، صورتتان را بپوشانید. در صورت پاشیده شدن اسپری یا ژل مو بر روی پوست صورت، ممکن است بدلیل حساسیت به مواد آرایشی آکنه بوجود آید.

●  علایم‌ شایع‌
•نقاط‌ سر سیاه‌ به‌ اندازه‌ سر سوزن‌
•نقاط‌ سر سفید شبیه‌ نقاط‌ سر سیاه‌
•جوش‌های‌ کوچک‌ چرکی‌
•قرمزی‌ و التهاب‌ در اطراف‌ جوشها
•در آکنه شدید ممکن‌ است‌ کیست‌ و آبسه‌ دیده‌ شود. کیست به‌ صورت‌ تورمی‌ بزرگتر و سفت‌تر از جوشهای‌ معمولی‌ در پوست پدیدار می‌شود.
•آبسه‌ نیز به‌ صورت‌ یک‌ ناحیه عفونی‌ متورم‌ ،ملتهب‌ و دردناک‌ به‌ هنگام‌ لمس‌ و حاوی‌ چرک‌ است‌.

 ●    عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر
•مواجهه‌ با هوای‌ بسیار گرم‌ یا سرد
•استرس
•پوست‌ چرب‌
•اختلالات‌ غدد درون‌ ریز
•استفاده‌ از بعضی‌ داروها مثل‌ کورتیزول، هورمونهای‌ مردانه‌، یا قرص‌های‌ ضد بارداری‌
•سابقه خانوادگی‌ آکنه‌
•بعضی‌ مواد آرایشی‌

  ●   درمان

درمان آکنه یک فرآیند مداوم و طولانی است. تمام درمان های آکنه برپیشگیری از بروز ضایعات جدید متکی هستند.

ضایعات موجود باید خودشان بهبود یابند و این بهبودی، زمان می طلبد. تا یک ماه پس از شروع درمان مناسب و موثر، بیشتر از ۱۰ درصد بهبودی در ضایعات، مورد انتظار نمی باشد و کنترل کامل ضایعات تا شش ماه می تواند طول بکشد. اگر جوش ها پس از ۶ تا ۸ هفته بهتر نشدند، شاید لازم باشد روش درمان شماتغییر کند.

روش درمانی که توسط متخصص پوست و مو پیشنهاد می شود، بسته به نوع آکنه تفاوت خواهد داشت. بندرت، مصرف محصولات آرایشی و بهداشتی پوست و یا داروهای خوراکی، ضایعات شبیه آکنه ایجاد می کنند.

همچنین آکنه می تواند بدلیل اختلالات هورمونی در بدن نیز بوجود آید. آگاه کردن پزشک از نوع موادی که به پوستتان می مالید و یا نوع داروهایی که مصرف می کنید می تواند در انتخاب روش صحیح درمان آکنه بسیار حائز اهمیت باشد. تغییرات عادت ماهیانه در زنان نیز در آکنه موثرند و باید پزشک را از آنها آگاه کرد.

بسیاری از کرم ها و لوسیون های ضدآکنه غیرنسخه ای موجود در بازار به درمان موارد خفیف آکنه کمک می کنند.

با این وجود بعضی از این فرآورده ها در صورت مصرف مداوم موجب خشکی پوست می شوند. اگر از این گونه محصولات استفاده می کنید، به دقت دستورالعمل آن را مطالعه و براساس آن عمل کنید.

ممکن است متخصص پوست برایتان کرم های موضعی و لوسیون هایی از قبیل ”اسید ویتامین آ“ و ”بنزوئیل پراکسید“ را تجویز کند تا منافذ بسته شده را باز کنند و تعداد باکتری های روی پوست را کاهش دهند.

این داروها ممکن است موجب خشکی و پوسته پوسته شدن پوستتان شوند. متخصص پوست روش صحیح کاربردی این فرآورده ها و نیز چگونگی مقابله با عوارض جانبی آنها را به شما توضیح خواهد داد.

همچنین آنتی بیوتیک هایی هم موجود هستند که به صورت موضعی بر روی پوست بکار برده می شوند. از این داروها برای درمان مواردی از آکنه که چندان حاد نیستند استفاده می شود. زمانی که آکنه که چندان حاد نیستند استفاده می شود.

زمانی که آکنه به صورت توده های قرمز و ملتهب خود را نشان می دهد، ممکن است متخصصین پوست با تزریق مستقیم بعضی داروها در داخل ضایعه، به بهبود آن کمک کنند.

پزشک شما ممکن است تصمیم به تخلیه جوش ها و یا دانه های سرسیاه و سرسفید بگیرد، ولی هیچوقت خودتان اقدام به فشردن کندن یا تخلیه محتویان جوش نکنید. زیرا ممکن است به تشدید تورم و التهاب و به جای گذاشتن جوشگاه منجر شود.

آنتی بیوتیک های خوراکی از قبیل داکسی سیکلین، تتراسیکلین یا اریترومایسین اغلب در موارد متوسط یا شدید آکنه و به خصوص وقتی تعداد زیادی جوش بر روی پشت و قفسه سینه وجود دارد، تجویز می شوند.

این آنتی بیوتیک ها تعداد باکتری های موجود در فولیکول را کاهش داده و ممکن است مستقیماً موجب کاهش قرمزی جوش نیز بشوند. بر اساس گزارش مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذامدر زمان مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی، بعضی زنان ممکن است دچار عفونت های قارچی دستگاه تناسلی شوند.

در این صورت ضمن قطع مصرف آنتی بیوتیک، باید به پزشک خود مراجعه کنند تا عفونت قارچی را درمان کند.

توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک های خوراکی برای درمان آکنه باید مدت طولانی مصرف شوند.

مصرف طولانی این داروها اگر با تجویز و تحت نظر متخصص پوست باشد، عوارض جانبی مهمی نخواهد داشت و ترس بیجا از عوارض این داروها باعث اختلال در روند درمان خواهد شد.

زنانی که قرص ضدبارداری خوراکی مصرف می کنند ممکن است متوجه بهبودی چشمگیر در آکنه خود بشوند. حتی گاهی قرص های ضدبارداری خوراکی به طور اختصاصی برای درمان آکنه بکار برده می شوند.

یک نکته مهم که باید در نظر گرفته شود این است که آنتی بیوتیک های خوراکی ممکن است موجب کاهش تأثیر و کارآیی قرص های جلوگیری از بارداری بشوند.

این عارضه اگرچه شایع نیست ولی احتمال آن وجود دارد و به خصوص اگر تغییر در عادت ماهیانه ایجاد شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.

مانند سایر داروها، در صورت حاملگی یا شیردهی حتماً در مورد مصرف و عدم مصرف آنتی بیوتیک ها با پزشک خود مشورت کنید.

در موارد آکنه شدید ممکن است داروهای دیگری هم به صورت خوراکی تجویز شوند. یکی از آنها هورمون های جنس مونث و یا داروهایی هستند که سبب کاهش اثرات هورمون های مردانه می شوند.

یک داروی خوراکی دیگر که برای آکنه بسیار مقاوم تجویز می شود، ایزوترتینوئین (با نام تجاری آکوتان) است.

بیمارانی که این دارو را مصرف می کنند باید کاملاً به عوارض جانبی آن آگاه باشند. معاینات پزشکی و بررسی های آزمایشگاهی مکرر برای پیگیری سیر درمان و جلوگیری از عوارض ناخواسته در حین مصرف این دارو ضروری است.

جلوگیری از حاملگی الزامی است، زیرا مصرف این دارو در زمان بارداری آثار غیرقابل جبرانی بر روی جنین خواهد داشت.

نکته مهم در مورد این دارو، کامل کردن دوره درمان است زیرا در غیر این صورت احتمال عود آکنه به دنبال قطع دارو زیاد می باشد.

● درمان جوشگاه های آکنه

متخصصین پوست برای درمان جوشگاه های آکنه از روش های مختلفی استفاده می نمایند. به عنوان نمونه می توان از لیزر، تراشیدن پوست و لایه برداری (پیلینگ شیمیایی) برای صاف کردن جوشگاه های فرورفته نام برد.

با تزریق کلاژن یا چربی نیز می توان جوشگاه را صاف نمود. با استفاده مناسب از مجموعه این روش ها می توان به طور قابل ملاحظه ای جوشگاه ها را ترمیم نمود.

● لزوم مراقبت دقیق و مرتب از پوست

صرفنظر از درمان اختصاصی که پزشکتان برای شما تجویز می کند، به خاطر داشته باشید که شما بایستی مراقبت از پوستتان را مادامی که دوره آکنه خاتمه نیافته، ادامه دهید.

هیچ درمان سریع یا دایمی برای آکنه وجود ندارد ولی این بیماری قابل کنترل است و درمان مناسب مانع از برجای ماندن جوشگاه های بدشکل بر روی پوست می شود.
 

●  آیا تغذیه در ایجاد آکنه تاثیری دارد؟

 شاید این شایع‌ترین سوِالی باشد که یک متخصص پوست از بیمار خود می‌شنود. « با این همه جوش چرا شکلات می‌خوری؟» و شاید این شایع‌ترین گوشزدی باشد که افراد مبتلا به آکنه از دیگران می‌‌شنوند. واقعیت این است که نقش رژیم غذایی در ایجاد یا تشدید آکنه هنوز به اثبات نرسیده است‌.

گرچه گزارشاتی نیز موجود است که خوردن مداوم غذاهای خیلی چرب، شیرینی زیاد، سس مایونز، خامه، شکلات، گردو، بادام، فندق، خرمالو، موز، پسته، تخمه، چیپس، پفک، نوشابه، نارگیل، تخم‌مرغ و به تعبیری، همه آنچه که در قنادی و بقالی یافت می‌شود، را در بروز و تشدید آکنه موِثر دانسته است. اگر از دست این جوش‌های لعنتی به ستوه آمده‌اید،برای احتیاط به‌جای خوردن اینها از‌ سبزیجات و میوه‌های تازه استفاده کنید.

استفاده از اسفناج، هویج، شاهی و گوجه‌فرنگی را به شما توصیه می‌کنیم. سعی کنید خوردن چای و ادویه‌جات را بسیار محدود کنید. عامل مهم دیگری که اثر آن در تشدید آکنه به اثبات رسیده، تماس‌های شغلی است. آکنه در کسانی که به علت شغلشان با روغن‌های حیوانی و یا معدنی تماس دارند و یا در معرض هوای بسیار گرم و یا بسیار سرد هستند با شدت بیشتری بروز می‌کند.افرادی که شغل‌های پر استرس دارند یا اینکه اصولا از نظر تیپ شخصیتی مضطرب محسوب می‌شوند معمولا دچار آکنه‌های شدید می‌شوند.

اگر خود استرس عامل این تشدید نباشد، حداقل این است که افراد مضطرب معمولا بیش از حد صورت خود را دستکاری می‌کنند و این امر خود باعث تشدید بیماری می‌شود. از دیگر عوامل موثر، لوازم آرایشی، اختلال غدد درون ریز، تعریق زیاد، برخی داروها مانند کورتیزول، هورمون‌های مردانه، قرص‌های ضدبارداری، لیتیوم و باربیتورات‌ها را می‌توان نام برد.

●  نحوه صحیح استفاده ازداروهای موضعی ضدجوش یا اکنه

۱-درشروع مصرف داروهای موضعی باید ازمقدارکم ومدت مواجهه(مدت زمانی که دارو روی پوست میماند)کوتاه داروهها استفاده شود.تاپوست به تدریج به داروها عادت کند.

۲-بایدمیزان مصرف داروها(چه ازلحاظ مقداروچه ازلحاظ مدت مواجهه)براساس تحمل پوست تنظیم شود.یعنی اگربدنبال مصرف داروهای موضعی پوست خشک یا قرمز شد،نوبت بعدی مقدارکمتردارواستفاده شود.وهمچنین مدت مواجهه دارو با پوست کاهش یابد.دارو پس از مثلاً پنج دقیقه یک ربع یا یک ساعت شسته شوند.

۳-هرگز نباید روی پوست قرمز و ملتهب  داروی مالیدنی محرک استفاده شود.اگربدنبال مصرف داروهای مالیدنی پوست شما قرمز وملتهب شده صبرکنید تا قرمزی والتهاب بخوابد وسپس داروها راادامه دهید.

۴-داروهای مالیدنی را فقط در نواحی ایجاد جوش استفاده کنید.مثلاًاگرجوشها فقط درناحیه پیشانی ایجاد میشوند داروها فقط به ناحیه پیشانی بمالید.اگر جوش درهمه صورت پراکنده است داروها را به همه صورت بمالید.

۵-بیادداشته باشید نواحی تحتانی صورت مثل چانه و اطراف دهان به داروها حساسترند وبیشتر درمعرض خشکی و قرمزی هستند.داروهارا دراین ناحیه با احتیاط مصرف کنید.

۶-همیشه از یک شوینده ملایم برای شستشوی صورت استفاده کنید.صابونهایی که پوست راخشک میکنند،برای افرادیکه درحال مصرف داروهای موضعی هستند مناسب نیستند.شوینده ایی برای پوست ایده ال است که بدنبال شستشو پوست راخشک نکند.اگر پوست با آب خالی تمیز میشود نیازی به استفاده ازشوینده نیست.

۷- همیشه ازیک مرطوب کننده مناسب وفاقدچربی استفاده کنید.استفاده ازیک مرطوب کننده بدنبال هربار شستشوی صورت پوست را نرم کرده و تحمل پوست را به داروهای موضعی افزایش میدهد.

تولید دارویی جدید و موثر برای مقابله با سرطان‌های ریوی ( lung cancer  )
پژوهشگران رشته علوم پزشکی در انگلیس داروی جدیدی را تولید ‌کرده‌اند که بیش از نیمی از بیماران مبتلا به نوع خاصی از سرطان ریه به این دارو واکنش نشان داده‌اند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، این دارو در واقع ژن‌هایی را مورد هدف قرار می‌دهد که سبب بروز سرطان می‌شود.

این بیماران به سرطان‌ ریه سلولی غیرکوچک و پیشرفته ALK ـ مثبت مبتلا بودند که ۵۷ درصد از آن‌ها به طور نسبی یا کامل به قرص‌های جدید موسوم به «کریزو تینیب»  ( Crizotinib ) واکنش مثبت درمانی نشان دادند. این دارو در واقع یک بازدارنده آزمایشی کفیازلنفاوی آناپلاستیک است.

به گزارش روزنامه‌ سان، دکتر رز کامیج در این باره خاطرنشان کرد: این یافته تایید می‌کند که ایده پیدا کردن روش‌های درمانی خاص و منحصر به فرد برای هر یک از بیماران واقعا صحیح است.

با مصرف این دارو بیشتر بیماران ظرف چند روز پس از شروع آزمایش احساس بهتری پیدا کردند و بسیاری از آن‌ها نیز با کنترل مطلوب سرطان توانستند به زندگی فعال خود بازگرداند.

وی تصریح کرد: با مصرف این دارو بیشتر بیماران ظرف چند روز پس از شروع آزمایش احساس بهتری پیدا کردند و بسیاری از آن‌ها نیز با کنترل مطلوب سرطان توانستند به زندگی فعال خود بازگرداند.

این یافته در مجله «طب نیوانگلند» منتشر شده است.

چرت زدن بهتر از یک خواب عمیق است .

محققان آلمانی می گویند نتایج تحقیقات نشان داده چنین یک چرت سبک  شش دقیقه‌ای در روزمی‌تواند حافظه را تقویت کند؛ جالب است که تاثیر این چرت می تواند بیشتر از یک خواب عمیق باشد .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از بی بی سی ،  مطالعات پیشین نشان داده بود که خواب کافی می‌تواند به تقویت حافظه، کمک کند. مطالعه‌ای که در دانشگاه بوستون انجام شده و نتایج آن حدود ۳ هفته پیش منتشر شده بود، از همین دسته مطالعات است.

در این مطالعه مشخص شده بود دانشجویانی که در روز ۴۵دقیقه چرت می‌زنند، عملکرد تحصیلی و توان یادگیری بالاتری نسبت به هم‌کلاسی‌هایشان دارند. این مطالعه در نشریه علمی«خواب» منتشر شده بود.

گرچه این محققان همان‌جا تأکید کرده‌اند که این روش را نمی‌توان برای شاگرد اول شدن دانش‌آموزان و دانشجویان ته‌خطی استفاده کرد. این روش تنها می‌تواند کارایی یادگیری هر فرد را به حد مطلوب خودش برساند.

این نتایج چندان برای محققان تعجب‌آور نبود؛ چرا که می‌دانستند مغز طی یک خواب عمیق، فرصتی برای پردازش اطلاعاتی به دست می‌آورد که طی بیداری کسب کرده بود. به همین علت توصیه به داشتن یک چرت کوتاه روزانه، در راستای همان فرضیه‌های پیشین در مورد نقش خواب در فعالیت و عملکرد مغز بود.

اما این مطالعه جدید، که در دانشگاه دوسلدورف آلمان انجام شده، نگاه دیگری به ماجرا دارد. در مطالعات قبلی، نقش خواب «عمیق» بررسی شده بود؛ خوابی که رسیدن به آن، حداقل ۲۰دقیقه برای فرد زمان می‌برد.

در حالی که در مطالعه جدید، تنها ۶دقیقه چرت زدن هم مفید شناخته شده! در این مطالعه، تعدادی کلمات، به دو گروه از افرادنشان داده شد.یک گروه یک ساعت بعد را خوابیدند و به گروه دوم اجازه داده شد تنها ۶دقیقه چرت بزنند؛ یعنی به عبارتی فقط برای مدت کوتاهی چشمان‌شان را ببندند و استراحت کنند.

بعد از یک ساعت، افراد مورد آزمایش قرار گرفتند که کدام گروه می‌توانند کلمات داده شده را بهتر به یاد بیاورند.

مقایسه این دو گروه نشان داد که عملکرد گروه دوم بهتر بوده است؛ یعنی چرت کوتاه و فوق‌فشرده، حتی تأثیری به‌مراتب بهتر از یک خواب واقعی و عمیق و کامل داشته است و بهتر می‌تواند حافظه افراد را تقویت کند.

سایر محققان هنوز نظر صددرصد مساعدی نسبت به این نتایج ندارند؛ چرا که عقیده دارند باید مطالعات بیشتری در این مورد صورت گیرد. نمی‌توان تنها از روی نتایج یک مطالعه، تمام فرضیات پیشین را تغییر داد.

با این حال، این نتایج که در نشریه «نیوساینتیست» منتشر شده، می‌تواند سرنخ‌هایی برای بررسی بیشتر سازوکار خواب در تقویت حافظه به وجود آورد؛ به ویژه اینکه مطالعات دیگری نیز که پیش از این انجام شده بود، تأثیرات مثبت دیگری را برای چرت روزانه نشان می‌داد.

کاهش بیماری‌های قلبی و عروقی و کنترل بهتر فشارخون، یکی از این تأثیرات است. به‌نظر می‌رسد چرت روزانه، به‌عنوان فرصتی برای کسب آرامش و استراحت در این دنیای شلوغ و پرتنش، می‌تواند نقش مهمی در عملکرد مغز و نیز سلامت جسم انسان داشته باشد؛ حتی اگر این فرصت، تنها ۶ دقیقه، و به اندازه چشم‌برهم‌ نهادنی کوتاه باشد.

سالانه چهار هزار نفر در امارات به سرطان مبتلا می شوند .

بر اساس مطالعاتی که توسط بخش مرکز مطالعات ژنتیکی عرب انجام گرفته است، سرطات بعد از بیماریهای قلبی و تصادفات، به عنوان سومین عامل مرگ و میر شناخته می شود. بر اساس آمار منتشر شده جمعیت پزشکی امارات متحده عربی ، سالانه چهار هزار نفر به انواع سرطان در این کشور مبتلا می شوند که سرطان سینه ۲۱ درصد سرطان ها را تشکیل می دهد. 

  
 
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  دکتر ‘علی عبدالرزاق’ از متخصصان پزشکی نیز در اواخر هفته گذشته در جریان یک کنفرانس بیماریهای سرطان در دبی گفت : بیش از ۵۰ درصد از بیمارانی که به سرطان مبتلا شده اندبه عمل جراحی و شیمی درمانی نیاز دارند و برای حدود نیمی دیگر نیز شیمی درمانی و پرتو درمانی تجویز شده است .
بر اساس مقالات ارایه شده در این کنفرانس ، میزان ابتلا به سرطان در امارات – به ویژه سرطان سینه در بین زنان – از میانگین جهانی آن بیشتر است .

یکی از نگرانیها سرطان سینه نزد زنان امارات متحده عربی کاهش سن ابتلاء به این بیماری است و گفته می شو در مواردی این بیماری به سنین ۱۰ سالگیرسیده است .
بیشترین موارد ابتلا به سرطان در امارات مربوط به سرطان سینه ، ریه ، جهاز هاضمه ، کبد ، خون و استخوان است.
این مطالعات  بر پایه گزارش ها و آمار منتشر شده امارات متحده عربی در مورد سرطان از سال ۱۹۸۱ تا کنون صورت گرفته است. این تحقیق، افزایش قابل توجهی را در تعداد موردهای سرطانی در امارات طی ۳۰ سال گذشته نشان می دهد.
این گزارش همچنین به سرطان سینه به عنوان شایع ترین سرطان بدخیم در بانوان امارات متحده اشاره می کند، با توجه به اینکه روند تکامل بیماری مذکور در آنها حدود ده سال زودتر از همتایان آنان در کشورهای غربی می باشد.
بر اساس آمار گزارش شده، تعداد موارد سرطانی در بین اطفال اماراتی حدود ۹٫۵ درصد از کل، یعنی میانگین ۹٫۲ مورد از هر ۱۰۰٫۰۰۰ کودک می باشد.
مطالعات صورت گرفته نشان می دهد، سرطان غدد لنفی، رایج ترین سرطان بدخیم در بین کودکان امارات است که نزدیک به دو- سوم این کودکان از ازدواج های فامیلی به دنیا امده اند.
از طرفی دیگر، بر پایه این تحقیقات، سرطان پروستات، دومین سرطان رایج در میان مردان اماراتی است. بر اساس آمار گزارش شده از مرکز بهداشت دبی، ۲۸ مورد سرطان پروستات از بین ۲۱۶ مورد سرطان در فاصله سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ تشخیص داده شده است.

 مراجعه به پزشک و تشخیص ابتلاء به سرطان در درمان آن نقش مهمی دارد و در صورت تاخیر در درمان عوارض جبران ناپذیری به بیماران وارد می کند.
پیشتر منابع پزشکی و بیمارستانی در امارات نسبت به نوع تغذیه و استفاده از غذاهای آماده و مصرف چربیهای زیاد به شهروندان این کشور هشدار داده بودند.
پزشکان معتقدند که شیوه مصرف مواد غذایی و نوع آن در ابتلا به انواع بیماری از جمله سرطان ، چاقی مفرط و قند تاثیری مستقیم دارد.

پژوهشگران می گویند سبک ناسالم زندگی در امارات افزایش هشداردهنده بیماری‌ها در میان ساکنان این کشور را به دنبال داشته است.

وزارت بهداشت امارات بارها نسبت به شایع بودن بیماری اضافه وزن ، دیابت، فشار خون ، بیماریهای قلبی و عروقی و ژنتیکی هشدار داده ،ولی این بار به افزایش بالای ابتلا به بیماری سرطان روده بزرگ اشاره کرده است .

بر اساس آمار منتشر شده در امارات هر سال ‪ ۵۰‬نفر در ابوظبی پایتخت این کشور به بیماری سرطان روده مبتلا می‌شوند.

یک منبع بیمارستانی روز جمعه در این ارتباط گفت : مهمترین عامل ابتلا به این نوع سرطان سبک ناسالم زندگی در جامعه امارات است .

وی افزود: در جامعه امارات مردم در خوردن غداهای فست فود زیاده روی کرده و اغلب از اضافه وزن رنج می‌برند ، دخانیات مصرف کرده و حرکات فیزیکی چندانی نداشته و از ورزش استقبال نمی‌کنند.

سرطان روده بزرگ سومین سرطان کشنده در جهان محسوب می‌شود و سالانه ‪۷۰۰‬ هزار نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند که مردان بالای ‪ ۵۰‬سال بیش از سایرین در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

با ادامه روند شیوه زندگی بدین شکل در امارات، نه تنها ابتلا به این بیماری سیر صعودی خواهد داشت ، بلکه سن ابتلا به آن نیز کاهش پیدا می‌کند

پژوهشگران علوم پزشکی در دانشگاه گنت کشور بلژیک می‌گویند: ماست حاوی میکروب‌ های زنده مفیدی است که از  این باکتری‌ها   می‌توان به عنوان سلاحی طلایی برای مقابله با بیماری آنفلوانزا استفاده کرد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از تلگراف ،  ماست یک ماده غذایی پروبیوتیک است، یعنی حاوی میکروب‌ های زنده مفیدی است که ماست وارد لوله گوارش می ‌شوند و با جایگزینی در روده‌ها، این اندام را از وجود باکتری‌ های بیماری ‌زا محافظت می ‌کنند و به عمل تخمیر ادامه می ‌دهند و با تولید اسید‌های چرب کوتاه زنجیره، به سلامت سلول‌ های روده کمک می ‌کنند.

 پزشکان می‌توانند از این سلاح طلایی برای درمان سرماخوردگی معمولی نیز بهره بگیرند.

پژوهشگران موفق شدند: باکتری‌های معمولی موجود در ماست را به گلوله‌های طلایی برای نابود سازی ویروس‌ها تبدیل کنند. آن‌ها میخ‌های بسیار ظریفی از جنس نقره را به این باکتری‌های بی‌ضرر متصل کرده و با این تغییر به باکتری‌ها توانایی نابودسازی ویروس‌ها را دادند.

این متخصصان باکتری‌های مجهز به میخ‌های نقره‌ای را علیه نوروویروس‌ها که عامل شیوع حالت تهوع زمستانی هستند را به کار بردند و دریافتند که ویروس از ایجاد عفونت ناتوان می‌شود.

از آنجا که آزاد سازی بدون کنترل این ذرات نقره‌ای در بدن می‌تواند مضر و خطرناک باشد، متخصصان بلژیکی آن‌ها را به باکتری‌ها متصل کردند تا نتوانند آزادانه در بدن جابجا شوند و به سایر نقاط بدن آسیب برسانند.

نتایج این آزمایشات در انجمن بیولوژی کاربردی لندن ارائه شده است.
 

پژوهشگران پیش از این اعلام نموده بودند که ماست در کاهش احتمال بروز سرطان روده نیز موثر است. به این ترتیب که لاکتوباکتریاسه‌های موجود در آن، رشد باکتری‌ های مفید در روده را تحریک کرده و باکتری‌ های بیماری ‌زا را که می‌ توانند به سلول‌ های روده آسیب برسانند، کاهش می ‌دهند. ا

از سوی دیگر این باکتری ‌ها با متصل شدن به اسید‌های صفراوی، احتمال وارد شدن آسیب به سلول ‌های روده را کم می ‌کنند و از تبدیل نیترات و نیتریت موجود در غذا به ترکیبات نیتروزآمین که سرطان ‌زا هستند، جلوگیری به عمل می‌ آورند.

کلسیم موجود در ماست نیز ضمن باند شدن با ترکیبات صفراوی، رشد سلول‌ های طولی روده را کم می ‌کند. طی برخی مطالعات دیده شده افرادی که روزانه بیش از ۱۲۰۰ میلی‌ گرم کلسیم مصرف می ‌کنند، ۷۵ درصد احتمال ابتلای کمتری به سرطان روده داشته‌اند.

شیوه زندگی(  Lifestyle  )  موجب افزایش  تعداد موارد سرطان شده است .

پژوهشگران رشته علوم پزشکی در کشور انگلیس می‌گویند: سرطان ( Cancer )  یک بیماری کاملا ساخته دست بشر است و مهمترین عامل به وجود آمدن آن زندگی مدرن است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  سرطان نوعی بیماری است که در آن سلول‌ها توانایی تقسیم و رشد عادی خود را از دست می ‌دهند و این موضوع منجر به تسخیر، تخریب و فاسد شدن بافت‌های سالم می ‌شود. از اجتماع این سلول‌های سرطانی و تخریب سلول‌های بافت‌های سالم توده ‌ای به نام تومور ایجاد می‌شود.

بر اساس بازبینی‌های انجام شده بر روی بدن مومیایی‌ها، فسیل‌ها و آثار قدیمی پزشکی معلوم شده است که تا پیش از سال‌های اخیر که مسایلی مثل آلودگی محیط زندگی و رژیم غذایی نامطلوب و فقیر مطرح شده‌اند، امکان بروز تومورهای سرطانی بسیاری نادر بوده است.

بر اساس این گزارش منتشر شده در مجله «بازبینی سرطان نیچر» به رغم آزمایشات بافتی که بر روی صدها مومیایی مصری انجام گرفته معلوم شده که فقط یک مورد ابتلا به سرطان تایید شده است.

این متخصصان در دانشگاه منچستر انگلیس می‌گویند: مشاهدات ما نشان می‌دهد که فاکتورهای سرطانزا به جوامع تحت تاثیر زندگی مدرن و صنعتی امروز محدود می‌شوند و در محیط زندگی طبیعی عاملی وجود ندارد که بتواند باعث بروز سرطان شود.

پژوهشگران می گویند عادت‌های مفید ممکن است که بر روی این عوامل تاثیرگذار باشند، اما نمی‌توانند بر روی مشکلات ژنتیکی تاثیرگذار باشند. خطرناک‌ترین عوملی که برای بیش از ۳۵% مرگ بر اثر سرطان شمرده شده‌اند، عبارتند از: استعمال دخانیات، نداشتن فعالیت‌های فیزیکی، الکل، رژیم غذایی بدون میوه و سبزیجات، چاقی، آلودگی هوا، داشتن رابطه جنسی نامطمئن و استفاده از سرنگ‌های استفاده شده هستند.

استعمال دخانیات، استفاده بیش از حد الکل و رژیم غذایی که شامل میوه و سبزیجات نمی‌باشد و یا مقدار آن بسیار ناچیز است، از عواملی هستند که می‌توانند با پرهیز از آنها خطر حدود دوازده نوع سرطان را کنترل کرد. به گونه‌ای که در کشورهای پیشرفته استفاده از الکل، استعمال دخانیات و چاقی از عوامل مهم مبتلا شدن به سرطان می‌باشند.

بر همین اساس می‌توان با کنترل و بهبود شرایط محیطی، از مبتلا شدن به سرطان‌های مختلف تا میزان زیادی جلوگیری کرد.

یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطانزا صورت می‌گیرد.

شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده در DNA یا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می‌افتد. DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است.

وقتی DNA یک سلول تغییر می‌کند، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت می‌یابد و دیگر کار سلولهای طبیعی بدن را انجام نمی‌دهد. این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایه‌اش جدا می‌شود و نمی‌داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد. به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند، پیروی نمی‌کند و به جای هماهنگی با سلولهای دیگر خودسرانه عمل می‌کند.

مطالعات طولانی مدت نشان می دهد افرادی که به مدت طولانی و خودسرانه از آنتی بیوتیکها استفاده می کنند نه تنها باکتریها را به اینگونه داروها مقاوم می سازند بلکه بیشتر در معرض ابتلا به انواع سرطانها قرار می گیرند. بررسیهای انجام شده شش ساله بر روی بیش از ۳ میلیون نفر بین ۳۰ تا ۷۹ سال که هیچگونه سابقه ای از سرطان در خانواده نداشته اند در مناطق گوناگون جهان موید این امر است .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ام.اس.ان  ،   در این مدت تعداد ۱۳۴ هزار نفر از این افراد که به میزان مکرر و زیاد از آنتی بیوتیکها استفاده می کردند دچار انواع سرطان شدند . در این میان افرادی که بسیار کم از آنتی بیوتیکها استفاده کرده بودند دچار سرطان نشدند اما گروههایی که به طور منظم سالیانه حداقل ۵ دوره یا بیشتر از انتی بیوتیکها استفاده کرده بودند تا ۲۷ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار گرفتند . در میان سرطانها نیز سرطان ریه سینه پروستات و روده بزرگ و نهایتا غدد لنفاوی مشاهده شده است .
متخصصان توصیه می کنند که افراد در فصل سرما با مشاهده هر گونه علائم سرماخوردگی یا آنفلوانزا به طور خودسرانه از آنتی بیوتیکها استفاده نکنند.

طبق نظر مرکز کنترل بیماری‌های کودکان آمریکا، مصرف خودسرانه یاتجویز آنتی بیوتیک برای عفونت‌های ویروسی کودکان و عدم اتمام دوز آنتی بیوتیک تجویزی تاپایان باعث روند رو به افزایش مقاومت آنتی بیوتیک شده است. تصور می‌کنید در هنگام سرماخوردگی کودکان به‌عنوان والدین آنهاچه می‌توانید بکنید؟

 
متخصصان کودکان می‌گویند والدین خط اول درمان راتشکیل می‌دهند. آکادمی طب کودکان آمریکاچند سال قبل درمان‌های مکمل و جایگزینی راپیشنهاد کرد که بسیار کاربرد دارند، اماوالدین نباید به هر راهکاری که می‌شنوند یادر اینترنت می‌بینند اعتماد کنند.
پیشنهاد برخی پزشکان قانون ۳تا۵ روز است؛ یعنی اگر کودکی سرماخوردگی ویروسی پیداکرد ظرف ۳ تا۵ روز باید خوب شود و اگر نشد باید بامتخصص کودکان مشورت شود. توجه کنید که به گفته پزشکان، تب در ۲۴ ساعت اول، طیبعی است امااگر بعد از گذشت چند روز تب شروع شد مسئله عفونت ثانوی مطرح است.
نکته اینجاست که آنتی بیوتیک برای عفونت‌های ویروسی کاربرد ندارد و داده‌های پزشکی نشان می‌دهد حتی داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی که بدون نیاز به تجویز پزشک فروخته می‌شوند هم چندان مؤثر نیستند، امااگر والدین تمایل دارند ازآنهااستفاده کنند حداقل باید به توضیحات روی داروهاو نحوه مصرف دقت کنند.
● درمان درخانه
بیشتر راهکارهای مربوط به سرماخوردگی برای رفع علائم و راحت کردن بیمار پیشنهاد می‌شوند؛ چون حقیقت این است که سرماخوردگی درمان ندارد. نکته مهم این است که در این شرایط به کودک سرماخورده بیشتر توجه شود. حمایت روحی و جانبی بسیار مفید است: کودک رادر بستری گرم ونرم ببرید و او راخوب بپوشانید. به او کمپوت و مربابدهید تاانرژی بگیرد و غذاهاو نوشیدنی‌هایی که دوست دارد برایش تهیه کنید.
سوپ مرغ هنوز هم اثری مهم و کلیدی دارد و حتی بعضی تحقیقات نشان می‌دهد به درمان زودتر کمک می‌کند. حتی اگر اثر درمانی هم نداشته باشد غذایی سبک، سهل الهضم و مقوی است.
پزشکان اغلب معتقدند مصرف استامینوفن و ایبو پروفن برای تسکین درد مفید است و البته ایبو پروفن سریعتر عمل کرده و طول اثر آن هم بیشتر است. در کودکانی که تب دارند آسپیرین توصیه نمی‌شود چون عارضه دارد. فراموش نکنید که بخار دوش آب گرم هم باعث تسکین احتقان می‌شود. البته قبلا باید مطمئن باشید کودک مشکل تنفسی ندارد چون تغییر رطوبت هوا در مبتلایان به آسم باعث اسپاسم (گرفتگی) برنش می‌شود.
مالش پشت کودک هم، احتقان ریه راتسکین می‌دهد. ماساژ با الکل که قبلا باب بود اصلاتوصیه نمی‌شود چون بوی آن بیشتر آزاردهنده است. پس در ماساژ پشت کودک از هیچ ماده‌ای استفاده نکنید.
اگر کودک دچار احتقان بینی است بهتر است به پهلو بخوابد تاترشحات بینی به گلوی او نرود. بخور سرد حال بیمار را بهتر می‌کند. گفته می‌شود حتی‌الامکان در مورد نوزادان از بخور داغ استفاده نکنید؛ چون احتمال سوختگی مطرح است. می‌توانید به مایع بخور عصاره نعناهم اضافه کنید.
میان وعده‌های غذایی هر چقدر سبک‌تر باشند بهتر است. قدیمی‌ها می‌گفتند درصورت تب نباید از غذاهای جامد استفاده کرد اما این نظر مقبول نیست و الان می‌گویند باید بگذارید کودک هرچه میل دارد و می‌تواند بخورد. مایعات فراوان فراموش نشود و بر عکس باورهای قدیمی، نوشیدنی کمی خنک بهتر است. از هر نوشیدنی که کودک میل دارد استفاده کنید تا مایعات مصرف کند.
اگر نوزاد شماخروسک گرفته است چند دقیقه او رابیرون ببرید تادر جریان هوای سرد قرار بگیرد. در این بیماری گاهی والدین حس می‌کنند کودک در حال خفه شد ن است و وقتی او را باعجله به مرکز درمانی می‌رسانند مواجهه کودک باهوای سرد بیرون قبل از رسیدن به مرکز درمانی حال او راخوب می‌کند.
نکته دیگر این‌که در اغلب موارد تب به درمان‌های خانگی احتیاج ندارد. تب، واکنش طبیعی بدن است و بدن سعی می‌کند باتنظیم مجدد دما باکتری‌هاو ویروس‌هارا از بین ببرد. تب یک نشانه است و مشکل محسوب نمی‌شود که به درمان احتیاج داشته باشد؛ مگر این‌که خیلی بالا برود و از تشنج ناشی از آن بترسیم. استامینوفن داروی رایجی است که دما راکاهش می‌دهد و بعضی اوقات به آن‌هم نیازی نیست.
بهترین روش کاهش تب پاشویه یا دوش با آب ولرم است. خیلی‌ها بر این باورند که تب باعث تخریب سلول‌های مغز می‌شود امااین‌طور نیست. تشنج ناشی از تب هم در همه کودکان رخ نمی‌دهد و به زمینه ارثی هم مربوط است. حتی در یک کودک مستعد اولین افزایش دمای بدن می‌تواند باتشنج همراه باشد، به‌طوری که فرصت کاهش تب برای پیشگیری از آن وجود ندارد.
برخی پزشکان بر زمان تب تأکید دارند و آن رانگران‌کننده می‌دانند؛ یعنی اگر تب در شروع سرماخوردگی اتفاق بیفتد احتمال مشکل و نگرانی کم است اما اگر مدتی بعد از بروز علائم کودک تب کند باید او را به پزشک رساند.
● گوش درد
درمان‌های خانگی برای عفونت گوش هم فراوان است. اگرچه بسیاری از والدین کودکان مبتلابه گوش درد با هدف تجویز آنتی‌بیوتیک (به‌خصوص آموکسی سیلین) نزد دکتر می‌روند، اما جدیدا بسیاری از پزشکان چنین کاری نمی‌کنند؛ چراکه تحقیقات نشان داده در گوش درد بدون تب بالانیازی به تجویز آنتی بیوتیک نیست و در این مورد نباید به پزشک اصرار کنید.
بسیاری از پزشکان، در گوش درد بدون تب، داروهای معمولی راتوصیه می‌کنند مثل قطره هاو روغن‌های گیاهی موجود در داروخانه هاکه حاوی بادام، زیتون، سیر و موادی از این قبیل است. این داروها به تعادل فشار پرده گوش کمک کرده و درد رابرطرف می‌کنند. استامینوفن و ایبو پروفن هم برای کاهش درد گوش مفید است.
به این ترتیب درد برطرف می‌شود و به بدن کودک فرصت داده می‌شود خودش التهاب رابرطرف کند. گاهی حتی در معاینه کمی چرک هم دیده می‌شود ولی برای آن هم آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود.
گوش درد بادراز کشیدن بدتر می‌شود و بهتر است کودک در حالت نشسته استراحت کند.
گلو درد نگرانی اصلی در گلو درد آن است که مطمئن شویم از نوع استرپتوککی نیست.
معمولاگلودردهای تابستانی از این نوع نیست. گلودرد استرپتوککی ( استرپتوکک نام باکتری است ) به تدریج ایجاد می‌شود و ناگهانی نیست. پزشکان غرغره باآب نمک و جوش شیرین راتوصیه می‌کنند: نصف قاشق چای‌خوری از هر کدام در یک فنجان آب ولرم. انواع جوشانده‌های گیاهی مثل نارون قرمز، پوست درخت گیلاس یاشیرین بیان هم درد گلو را تسکین می‌دهند. اگر کودک به مواد غذایی خنک تمایل دارد مانعی نیست و حتی بستنی هم پیشنهاد می‌شود.

آنچه در مقاله زیر می خوانید شامل تمامی مواد مخدر موجود در بازار نمی باشد . همچنین توجه داشته باشید هر روز انواع جدید مواد مخدر صناعی تولید و روانه بازار می گردد . البته تمامی  داروهای مخدر و روانگردان، مغز و نواحی مخـتـلف بـدن را تـحت تـاثـیـر خـود قـرار میدهند و تعادل شیمیایی بدن را بر هم میزنند.اعتیاد یک مسئله بزرگ بهداشتی و بلایی اجتماعی و دارای جنبه‌های متعدد اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی ، روانی ، اخلاقی و حقوقی است. از اینرو آگاهی خانواده‌ها درباره سرانجام نکبت‌بار اعتیاد در پیشگیری و مهار آن کمکی موثر به ‌شمار می‌آید.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  بعضی از داروها نیز ممکن است با ایجاد وابستگی روانی در بیمار موجب افزایش مصرف شوند و اعتیاد بدهند. فرد معتاد با دریافت مواد اعتیادآور سرخوش و راضی می‌شود و با توقف مصرف دارو دجار خماری و اختلال شدید جسمانی می‌گردد. مواد اعتیادآور سبب پیدایش پدیده تحمل نیز می‌شوند. به ‌موجب این پدیده فرد معتاد برای دسترسی به اثر اولیه این مواد که در ابتدا با مقدار کم حاصل می‌شود مصرف خود را افزایش می‌دهد.

 شدت و نوع وابستگی نسبت به مواد اعتیادآور برحسب نوع و اثر آن متفاوت است. برخی از این مواد مانند تریاک و مشتقات آن وابستگی شدید ایجاد می‌کنند و برخی دیگر با وجود تاثیری که بر روان و ذهن فرد می‌گذارند اعتیاد دهنده به ‌شمار نمی‌آین

دحشیش (CANNABIS) 
 
 
مصرف مواد مخدر و اعتیاد به آن خطرناکترین پدیده جامعه امروزی بحساب می آید که جز تباهی، نابودی، بـیـماری، پشیمانی و مرگ چیزی بدنبال نخواهد داشت. نـتـیـجـه و عاقبت افرادی که به مصرف مواد مخدر مبادرت می ورزنـد بـاید درس عبـرتـی برای افراد دیگر بخصوص جوانان باشـد تا بخاطر شادی ها، خوشـی هـا و اثـرات کـاذب زود گذر و تحت تاثیر دوستان ناباب هرگز حتی فکر مصرف آنها را نیزبـه خـود راه نـدهنـد. تمامی داروهای مخدر و روانگردان، مغز و نواحی مخـتـلف بـدن را تـحت تـاثـیـر خـود قـرار میدهند و تعادل شیمیایی بدن را بر هم میزنند. احساساتی که در پی این گونه مواد در بدن ایجاد میگردند به عوامل زیر بستگی دارد:

سن: مواد مخدر در جوانان تاثیر سوء بیشتری دارد بـخاطر آنکه مغزشان در حال رشد و تکامل است.

زمان استعمال

خلوص مواد

میزان مصرف

چگونگی مصرف (تزریق، خوراکی، دود کردن، استنشاق )

خلق و خو، سطح سلامتی و شرایط محیطی فرد.

مواد روانگردان

مواد روانگردان به ۴ گروه تقسیم بندی میگرند:

۱- STIMULANT (محرکها): افزایش انرژی، هوشیاری ذهنی و فـعالـیـت جـسـمــانی، کاهش خستگی، سرکوب گرسنگی، افزایش ضربان قبل و فشار خون. مثال: کـوکـائــین و کافئین .

۲- DEPRESSAN (سرکوبگرها): کاهـش انــرژی، هـوشیـاری ذهـنـی، ضـربـان قـلـب، فعالیت جسمانی و سرعت تنفس، کاهش سرعت عکس العمل،خواب آور و القاء حالت رویا. مثال: الکل ، مرفین و هروئین.

۳- HALLUCINOGENS (توهم زاها): تغـیـیـر و اخـتـلال در خـلق و خـو، ادراک و حــواس بینایی، شنوایی و احساسات، القاء حالت رویا. مثال: ماری جوآنا و ال اس دی.

۴- NARCOTICS (مخدرها): القاء بی حسی، کرختی،رخوت و خواب شدید.

انواع گیاهان روانگردان

۱- OPIUM POPPY (خشخاش)

داروهای استخراجی: هروئین، مورفین، کـدئـیـــن، تریاک. مسکن و ضد درد میباشند.

۲- CANNABIS SATIVA ( شاهدانه)

داروهای استخراجی: TETRAHYDROCANNABINOL که مـــاده ای مسـکن، شـل کنـنـده عـضلات، خـواب آور و آنـتـی بیـوتـیک است. ماری جوآنا و حشیش ازآن گرفته می شـود. حشیش از صمغ گیاه و ماری جوآنا از ساقه و برگ آن.

۳- COCA

از آن کوکائین استخراج میشود که یک آلکالوئید بی حس کننده موضعی میباشد.

نکته:

به تزریق وریدی موادمخدر MAINLINING و به تزریق زیر پوست و عضلات SKIN POPPING میگویند.

حشیش (CANNABIS)

اسامی عامیانه: GRASS ،HASH ،DOPE ،BLOW ،DRAW

شکل ظاهری: بصورت تکه های جامد، از رزین گیاه شاهدانه میباشد، قـهـوه ای و یــا مشکی است.

نحوه استعمال: بـصورت دود کردن با سیگار همراه با سیگار برگ و همراه با چپق و یا قلیان، پختن آن و مصرف بهمراه غذا، همراه به چای نیز دم میکنند.

اثرات آنی: ریلکس کننده، حواس شنوایی و بینایی (به خصوص رنگها) قویتر میگردنـد، اشتها آور است، فرد حراف و یا منزوی میگردد، واکنش به محرکها کند میشود، دقیقه ها طولانی شده زمانی دیر میگذرد، اجسام عادی عجیب بنظر میرسند.

خطرات کوتاه مدت: احسـاس سـردرگـمـی، اضــطراب، هراس، بد گـمـانـی، تـوانـایـی یادگیری کاهش می یابد، هماهنگی حرکات مختل میشود.

خطرات دراز مدت: پارانوئید، اسکیزوفرنی، جنون، روانپریشی، افسردگی و اضطــراب، استعمال آن همراه با سیگار سبب آسیب جدی به ریه ها میگردد.

ماری جوآنا (MARIJUANA)

اسامی عامیانه: WEED ،GRASS ،POT ،CHRONIC ،JOINT ،BLUNT ،HERB ،GANGA

HEMP ،BASH ،BHANG ،BLAST ،JIVE

شکل ظاهری: از برگ، ساقه شاهدانه بدست می آید. شبیه جـعــفـری خشک سبـز، قهوه ای و یا خاکستری میباشد. اندکی توهم زا است.

نحوه استعمال: مانند حشیش میباشد.

اثرات آنی: گذشت زمان حس نمیگردد، تمرکز کاهش مییابد، حافظه و یادگیری کاهش می یـابد، افـزایـش فـشار خـون و ضـربـان قـلـب، خشکی دهان، قرمزی چشمها، خواب آلودگی، اشتها آور، اثرات حشیش را نیز دارا می باشد. خنده های مکرر.

خطرات: پارانوئید، آسیب به ریه ها، سرفه و عفونت مجاری تنفس، برونشیت.

هروئین (HEROIN)

اسامی عامیانه: HORSE ،SMACK ،BIG H ، BLACH TAR ،CABALLO ،DRAGON،

GEAR SKAG ،BROWN ،JUNK

شکل ظاهری: از خشخاش بدست می آید، شکل تغییر یافته مورفین است، هـروئین خالص گرد سفید رنگی است که طعم بسیار بدی دارد، هـروئـیـن مـعمولا با مواد دیگری مانند نشاسته، پودر شکر، پودر تالک، پودر شیر، آرد و گچ و ترکیب می گردد، هـروئـیـــن میتواند قهوه ای و یا مانند قیر تیره باشد.

طرز استعمال: دود کردن، تزریق وریدی، استنشاق (زمانی که گرم میگردد میسوزد و ایجاد دود میکند به استنشاق دود آن CHASING THE DRAGON میگویند.)

اثرات آنی: خـوشـی زیاد، کاهش درد، تـهوع، خـارش شـدیـد، چـرت زدن، کـنـد شـدن تـنـفس، خـواب آلـودگـی، نشئـگی، ریـلـکس شـدن. مسـکن درد بسیار قوی، احساس سنگینی، گویی یک پتوی گرم دور بدتان کشیده شده است.

خطرات: بسیار اعتیاد آور است، هپاتیت، ایدز، اسـتـعمال بیش از حد تنفس را متوقف کرده و سبب مرگ میشود. چون با موادی همچون گچ، آرد، تالک و غیره ترکیب میـگردد، استعمال تزریقی آن سبب ایجاد حساسیت در بدن و خارش شدید میشود. صـــدمه به قلب و عروق خونی، عفونت، هموروئید و سوء تغذیه، آسیب به کبد و کلیه.

کوکائین (COCAIN)

اسامی عامیانه:NOSE CANDY ،BASE ،FLAKE،TOOT ،WHITE ،BLOW ،SNOW ROCK ،CHARLIE،

COKE ،STARDU

شکل ظاهری: گرد سفید رنگی که از برگهای خشک شده گیاه کوکا بدست می آید.با پختن کوکائین همراه با جوش شیرین ماده مخدر دیگری بنام CRACK حاصل می گــردد. کرک بسیار بسیار اعتیاد آور بوده و بشکل حبه های سفید و یا قهوه ای رنگی میباشـد. معمولا با نشاسته، شکر، ویتامین سی، پودر شیر و پودر تالک ترکیب می گردد.

نحوه استعمال: استنشـاق از راه بیـنـی، تـزریق وریـدی، دود کـردن کـرک تـوسط پیپ، جویدن برگها، بکار بردن در غشاء مخاطی دهان، مهبل و مقعد.

اثرات آنی: یک محرک میباشد، اثراتش بسیار زود از میان می رود (۳۰ دقیـقـه بـعد) کـه سبب میگردد فرد احساس افسردگی و نا آرامی کند، حـتی بـا یکـبـار مـصرف اعتـیـادآور است. افـزایش اعتمـاد بنـفس، احسـاس نیـرومنـدی و هـوشـیـاری، سـبــب تپــش قلب می گـردد، انرژی زا، فرد حراف و یا کم حرف میشود، سریع و چابک، شنگولی. از مـیـان رفتـن تـمرکـز، هــماهنگی حرکات و میل جنسی، تنفـس کـم عـمـق و نامـنـظـم، رفـتـار خشونت آمیز، رعشه، بسیار زود اثرش ایجاد می گـردد (۱۰ ثـانـیـه پـس از اسـتـعـمـال) افزایش انرژی، تقویت نیروی جنسی، ترشح دپامین در مغز. خطرات: استنشاق آن از را بینی سبب آسیب به پره مــیانی بینی شده و در آن ایجاد حفره میکند. آنقدر خطرناک است که با اولین مصرف می تواند سبب سکته قلبی گـردد. مشـکـلات تـنـفسی، آسیـب بـــه ریه، تشنج و مرگ ناگهانی. در دراز مـدت نـیـز سـبـب پارانوئید، توهم، خشونت و کاهش وزن میگردد.به مغز و قلب نیز آسیب جدی میرساند.

ال اس دی (LSD)

مخفف LYSERGIC-ACID-DIETHYLAMIDE میباشد.

اسامی عامیانه: ACID ،TABS ،BLOTTER

شکل ظاهری: در کاغذهای مربعی شکل کوچک که مـعـمـولا روی آنـهـا طرح و نـقـوش مختلفی وجود دارد-بصورت قرصهای ریزی بنام MICRODOTS ،DOTS، به صـــورت مـایع، کپسول و ژلاتین نیز موجود میباشد. ال اس دی خالص گرد بی بـو و سفـیـد رنگی است که از یک نوع قارچ استخراج میگردد.

نحوه استعمال: استنشاق، دود کردن، تزریق، خوراکی.

ثرات آنی: توهم زای قوی، حالت پرواز (TRIP)، ظـرف یک ساعت پس از مصرف ظـــاهر گشته و ۸ الی ۱۲ ساعت اثر آن باقی می مـاند، فـرد قـادر بـه خـاتمه دادن به این حالت نمی بـاشـد، رنــگها روشنتر، اصوات جدیدتر و حرکات و زمان کند تر و یا تندتر می گـردد. ادغام حواس در یکدیگر (رنگها شنیده میگردد و صداها دیده میشود)، کاهش اشتها، گر گرفتگی، پارانوئید، لرز، تپش قلب، سر در گمی و تنفس سریع.

خطرات: یک حالت پرواز و یا نشئه گی حاصل از ال اس دی میتواند خوشایند بـاشد اما یک تریپ بد بسیار وحشت آور خواهد بود. مسـئـله دیـگر حـالتـی اسـت که تریپ مجددا بدون استعمال ال اس دی برای فرد بارها و بارها تکرار میشود که FLASH-BACK نامــیده میگردد. افسردگی، روانپریشی، جنـون، تشـنـج، مـرگ، خود کشی از عواقب مصرف آن بشمار میرود.

بازدیدکننده محترم :

سایت پزشکان بدون مرز مقالات کاملتری در رابطه با اعتیاد و مواد مخدر دارد . جهت مطالعه بیشتر در این رابطه قسمت اعتیاد و مواد مخدر سایت را مشاهده کنید و یا در قسمت جستجوی سایت مقاله مورد نظر را جستجو نمایید .

وراپامیل VERAPAMILE
 نام تجاری:

 برکاتنس، کوردیلوکس، سکورون اس آر، یونیور

اشکال دارو:

قرص، قرصهای آهسته رهش، شربت، آمپول.
وارپامیل برای کنترل پرفشاری خون ، آنژین صدری (درد قلبی قفسه سینه )، و بی نظمی ضربان قلب و نیز جلوگیری از سردرد میگرنی تجویز می شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  وراپامیل از دسته مسددهای کانال کلسیم است که کارشان تداخل در هدایت پیام ها در عضلات قلب و عروق خونی است. این دارو که برای درمان فشارخون بالا و آریتمی مصرف میشود برای آنژین نیز تجویز میشود به این شکل که از حملات مکرر آنژین می کاهد اما اگر حمله شروع شده باشد نمی تواند به سرعت و در حد کافی اثر تسکینی روی درد داشته باشد. وراپامیل توانایی تحمل فشارهای فیزیکی را بالا می برد و بدلیل عدم اثر روی تنفس برای مبتلایان به آسم قابل استفاده است.

وراپامیل به خاطر اثراتی که بر قلب دارد در برخی از ناهنجاریهای ضربانی قلب نیز استفاده میشود. در اینگونه موارد علاوه بر قرص از آمپول نیز می توان استفاده کرد. وراپامیل برای کسانی که فشارخونشان پایین است یا ضربان قلب آنها کند است و یا دچار نارسایی قلبی هستند تجویز نمیشود زیرا ممکن است این ناراحتی ها را وخیم تر کند. این دارو موجب یبوست نیز میشود.

پزشکتان ممکن است به دلایل دیگری نیز برایتان وراپامیل تجویز کند. این دارو در بدن از طریق جلوگیری از ورود کلسیم به داخل سلول ها عمل می کند؛ به همین علت است که آن را مسدودکننده کانال کلسیمی می نامند. این خاصیت مسدودکنندگی باعث می شود مقدار کلسیم در سلول های عروق خونی و قلب کاهش یابد و به دنبالش ضربان قلب کندتر و عروق خونی گشادتر شوند. که در نتیجه فشارخون پایین می آید، جریان خون افزایش می یابد، و از بارکاری قلب نیز کاسته می شود.
چگونگی مصرف
مهم است که هر روز دارویتان را سر ساعت معینی مصرف کنید. انواع طولانی اثر وارپامیل معمولاً روزی یک بار مصرف می شوند. معمولاً بهتر است دارو ناشتا خورده شود تا بعداً فراموش نشود. اگر روزی چند نوبت وارپامیل مصرف می کنید باید تلاش کنید، هیچ نوبتی فراموش نشود.

 اکثر انواع وارپامیل را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد، بجز دو نوع خاص (کالان طولانی رهش و ایزوپتین طولانی رهش ) که معده را ناراحت می کنند و باید با غذاخورده شوند. هرروز پیش از خوردن وراپامیل ، نبض تان را یک دقیقه بشمارید (اگر این کار را بلد نیستید از یک پزشک یا پرستار بخواهید به شما آموزش دهد).

اگر نبضتان ۵۰ یا کمتر بود. پیش از خوردن وارپامیل آن روز با پزشکتان مشورت کنید. هیچ گاه بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. از دستورات به دقت پیروی کنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، اگر بیش از ۸ ساعت تا نوبت بعدی مانده بود، به مجردی که آن را به یاد آوردید مصرف کنید. در غیر این صورت نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه دارویی معمولتان باز گردید.

در مواردی که بیش از یک نوبت در روز وارپامیل می خورید اگر تقریباً موقع نوبت بعدی رسیده بود، نوبت فراموش شده را رها کنید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید و بدون مشورت با پزشکتان آن را قطع نکنید. پیش از قطع وارپامیل مقدارش باید به تدریج کاهش یابد.

در اکثر مواردی که وراپامیل تجویز می شود، بیماری را کنترل می کند نه درمان . بنابراین ممکن است لازم باشد آن را سال ها یا تا پایان عمر مصرف کنید، حتی اگر احساس بهبودی داشته باشید.
مقدار و زمان مصرف: ۲ تا ۳ بار در روز (برای قرص و شربت)، ۱ تا ۲ بار در روز (برای قرصهای آهسته رهش).
مقدار مصرف برای بزرگسالان: ۱۲۰ تا ۴۸۰ میلیگرم در روز.
شروع تأثیر دارو: ۱ تا ۲ ساعت (برای قرص)، ۲ تا ۳ دقیقه (برای آمپول).
ادامه اثر دارو: ۶ تا ۸ ساعت. درمان طولانی مدت. برخی اثرات این دارو تا ۱۲ ساعت باقی می ماند. قرصهای آهسته رهش تا ۱۲ الی ۲۴ ساعت عمل می کنند.
هشدارها و عوارض جانبی
در صورت بروز هر یک از علایم زیر مصرف وارپامیل را قطع کرده ، با پزشکتان تماس بگیرید: درد قفسه سینه ؛ مشکل در تنفس ، تنگی نفس ، یا خس خس سینه ؛ ضربان قلب زیر ۵۰ در دقیقه ؛ سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم شدید پس از برخاستن از وضعیت خوابیده یا نشسته ؛ تورم دست ها و پاها یا افزایش وزن ناگهانی (۵/۱ کیلو در ۴۸-۲۴ ساعت )؛ التهاب لثه ها؛ بثورات جلدی ؛ یا تپش قلب (احساس تکان خوردن شدید قلب در قفسه سینه ). علایم زیر ممکن است تا عادت کردن بدنتان به دارو رخ دهند: سردرد، سرگیجه ، خستگی ، ضعف ، گرگرفتگی و احساس گرما، تهوع ، یا یبوست . اگر این علایم ادامه یافتند یا مشکل ساز شدند، وضعیت را با پزشکتان در میان بگذارید.
موارد احتیاط
در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف وارپامیل ، پزشکتان را مطلع سازید:
حساسیت به وراپامیل یا دیگر مسدودکننده های کانال کلسیمی
بارداری یا شیردهی
مصرف داروهای دیگر، به ویژه کاربامازپین ، سیکلوسپورین ، استروئیدها، یا دیگر داروهای فشارخون یا قلب (داروهای مُدر، مسدودکننده های بتا، کینیدین ، دیگوکسین ، دیزوپیرامید، فلکاینید، یا پروکاینامید).
سابقه یا ابتلا به حساسیت ها، کم فشاری خون ، حملات قلبی ، یا بیماری های کلیوی یا کبدی
هنگام مصرف وارپامیل توصیه می شود
به طور منظم به پزشکتان مراجعه کنید تا بهبودتان را زیرنظر داشته باشد.
در مورد یک سطح فعالیت بدنی بی خطر با پزشکتان مشورت کنید. وارپامیل ممکن است درد قفسه سینه را کاهش دهد یا حتی از آن جلوگیری کند و در نتیجه شما بیشتر از مقدار مجاز فعالیت کنید.
وزنتان را متناسب با قد و استخوانبندی تان نگاه دارید. در صورت نیاز به کاهش وزن از پزشکتان کمک بخواهید.
اگر وارپامیل را برای درمان پرفشاری خون مصرف می کنید، نمک کمتر مصرف کنید. از پزشکتان دستورات تغذیه ای بخواهید یا درخواست کنید تا برای کمک بیشتر شما را به یک متخصص تغذیه معرفی کند.
اگر سیگاری هستید، سیگار را ترک کنید. از پزشکتان بخواهید شما را به یک مشاور یا گروه ترک سیگار معرفی کند.
الکل ننوشید.
از حالت خوابیده به نشسته یا ایستاده ، یا نشسته به ایستاده آرام تغییر وضعیت دهید تا دچار سرگیجه ، سیاهی رفتن چشم و غش نشوید.
برای جلوگیری از مشکلات دندانی و لثه ای ناشی از این دارو بهداشت دهانتان را با زدن مسواک ، نخ کشیدن و مراجعه منظم به دندانپزشک حفظ کنید.
قرص های طولانی رهش را درسته ببلعید؛ آنها را نجوید، نشکنید یا خرد نکنید.
اگر با مصرف وراپامیل دچار تهوع شدید، آن را با شیر یا غذا بخورید.
برای روزهای تعطیل داروی کافی در دسترس داشته باشید.
یک برگ شناسایی پزشکی همراه داشته باشید که نشان دهد وراپامیل مصرف می کنید.
سایر پزشکان را از این که وراپامیل مصرف می کنید آگاه سازید؛ این دارو ممکن است روی برخی آزمون های آزمایشگاهی تأثیر بگذارد.
وراپامیل را دور از دسترس کودکان ، و دور از گرما، نور مستقیم ، و حرارت مرطوب نگهداری کنید (در این شرایط وراپامیل فاسد می شود).
وراپامیل تاریخ مصرف گذشته را دور از دستر کودکان ، در توالت دور بریزید.
هنگام مصرف وارپامیل نباید
تا پیش از مشخص شدن پاسخ بدنتان به دارو رانندگی کنید یا با ابزار خطرناک که نیاز به هوشیاری کامل دارند کار کنید. اگر ضعف یا سرگیجه مشکل ساز شد با پزشکتان مشورت کنید.
بدون مشورت با پزشکتان هیچ دارویی را، حتی داروهای محرک و سرفه یا سرماخوردگی که بدون نسخه قابل تهیه هستند، مصرف کنید.
بدون مشورت با پزشکتان زیاد آب گریپ فروت مصرف کنید. آب گریپ فروت اثرات وراپامیل را افزایش می دهد.
بدون هماهنگی با پزشکتان نوع وراپامیل مصرفی خود را تغییر دهید. برخی انواع وراپامیل باید یک نوبت در روز و برخی انواع چند نوبت در روز مصرف شوند.

نگهداری از دارو: در محفظه سربسته، در محیط خشک و خنک دور از دسترس اطفال و نور باشد.
فراموش کردن نوبت دارو: بمحض یادآوری دارویتان را مصرف کنید. اگر نوبت بعدی ۳ ساعت (قرص،شربت) یا ۸ ساعت دیگر (قرصهای آهسته رهش) است فعلاً یک نوبت مصرف و از نوبت بعد صرفنظر کنید.
متوقف کردن دارو: بدون اجازه پزشک این دارو را قطع نکنید. زیرا امکان عود نشانه های بیماری وجود دارد.
مصرف مقدار اضافی: با مصرف بیشتر از مقدار تجویز شده ممکن است احساس سرگیجه دست دهد.
عوارض نامطلوب:
وراپامیل عوارض جانبی کمتری از دیگر مسددهای کانال کلسیم دارد اما می تواند نشانه های جزئی متعددی مثل تهوع، یبوست و سردرد ایجاد کند.

نشانه ها – یبوست، شیوع شایع، موارد مشورت با پزشک حاد.

نشانه ها -سردرد،شیوع شایع، موارد مشورت با پزشک حاد.

نشانه ها – تهوع/استفراغ، شیوع شایع، موارد

مشورت با پزشک حاد.

نشانه ها – ورم قوزک پا، شیوع شایع، موارد مشورت با پزشک حاد.

نشانه ها – برافروختگی ، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک حاد.

نشانه ها – گیجی، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
تداخل دارویی:

مسددهای گیرنده بتا: اگر با وراپامیل مصرف شوند خطر ایجاد ضربان غیرطبیعی قلب وجود دارد و نارسایی قلبی افزایش می یابد. لذا این دو با هم نباید تجویز شوند.
کاربامازپین: اثرات این دارو می تواند بوسیله وراپامیل تشدید شود.
دیگوکسین: اثرات این دارو می تواند بوسیله وراپامیل تشدید گردد. لذا مقدار دیگوکسین باید کم شود.
داروهای ضدفشارخون: همراه با وارپامین فشارخون را بیشتر کم می کنند.
احتیاط:
در موارد زیر پزشک را مطلع سازید.

اختلالات مزمن کبد، مصرف داروهای دیگر.
برای خانم های باردار: معمولاً تجویز نمیشود. اگر در مراحل پایانی بارداری مصرف شود ممکن است جلوی زایمان را بگیرد.
برای خانم های شیرده: این دارو در شیرمادر نفوذ می کند اما به مقدار طبیعی برای شیرخوار بی ضرر است.
برای اطفال و کودکان: در صورت لزوم از مقدار دارو کم شود.
برای سنین بالای ۶۰: مشکلی نیست.
مصرف این دارو در حین رانندگی و کارهای دشوار: اگر با مصرف وراپامیل احساس سرگیجه کردید از انجام اینگونه امور بپرهیزید.
الکل: از مصرف الکل بپرهیزید. الکل موجب کاهش بیشتر فشارخون، سرگیجه و ناراحتی های دیگر میشود.
جراحی و بیهوشی عمومی: ممکن است لازم شود که مصرف این دارو را قبل از هرگونه جراحی قطع کنید. به پزشک و دندانپزشک قبلاً اطلاع دهید.
استفاده بلند مدت:
مشکلی نیست. آزمایش منظم فاکتورهای خونی در طی درمان لازم است.

ظروف آلومینیومی سبک هستند و به خوبی گرما را انتقال می‌دهند. بیشتر از‌ ‌نیمی از ظروف پخت و پز که امروزه به کار برده می‌شوند آلومینیومی‌اند. بعضی شواهد حاکی از آن است که آلومینیوم در درازمدت موجب بیماری آلزایمر ‌می‌شود اما این رابطه هنوز به طور قطعی و کامل به اثبات نرسیده است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،   برخی نظریه‌ها نیز حاکی از این است که جوش آوردن آب در کتری‌های آلومینیومی‌ ‌می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی همچون‌ زخم معده، ‌کولیت،‌ خشکی دهان، یبوست ‌و تغییر رنگ زبان شود. 
      
با وجود خطرناک بودن فلز آلومینیوم برای سلامتی انسان ، این فلز در دهها محصولی که روزانه از آنها استفاده می کنیم از قوطی کنسرو گرفته تا بسته بندی مواد غذایی ، مواد بهداشتی آرایشی ، خمیر دندان و حتی آب آشامیدنی و شیر خشک کودک یافت می شود.

آلومینیوم همچنین بعنوان ماده افزودنی در برخی واکسن ها اضافه می شود زیرا مانع واکنش های ایمنی می شود.

این در حالی است که عوارض آلومینیوم بر سلامت انسان از دهه هفتاد شناخته شده است. یک پژوهشگر فرانسوی می گوید : آلومینیوم هیچگونه کاربرد بیولوژیک ندارد اما در عین حال در ساخت مواد غذایی ، آرایشی و واکسن مورد استفاده قرار می گیرد.

مصرف غذا در ظروف آلومینیومی عوارضی مانند یبوست، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و آلزایمر به همراه دارد.

همچنین نگهداری مواد غذایی به شدت اسیدی یا شور در ظروف آلومینیومی بدون پوشش موجب خروج آلومینیوم از ظروف و ورود آن به غذا می‌شود که برای سلامت انسان زیان‌آور است.

یبوست، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و آلزایمر از مهمترین عوارض ناشی از مصرف آلومینیوم است.

ظروف گالوانیزه با روی نیز نباید در تماس با مواد غذایی اسیدی مرطوب و آبکی قرار گیرند. این ظروف تنها می‌توانند در تماس با مواد غذایی خنک و مواد غذایی اسیدی استفاده شود.

همچنین، استفاده از لیوانهای یکبار مصرف از جنس پلی استایرن که بی‌رنگ و شفاف هستند برای نوشیدنی‌های داغ مثل قهوه و چای مجاز نیست و باعث ایجاد عوارض در انسان می‌شود.

بر خلاف تصور مردم ظروف رویی از آلومینیوم ساخته می‌شوند و عوارض حاصل از این ظروف، ناشی از فلز آلومینیوم است و اگر جنس این ظروف از «روی» باشد بهتر است، چون در آن صورت کمی از «روی» آن وارد غذا و جذب بدن می‌شود.
مصرف غذا در ظروف آلومینیومی عوارضی مانند یبوست، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و آلزایمر به همراه دارد و نباید در این ظروف غذا پخته شود و همچنین نباید در این ظروف مواد غذایی ترش اسیدی و شور را نگهداری کرد.
علاوه بر عوارض یاد شده برخی تحقیقات نشان می‌دهد که کم‌خونی شدید، راشیتیسم و ایجاد یون‌های آزاد و انتقال به بدن از دیگر عوارض این ماده شناخته شده است. این مشکل با مدت زمان پخت غذا و نوع غذای مصرفی در این ظروف مثل سرکه، آب لیمو و آبغوره تشدید می‌شود.
برای جلوگیری از وارد شدن آلومینیوم به غذا، از نگهداری مواد غذایی در ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده باید پرهیز کرد.

دستگاه گوارش انسان با ایجاد دیواری طبیعی در برابر جذب آلومینیوم واکنش نشان می دهد اما بخشی از این فلز به خون راه پیدا می کند و در برخی نقاط بدن بخصوص مغز ته نشین می شود.

مطالعات متعدد نشان داده اند آلومینیوم تنها در صورتی سمی است که با دُز بالا مصرف شود. این فلز در افرادی که از لحاظ ژنتیکی مستعد هستند می تواند به بروز بیماری آلزایمر یا پارکینسون کمک کند.

گفتنی است، آلومینیوم فلزی است که رهایی از آن ممکن نیست زیرا به وفور در طبیعت یافت می شود و ۵/۱ درصد سطح کره خاکی را پوشانده است. با این حال برخی متخصصان بنا بر احتیاط توصیه می کنند از کالاهایی که آلومینیوم در ساخت آنها بکار رفته است پرهیز شود.
 ‌ ‌جالب است بدانید اگر سبزی‌های برگی شکل و غذاهای اسیدی یا نمکی (همچون گوجه فرنگی، مرکبات و ریواس) در ظروف آلومینیومی قرار داده شوند، بیشترین میزان آلومینیوم را به خود جذب می‌کنند و سبب می‌شوند آلومینیوم به مقدار زیاد وارد غذا شود. همچنین موجب می‌شوند روی این ظروف حالت سوراخ‌سوراخ به خود بگیرد.

بنابراین پختن این مواد در ظروف آلومینیومی‌ ‌توصیه نمی‌شود. برای جلوگیری از وارد شدن آلومینیوم به غذا، باید از نگهداری مواد غذایی در‌ ‌ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده اجتناب کرد.

در بعضی مناطق، آب حاوی موادمعدنی و قلیا بوده که ممکن است روی سطح ظروف آلومینیومی رسوب کند. پختن غذاهای اسیدی، نمکی یا قلیایی در ظروف آلومینیومی می‌تواند موجب سیاه شدن این ظروف شود، البته تغییر رنگ و لکه‌دار شدن این ظروف روی کیفیت پخت غذا تاثیری ندارد.

برای‌ ‌برطرف کردن رنگ یا لکه، غوطه ور کردن ظرف در محلول آب و آب لیمو یا سرکه مفید‌ ‌است‌. معمولا‌ خانم‌ها با این قبیل روش‌ها آشنایی دارند.

افرادی که هرروز از ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده برای پخت و پز و‌ ‌نگهداری مواد غذایی خود استفاده می‌کنند، تقریبا ۵٫۳ میلی گرم آلومینیوم را در هر روز وارد‌ ‌بدن خود می‌کنند.

هر چه غذا بیشتر در این ظروف پخته یا نگهداری شود، مقدار آلومینیوم وارد شده به آن هم بیشتر می‌شود.

البته سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که‌ ‌بزرگسالان می‌توانند بیشتر از ۵۰ میلی گرم آلومینیوم را در روز بدون خطر هیچ ضرری‌ ‌دریافت کنند، زیرا بسیاری از داروهای معمول حاوی آلومینیوم هستند، مثلا یک عدد قرص‌ ‌آنتی اسید حاوی ۵۰ میلی گرم و یک عدد قرص آسپیرین حاوی ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم آلومینیوم است.

آلومینیوم در مواد غذایی معمولا بصورت طبیعی یا از طریق آلومینیوم موجود در افزودنی های مواد غذایی وجود دارد . استفاده از ظروف آلومینیوم در آشپزی و کاغذهای بسته بندی مواد غذایی می تواند مقدار آن را در غذا افزایش دهد . غذاهایی که بصورت طبیعی آلو مینیوم زیاد دارند شامل سیب زمینی ، اسفناج وچای است . در پروسه های تولید آرد ، لبنیات و … اگر از افزودنی های مواد غذایی دارای آلومینیوم استفاده کنند ممکن است میزان آن را افزایش دهند .

بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی میزان دریافت روزانه افراد بزرگسال در استرالیا (۴/۲-۹/۱) ،فنلاند (۷/۶) ، آلمان(۱۱- هشت) ، ژاپن (۵/۴ ) ، هلند (۳) ، سوئد (۱۳) ، سوئیس (۴/۴) ، انگلستان (۹/۳) و آمریکا (۳/۸-۱/۷) میلی گرم در روز بوده است . میزان دریافت روزانه نوز ادان در کانادا ، انگلستان و امریکا دامنه آن از ۳/. تا ۷/ . میلی گرم در روز بوده است .

خون از مایع لزجی به نام پلاسما و یاخته های شناور آن که توسط مغز استخوان تولید می شود تشکیل شده است. مغز استخوان ماده ای نرم و اسفنجی شکل است که داخل استخوانها یافت می شود. این ماده حاوی یاخته ‌هایی است که یاخته‌ های مادر یا سلول پایه (Stem cell) نامیده می شود و وظیفه آنها تولید یاخته‌ های خونی است.

 سه نوع یاخته‌ خونی وجود دارد :
گویچه ‌های سفید خون (گلبولهای سفید) که مسئول دفاع بدن در مقابل عوامل خارجی هستند

 گویچه‌های قرمز خون (گلبولهای قرمز خون) که اکسیژن را به بافتها حمل کرده و فرآورده های زائد را از اندامها و بافتها جمع آوری می کنند
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از بی بی سی  ،   پلاکتها که وظیفه انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی را بر عهده دارند سرطان خون (لوسمی) نوعی بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خون ساز بدن است که با تکثیر و تکامل ناقص گویچه‌های سفید خون و پیش سازهای آن در خون و مغز استخوان ایجاد می شود.
 لوسمی یا لوکمی leukemia ریشه در زبان لاتین به معنای “خون سفید” دارد و فرآیند تکثیر، خونسازی و ایمنی طبیعی بدن را مختل می ‌کند. اجتماع این یاخته های سرطانی در خارج از مغز استخوان، موجب تشکیل توده هایی در اندامهای حیاتی بدن نظیر مغز و یا بزرگ شدن غده های لنفاوی، طحال، کبد و ناهنجاری عملکرد اندامهای حیاتی بدن می شوند. لوسمی شایع ترین سرطان اطفال در جهان است. ‎لوسمی براساس طیف، شدت و سرعت پیشرفت روند بیماری به دو دسته حاد (acute) و مزمن (chronic) تعریف می شود.

 ۱- لوسمی حاد، رشد سریع همراه با تعداد زیادی گویچه‌ های سفید نارس است و مدت فاصله زمانی بین شروع بیماری و گسترش دامنه آن بسیار کوتاه است.
 ۲- لوسمی مزمن، رشد آهسته همراه با تعداد بیشتری یاخته های سرطانی بالغ تر است و مدت زمان طولانی تا بروز علائم بالینی آن دارد. لوسمی نیز با توجه به نوع یاخته موجود در بافت مغز استخوان که دچار تراریختی و سرطان شده است تعریف می شود و اشکال مختلفی از این نوع سرطان وجود دارد که هر کدام نشانه ها و عوارض خاص خود را دارند. لوسمی بر اساس نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی و سرطان شده به دو دسته تقسیم می شود:
 i) لنفوئیدی (lymphocytic) یا لنفوبلاستی(lymphoblastic)
ii) میلوئیدی ( myelogenous ) با توجه به طبقه بندی فوق، شایع ترین اشکال لوسمی بر اساس سرعت پیشرفت روند بیماری و نوع گویچه سفید خون که دچار تراریختگی و سرطان شده به چهار گروه تقسیم می شود که عبارتند از:
 ۱- لوسمی لنفوئیدی یا لنفو بلاستی حاد: لوسمی لنفو بلاستی حاد بیماریی است که در آن تعداد بسیار زیادی از گویچه های سفید خون که مسئول دفاع بدن در مقابل عوامل خارجی هستند و “لنفوسیت” نامیده می شوند و هنوز به طور کامل تکامل نیافته اند دچار اختلال شده و بطور فزاینده ای در خون محیطی (blood peripheral) و مغز استخوان یافت می شوند. علاوه بر این، تجمع این یاخته ها در بافتهای لنفاوی باعث بزرگ شدن این اندامها می شود. ازدیاد لنفوسیتها نیر منجر به کاهش تعداد سایر یاخته‌های خونی مانند گویچه‌های قرمز و پلاکت ها شده و این عدم تعادل یاخته‌های خونی منجر به کم خونی، خونریزی و عدم انعقاد خون می شود. مدت فاصله زمانی بین شروع بیماری و گسترش دامنه آن بسیار سریع و کوتاه است. لوسمی لنفوبلاستی حاد، شایع ترین نوع لوسمی در اطفال است که اغلب در کودکان بین سنین ۲ تا ۶ سال تظاهر می کند. گروه سنی دیگری که در مقابل این بیماری بیش از بقیه آسیب پذیر هستند، افراد بالای ۷۵ سال را تشکیل می دهند.
۲- لوسمی میلوئیدی حاد: تراریختگی یاخته های “میلوئید” گویچه های سفید خون است که فرآیند تکثیر و خونسازی و ایمنی طبیعی بدن را مختل می ‌کند. این نوع سرطان دارای چندین زیرگونه و میانگین سن ابتلا به آن ۶۴ سال است. این نوع لوسمی در مقایسه با لوسمی لنفوسیتی حاد کمتر در کودکان دیده می شود اما کودکان مبتلا به سندرم دان (Down Syndrome) در سه سال ابتدایی زندگی استعداد بیشتری برای ابتلا به آن دارند.
 ۳- لوسمی لنفوئیدی مزمن: شایع ترین نوع لوسمی بزرگسالان است. طیف رشد و پیشرفت این نوع لوسمی بسیار کند و آهسته است و اغلب در افراد سالمند تظاهر می کند. میانگین سن بروز لوسمی لنفوئیدی مزمن ۶۰ سال است و ابتلا به آن در سنین پایین تر از ۳۰ سال بسیار غیر طبیعی و در کودکان بسیار نادر است. این نوع لوسمی در مردان بالای ۵۰ سال شایع تر است و اغلب به طور تصادفی و هنگام معاینات و آزمایش معمولی خون که افراد برای تشخیص بیماری های دیگر انجام می دهند، تشخیص داده می ‌شود.
 ۴- لوسمی میلوئیدی مزمن: این نوع لوسمی یک بیماری اکتسابی ناشی از یک نوع ناهنجاری در کروموزوم ۲۲ یاخته ‌های مغز استخوان است. لوسمی میلوئیدی مزمن در مردان بین سنین ۴۰ تا ۶۰ سال شایع تر است و افرادی که تحت تشعشعات یونیزه و یا تماس با بنزین و مشتقات آن قرار داشته اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن هستند.

علائم هشدار دهنده سرطان خون (لوسمی)

•احساس ناخوشی عمومی

•تظاهر لکه‌های دانه اناری زیرجلدی پوست (petechiae)

•لخته یا منعقد نشدن خون در پی ایجاد زخم یا بریدگی

•ضعف و خستگی مفرط

•عفونتهای مکرر و عود آنها

•دردهای استخوان و مفاصل

•تنگی نفس در اثر فعالیت

•تب و لرز و نشانه های شبه سرماخوردگی

•رنگ‌ پریدگی پیشرونده

•تورم و بزرگی حجم غده های لنفادی، طحال و کبد

•احساس سیری و بی‌اشتهائی

•کم خونی

•خواب‌آلودگی

•خونریزی مکرر بینی

•تورم و خونریزی لثه ‌ها

•ضعف و لاغری ممتد

علاوه بر نشانه های فوق ممکن است عوارضی در بیمار ظاهر شود که به اجتماع یاخته ها و سرایت سرطان به اندامهای دیگر بدن مربوط باشد. در چنین مواردی بیمار از سردرد، حالت تهوع و استفراغ، کاهش سطح هوشیاری، تشنج، دید مضاعف، فلج اعصاب مغز، عدم‌‏ حفظ تعادل، تورم در ناحیه گردن و صورت شکایت می کند.

 سبب شناسی: سرطان زایی لوسمی

 بیماری لوسمی یک فرآیند پویا است که توسط متغیرهای ناشناخته و مستقل متعددی موجب تغییرات مولکولی یاخته شده و منجر به تداخل در سیستم تکثیر یاخته های مغز استخوان می‌شود. عامل مستعد و پیشتاز در تظاهر لوسمی مانند هر سرطان دیگری به هم خوردن نظم تقسیم یاخته ‌ای است. تحقیقات آماری و بالینی روند بدخیمی بیماری لوسمی را به این عوامل ارتباط می دهند:

•جنس- لوسمی در مردان بیشتر تظاهر می کند

•سابقه قبلی ابتلا به برخی از بیماری های خونی و یا سابقه قبلی به سرطان

•عوامل ژنتیکی و استعداد میزبان: عوامل ژنتیکی از جمله نقایصی در کروموزوم‌ها و انتقال ژن معیوب

•تشعشع- افرادی که در معرض تابش اشعه های یونیزه و یا هسته ای و سرطانزا قرار گرفته اند

•اعتیاد به دخانیات

•آلاینده های موجود در هوای محیط زیست و محل کار- ( مواد یونیزه ، مواد صنعتی و شیمیایی سمی مانند بنزین ومشتقات آن)

•نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن

•سن- در میان بزرگسالان، استعداد ابتلا به لوسمی با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. افراد بالای ۵۵ سال باید بیشتر مراقب علائم هشدار دهنده این بیماری باشند.

الگوهای غربالگری لوسمی

  با توجه به وضیعت عمومی سلامت فرد، بررسی های تشخیص لوسمی ممکن است شامل:
۱- آزمایش خون: در شرایط طبیعی گویچه ‌های سفید بالغ در خون محیطی (peripheral) یافت می‌شوند ولی زمانی که گویچه‌های سفید نارس که باید در مغز استخوان باشند به مقدار زیادی وارد خون محیطی می ‌شوند عمدتا می تواند نشانه سرطان‌های خون (لوسمی) باشد. آزمایش خون و ‏ شمارش‌‏‎ و بررسی یاخته های شناور خون اولین گام‎ جهت ‎تشخیص‌‎ لوسمی‌ است.‏‎
۲- نمونه برداری یا بیوپسی (biopsy) مغز استخوان: بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت سرطان بسیار مهم است زیرا مطمئن ترین روش برای تشخیص لوسمی و نوع آن به حساب می آید. نمونه برداری از مایع مغز نخاع و نمونه برداری از غدد لنفاوی نیز از روش های تشخیصی سرطان خون است.
 ۳- سازگاری بافتی (Tissue matching) : یاخته ها دارای انواع پروتئین های مختلف بر روی سطح خود هستند که از این پروتئین ها در آزمایش های ویژه خون برای تشخیص سازگاری بافتی استفاده می شود. موفقیت در پیوند مغز استخوان به تشابه و سازگاری مغز استخوان فرد دهنده با مغز استخوان فرد گیرنده بستگی دارد که از طریق این آزمایش سنجیده می شود.
 ۴- بررسی کروموزومی (cytogenic analysis): از دیگر اقدامات تشخیص ژنتیکی در افتراق انواع لوسمی است.
 ۵- عکسبرداری از قفسه سینه با تابش اشعه X – تشخیص طیف پراکندگی یاخته های مهاجم و غده های لنفاوی متورم در ناحیه قفسه سینه است.
 ۶- سی تی اسکن (Computerised tomography scan)- در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن تعدادی عکس توسط اشعه ایکس، تصویری سه بعدی از بدن را نشان می دهد و از این طریق پراکندگی سرطان به بخش های دیگر بدن مشخص می شود.
 ۷- پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی (MRI Scan) – این آزمایش مشابه سی تی اسکن است با این تفاوت که به جای تابش اشعه X از مغناطیس جهت عکسبرداری از اعضای بدن استفاده می شود. در این آزمایش بیمار به مدت ۳۰ دقیقه به طور ساکن درون اتاقک این دستگاه می ماند و تصاویر مقطعی از بدن او تهیه می شود.
 ۸- سونوگرافی (Ultrasound) در این شیوه از امواج صوتی جهت بررسی ساختار اندامها استفاده می شود.
 ۹- معاینات بالینی: بررسی وضعیت غدد لنفاوی، طحال، کبد و دیگر اعضای بدن است.

 الگوهای درمان لوسمی

 فرآیند درمان لوسمی برای هر شخص معین با شرایط بیماری وی مرتبط است و الگوهای درمان لوسمی بستگی به نوع لوسمی، وضعیت بیماری در شروع درمان، سن، سلامت عمومی و چگونگی واکنش بیمار به نوع درمان دارد. علاوه بر الگوهای رایج برای درمان انواع سرطان همچون شیمی درمانی و اشعه درمانی، از جمله می توان به روش های درمانی زیر اشاره کرد:
 - درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک – که مشتمل بر بازسازی، تحریک،‌ هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی‌ بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد.
 - جراحی – راهیابی یاخته های مهاجم لوسمی به سایر اندامهای بدن اغلب موجب تورم و بزرگی حجم غده های لنفادی و طحال و کبد می شود. الگوی درمانی محل ضایعه طحال، برداشتن آن از طریق جراحی “اسپلینکتومی” (splenectomy) است.
 - پیوند مغز استخوان و پیوند سلول های پایه ( Stem cell ) – جایگزینی مغز استخوان فرد بیمار با مغز استخوان سالم است تا بیمار بتواند مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی و یا پرتودرمانی را دریافت کند. شایع ترین اشکال پیوند مغز استخوان عبارتند از:

• پیوند “اتولوگ” (autologous) طی این نوع پیوند بیمار بافت پیوندی ( مغز استخوان ) خود را دریافت می کند. در این روش مغز استخوان بیمار را خارج و آن را در معرض داروهای ضد سرطان قرار می دهند تا یاخته های بدخیم کشته شوند. سپس محصول بدست آمده را منجمد و نگهداری می کنند.

 
•پیوند “سینژنئیک” Syngeneic – بیمار بافت پیوندی ( مغز استخوان ) را از عضو دیگر دو قلوی مشابه خود دریافت می کند. در این روش ابتدا بوسیله مقادیر زیادی از داروهای ضد سرطان همراه یا بدون پرتو درمانی،‌ تمام مغز استخوان موجود در بدن بیمار را از بین می برند.سپس از عضو دیگر دو قلوی مشابه که شباهت بافتی زیادی با بدن بیمار دارد، مغز استخوان سالمی را تهیه می کنند .

 
•پیوند “آلوژنئیک” allogeneic : بیمار بافت پیوندی را از فردی غیر از خود یا دو قلوی مشابه خود (مثل برادر، خواهر، و یا هر یک از والدین و یا فردی که هیچگونه نسبتی با بیمار ندارد) دریافت می کند. این فرد باید سازگاری بافتی نزدیک با بدن بیمار داشته باشد .

پس از تهیه بافت پیوندی از روش های فوق، به بیمار مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی همراه یا بدون پرتو درمانی می دهند تا باقیمانده مغز استخوان وی تخریب شود. در مرحله آخر مغز استخوان سالم را گرم کرده و بوسیله یک سوزن و از طریق سیاهرگ به بیمار تزریق می کنند تا جانشین مغز استخوان تخریب شده شود. پس از ورود بافت پیوندی به جریان خون، یاخته های پیوند زده شده به مغز استخوان هدایت شده و به تولید گویچه ‌های سفید خون، گویچه‌ های قرمز خون و پلاکتهای جدید می پردازند. ابتلاء به عفونت و خونریزی، تهوع، استفراغ، خستگی، بی اشتهایی، زخمهای دهانی، ریزش مو و واکنشهای پوستی از جمله عوارض جانبی پیوند مغز استخوان و پیوند سلول های پایه (Stem cell) است. امروزه با کاربردهای جدید الگوهای درمان پیوند مغز استخوان و درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک و داروهای جدید ضد سرطان و پیشرفت های علم ژنتیک و ساختار های ژن های انسانی امیدهای تازه ای برای غلبه بر این بیماری بوجود آمده است.

لوسمی سرطانی است که در مغز استخوان ( قسمت داخلی نرم استخوان ها ) شروع می شود و سریعا به داخل خون می رود و می تواند به نقاط دیگر بدن مانند گره های لنفاوی ، کبد ، طحال ، سیستم عصبی مرکزی ( مغز و طناب نخاعی ) و بیضه ها گسترش یابد .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،   حاد بدین معنی است که لوسمی سریع گسترش می یابد و اگر درمان نیابد در طی چند ماه احتمال مرگ وجود دارد .

مغز استخوان و بافت لنفوئید

مغز استخوان قسمت داخلی نرم بعضی از استخوان ها مانند جمجمه ، شانه ، دنده ها ، لگن و استخوان های پشت می باشد که از سلول های هماتوپونتیک ( تشکیل دهنده خون ) ، سلول های چربی و بافت های حمایتی که به رشد سلول های هماتوپونتیک کمک می کند تشکیل می شود ؛ این ها شامل سلول های اصلی هماتوپونتیک که به طور مرتب سلول های جدید را ایجاد می کنند می شود ، بعضی از این سلول های جدید به عنوان سلول های اصلی باقی می مانند تا زمانی که بقیه سلول ها دست خوش یک سری تغییرات شوند . به هنگام این مراحل سازندگی سلول های اصلی هماتوپونتیک متوقف می شود و سرانجام یکی از سه نوع سلول خونی ، سلول های قرمز خون ، سلول های سفید خون یا پلاکت ها را ایجاد می کنند .

سلول های قرمز خون حاوی هموگلوبین هستند که اکسیژن را از ریه ها به بافت های دیگر بدن حمل می کنند و دی اکسید کربن را به ریه ها بر می گردانند . کم خونی ( کاهش تعداد سلول های قرمز خون ) به طور مشخص باعث ضعف ، خستگی و کوتاهی نفس می شود .

معمولا پلاکت ها به عنوان نوعی سلول خونی طبقه بندی می شوند اما در واقع پلاکت ها در ترمیم نواحی آسیب دیده رگ های خونی به علت بریدگی یا کبودی با اهمیت می باشند . کاهش تعداد پلاکت ها را ترومبوسیتوپنی می نامند که در صورت صدمه رگ های خونی موجب افزایش خونریزی می شود .

سلول های سفید خونی که لکوسیت نامیده می شوند در دفاع بدن در مقابل ویروس ها و باکتری ها بااهمیت هستند . دو نوع اصلی سلول های سفید لنفوسیت ها و گرانولوسیت ها هستند . در گروه گرانولوسیت ها چندین نوع متفاوت سلول وجود دارند که به عنوان گروه میلوئید نامیده می شوند و شامل نوتروفیل ، ائوزینوفیل و بازوفیل هستند . سلول دیگر منوسیت می باشد که تقریبا مشابه با انواع دیگر است .

 گرانولوسیت ها گروهی از سلول های سفید خونی هستند که وظیفه اصلی آن ها انهدام باکتری هاست با توجه به رنگ و اندازه گرانول ها ، سه نوع گرانولیست نوتروفیل ، بازوفیل و ائوزینوفیل را می توان تشخیص داد ( نقاطی در داخل سلول ها که زیر میکروسکوب دیده می شوند ) . این گرانول ها حاوی آنزیم ها و دیگر موادی هستند که موجب تخریب باکتری هایی که عفونت را به وجود می آورند می شوند . گرانولوسیت ها در حین دوره تکامل چندین تغییر را می گذرانند در واقع آن ها از میلوبلاست نابالغ تبدیل به سلول های بالغ مهاجم در برابر عفونت می شوند .

منوسیت ها هم در محافظت بدن در مقابل باکتری ها نقش مهمی را به عهده دارند . در ابتدا آن ها در مغز استخوان به صورت منوبلاست نابالغ می باشند و بعد از بلوغ منوسیت ها را تشکیل می دهند . در طول یک روز گسترش خون در بدن ، منوسیت ها داخل بافت ها می شوند تا ماکروفاژها را ایجاد کنند . آن ها بعضی از باکتری ها را با احاطه کردن و بلعیدن از بین می برند . ماکروفاژها به لنفوسیت ها در تشخیص میکروب ها و تولید آنتی بادی جهت مقابله با میکروب ها کمک می کنند .

بافت لنفوئیدی که بافت لنفاتیک هم نامیده می شوند قسمت اصلی سیستم ایمنی است که از چندین نوع متفاوت سلولی که با عفونت ها مقابله می کنند تشکیل می شوند . هم چنین بافت لنفوئید نقش دفاعی در برابر بعضی از انواع سرطان دارند . این بافت در گروه لنفاوی ، تیموس ، طحال ، لوزه ها ، مغز استخوان و به صورت پراکنده در سیستم دستگاه گوارش و تنفس وجود دارد . سلول اصلی بافت لنفوئید لنفوسیت ها هستند که شامل دو نوع سلول B و سلول T می باشد .

سلول های B با تغییر به سلول های پلاسما از تهاجم باکتری ها به بدن جلوگیری می کنند و آنتی بادی ها را تولید می کنند این آنتی بادی ها به میکروب های مهاجم می چسبند . در نتیجه گرانولوسیت ها و ماکروفاژها قادر به شناسایی میکروب ها و انهدام آن ها می شوند . سلول های T سلول های عفونی شده توسط ویروس ها را تشخیص داده در انهدام آن ها توسط ماکروفاژها کمک می کند .

هر سلول لنفوئید یا هماتوپونتیک که در مغز استخوان تشکیل می شود می تواند به سلول سرطانی ( لوسمیک ) تبدیل شود . اگر این اتفاق روی دهد اولین سلول سرطانی تقسیم می شود و تعداد زیادی سلول سرطانی ایجاد می کند و سرانجام این سلول ها سراسر مغز استخوان را می پوشانند و به داخل گردش خون نفوذ کرده در اعضاء دیگر بدن پخش می شوند .

انواع لوسمی

لوسمی ها به چهار گروه اصلی با زیر گروه های متفاوت تقسیم می شوند تا پیش بینی پیش آگهی هر بیمار آسان تر صورت گیرد و به پزشک در تقسیم بهترین درمان برای هر بیمار کمک شود .

لوسمی حاد در مقابل لوسمی مزمن : اولین عامل برای تقسیم بندی یک بیمار لوسمیک این است که مشخص شود سلول های غیر طبیعی بالغ هستند ( مشابه سلول های سفید خون در گردش خون نرمال ) یا نابالغ.

در لوسمی حاد ، سلول های مغز استخوان بلوغ مناسبی ندارند . سلول های لوسمیک نابالغ اغلب بلاست نامیده می شوند . به تولید مثل و تجمع ادامه می دهند .

در لوسمی مزمن سلول ها بالغ می شوند . هر چند سلول های لوسمی مزمن به نظر بالغ هستند اما کاملا طبیعی نیستند و نمی توانند مانند سلول های سفید خون با عفونت ها مقابله کنند .

لوسمی میلوژن در برابر لوسمی لنفوسیتیک :

فاکتور دومی که در طبقه بندی لوسمی ها در نظر گرفته می شود نوع سلول های مغز استخوان است . اگر گرانولوسیت ها یا منوسیت ها درگیر باشند لوسمی میلوژن نامیده می شود .

اگر سرطان لنفوسیت های مغز استخوان را درگیر کند لوسمی لنفوسیتیک نامیده می شود . لنفوم بدخیم نوعی سرطان لنفوسیتیک است اما بر خلاف لوسمی لنفوسیتیک که مغز استخوان را درگیر می کند لنفوما لنفوسیت های گره های لنفی و اعضای بدن را درگیر می کند .

چهار نوع اصلی لوسمی :

·                   لوسمی حاد میلوژن (AML )

·                   لوسمی مزمن میلوژن (CML )

·                   لوسمی حادلنفوستیک (ALL )

·                   لوسمی مزمن لنفوستیک (CLL )

نکات آماری در مورد لوسمی حاد بزرگسالان :

در طول سال ۲۰۰۲ ، حدود ۳۰۸۰۰ مورد جدید لوسمی در آمریکا تشخیص داده شد . تقریبا نیمی از این موارد لوسمی حاد بودند شایع ترین نوع لوسمی بزرگسالان ، لوسمی حاد میلوژن می باشد که حدود ۱۰۶۰۰ مورد بوده است .

در حدود ۸۸۰۰ مورد مرگ در نتیجه لوسمی حاد درسال ۲۰۰۲ در امریکا اتفاق افتاد .

متوسط سن برای ابتلا به لوسمی حاد میلوژن (AML ) 65 سال می باشد .

لوسمی حاد لنوستیک (ALL ) در میان اطفال شایع تر است . سن کودکان مبتلا بهبیماری معمولا کمتر از ۱۰ سال است . سفید پوستان دو برابر نژاد آمریکایی – آفریقایی به ALL مبتلا می شوند .

عوامل خطر برای لوسمی حاد بزرگسالان :

عوامل خطر ، عواملی هستند که احتمال ابتلا فرد به سرطان راافزایش می دهد این عوامل با شیوه زندگی محیط و ژنتیک ( وراثت) در ارتباط است .

عوامل خطر مرتبط با نحوه زندگی در انواع سرطان ها شامل سیگار یا نورشدید خورشید می باشد . تنها عامل مرتبط به شیوه زندگی که جزء عوامل خطر ثابت شده لوسمی است سیگاراست .

عوامل محیطی ، عواملی هستند مانند رادیاسیون ، مواد شیمیایی و عفونت ها که در محیط اطراف ما قرار دارند . در محیط کار در معرض بنزن ( یک نوع ماده شیمیایی ) بودن به مقدار زیاد به مدت طولانی از عوامل خطر AML به حساب می آید . رادیاسیون به مقدار زیاد ( بازماندگان بمب اتمی یا حوادث راکتورهای هسته ای ) بیش از دیگران در معرض AML یا ALL قرار دارند .

بیمارانی که نوع دیگری سرطان دارند و با داروهای شیمی درمانی خاصی درمان می شوند بیشتر درگیر AML می گردند . داروهایی که اغلب همراه با لوسمی ثانویه ( بعد از درمان ) هستند شامل مکلروتامین ، پروکاربازین ، کلرامبوسیل ، اتوپوساید ، تنیپوساید و به میزان کمتر سیکلوفسفاماید می باشد . ترکیب این داروها با رادیو تراپی میزان خطر را افزایش می دهد . اکثر لوسمی های ثانویه AML هستند و در طول ۹سال بعد از درمان بیماری هوچکین ، لنفوم نان هوچکین یا ALL اطفال اتفاق می افتند .

در بیماران مبتلا به بیماری های نادری مانند کم خونی فانکونی ، سندرم وسیکویت آیدریچ ، سندرم بلوم ، سندرم لی فرامنی یا آتاکس تلالژکتاری احتمال ابتلا به لوسمی حاد بسیار زیاد است .

لوسمی حاد بزرگسالان چگونه تشخیص داده می شود ؟

علایم و نشانه های لوسمی حاد

غلب علایم و نشانه های لوسمی حاد به علت کاهش تعداد گلبول های خونی نرمال و هم چنین به علت کاهش تراکم سازنده های سلول های خونی در مغز استخوان ایجاد می شوند و در نتیجه فرد از عملکرد مناسب گلبول های قرمز خون ، گلبول های سفید و پلاکت ها برخوردار نیست .

آنمی یا کاهش گلبول های قرمز خون موجب کوتاهی تنفس ، خستگی و زودرس و ( رنگ پریدگی ) پوست می شود .

کاهش تعداد گلبول های سفید خون ( لکوپنی ) خصوصا کاهش گرانولوسیت های بالغ ( نوتروپنی یا گرانولوسیتوپنی ) خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد .

ترومبوسیتوپنی ( کاهش تعداد پلاکت های خون که برای فرآیند انعقاد خون در رگ های آسیب دیده لازم است ) موجب کبودی ، خونریزی ، خونریزی بینی مکرر و شدید و خونریزی از لثه ها می شود .

با گسترش سلول های لوسمی به خارج از مغز استخوان ( گسترش اکسترامدولدی ) ، سیستم عصبی مرکزی ( مغز و نخاع ) ، بیضه ها ، تخمدان ها ، کلیه ها و دیگر اعضاء بدن درگیر می شوند . علائم سیستم عصبی مرکزی لوسمی عبارتند از : سردرد ، ضعف ، تشنج ، تهوع ، اختلالات تعادل ، تاری دید . بعضی از بیماران با دردهای استخوانی یا درد مفاصل به پزشک مراجعه می کنند که در این گروه بیماری ، به علت گسترش سلول های لوسمی در استخوان یا به داخل مفاصل است .

غالبا در نتیجه لوسمی کبد و طحال که در دوطرف راست و چپ شکم قرار دارند بزرگ می شوند و بزرگی این دو عضو منجر به احساس پری و برآمدگی در حفره شکم می شود .

تورم گره های لنفی داخل قفسه سینه یا شکم هم ممکن است ایجاد شود ، اما فقط با انجام CT اسکن یا MRI قابل تشخیص است .

در لوسمی میلوژنیک حاد (AML) خصوصا در نوع M5 یا منوستیک ، درگیری لثه ها را هم خواهیم داشت که موجب تورم ، درد و خونریزی لثه ها می شود . درگیری پوست موجب ایجادتجمعات رنگی کوچکی به صورت دانه های رنگی می شود . تجمع غده ای سلول های AML در زیر پوست یا دیگر نقاط بدن کلروما یا سارکوم گرانولوستیک نامیده می شود .

غالبا نوع سلول T لوسمی لنفوستیک حاد (ALL) موجب درگیری تیموس می شود . بزرگ شدگی تیموس بر روی نای ( تراشه ) فشار می آورد و موجب سرفه ، کوتاهی تنفس و حتی خفگی می شود .

رشد سلول های لوسمی می تواند موجب فشار بر روی SVC و تورم سر و بازوها شده و سندرم SVC را ایجاد کند . در این صورت بیماری می تواند زندگی افراد را تهدید کند .

نمونه گیری هایی که برای تشخیص و ارزیابی لوسمی استفاده می شوند .

شمارش گلبول های خون

آزمون های مغز استخوان

در آسپیراسیون از مغز استخوان یک سوزن نازک و یک سرنگ برای برداشت مقدار اندکی از مایع مغز استخوان ( حدود یک قاشق چایخوری ) استفاده می شود .

آزمون های بیوشیمی خون :

در بیماران با تشخیص قبلی لوسمی این آزمون ها برای تشخیص درگیری کبد با کلیه به علت گسترش لوسمی یا عوارض ناشی از داروهای شیمیایی انجام می گیرد .

بیوپسی خارجی گره لنفی

پونکسیون کمری

آزمون های آزمایشگاهی برای تشخیص و طبقه بندی لوسمی

شیمی سلولی : بعد از نمونه برداری سلول های به روی ورقه های میکروسکوپی شیشه ای به نام اسلاید قرار گرفته و در معرض رنگ های شیمیایی ( دای ) قرار داده می شوند تا این رنگ را جذب و یا منعکس کنند . به عنوان مثال یک رنگ شیمیایی موجب می شود که گرانول های اکثر سلول های AML به صورت نقاط سیاهرنگی در زیر میکروسکوپ دیده شوند اما در سلول های ALL تغییر رنگی ایجاد نمی کند.

فلوسیتومتری : از این تکنیک برای بررسی سلول های مغز استخوان ، گره های لنفاوی و نمونه های خون استفاده می شود . این روش برای تعیین نوع لوسمی بسیار دقیق است . یک نمونه سلولی که با آنتی بادی های خاصی درمان شده است از مقابل دسته نور لیزر عبور داده می شود هر آنتی بادی به نوع خاصی از سلول های لوسمیک متصل می شود . اگر در نمونه مورد نظر این سلول ها وجود داشته باشند لیزر سبب خواهد شد که از این سلول ها نوری منعکس شود که توسط یک کامپیوتر اندازه گیری و تجزیه می شود . گروه هایی از سلول ها توسط این روش می توانند جدا شده و شمارش شوند .

ایمونوسیتوشیمی : مانند روش فلوسیتومتری سلول هایی که از آسپیراسیون با بیوپسی مغز استخوان به دست می آیند توسط آنتی بادی هایی اختصاصی درمان می شوند ، اما به جای لیزر و کامپیوتر برای تجزیه ، نمونه های درمان شده دچار تغییر رنگ های خاصی خواهند شد که در زیر میکروسکوپ قابل دیدن است .

ژنتیک سلولی :

مطالعات ژنتیک مولکولی : مواد اختصاصی به نام های گرنده های آنتی ژنی بر روی سطح لنوسیت ها وجود دارند .

سلول های لنفوئید طبیعی تعداد زیادی از گیرنده های آنتی ژنی متفاوت را دارند که در پاسخ بدن به انواع بسیاری از عفونت ها کمک می کنند .

لوسمی لنفوستیک مانند ALL از یک سلول غیر طبیعی لنفوسیت شروع می شود بنابراین همه سلول ها در بیمار لوسمیک گیرنده آنتی ژنی مشابهی دارند .

مطالعات تصویری :

اشعه X

CT اسکن

اسکن گالیوم و استخوان

سونوگرافی

MRI

عوامل پیش آگهی کننده AML حاد

زیر گروه M3 یا M4 بهترین پیش آگهی را دارند .

بعضی از تغییرات کروموزومی مانند ترانسلوکاسیون ( ۱۷و ۱۵) معکوس شدن (۱۶) و ترانسلوکاسیون (۲۱و۸) پیش آگهی بهتری دارند .

تغییرات کروموزمی دیگر مانند ترانسلوکاسیون (۱۱و۹) و اضافه شدن (۸) و اختلالات کروموزمی ۵ یا ۷ پیش آگهی بدتری دارند .

بیماران جوان تر از ۵۵ سال پیش آگهی بهتری دارند .

شمارش گلبول سفید اولیه کمتر از ۱۰۰۰۰۰پیش آگهی بهتری دارند .

شرایط پره لوسمیک اولیه و یا لوسمی ثانویه که بعد از درمان سرطان دیگری ایجاد می شود پیش آگهی بدتری دارد .

عوامل پیش آگهی کننده ALL بزرگسالان

بیماران جوان تر پیش آگهی بهتری دارند .

شمارش گلبول های سفید اولیه کمتر از ۵۰۰۰۰پیش آگهی بهتری دارند .

شکل L3، FAB پیش آگهی بدتری دارند .

تغییر کروموزمی به نام کروموزوم فیلادلفیا ، ترانسلوکاسیون (۲۲و۹) پیش آگهی بدتری دارند .

ALL سلول T بهترین پیش آگهی را دارد . ALL سلول B بالغ بدترین و ALL سلول پره B پیش آگهی متوسط دارد .

بیمارانی که بیش از ۴-۵ هفته درمان به رمیسیون کامل می رسند پیش آگهی بدتری دارند .

ندرتا برای تشخیص لوسمی از جراحی استفاده می شود چون اسپیراسیون مغز استخوان معمولا برای تشخیص و طبقه بندی لوسمی به کار می رود .

رادیوتراپی :

گاهی اوقات رادیوتراپی برای درمان سلول های لوسمیک در مغز و مایع نخاعی و یا بیضه ها استفاده می شود . البته به ندرت به طور اورژانس برای درمان فشار بر روی نای هم استفاده می شود حتی در این شرایط هم شیمی درمانی جایگزین رادیوتراپی می شود .

شیمی درمانی :

به طور کلی در درمان AML از دوزهای بالاتری از شیمی درمانی در مدت زمان کوتاه تری استفاده خواهد شد و در ALL دوره های کمتر شیمی درمانی در دوره طولانی تری مورد استفاده قرار می گیرد .

از آن جایی که درمان بیماران لوسمیک در بیمارستان انجام می شود می توان با دستورات زیر میزان عفونت را کاهش داد :

·                   تمام افرادی که با بیمار تماس دارند باید دست های خود را بشویند .

·                   پوشیدن گان و ماسک هم مفید است .

·                   میوه جات و سبزیجات خام مصرف نشوند ، چون دارای باکتری هستند .

·                   هیچ گل و گیاهی در اتاق نباشد ، چون آن ها هم ممکن است با خود باکتری داشته باشند .

·                   محیط اتاق سرد نباشد .

سندرم لیزر تومور عارضه ای از شیمی درمانی است که در نتیجه تخریب سریع سلول های لوسمی ایجاد می شود .

این شرایط با دریافت مایعات فراوان و داروهای خاص مانند بی کربنات و آلوپورینول که به بدن در دفع این مواد کمک می کند جلوگیری می شود .

یکی از عوارض بسیار وخیم شیمی درمانی ALL درگیری احتمالی با لوسمی ثانویه ، AML می باشد . در موارد کمتر شایع ، بیمار لوسمیک درمان می شود اما مدتی بعد دچار لنفوم نان هوچکین و یا دیگر سرطان ها خواهد شد .

درمان AML

درمان AML به دو بخش تقسیم می شود ؛ القارمیسیون و درمان پس از رمیسیون ( تکنسین موقتی ) .

القارمیسیون :

قسمت اول درمان رهایی از لوسمی بارز می باشد و معمولا از دو داروی سیتارابین (Ara-c) و یک داروی آنتراسیکلین مانند دانوروبیسین یا ایداروبیسین استفاده می شود . این درمان شدید که معمولا در بیمارستان انجام می شود یک هفته طول می کشد . اکثر سلول های طبیعی مغز استخوان مانند سلول های لوسمیک تخریب می شوند . به هنگام شیمی درمانی و پس از دو هفته شمارش سلول های خونی بیمار به طرز خطرناکی کاهش می یابد و اندازه گیری های حمایتی برای حفاظت از این عوارض انجام می شود . معمولا بیمار در بیمارستان بستری می ماند . اگر القا موفقیت آمیز باشد سلول های طبیعی مغز استخوان در طی دو هفته به حالت اولیه باز می گردند و شروع به خون سازی می کنند و هیچ سلول لوسمی در جریان خون یا مغز استخوان باقی نمی ماند . اگر یک هفته درمان القا تسکین موقتی را ایجاد نکرد . یک یا دو بار این مرحله تکرار می شود القا در ۷۰% موارد AML موفقیت آمیز خواهد بود . اما در بعضی از گروه های بیماران مانند افراد بالای ۶۰ سال و یا آن ها که پیش آگهی های نامطلوب داشته اند ، میزان موفقیت حدود ۴۰% می باشد .

درمان استحکامی (Consolidation Therapy) :

این درمان پس از القا تسکین موقتی برای تخریب سلول های باقیمانده لوسمیک و جلوگیری از عود انجام می شود . انتخاب هایی که برای درمان aml پس از رمیسیون وجود دارد :

۱٫                  چندین دوره شیمی درمانی با سیتارابین با دوز بالا .

۲٫                  پیوند سلول زایای آوژنیک

۳٫                  پیوند سلول زایای اتوژنیک .

درمان لوسمی پرومیلوستیک (m3):

اگر چه القای رمیسیون با مصرف ATRA به تنهایی هم انجام می شود اما ترکیب شیمی درمانی و ATRA نتیجه بهتری می دهد .

عوارض این درمان از درمان استاندارد شیمی درمانی AML متفاوت است چون در این حالت سندرم اسید رتینوئیک اتفاق می افتد در این سندرم اختلالات تنفسی به علت تجمع مایع در ریه ، کاهش فشار خون ، آسیب کلیه و احتباس شدید مایع ایجاد می شود .

درمان ALL:

درمان در چهار مرحله صورت می گیرد :

·                   القارمیسیون

·                   درمان استحکامی

·                   درمان نگهدارنده

·                   درمان پیشگیری کننده برای سیستم عصبی مرکزی

بر اساس عوامل پیش آگهی کننده بیمار برنامه شیمی درمانی القا کننده رمیسیون عموما شامل بعضی از داروهای سیتوکسان ، وین کریستین ، پردنیزون ، L آسپارژنیاز و دوکسوروبین می باشد .

اولین باری که بیمار به رمیسیون رسید در فاز بعد درمان استحکامی شامل درمان متناوب با یک رژیم دارویی شبیه درمان القایی خواهد بود اما شاید داروهای دیگری مانند ۶MP، ۶TG و سیتارابین اضافه شود که ممکن است یک دوره حدود یک ماه یا بیش از ۳ دوره حدود ۳ ماه به طول انجامد . بعد از درمان استحکامی بیمار معمولا بر روی یک برنامه نگهدارنده با متوتروکسات همراه با MP – ۶ گذاشته می شود که غالبا با وین کریستین و پردنیزون ترکیب می شود درمان نگهدارنده ۲ سال طول می کشد . از آنجایی که ALL غالبا به مغز و طناب نخاعی گسترش می یابد به طور اختصاصی بیمار شیمی درمانی پیشگیری کننده ( پروفیلاکتیک ) در مایع نخاعی ( معمولا متوتروکسات) دریافت می کند . گاهی اوقات رادیوتراپی سر هم اضافه می شود به طور کلی یک بیمار بزرگسال با عود ALL به عنوان نامزدی برای انجام پیوند مغز و استخوان در نظر گرفته می شود . البته فقط در صورتی که به شیمی درمانی جدید پاسخ دهد .

در صورتی که لوسمی به درمان پاسخ ندهد و یا بعد از درمان بازگشت کند چه اتفاقی می افتد ؟

اغلب لوسمی ها در مغز استخوان و خون بازگشت می کنند گاهی مغز با مایع نخاعی اولین محل عود بیماری هستند. اگر لوسمی با اولین درمان از بین نرفته باشد درمان بیشتر کم تاثیر تر خواهد بود ، حتی اگر با داروهای جدیدتری انجام شود اگر لوسمی با درمان اولیه از بین برود اما دوباره برگشت کند نیاز به انجام یک دوره القا رمیسیون می باشد اگر چه اکثر پزشکان معتقدند که این رمیسیون گذرا خواهد بود . در این شرایط اکثر پزشکان معتقد به انجام پیوند سلول زایا بعد از شیمی درمانی القایی هستند .

تحقیقات و درمان های جدید در لوسمی حاد :

ژنتیک لوسمی : بر طبق این اطلاعات ممکن است ژن درمانی هم زمانی به کار گرفته شود تا DNA غیر طبیعی سلول های سرطانی با DNA طبیعی از سلول های طبیعی که ذخیره شده اند جایگزین شوند .

تشخیص بیماری باقیمانده ناچیز : آزمون هایی مثل واکنش رشته پلیمراز(PCR) می تواند سلول های لوسمیک حاد را بر اساس ترانسلوکاسیون ها یا قرارگیری ژن های آن ها بیابد . با این روش می توان یک سلول لوسمی را در میان میلیون ها سلول پیدا کرد . یک آزمون PCR می تواند در تعیین میزان تخریب کنندگی شیمی درمانی بر روی سلول های لوسمیک و احتمال عود لوسمی کمک کننده باشد.

پیوند سلول زایا : مطالعاتی در جهت تصفیه مراحل برای افزایش تاثیر پذیری کاهش عوارض و تعیین میزان مفید بودن این روش درمان ادامه دارد .

مصرف آرسنیک برای لوسمی پرومیلوستیک حاد : داروی جدیدی به نام آرسنیک تری اکسید در درمان لوسمی موثر واقع شده است . مطالعاتی در زمینه چگونگی ترکیب این دارو ، با درمان های دیگر برای تامین اثر دهی بیشتر درمان ادامه دارد .

داروی جدید برای لوسمی میلوستیک مزمن (CML) : گلیوک (ST1571) یک قرص می باشد که در بیماران AML موثر واقع شده همچنین در بعضی بیماران CML را به AML تغییر داده است . بسیار زود است که دریابیم این دارو چه مدت کارآیی خواهد داشت اما عوارض جانبی بسیار کمی دارد و می تواند با درمان دیگر ترکیب شود .

آنتی بادی های منوکلوتال : این پروتئین ها در آزمایشگاه ساخته و برای چسبیدن به سلول های لوسمیک حاد طرح ریزی می شوند . مواد شیمیایی رادیواکتیو یا سموم سلولی به این آنتی بادی های می چسبند زمانی که این آنتی بادی ها به بدن فرد لوسمیک تزریق می شوند به سلول های لوسمیک می چسبند و رادیواکتیویته یا سم سلولی این سلول ها را می کشد . میلوتارگ یک آنتی بادی منوکلوتال است که با یک سم سلولی در هم آمیخته شده و اخیرا برای افراد مسن مبتلا به لوسمی میلوستیک حاد که قادر به تحمل عوارض جانبی شیمی درمانی نیستند توصیه می شود اما مانند شیمی درمانی با کشتن سلول های خون ساز طبیعی موجب کاهش بسیار شمارش گلبول های خونی می شود .

مطالعات برای استفاده بهتر از این دارو هم چنان ادامه دارد .

سرطان لوسمی مزمن

لوسمی مزمن چیست ؟

لوسمی مزمن نوعی سرطان است که در سلول های تشکیل دهنده خون ، مغز استخوان شروع و سپس در تمام بدن از جمله گره های لنفاوی ، طحال ، کبد ، پوست و مغز گسترش می یابد . انواعدیگر سرطان که از اعضا دیگر مثل ریه ها ، روده بزرگ و یا پستان شروع می شوند و بعد به مغز استخوان گسترش می یابند لوسمی نیستند .

انواع لوسمی :

لوسمی ها شبیه هم نیستند و به چهار گروه اصلی با چندین زیر گروه تقسیم می شوند .

مقایسه لوسمی حاد و مزمن : اولین مسئله در طبقه بندی یک بیماری لوسمی ، بالغ ( شبیه گلبول های سفید خون طبیعی موجود در گردش خون ) یا نابالغ بودن سلول هاست .

در لوسمی حاد ، سلول های مغز استخوان توانایی بلوغ را ندارند و این سلول های نابالغ لوسمیک به تولید و تجمع ادامه می دهند . در صورت عدم درمان اکثر بیماران لوسمی حاد در کمتر از چند ماه فوت می کنند . بعضی از زیرگروه های لوسمی حاد پاسخ خوبی به درمان می دهند و در بیشتر موارد از سرطان رهایی می یابند .

اما در بعضی موارد پاسخ به درمان نامطلوب است . در لوسمی مزمن سلول ها بالغ هستند . هر چند سلول های لوسمی مزمن به نظر بالغ هستند ، اما عملکرد مناسبی ندارند و مانند گلبول های سفید طبیعی قدرت مقابله باعفونت ها را ندارند . افزایش سلول ها مشکل اصلی لوسمی مزمن نیست بلکه مسئله این است که سلول های لوسمی مزمن نسبت به گلبول های سفید طبیعی عمر طولانی تری دارند .

بنابراین در تجمعات آن ها تعداد بسیار زیادی گرانولوسیت یا لنفوسیت بالغ مشاهده می شود .

مقایسه لوسمی میلوژنیک و لنفوژنیک : دومین فاکتور در تقسیم بندی لوسمی نوع سلول های مغز استخوان درگیر در لوسمی می باشد . اگر گرانولوسیت ها یا منوسیت ها درگیر باشند لوسمی میلوژنیک نامیده می شود .

با در نظر گرفتن حاد یا مزمن بودن و میلوژنیک یا لنفوستیک بودن لوسمی ها به چهار گروه تقسیم می شوند :

·                   لوسمی میلوژنیک حاد (AML)

·                   لوسمی میلوژنیک مزمن (CML)

·                   لوسمی لنفوستیک حاد (ALL)

·                   لوسمی لنفوستیک مزمن (CLL)

آمارهایی در مورد لوسمی مزمن :

انجمن سرطان امریکا تخمین زده است که ۳۰۸۰۰ مورد جدید لوسمی در سال ۲۰۰۲ در آمریکا تشخیص داده شده است حدود ۲۱۷۰۰ کودک و بزرگسالان در امریکا در سال ۲۰۰۲ به علت لوسمی فوت کرده اند .

تقریبا ۱۱۴۰۰ مورد جدید لوسمی مزمن در سال ۲۰۰۲ مشخص شده است . دو نوع اصلی لوسمی مزمن شامل CLL با ۷۰۰۰ مورد جدید و CML با ۴۴۰۰ مورد جدید لوسمی سلول مویی حدود ۲% لوسمی ها را هر ساله تشکیل می دهند .

عوامل خطر در لوسمی مزمن :

مثال هایی از عوامل خطر مرتبط با نحوه زندگی برای سرطان شامل سیگار کشیدن ، رژیم کم فیبر ، در معرض مستقیم نور خورشید بودن می باشد و تنها مورد ثابت شده مرتبط با نحوه زندگی برای لوسمی سیگار می باشد .

عوامل محیطی مانند تشعشعات ، مواد شیمیایی و عفونت ها هم جزء عوامل خطر محیطی سرطان به حساب می آیند . مقادیر زیاد تشعشعات ( مانند بازماندگان بمب اتمی یا حوادث راکتورهای هسته ای ) موجب افزایش خطر ابتلا به CML می شوند . اما روی CLL تاثیری ندارند . تماس طولانی با آفت کش ها و یا علف کش ها در کشاورزی موجب افزایش ابتلا لوسمی لنفوستیک مزمن اکتسابی می شود.

تنها عامل خطر ارثی برای لوسمی مزمن به این صورت است که اعضاء درجه یک خانواده بیماران مبتلا به CLL 2 تا ۴ برابر بیش از دیگران در معرض ابتلا به سرطان هستند .

عوامل ایجاد کننده سرطان مزمن :

گاهی اوقات اختلالات DNA از والدین به ارث می رسد و موجب افزایش احتمال ابتلا به نوع خاصی از سرطان می شود . البته جهش های ارثی که موجب لوسمی مزمن می شوند بسیار نادر هستند .

چگونه لوسمی مزمن تشخیص داده می شود ؟

علایم و نشانه های لوسمی مزمن :

حداقل یک پنجم بیماران با لوسمی مزمن در زمان تشخیص هیچ علامتی ندارند . علایم لوسمی مبهم و غیر اختصاصی می باشند و عبارتند از ضعف ، خستگی ، کاهش قدرت فعالیت ، کاهش وزن ، تب ، درد استخوانی ، و درد یا احساس پری در شکم ( خصوصا پس از یک وعده غذایی کم حجم ) .این علایم را می توان در سرطان های دیگر و یا بیماری های غیر سرطانی هم مشاهده کرد .

بسیاری از علایم و نشانه های لوسمی مزمن زمانی بروز می کند که سلول های لوسمیک جایگزین سلول های طبیعی مغز استخوان شده باشند . در نتیجه گلبول های قرمز ، سفید و پلاکت های بیمار فعالیت مناسبی نخواهند داشت .

شایع ترین عبارت در این مورد نوتروپنی می باشد که اشاره به مقدار کم نوتروفیل ( که نوعی گرانولوسیت است ) می باشد .

لوسمی غالبا موجب بزرگ شدگی کبد و طحال ( اعضایی که در قسمت چپ و راست بالای شکم قرار دارند ) می شود . بزرگی این اعضا با احساس پری و یا حتی برآمدگی شکم خود را نشان می دهد .

لوسمی غدد لنفاوی را هم درگیر می کند در این صورت اگر درگیری مربوط به غدد لنفاوی سطحی بدن مانند غدد لنفی ناحیه گردن ، کشاله ران ، زیر بغل و بالای ترقوه ) باشد به صورت برآمدگی در این مناطق لمس می شود . بزرگ شدگی غدد لنفاوی داخل قفسه سینه یا شکم هم گاهی اتفاق می افتد اما تنها می توان با انجام CT اسکن یا MRI آن را مشخص کرد . بزرگ شدگی غدد لنفاوی غالبا در CLL اتفاق می افتد اما به ندرت در میان بیماران مبتلا به CML یا HCL هم دیده می شود .

انواع نمونه هایی که برای تشخیص و ارزیابی لوسمی استفاده می شود .

·                   شمارش سلول های خونی .

·                   آزمایشات بیوشیمیایی خون.

·                   آزمایش های مغز استخوان .

·                   بیوپسی اکسژینال غدد لنفاوی .

·                   پونکسیون کمری .

روش های آزمایشگاهی برای تشخیص و تقسیم بندی لوسمی :

·                   آزمایش معمول میکروسکوپی : همه نمونه ها ( مغز استخوان ، غدد لنفی ، خون و مایع مغزی نخاعی ) ، زیر میکروسکوپ توسط یک پاتولوژیست مشاهده می شوند . بر اساس اندازه شکل و گرانول ها سلول های مغز استخوان به انواع خاصی طبقه بندی می شوند . یک امر مهم در تقسیم بندی سلولی بالغ بودن ( شبیه سلول های طبیعی در گردش خون که توانایی تولید مثل و مقابله با عفونت ها را دارند ) و نابالغ بودن ( ظاهری متفاوت از سلول های طبیعی گردش خون بدون توانایی مقابله با عفونت ها و تولید مثل ) می باشد . سلول های غیر بالغ سلول های بلاست نامگذاری می شوند .

·                   شیمی سلولی .

·                   فلوسیتومتری .

·                   ایمونوسیتوشیمی.

·                   ژنتیک سلولی .

·                   مطالعات ژنتیکی مولکولی .

مطالعات تصویری :

·                   اشعه X

·                   CT اسکن

·                   MRI

·                   سونوگرافی

مرحله بندی لوسمی میلوژنیک مزمن (CML) :

CML به سه گروه تقسیم می شود این گروه های لوسمی زا پزشکان فازها می نامند :

فاز مزمن :

در این فاز بیماران کمتر از ۵% بلاست و پرومیلوسیت ( سلول های نابالغ با قدرت تکثیر ) در خون و مغز استخوان دارند . معمولا این گروه از بیماران علایم خفیفی دارند و به درمان استاندارد پاسخ می دهند .

فاز تشدید یافته :

مغز استخوان و خون بین ۵% تا ۳۰% بلاست دارد . در اغلب موارد بیماران تب ، فقدان اشتها و کاهش وزن دارند و علایم و شمارش گلبولی مانند فاز مزمن به درمان پاسخ گو نیستند . سلول های لوسمیک تغییرات کروموزمی جدیدی غیر از کروموزوم فیلادلفیا دارند .

فاز بلاست :

در مغز استخوان و یا در خون بیمار بیش از ۳۰% بلاست دیده می شود . این بلاست ها به بافت ها و اعضاء وابسته به مغز استخوان پخش می شوند در این مرحله لوسمی مزمن بسیار تهاجمی به سمت لوسمی حاد پیش می رود .

مرحله بندی لوسمی لنفوستیک مزمن (CLL) :

مرحله ۰ رای : لنفوسیتوز ( تعداد لنفوسیت های خون بسیار افزایش می یابد و در هرمیلی متر مکعب ۱۵۰۰۰لنفوسیت وجود دارد .

مرحله I رای : لنفوسیتوز همراه با لنفاد نوپاتی ( بزرگ شدگی گره های لنفاوی ) .

مرحله II رای : لنفوسیتوز همراه با هپاتومگالی ( بزرگ شدگی کبد ) یا اسپلنومگالی ( بزرگ شدگی طحال ) لنفادنوپاتی ممکن است باشد و یا نباشد .

مرحله III لنفوسیتوز و کم خونی(کاهش شدید گلبول های قرمز خون ) لنفاد نوپاتی ، هپاتومگالی یا اسپلنومگالی هم ممکن است باشد و یا نه .

مرحله IV رای : لنفوسیتوز و ترومبوسیتوپنی ( کاهش شدید پلاکت ها )

در سیستم بینت (BINET) CLL ، بر اساس تعداد گروه های بافت لنفوئید درگیر ( گروه های بافت لنفاوی که در غدد لنفی گردن ، کشاله ران ، زیر بغل و طحال ) و وجود کم خونی و یا ترومبوسیتوپنی ( کاهش شدید پلاکت ها ) طبقه بندی می شود .

مرحله A بینت : بزرگ شدگی بافت لنفاوی در کمتر از ۳ منطقه .

مرحله B بینت : بزرگ شدگی قابل لمس بافت لنفاوی در بیش از ۳ منطقه .

مرحله C بینت : کم خونی و کاهش پلاکت .

مرحله بندی لوسمی سلول مویی (HCL) :

مرحله I  : بدون کم خونی و یا با کم خونی خفیف و بزرگ شدگی متوسط طحال یا کم خونی متوسط و اندازه طحال طبیعی .

مرحله II: بدون کم خونی و یا باکم خونی خفیف و بزرگ شدگی زیاد طحال و یا کم خونی متوسط و بزرگ شدگی متوسط طحال و یا کم خونی شدید و اندازه طحال طبیعی .

مرحله III : کم خونی متوسط و بزرگ شدگی زیاد طحال یا کم خونی شدید و بزرگ شدگی متوسط یا زیاد طحال .

هیچ انکولوژیستی از این سیستم مرحله بندی استفاده نمی کند .

عوامل پیش آگهی کننده برای لوسمی مزمن :

عوامل پیش آگهی کننده نامساعد برای لوسمی میلوژنیک مزمن :

·                   فاز بلاست یا فاز تشدید یافته .

·                   بزرگی طحال .

·                   مناطق صدمه دیده استخوان به علت گسترش لوسمی .

·                   افزایش تعداد بازوفیل ها ( نوعی از گرانولوسیت ) در نمونه خون محیطی .

·                   افزایش یا کاهش شدید پلاکت ها .

·                   سن بالای ۶۰ سال .

·                   تغییرات کروموزومی متعدد .

·                   فقدان کروموزم فیلادلفیا ( ترانسلوکاسیون بین کروموزوم ۹و۲۲) .

عوامل پیش آگهی کننده نامساعد برای لوسمی لنفوستیک مزمن :

·                   درگیری منتشر مغز استخوان ( جایگزینی شدید سلول های طبیعی با سلول های لوسمیک ) .

·                   تغییرات غیر طبیعی کروموزومی .

·                   افزایش سطح خونی بعضی موادمانند B2 میکروگلوبولین .

·                   افزایش لنفوسیت های غیر طبیعی یا بزرگ در نمونه خون .

لوسمی مزمن چگونه درمان می شود ؟

شیمی درمانی : شیمی درمانی استفاده از داروهای ضد سرطان از طریق رگ به داخل مایع مغزی نخاعی (CSF) و یا از راه خوراکی می باشد .

درمان با اینترفرون : اینتر فرون – آلفا شایع ترین نوع آن هاست و در درمان لوسمی مزمن مصرف می شود این ماده از رشد و تقسیم سلول های لوسمی می کاهد و این امکان را به سیستم ایمنی می دهد تا به سلول های لوسمیک حمله کند . اینتر فرون به سه روش وریدی ، عضلانی و یا زیر پوستی قابل تزریق است . شایع ترین فرم استفاده تزریق روزانه زیر جلدی است . عوارض جانبی احتمالی شامل درد عضلانی ، درد استخوان ،سر درد ، اختلالات تفکر و تمرکز ، خستگی ، تهوع و استفراغ می باشد .

رادیوتراپی ؛

جراحی : از آن جاییکه سلول های لوسمیک در سراسر مغز استخوان و بسیاری از اعضاء داخلی بدن پخش می شوند ، درمان این نوع سرطان با جراحی امکان پذیر نیست .

اسپلنکتومی ( برداشتن طحال ) تنها عمل جراحی شایع در درمان لوسمی است .

پیوند سلول زایا ؛

درمان لوسمی میلوژنیک مزمن :

فاز مزمن CML : شیمی درمانی بامیزان بالا و رادیوتراپی کل بدن (TBI) و در ادامه پیوند سلول زایا (SCT) موثرترین درمان CML می باشد و بیشترین احتمال برای درمان بیمار ، خصوصا در بیماران با نمره بالا در درجه بندی سوکال ، عوارض جانبی (SCT) بسیار وخیم هستند و منجر به مرگ بیمار می شوند .

در بیماران مبتلا به CML که به درمان با اینترفرون جواب نمی دهند یا به علت شدت عوارض جانبی این درمان متوقف شده است . انتخاب بعدی شیمی درمانی است و هیدروکسی اوره داروی مناسبی است که موثرتر از داروهای قدیمی مانند لوسولفان ( میلوژن ) می باشد .

فاز تشدید یافته CML: درمان CML فاز تشدید یافته شبیه درمان CML فاز مزمن می باشد . اما در این فاز مدت زمان دوره رمیسیون ( دوره بدون بیماری ) پس از درمان کوتاه تر است . ۱۵% بیماران در این فاز چندین سال پس از پیوند سلول زایا زنده می مانند . اینتر فرون در این فاز تاثیری نخواهد داشت . ۲۰% بیماران به شیمی درمانی پاسخ می دهند اما کمتر از ۶ ماه رمیسیون خواهند داشت .

فاز بلاست CML:در اکثر موارد CML فاز بلاست سلول های لوسمی شبیه سلول های لوسمی میلوئید حاد (AML) هستند و در برابر داروهای شیمی درمانی که غالبا در AML استفاده می شوند مقاوم خواهند بود .

پیوند سلول زایا آوژنیک ( از فرد دهنده ) به ندرت در فاز بلاست CML موفقیت آمیز است و بقا طولانی مدت کمتر از ۱۰% می باشد .

CML با درگیری مغز و طناب نخاعی : در بیشتر موارد علایم CML با درگیری سیستم عصبی ، انجام شیمی درمانی تزریقی به مایع مغزی نخاعی و یا با رادیوتراپی مغز کاهش می یابد .

درمان لوسمی سلول مویی(HCL) :

بیماران بدون علامت نیاز به درمان ندارند و فقط باید هر چند ماه از جهت پیشرفت بیماری و بروز علایم جدید تحت معاینه قرار گیرند .بیمارانی که احساس ناراحتی به علت بزرگ شدگی طحال دارند باید تحت عمل جراحی برداشت طحال قرار گیرند . این عمل اسپلنکتومی نام دارد و یکی از درمان های اصلی در بیماران HCL همراه با عوارض کاهش تعداد سلول های خونی مانند خستگی ، عفونت مکرر و کبود شدگی و یا خونریزی آسان می باشند .

کم خونی Fanconi بیماری است که همه افراد خانواده را مبتلا ساخته (ارثی) و اصولاٌ بر مغز استخوان تأثیر می گذارد. این بیماری منجر به تولید همه انواع سلولهای خونی می شود.  کمخونی فانکونی  یک عارضه ارثی است که کمخونی آپلاستیک و تعداد موارد غیرطبیعی دیگر را سبب می‌شود.

 
    
 
● تعریف

کم خونی Fanconi بیماری است که همه افراد خانواده را مبتلا ساخته (ارثی) و اصولاٌ بر مغز استخوان تأثیر می گذارد. این بیماری منجر به تولید همه انواع سلولهای خونی می شود.

کم خونی Fanconi با سندورم Fanconi که یک اختلال کلیوی نادر است تفاوت دارد.

● علائم

بیماران مبتلا به کم خونی Fanconi دارای تعداد سلول سفید ، سلول قرمز خون و پلاکت ( سلولهایی که به انعقاد خون کمک می کنند) کمتری نسبت به میزان طبیعی هستند.

سلولهای سفید ناکافی خون می توانند منجر به عفونت شوند. فقدان سلولهای قرمز خون ممکن است منجر به خستگی ( کم خونی) شود.

میزان پایین تر از حد طبیعی پلاکت ممکن است منجر به خونریزی شدید گردد.

اکثر افراد مبتلا به کم خونی Fanconi این نوع علائم را دارند :

- قلب ، شش ها و مجرای گوارشی غیر طبیعی

- مشکلات استخوان (بویژه مفاصل ران، ستون فقرات یا دنده ها) می توانند باعث انحنای ستون فقرات (اسکولیوز) شوند.

- تغییراتی در رنگ پوست ، مثل :

- وجود نواحی تیره بر روی پوست

- Vitiligo (بیماری پوستی با ایجاد لکه های روشن بر روی پوست)

- نا شنوایی در رابطه با غیر طبیعی شدن گوش

- مشکلات چشم یا پلک

- کلیه (هایی ) که بدرستی شکل نگرفته اند

- مشکلاتی همراه با بازوها و دست ها مثل :

- از دست دادن انگشت شست ، وجود انگشت شست اضافی یا بد شکل

- مشکلات دست ها و استخو ان در پایین بازو

- وجود استخوان کوچک یا از دست دادن استخوان در ساعد

- کوتاه قدی

- سر کوچک

- بیضه های کوچک و تغییرات تانسلی

▪ دیگر علائم احتمالی :

- ناکامی در پیشرفت

- ناتوانی در یادگیری

- وزن پایین تولد

- عقب ماندگی ذهنی

● عوامل و فاکتورهای خطر

کم خونی Fanconi با یک ژن غیر طبیعی در ارتباط است که مانع تثبیت DNA آسیب دیده توسط سلولها یا برداشت مواد آسیب دهنده سلولی بنام رادیکال های آزاد اکسیژن می شود.

برای به ارث بردن کم خونی Fanconi ، فرد می بایست یک کپی از ژن غیر طبیعی از هر والد گرفته باشد.

این وضعیت معمولاٌ در کودکان بین ۲ و ۱۵ سال تشخیص داده می شود.

● تست ها و تشخیص ها

تست های رایج برای کم خونی Fanconi عبارتند از :

- بافت برداری مغز استخوان

- شمارش خون کامل (CBC)

- تست های تکاملی

- اضافه کردن دارو به یک نمونه خون برای بررسی آسیب به کروموزوم ها

- بررسی های اشعه X و دیگر بررسی های تصویر برداری (CT اسکن، MRI)

- تست شنوایی

- نوع بندی بافت HLA ( برای تطبیق یافتن دهنده های مغز استخوان)

- سونوگرافی کلیه ها

زنان باردار ممکن است نمونه برداری chorionic villous یا آمنیوسنتز در کودک متولد نشده خود داشته باشند.

● درمان ها

بیماران مبتلا به تغییرات سلولی خونی خفیف تا شدید که نیازی به ترانسفوزیون ندارند ممکن است تنها به چکاپ های منظم ، بررسی شمارش خونی رایج و آزمایش سالانه مغز استخوان نیاز داشته باشند. مراقب بهداشت با دقت فرد را از نظر سرطان، معمولاٌ سرطان خون یا لنفوم بررسی خواهد کرد.

داروهایی مثل فاکتورهای رشد (مانند اریتروپویتین، G-CSF و GM-CSF) می توانند شمارش خون را برای مدت زمان کوتاه بهبود بخشند.

پیوند مغز استخوان می تواند مشکلات شمارش خون کم خونی Fanconi را معالجه نماید. ( بهترین دهنده ، برادر یا خواهری است که نوع بافت آنها با بیمار تطبیق یافته است).

بیمارانی که پیوند موفقیت آمیز مغز استخوان داشته اند بدلیل خطر بروز سرطانهای دیگر ، هنوز نیازمند چکاپ منظم هستند.

هورمون درمانی همراه با دوزهای پایین استروئیدها (مثل هیدروکورتیزون یا پردنیزون) برای افرادی تجویز می شود که دهنده مغز استخوان ندارند. بیشتر بیماران به هورمون درمانی پاسخ می دهند. اما زمانیکه داروها متوقف می شوند هر فردی دارای اختلال بسرعت بدتر می شود. در اکثر موارد، این داروها سرانجام کار را متوقف می سازند.

درمان های دیگر احتمالاٌ عبارتند از :

- آنتی بیوتیک ها ( احتمالاٌ بصورت رگی) برای درمان تعداد پایین سلولهای خون و عفونت ها

- تزریق خون برای درمان علائم مربوط به شمارش پایین خون

اکثر افراد مبتلا به این وضعیت بطور منظم به متخصص اختلالات خون (هماتولوژیست) ، پزشکی که بیماریهای مرتبط با غدد را درمان می کند(اندوکرینولوژیست ) و یک متخصص چشم (چشم پزشک) مراجعه می کنند. آنها ممکن است به پزشک استخوان (ارتوپد) ، متخصص زنان یا متخصص بیماریهای کلیوی (نفرولوژیست) نیز مراجعه کنند.

● مشکلات

FA یک بیماری غیر قابل پیش بینی است. میانگین طول عمر مورد انتظار برای یک فرد مبتلا ۲۲ سال است اما هر فردی می تواند طول عمری داشته باشد که کاملاٌ متفاوت از این میانگین است. کشف های تحقیقاتی به درمان های گسترش طول عمر و بهبود نتیجه پیوند مغز استخوان دست یافته اند. با اینحال، با طولانی تر شدن عمر بیماران، آنها بیشتر در معرض خطر پیشرفت انواع دیگر تومورها قرار می گیرند.

● پیشگیری

خانواده هایی با این وضعیت می توانند برای شناخت بهتر بیماری خود ، مشاوره ژنتیک داشته باشند.

واکسیناسیون می تواند مانع بروز مشکلات خاص از جمله عفونت های ذات الریه پنوموکوکسی، هپاتیت و آبله مرغان شود.

افراد مبتلا به کم خونی Fanconi باید از مواد سرطان زا ( کارسینوژن ها) اجتناب نموده و از لحاظ ابتلا به سرطان مورد معاینه قرار گیرند.

  بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease یا PD) برای اولین بار توسط دانشمند بریتانیایی دکترجیمز پارکینسون (James Parkinson) در سال ۱۸۱۷ میلادی توصیف شد و لذا نام این بیماری به او تعلق یافت.  
 
    
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، ارتعاش دست و پا در حالت استراحت از علائم احتمالی پارکینسون است. این بیماری بر اساس چهار علامت مخصوص آن مشخص می شود:

• ارتعاش دست و پا در حالت استراحت (لرزش بیمار همزمان با ارتعاش دست و پا در حالت استراحت)

• آرام شدن حرکت (برادیکینسیا / Bradykinesia)

• سختی حرکت (و خشک شدن) دست و پا یا بدن

• تعادل بد (تعادل ضعیف)

در حالی که دو یا بیشتر از این علایم در بیمار دیده شود، مخصوصا ً وقتی که در یک سمت بیشتر از سمت دیگر پدیدار شود، تشخیص پارکینسن داده می شود مگر اینکه علایم دیگری همزمان وجود داشته باشد که بیماری دیگری را نمایان کند. بیمار ممکن است در اوایل، بیماری را با لرزش دست و پا یا با ضعیف شدن حرکت احساس کند و دریابد که انجام هر کاری بیشتر از حد معمول طول می کشد و یا اینکه سختی و خشک شدن حرکت دست و ضعف تعادل را تجربه می کند. اولین نشانی های پارکینسون مجموعه ای متفاوت از ارتعاش، برادیکنسیا، سفت شدن عضلات و تعادل ضعیف هستند. معمولا ً علایم پارکینسون ابتدا در یک سمت بدن پدیدار می شوند و با گذشت زمان به سمت دیگر هم راه پیدا می کنند.

تغییراتی در حالت صورت و چهره روی می دهد، از جمله ثابت شدن (fixation) حالت صورت (ظاهرا ً احساسات کمی بر چهره نمایان می شود) و یا حالت خیرگی چشم ( به دلیل کاهش پلک زدن). علاوه بر این ها، خشک شدن شانه یا لنگیدن پا در سمت تحت تاثیر قرارگرفته عوارض دیگر (عادی) این بیماری است. افراد مسن ممکن است نمایان شدن یک به یک این نشانه های پارکینسون را به تغییرات افزایش سن ربط بدهند، ارتعاش را به عنوان “لرزش” بدانند، برادیکنسیا را به “آرام شدن عادی” و سفت شدن عضلات را به “آرتروز” ربط بدهند. حالت قوز (stooped) این بیماری را هم خیلی از این افراد به سن یا پوکی استخوان (osteoporosis) ربط می دهند. هم بیماران مسن و هم بیماران جوان ممکن است بعد از بیش از یک سال که با این عوارض روبرو بوده اند برای تشخیص به پزشک مراجعه کنند.

از هر صد نفر بالای سن شصت سال یک نفر به پارکینسون مبتلا می شود، و معمولا ً این بیماری در حدود سن شصت سالگی آغار می شود. افراد جوانتر هم می توانند مبتلا به پارکینسون شوند. تخمین زده می شود که افراد جوان مبتلا به پارکینسون (مبتلا شده در سن چهل یا کمتر) ۵ تا ۱۰ درصد کل این بیماران را تشکیل می دهند.

● پیشرفت بیماری پارکینسون

بعد از بیماری آلزایمر (Alzheimer)، بیماری پارکینسون معمولترین بیماری مخرب اعصاب (neurodegenerative) به حساب می آید. پارکینسون یک بیماری مزمن و همیشه در حال پیشرفت است. این بیماری نتیجه از بین رفتن یا ضعیف شدن و لطمه خوردن سلول های عصبی در مغز میانی (سوبستانتیا نیگرا – substantia nigra) است. این سلول های عصبی ماده ای به نام دوپامین، ترشح می کنند. دوپامین پیام های عصبی را از سوبستانتیا نیگرا (مغز میانی) به بخش دیگری از مغر به نام کارپوس استراتوم (corpus stratum)، می برد. این پیام ها به حرکت بدن تعادل می بخشند. وقتی سلول های ترشح کننده دوپامین در سوبستانتیا نیگرا (substantia nigra) می میرند، مراکز دیگر کنترل کننده حرکات بدن نامنظم کار می کنند.

این اختلال ها در مراکز کنترل بدن در مغز باعث به وجود آمدن علایم پارکینسون می شوند. اگر ۸۰% سلول های ترشح کننده دوپامین از بین بروند، علامتهای پارکینسون پدیدار می شوند. علایم پارکینسون در مراحل اولیه بیماری ملایم و بیشتر اوقات در یک سمت بدن دیده می شوند و گاه حتی احتیاج به درمان پزشکی ندارند. ارتعاش در حالت استراحت یک علامت ویژه بیماری پارکینسون است، که یکی از معمولترین علایم های پارکینسون به حساب می آید. ولی بعضی از مبتلایان پارکینسون هیچ وقت با این مشکل برخورد نمی کنند. بیماران ممکن است دست لرزان خود را در جیب یا پشت پنهان کنند یا چیزی را برای کنترل ارتعاش در دست نگه دارند. لرزش می تواند بیشتر از هر محدودیت جسمی دیگر اثر منفی روحی داشته باشد.

با مرور زمان علایم اولیه بدتر و وخیم تر می شوند. یک رعشه ملایم تبدیل به یک ارتعاش مزاحم و ملموس می شود. ممکن است تکه کردن غذا و استفاده از دست مرتعش به مرور زمان سخت تر شود. برادیکینسیا (آرام شدن حرکت) به مشکلی کاملا محسوس بدل می شود که محدود کننده ترین علامت و اثر پارکینسون است. آرام شدن حرکت می تواند مانع انجام عادات روزانه شود: لباس پوشیدن، ریش زدن و یا حمام کردن ممکن است وقت بسیار زیادی از روز را بگیرند. تحرک ضعیف می شود و مشکلاتی بوجود می آورد مانند نشستن و برخاستن از صندلی یا اتومبیل، و یا غلتیدن در رختخواب. راه رفتن آهسته تر می شود و بیمار حالت قوز پیدا می کند ( سر و شانه به طرف جلو تمایل پیدا می کند). صدای بیمار یک نواخت می شود. کمبود تعادل می تواند باعث افتادن بیمار شود. دست خط ریزتر (میکروگرافیا – micrographia) و ناخوانا می شود. حرکات غیرارادی مانند حرکت دست در حال پیاده روی کم می شود.

علایم پارکینسون معمولا ًدست یا پای یک طرف بدن اختصاص دارد ولی با مرور زمان به دست یا پای سالم همان طرف هم سرایت می کند. این علایم پیشرفت می کند تا سمت دیگر بدن را هم تحت تأثیر قرار دهد. معمولا ً این پیشرفت تدریجی است اما سرعت این پیشرفت از بیمار تا بیمار تفاوت دارد. مهم است که بیماران پارکینسون در حال پیشرفت علایم با پزشک خود صحبت و مشورت کنند تا پزشک بتواند درمان را برای بیمارش فراهم کند زیرا بدن هر بیمار به طور مختلف و متفاوت به داروهای گوناگون واکنش نشان می دهد. هدف از درمان برای بیماران از بین بردن علایم نیست بلکه تحت کنترل درآوردن عوارض است. این امر می تواند به بیمار کمک کند تا مستقل عمل کند و یک کنترل مناسب برای این بیماری مزمن بوجود آورد. این بیماری از بین نخواهد رفت ولی کنترل عوارض آن می تواند تا حد زیادی جلوی ناتوان کردن و از کار افتادگی را بگیرد.

بیماران پارکینسون اغلب از این موضوع که بیماری آنها همواره در حال پیشرفت است، آگاه هستند و این موضوع می تواند باعث نگرانی شدید آنها شود. مبتلایان پارکینسون ممکن است بخواهند خود و مشکلات خود را بیش از حد نیاز تحت کنترل درآورند و خود را با دیگر افراد مبتلا مقایسه کنند. نگرانی در مورد پیشرفت بیماری و امکان ادامه کار هم غیرعادی نیست.

پیشگویی و تخمین زدن پیشرفت این بیماری در یک بیمار مشخص غیر ممکن است. سرعت پیشرفت و محدودیت های جسمی و روحی در بیماران مختلف متفاوت است. نوعی راهنمایی برای تشخیص پیشرفت این بیماری در بیماران مختلف بر اساس پیشروی بیماری از زمان تشخیص وجود دارد ولی این تنها در حد یک پیشنهاد است.

وقتی محدودیتهای جسمی پارکینسون به حدی برسد که کارهای روزمره سخت شوند، درمان علایم پارکینسون آغاز می شود.