مارمه؛ آيين سنتي مازني‌ها كه بركت را به خانه‌ها مي‌آورد

 مارمه، نوروز خواني و شيريني پزان تنها بخشي از سنت‌ها و آيين‌هاي مازني است كه در روزهاي پاياني سال و آغازين روزهاي سال نو در مازندران اجرا مي‌شده و هنوز نيز بخشي از اين سنت‌ها توسط معتقدان به آيين‌هاي باستاني اجرا مي‌شود.

* مارمه بركت را در سال نو به خانه‌ها مي‌آورد
براساس اين رسم، فردي از خانواده كه قدمش خوش يمن و پربركت است كه معمولا كودكي خردسال و يا فردي كهنسال است، قرآني را كه از شب قبل از آغاز سال نو (ماه سر) در بيرون از خانه قرار داده شده است آن را به همراه گل يا سبزه به نشانه ميمنت، بركت و خوشبختي به داخل خانه مي‌آورد.
مارمه به معناي آغاز سال نو است كه روز نخست سال نو اجرا مي‌شود.
ورود اين فرد به خانه همراه با ذكر و صلوات و خواندن دعاي تحويل سال است.
همچنين در آغاز سال نو، برگ سبزي نيز بر سردر خانه‌ها نصب مي‌كنند كه به نشانه سرسبزي، اين برگ تا پايان تعطيلات نوروز به عنوان شگون و طراوت بر جاي خود باقي مي ماند.

* نوروزخواني ترانه بهاري مردم مازندران است
نوروزخواني ترانه عاشقانه، عارفانه و مدح گونه نوروز خوان است، نوروزخوان بهارى پر از عشق و اميد و بركت را به مردم نويد مي‌دهد.
قدمت اين آيين مازندراني به پيش از اسلام باز مي‌گردد و پس از اسلام نيز ايرانيان ابياتي در مدح و ستايش پيامبر(ص) و ائمه اطهار به آن افزودند.
نوروزخوانان در مازندران طليعه سال نو را به مردم بشارت مي‌دهند.
دو هفته پيش از فرارسيدن سال نو، نوروزخوان با لباس محلي و به همراه يكي از دستيارانش به در خانه‌هاي مردم مي‌رود و پس از خواندن اشعاري از قدرت حق تعالي در زمينه خلقت بشر از حضرت آدم تا حضرت خاتم (ص) و ائمه اطهار (ع) براي ساكنان آن منزل، آرزوي سلامت، تندرستي و برآورده شدن خواسته‌هايشان را مي‌كند.
نوروزخوانان با دريافت انعام يا تبرك به خانه ديگران مي‌روند تا بشارت طليعه سال نو را به مردم اعلام كنند.
دختران و پسران دم بخت مازندراني معتقدند اگر نوروزخوانان در خانه آنها را بزند، به زودى راهى خانه بخت مي‌شوند.
دسته‌هاى نوروزخوان به در خانه مردم مراجعه و شروع به آوازخوانى مي‌كنند، تا صاحب خانه هديه‌اى به آنها بدهند، هدايا معمولا پول نقد، برنج، تخم مرغ، گندم و آرد است و ميزان آن به كرم الطاف صاحب خانه بستگى دارد.
از ديگر سنت‌هايي كه در مازندران پيش از آغاز سال نو انجام مي‌شود پختن شيريني‌هاي خانگي توسط زنان يك محله يا يك كوچه است.
زنان چند خانه و همسايه در يكي از خانه‌ها دور هم جمع مي‌شوند و شيريني‌هاي سنتي مازندران را با كمك يكديگر طبخ مي كنند.
اغوزكنا يا همان نان گردويي، دختردونه، آب دندون، قطاب، شيريني نخودي و حلواي نخودي از شيريني‌هاي محلي و مرسومي است كه اين زنان براي سفره عيد خود تدارك مي‌بينند.
بخشي از اين شيريني را مادرشوهر به همراه هدايا و عيدي به خانه عروس مي‌فرستد.
خانه تكاني، خريد سال نو، پوشيدن لباس‌هاي جديد و ديد و بازديد نيز رسوم همه جايي ايران زمين است كه در مازندران نيز به همراه ساير مناطق كشور قبل و هنگام سال نو عملي مي‌شود.
در هر كدام از اين آيين‌ها و رسوم نام يا نشان و آرزويي از بركت، نيك بختي، تندرستي و سلامتي براي اهل خانه و خويشان و نزديكان است.