این روز ها همه نرم افزار توسعه می دهند , شما چطور؟

مدل در آمد زایی به نام انجام  سفارشات

در این روش شرکت سفارشی را از مشتری در یافت می کند که باید در زمان خاص با هزینه خاص با امکانات مشخص پیاده سازی و تحویل مشتری داده شود . معمولا اکثر کمپانی های تازه تاسیس در انجام سفارشات ناموفق عمل می کنند  و در اکثر اوقات پس از یک شکست این کمپانی ورچیده می شوند و جای آن را چندین کمپانی دیگر می گیرند . بنده دلیل عدم موفقیت این کمپانی ها در این مدل درآمد زایی را در چند مورد می توانم ببینم :

1- عدم برخورداری شرکت از نیروهای کار بلد (به قول محمد صالح اعلاء) . معمولا این شرکت ها برای صرفه جویی در هزینه ها از نیروی تازه کار مانند فارغ التحصیلان دانشگاهی و یا خانم های ناکار بلد استفاده می نمایند که آخر و عاقبت خوشی ندارد.

2- عدم وجود نقش های مختلف در گروه توسعه : معمولا در اینگونه شرکت ها یک شخص چندین رول بازی می کند . طرف هم تحلیل گر است هم برنامه نویس است . هم آزمایشگر است . هم مدیر پروژه است که در بعضی از موارد مشاهده شده است طرف آبدارچی هم است .

3-  عدم مدیریت صحیح بر منابع انسانی.

4- عدم وجود امکانات کافی برای نیروی کار.

5- عدم وجود قرار داد مناسب : معمولا سرمایه گذار شرکت قرار دادهایی  بدون در نظر گرفتن هزینه ,  زمانبدی ,  دامنه منعقد می نماید و نیروی کار نمی تواند در این چارچوب اشتباه کار نماید .

6- عدم مشخص بودن و عدم واضح بودن نیازمندی های دقیق سفارش .

دلیل 6 یکی از مهمترین دلایل می باشد . مشتری خودش نمی داند دقیقا چه می خواهد . بعد از اینکه نرم افزار تکمیل شد تازه می فهمد چه می خواهد . به همین دلیل است که من اعتقاد دارم در ایران باید هر نرم افزار حداقل دوبار نوشته شود . بار اول می فهمیم که چه می خواهیم , بار دوم ازتجربیات بار اول استفاده می نماییم و نرم افزار را پیاده سازی می نماییم .

پس اکثر شرکت های ما در امر پیاده سازی نرم افزار مشکل دارند به جز شرکت های مافیایی بزرگی که کارشان فقط بلعیدن پروژه های مناقصه ای دولتی می باشد . که با زدو بندی هایی که انجام می دهند معلوم نمی شود که نرم افزار به کجا می رود  در آخر هم نرم افزاری ناقصی تحویل شرکت داده می شود . این شرکت های مافیایی آنقدر زدوبند کرده اند و آنقدر پول به جیب زده اند که تبدیل به یک غول شده اند به صورتی که هم اکنون در یکی از این شرکت ها چند صد نفر در پست های مختلف فعالیت می کنند . سوالی که من از این ها دارم این است که : ” شما که ادعا دارید غول نرم افزاری هستید و بیش از چند صد نفر برنامه نویس و تحلیلگر  و طراح و … حرفه ای در خدمت دارید چه گلی بر سرما زدید ,  کدام نرم افزار فرا منطقه ای را تولید کرده اید ؟ کدام نرم افزار شما در سطح حتی آسیا معروف است ؟ شما در رده شرکت های تولید نرم افزار در سطح بین المل چندم هستید ؟ شمایی که از شرکت Adobe  بیشتر نیروی کار دارید پس چرا نمی توانید نرم افزاری مانند Acrobat Reader را تولید نمایید ؟  بله شما در ایران اول هستید ,  ولی فقط در ایران هستید که آن هم فقط به دو دلیل است : 1- حمایت دولتی دارید 2- زدو بند کردید و می کنید . “

از بحث دور شدیم ,  به دومین مدل درآمد زایی کمپانی های کوچک اشاره بکنیم .

مدل درآمد زایی به نام تولید و توسعه محصول

این مدل درآمد زایی بهتر از مدل قبلی جواب می دهد ولی این مدل نیز مشکلاتی به همراه دارد . به نظر من اگر شرکت ها در تولید محصول کم کاری ننمایند می توانند موفق شوند . در پست بعدی در مورد خصوصیات یک محصول موفق بحث خواهیم کرد .

مشکلی که در تولید محصول وجود دارد این است که اسپانسر شرکت فقط در فکر عرضه سریع محصول به بازار و برگشت سرمایه می باشد . اسپانسر برای نیل به این موضوع به نیروی انسانی فشار وارد می کند , و نیروی انسانی به دلیل زیر فشار بودن نمی تواند 100% کیفیت را در محصول اعمال نماید و نمی تواند محصول را 100% آزمایش نماید . پس ما در آخر محصولی خواهیم داشت که همچین کیفیتی ندارد و ممکن است صد ها باگ داشته باشد . همچنین ممکن است نیاز های بسیار کمی از نیاز های مشتری ها را بدلیل عدم شناخت دقیق از بازار و نیاز های واقعی مشتری در نرم افزار خود برآورد بتوانیم بکنیم .

نرم افزاری که کاملا با کیفیت نباشد و دارای باگ های متعددی باشد نمی تواند فروش داشته باشد و اگر فروش نباشد برگشت سرمایه ای در کار نخواهد بود . اگر فروش هم داشته باشد بدلیل اینکه نرم افزار باگ دارد  حتما مشتری خواهان این خواهد شد که باگ ها رفع شود و معمولا شرکت ها از انجام این قضیه سرباز می زنند بدلیل اینکه نرم افزار خود را فروخته اند .و این قضیه باعث می شود که مشتری های بعدی را از دست بدهید.

پیشنهادی که من برای این مورد دارم این است که : اسپانسر ها باید در مدل رفتاری و برخورد خود تجدید نظری داشته باشند  و به چند مورد در همین باب اشاره می نمایم :

1. سعی نکنید با فشار های بی مورد تیم توسعه را تحت فشار قرار دهید . نرم افزار باید مسیر تعالی خود را بیپماید .
   
2. سعی کنید تیم خود را درک نمایید و به خواسته های معقول آنها پاسخ دهید .
3. سعی کنید نیاز های واقعی بازار را بیابید و آنها را در محصول خود بگنجانید .
4. حتما بازخورد مشتری را دریافت نمایید .
5. حتما و 100% پشتیبانی کنید . نرم افزار بدون پشتیبانی یعنی دور ریختن پول توسط مشتری .
6. به تیم خود و مشتری احترام بگذارید .