نشست تخصصی "تاثیر استرس و اضطراب بر نارسایی عملکرد حج" از سلسله نشست های علمی تخصصی معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبری سازمان حج و زیارت استان قم برگزار شد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین شریفی نیا امروز در این نشست با اشاره به این که اضطراب یکی از مهم ترین مشکلات موجود در زایران است، گفت: حج یک پایگاه تحولی دارد که پیش شرط تغییر، ایجاد آرامش و فضای بدون دغدغه و اضطراب برای افراد است.
این روان شناس با اشاره به این که اضطراب بر اساس پژوهش های متعدد یک عامل مزاحم نیرومند در تفکر و رفتار صحیح است، خاطرنشان کرد: در وقت اضطراب مانعی در مسیر شناخت ها و رفتار فرد به وجود می آید که موجب بروز افکار معیوب از زایر می شود.
وی با تاکید بر این که پیش شرط انجام یک حج سالم وبا کیفیت وجود آرامش و تومانینه در زایر است، تصریح کرد: وجود هر میزان اضطراب منفی می تواند در عملکرد حجاج تاثیرگذار باشد که بر همین اساس باید آن را رفع کرد.
شریفی نیا در ادامه با اشاره به آمار اعلام شده توسط پزشکان مستقر در بعثه اظهار داشت: بر اساس این آمار در سال گذشته بعد از داروهای بیماری های مسری بیش ترین داروهای مصرفی داروهای آرام بخش بوده است.
این روان شناس افزود: این مشکلات در ایام عمره به لحاظ سادگی اعمال و مدت زمان کوتاه کاهش پیدا می کند.
وی تاکید کرد: امروز مسئولین حج در این واقعیت که زایران ما دچار اضطراب هستند شک ندارند و مورد تایید همه پژوهش هاست.
شریفی نیا با اشاره به این که بخشی از این اضطراب کاملا طبیعی است، گفت: اضطراب وقتی در یک فرد شکل می گیرد به صورت موجی به دیگران نیز منتقل می شود.
این متخصص روان شناس نشانه های اضطراب را مورد تاکید قرار داد و عنوان کرد: اضطراب عامل روان شناختی است که موجب اختلال در سیستم شناختی و رفتاری می شود و به لحاظ جسمی موجب احساس سرگیجی، افزایش تپش قلب، خشکی دهان، رنگ پریدگی، تکرار ادرار، انقباض عضلانی، مشکلات گوارشی، احساس سوزش و فشار در سینه می شود.
وی افزود: فرد مضطرب به لحاظ رفتاری نیز بی قراری می کند، رفتارهای اجتنابی، عصبانی شدن، بالا رفتن میزان حساسیت و ایجاد واکنش، گله منداز محیط و اطرافیان و ناامیدی از دیگر علایم این بیماری است.
شریفی نیا با اشاره علل ایجاد اضطراب در زایران تصریح کرد: شاید یکی از عوامل ، سخت نشان دادن اعمال و اغراق و زیاده روی، در چگونگی انجام مناسک باشد .
این روان شناس ادامه داد: نشان دادن اهمیت بیش از حد اعمال حج و بزرگ نشان دادن پیامدهای اعمال اشتباه زایر خود اضطراب زاست.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر راهکارهای کاهش اضطراب اظهار داشت: آموزش مهارت های روان شناختی به متصدیان فرهنگی کاروان ها یکی از مهم ترین راهکارهای کاهش اضطراب است.
شریفی نیا نقش روحانی کاروان را مورد تاکید قرار داد و گفت: روحانی تنها متصدی اعمال زایران نیست بلکه پدر روحانی زایران نیز است.
وی آشنایی با علل جسمانی و رفتاری اضطراب، فنون آرام سازی کاهش اضطراب، ذکر، مثبت اندیشی و تن آرایی را محورهای آموزش روحانیون کاروان های حج دانست.
این متخصص روان شناسی تاکید کرد: روحانیون کاروان ها باید با شیوه های مختلف مناسک و اعمال حج را ساده نشان دهند البته نه این که ساده انگاری به زایران دست بدهد بلکه باید ساده سازی کنند.
شریفی نیا خواستار استقرار یک روان شناس در هر کاروان یا هتل شد و گفت: باید در هر هتل و کاروانی یک روان شناس آگاه به مسایل حج و متخصص در مسایل روان شناسی مستقر شود که البته این طرح نیز به مسئولین حج داده شده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اضطراب حرکت بخش را موثر دانست و گفت: اضطراب تحول آفرین انسان را به سوی تلاش و پیگیری وا می دارد و این دغدغه مثبتی است و وجود چنین دغدغه ای ضروری است.
این روان شناس تاکید کرد: وقتی میزان اضطراب بالا می رود به ترس از فعالیت می رسد و منحنی اضطراب از درجه بهینه فراتر می رود که نشانه آن رفتارهای اجتنابی و در جهت مخالف با موضوع است.
شریفی نیا در ادامه بر استفاده از ظرفیت های حج و تولید دانش در این عرصه تاکید کرد و اظهار داشت: سالانه با برگزاری کنگره حج جامعه آماری بی بدیلی شکل می گیرد و بهترین فرصت برای محققان ایجاد می شود تا با نظرسنجی های اصولی به سمت تولید علم و ارایه آمارهای متفاوت باری اثبات یا تایید تاثیرگذاری حج بر ابعاد روان شناختی سود بجویند.
این روان شناس متخصص همچنین نسبت به برخورد خشک و غیرعاطفی برخی از متصدیان فرهنگی کاروان ها با زایران هشدار داد و تصریح کرد: این مساله یکی از هزینه های سنگین حج است که باید جلوی این آسیب را گرفت.
وی افزود: متصدیان کاروان ها باید با رفتارهای عاطفی و مناسب با روحیات افراد، آن ها را به سمت خود بکشند به طوری که در پایان سفر معنوی حج، زایران قدردان الطاف آنان باشند.
شریفی نیا در پایان سخنان خود استفاده از ظرفیت رسانه ای حج را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: استفاده از ظرفیت های رسانه ای حج در جهت آموزش زایران موثر است اما متاسفانه محتوای نشریاتی که در ایام حج منتشر می شود محتوای غنی نیست و با نیازهای واقعی زایران هماهنگی ندارد./
