مولانا واعظ کاشفی، دانشمند قرن نهم و دهم هجری، در باره خصوصیات یک پهلوان واقعی چنین می نگارد:
"اگر پرسند: که را پهلوان توان گفت؟ بگوی: آن کس که دوازده صفت داشته باشد، و آن عبارتنداز:
اول: ترس از خدا [و به عبارتی خشیت از خدا داشته باشد، به جهت این که هم علم در این صفت دارد و هم قوّه و قدرت، که بدون ترسو از خدا، مایه فساد و نشر است]؛
دوم: متابعت از شرع؛
سوم: تن قوی؛
چهارم: زبان خوش؛
پنجم: دل دلیر [تن قوی دارد، جان و روان قوی و ظرفیت بسیار که از حرف سخت و درشت جاهلانه، از کوره در نرود و متابعت هوای نفس نکند، که مبادا بر این سبیل به دیگران آسیب رسد]؛
ششم: فرد کامل؛
هفتم: صبری تمام؛
هشتم: علم به کمال؛
نهم: تلاش و کوشش دایم؛
دهم: خلقی پسندیده؛
یازدهم: دوری از حرام و پوشانیدن خویش از محرمات و ستر عورات و اجتناب از محرمات الهی.
دوازدهم: نعمتی بر دوام."
همواره در عرصه ورزش و خصوصا ورزشهای رزمی افرادی هستند که نامشان از یادها فراموش نمی شود و به نیکی از آنها یاد می شود ، مهم نیست شما در چه دایره ای از معروفیت و شهرت قرار دارید ، مهم نیست در یک باشگاه کوچک تمرین میکنید یا در سطح مسابقات کشوری یا جهانی شناخته شده اید ! مهم این است که در این دایره که از افرادی که با شما تمرین می کنند یا با شما برخورد دارند قبل از اینکه از مهارت ورزشی و هنر رزم و توانایی رزمی شما آگاه شوند از منش و رفتار و متانت شما پی به جلوه ای ناپیدا از فعالیت شما ببرند .
یک رزمی کار حرفه ای متواضع ترین فرد در جامعه است البته تواضع و اخلاق منافاتی با احقاق حقوق ندارد . البته گاهی بزرگمردان ورزش را دیده ایم که برای حفظ حریم و حرمت خود بر سر حق و حقوق خود هم مجادله ای نداشتند .
اگر برای هر شغل و حرفه ای هنجار ها و اخلاقها و رفتاری تعریف شود به صراحت و با قاظعیت می توان گفت پسندیده ترین و زیبا ترین منش و رفتار را می توانید در ورزش علی الخصوص ورزش رزمی بیابید .
هیچ منافاتی ما بین مهربانی و عطوفت و ورزشهای رزمی نیست ، همانگونه که یک رزمی کار باید به اساتید خود و شاگردان ارشد تر از خود و همچنین به محل تمرین خود احترام بگذارد باید بداند که این احترام را به اعضایی که از او جدیدتر و مبتدی تر هستند نیز باید بگذارد . فخر فروشی و قدرت نمایی در ورزشهای رزمی هیچ جایی ندارد . اگر رزمی کاری به عناصر آلوده است قطعا مسیر را اشتباه می پیماید و فرجام خوبی در انتظار او نخواهد بود .
اگر خیلی وقت است که رزمی کار میکنید این مساله را به خوبی درک میکنید :
آیا یادتان می آید در ابتدا که به فرا گرفتن هنرهای رزمی مشغول بودید همواره در پس ذهن خود و یا بعد از یاد گرفتن تکنیک و فن در فکر استفاده از آن در یک درگیری بودید ؟ اما چه می شود که بعد از طی درجات و اصطلاحا خوردن خاک باشگاه و زمین مبارزه از این طرز تفکر دور میشوید ؟ تنها دلیل آن این است که ورزشهای رزمی روح شما را پالایش و به آن وسعت می بخشد .
روح شما در احترام متقابل بین شما و همرزم هایتان در مسیر فراگیری هنرهای رزمی و رسیدن به کمال در این مسیر پالایش و آراسته خواهد و به نگین هایی از اخلاق پهلوانی از جمله : مروت ، جوانمردی ، تواضع ، خشوع ، راستگویی ، مهربانی و .... مزین می گردد .
به قدری ملاک و معیارهای اخلاقی در ورزش محکم و با پشتوانه است که به قاطعیت می توان از آن به عنوان بهترین سرلوحه اخلاق در جامعه مطرح کرد .
