اگر به هزاران سال قبل برگردید، دره شهر را در قُرُق پادشاهان عیلامی می بینید که این شهر را به عنوان اقامتگاه تابستانی شان انتخاب کرده بودند. پایتخت پررونقی که در دوره ساسانیان به اوج قدرت و شهرت رسید و امروز در کنار خرابه های شهر باستانی ماداکتو دوره ساسانی جا خوش کرده است.
دره شهر را باید در آبرفتهای سیمره عیلام و در کنار ویرانه های شهر تاریخی سیمره ببینید. جایی که در دو سوی مسیر رودخانه دره شهر جاری است و تپه ماهورهای دامنه شمالی کبیر کوه خاتمه می یابد و آهنگ ها و ترانه و موسیقی لری از هر گوشه شهر به گوش می رسد.
دره شهر امروزی، دو بخش مرکزی و بدره دارد و گویش بیشتر مردم آن لری و کردی است اما مردم بخش بدره کردی صحبت می کنند. بیشتر مردم این منطقه مشغول کشاورزی و سیفی کاری هستند و رونق این کار را مدیون آب فراوانی هستند که در زمین هایشان جاری است.
درباره نام دره شهر می گویند که این نام احتمالا از رود سیمره گرفته شده است. این رود تا قبل از ورود عیلام گاماسب نام داشت و هنگام ورود به عیلام سیمره نامیده شد. آورده اند که چون دره شهر در کنار رود سیمره در دره ای از دره های کبیر کوه قرار گرفته، دره شهر نام یافته است.
اهمیت تاریخی دره شهر به حدی است که مورخان و تاریخ نگاران آن را به نام اولین شهر تاریخی دوره ساسانی معرفی کرده اند. این شهر در شرق استان عیلام قرار گرفته و به جز شهرستان ایوان با دیگر شهرستانهای این استان مرز مشترک دارد.
دیدنی های دره شهر
اگر گذارتان به دره شهر افتاد، حتما از آثار خرابه های شهر سیمره و آثار قصرها و بازارهای تاریخی این شهر دیدن کنید. آسیاب آبی و قلعه شیخ ماخو (شیخ محمد خان) در روستای شیخ مکان، تنگ زیبا و تاریخی طبیعی بهرام چوبینه در مسیر دره شهر، تپه باستانی تیغن در کنار دره شهر و آثار قلاع تاریخی در منطقه ییلاقی کلم بخش بدره هم از دیگر دیدنی های این شهر هستند که می توانند چند روزی شما را به تاریخ ببرند.
اما جاذبه های دره شهر به همین جا ختم نمی شود. دره ییلاقی کلم بدره با آب و هوای خنک و طبیعت سرسبزی که دارد، یکی از جاذبه های طبیعی این شهر است که در بهار درست مثل یک تابلوی نقاشی مقابل شما خواهد ایستاد. به جز این، چهارطاقی دوران ساسانی، آبشار ماربره در نزدیکی دره شهر در مسیر جاده پل دختر، حوضچه آب زمزم در نزدیکی بقعه جابر، آثار تاریخی پل گاومیشان مربوط به دوران ساسانی بر روی سیمره، زیارتگاه جابر انصاری در روستای جابر کلم، زیارتگاه بابا سیف الدین در روستای ارمو، زیارتگاه امامزاده صالح در ماژین، قلعه و شهر تاریخی ماژین، غار کول کنی در ماژین، مناظر و چشم اندازهای زیبای کبیر کوه در کنار رود سیمره و... دیدنی هایی هستند که در این شهر کوچک انتظار شما را می کشند.
پل تاریخی گاومیشان
ظاهرا دره شهر اولین شهر عیلامی بوده است که در حمله آشور بانی پال ویران و مردم آن قتل عام شده اند. در دره سیمره بقایای خرابه های عهد ساسانی به جامانده اند و این طور که از شواهد بر می آید، دره شهر در دوره اعتلای هخامنشیان هنوز هم ویران بوده یا اهمیت گذشته را نداشته است. اما عهد اشکانیان دوره تجدید حیات آن بوده و در دوره ساسانی نیز مجددا رونق یافته و آباد شده است.
در خرابه های دره شهر که بازمانده یک شهر از زمان ساسانیان است، آثار چهار راه ها، کوچه ها و معابر با نظم ویژه ای که در شهر سازی آن دوره معمول بود، باقی مانده است. سکه هایی که در خرابه های دره شهر پیدا شده اند به خسرو سوم و جانشیان او تعلق دارند. گفته می شد که دره شهر در هنگام آبادانی متجاوز از پنج هزار خانه داشته است.
