لذت سفر به دور دنیا با صنعتی به نام توریسم الکترونیک!
علم پیشرفت کرده است و ما شاهد این هستیم که روز به روز گجت‌ها و ابزارهای دیجیتالی جدیدی در زندگی امروز به کار گرفته می‌شوند و در مقایسه با سال‌های گذشته تمامی کارها بسیار سریع‌تر و آسان‌تر قابل انجام است.
در حال حاضر شرایط به گونه‌ای تغییر پیدا کرده است که شما می‌توانید در حالی که در منزل خود نشسته‌اید بسیاری از کارها را در مکان‌های مختلف بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام دهید به عنوان مثال حتما خودتان هم احساس کرده‌اید که از رفت و آمدهایی که به بانک یا ادارات مختلف داشته‌اید بسیار کاسته شده است و اکنون با کمک سرویس‌های اینترنتی که در اختیارتان قرار می‌گیرد، زندگی بسیار ساده‌تر از گذشته شده است.
با اطمینان می‌توان گفت که اینترنت بسیاری از کاربران حرفه‌ای خود را تنبل کرده است و شرایطی را برای آنان به وجود آورده است که حتی حاضر به حضور فیزیکی در فروشگاه‌ها برای خرید لباس یا کفش هم نیستند و سعی بر این دارند که تا حد امکان تمامی کارهای خود را از طریق جهان مجازی و سرویس‌ها و امکاناتی که اینترنت در اختیارشان قرار می‌دهد، انجام دهند.
به نقل از مجله بایت، گذشته از این موارد اینترنت و جهان آی‌تی علاوه بر این که به صنایع مختلف کمک کرده و کارهای آنان را آسان کرده‌اند، صنایع جدیدی را هم به وجود آورده‌اند.
به عنوان مثال یکی از صنایعی که در سال‌های اخیر به آن توجه ویژه‌ای در جهان شده است، صنعت گردشگری مجازی بوده است.
یک لحظه تصور کنید که در منزل خود نشسته‌اید و قادر هستید که از دریچه رایانه و اینترنت به هر نقطه از جهان که دوست دارید سفر کرده و علاوه بر این که توضیحات کاملی در مورد آن خواهید دید، به صورتی مجازی در آن به گشت و گذار هم بپردازید. خوبی بزرگی که این روش دارد این است که لازم نیست که شما هزینه‌ای را برای این شیوه از گشت و گذار بپردازید و تنها با هزینه‌ای که برای اتصال به اینترنت پرداخت می‌کنید، می‌توانید در یک سفر مجازی خوش بگذرانید.
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در حال حاضر بیشتر کشورها دارای صنعتی به نام توریسم الکترونیک هستند و با استفاده از آن تمامی نقاط دیدنی موجود در کشور خود را در جهان مجازی به کاربران معرفی کرده و حتی نمایی نزدیک از آنها را به نمایش خواهند گذاشت.
به این ترتیب شما قبل از این که به صورت واقعی به یک مکان سفر کنید می‌توانید اطلاعات کامل و جامعی در مورد آن داشته و در این مورد تصمیم بگیرید که آیا علاقه‌مند به بازدید واقعی از آن مکان هستید یا نه.
اگر جزو آن دسته از افراد هستید که به سفر و گشت و گذار علاقه دارید ولی وقت کافی برای مسافرت نداشته یا به دلیل بالا بودن هزینه‌ها نمی‌توانید به هر جا که دوست دارید سفر کنید بد نیست که با توریسم الکترونیک، آشنایی بیشتری پیدا کنید.
موضوع ویژه این هفته بایت را دنبال کنید زیرا در این شماره به سراغ این صنعت نوین رفته و آن را به شما معرفی خواهیم کرد.
گردشگری الکترونیک
تمامی افرادی که در این صنعت فعالیت می‌کنند، معتقد هستند که گردشگری الکترونیکی نقطه عطفی میان صنعت فناوری اطلاعات و صنعت گردشگری است.
با توجه به این موضوع که بسیاری از فعالیت‌های درآمدزا و فرصت‌های شغلی مناسب در جهان از این دو صنعت نشات گرفته، می‌توان نتیجه گرفت که صنعت توریسم الکترونیک هم می‌تواند به نوبه خود در صورتی که به آن به اندازه کافی توجه شود، پیشرفت داشته و به یکی از قدرتمندترین صنایع جهان تبدیل شود.
البته صنعت گردشگری به انواع گوناگونی تقسیم می‌شود و زیرشاخه‌های متفاوتی دارد اما به وضوح می‌توان نقش فناوری اطلاعات را در تمامی بخش‌های آن مشاهده کرد.
فناوری اطلاعات از دو جنبه متفاوت به صورت تدریجی به صنعت گردشگری نفوذ پیدا کرده است. جنبه اول به کار گیری فناوری اطلاعات برای مواردی مانند اطلاع رسانی و معرفی خدمات گردشگری به مردم است که برای این کار از تمامی پتانسیل‌های صنعت فناوری اطلاعات به منظور توسعه زیر ساخت‌های صنعت گردشگری برای اطلاع رسانی استفاده شده است.
جنبه دیگری که در سال‌های اخیر از آن بسیار استقبال شده است، گردشگری مجازی یا همان توریسم الکترونیک است.
این جنبه به اندازه‌ای قدرتمند ظاهر شده و عمل کرده است که کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که در آینده شاهد جدا شدن این جنبه و ادامه فعالیت آن به عنوان یک صنعت جداگانه باشیم.
گردش یا سفر به صورت مجازی و الکترونیکی می‌تواند برای بسیاری از افراد جذاب بوده و طرفداران مخصوص به خود را داشته باشد.
البته از پیش نیازهای این صنعت می‌توان به الکترونیکی شدن تمامی منابع گردشگری اشاره کرد.
در گردشگری مجازی یک کاربر یا در واقع یک توریست قادر خواهد بود که در کمترین زمان ممکن با کمترین هزینه تمامی ظرفیت‌های گردشگری مربوط به کشور یا مقصد مورد نظر خود را شناسایی کرده و به این ترتیب با تدوین یک برنامه مناسب برای خود به سمت مکان مورد نظرش سفر کند.
گردشگری مجازی صنعت نوینی است که مدت زمان زیادی از پدید آمدن آن نمی‌گذرد و با افزایش تعداد کاربران اینترنتی به این صنعت هم بیشتر از گذشته توجه شده و امکانات توسعه و گسترده‌تر شدن آن فراهم شده است.
گردشگری مجازی از نظر علمی هم می‌تواند به یک رشته دانشگاهی جدا تبدیل شده زیرا شامل مجموعه‌های مدیریت کسب و کار، مدیریت اطلاعات و مدیریت گردشگری است.
چرا گردشگری الکترونیک؟
بسیاری از افراد هستند که علاقه‌مند به آثار باستانی شهرها و کشورهای مختلف بوده و حتی حاضرند با انجام هزینه‌های سنگین به نقاط مختلف جهان سفر کرده و به دیدن این جاذبه‌های توریستی بروند اما هیچ کس قادر نیست که هزینه سفرهای زیادی را در مدت زمان کم بپردازد و آن طور که دوست دارد برای دیدن بناهای جذاب و اشیاهای قیمتی به تمامی کشورها سفر کند.
در این لحظه، گردشگری مجازی می‌تواند به کمک این دسته از افراد آمده و تا حدودی به برآورده کردن نیازهای آنها بپردازد.
شاید بتوان گفت که این نوع از گردشگری برای انواع گردشگری مانند گردشگری روستایی، کشاورزی و گردش در مناطق دور افتاده که زیاد مورد توجه توریست‌ها قرار ندارد، موفق‌تر عمل می‌کند.
اما اگر هدف از گردش حس کردن آب و هوا در یک منطقه خاص یا چشیدن طعم غذا یا استفادهاز یک هوای آفتابی در یک ناحیه خاص باشد، نمی‌توان از این روش استفاده کرد زیرا شما در هیچ زمانی قادر نخواهید بود که یک نسیم صبحگاهی در سواحل یک جزیره زیبا را از طریق گردشگری مجازی حس کنید.
اما این نوع از گردشگری برای تحقیقات در مورد محل زندگی یک عده خاص یا آشنایی با صنایع دستی یک منطقه یا حتی خریداری آنها به صورت الکترونیک بسیار مناسب بوده و به ما کمک خواهد کرد.
نقش آی‌تی در توریسم مجازی
می‌توان کاربرد فناوری اطلاعات در گردشگری را به چند بخش مختلف تقسیم کرد. به عنوان مثال شبکه‌های داخلی، شبکه‌های خارجی و خود شبکه مجازی اینترنت سه بخش کاملا مجزا هستند که در صنعت گردشگری مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
به کارگیری فناوری اطلاعات و استفاده از شبکه‌های داخلی در صنایع گردشگری می‌تواند باعث بالا رفتن تعداد توریست‌ها و افزایش کارایی شرکت‌هایی شود که در این صنعت فعالیت می‌کنند.
از طرف دیگر به کارگیری فناوری اطلاعات در شبکه‌های داخلی و اینترنت باعث خواهد شد که همبستگی مناسبی میان فعالیت‌های متفاوت آژانس‌ها و شرکت‌های مختلفی که در زمینه گردشگری فعالیت دارند، به وجود آید.
اکنون کاربرد ابزارهای ICT در موارد مختلفی مانند نظام ذخیره مکان CRS ، نظام توزیع جهانی GDS و مدیریت مقصد DMS بسیار بیشتر از گذشته و پر رنگ‌تر شده است و این ابزارها در صنایع حمل و نقل هوایی و هتل‌ها و خدمات مسافرتی هم به کار گرفته شده‌اند.
به استفاده از این امکانات است که امروزه شما می‌توانید تمامی هماهنگی‌های مورد نیاز با مقصد خود را به آسانی انجام داده و در مورد تمام ابهاماتی که برایتان وجود دارد با استفاده از پورتال‌های گردشگری مجازی، تحقیق کرده و یک سفر با چشم باز انجام دهید.
به کارگیری این ابزارها در صنایع گردشگری سبب شده است که روند گردشگری به صورت کلی در جهان تغییر پیدا کرده و ساز و کارهای جدید راهبردی و مدیریتی در این صنعت به وجود آید.
شاید در گذشته به اندازه کافی اطلاعات در اختیار افرادی که قصد سفر داشتند، قرار نمی‌گرفت اما شرایط در حال حاضر به گونه‌ای تغییر پیدا کرده است که شما قادر هستید در حالی که در منزل خود و پای رایانه‌تان نشسته‌اید به دورترین نقاط جهان سفر کرده و دیدنی‌های کشورهای مختلف را از دریچه جهان مجازی ببینید.
ایران نیازمند گردشگری مجازی
با اطمینان بسیار زیادی می‌توان گفت که به دلیل تمدن کهن ایران، کشور ما به عنوان یکی از قطب‌های اصلی گردشگری همیشه مورد توجه توریست‌ها بوده است.
بالاخره مردم کشور ما هم خود را به هر طریقی که شده با جهان وب تا حدی سازگار کرده و تصمیم به استفاده از اینترنت در زندگی روزمره خود گرفته‌اند و همین موضوع هم دلیل بسیار محکمی برای این خواهد بود که مسئولان کشورمان به این دسته از خدمات بیشتر از قبل اهمیت داده و سعی به استفاده از صنایع جدید داشته باشند.
آثار باستانی مانند تخت جمشید، شهر سوخته، سی‌و سه پل، طاق بستان، چهل ستون و… به قدری برای ما و باستان شناسان جهان ارزشمند هستند که اکنون معرفی این آثار بسیار گرانبها به جهانیان به عنوان یک ضرورت شناخته شده است.
گرچه که سازمان میراث فرهنگی کشور ما برای معرفی میراث فرهنگی و صنایع دستی کشورمان تا به حال تلاش قابل تقدیری داشته است اما می‌توان گفت که این امکان وجود دارد که بسیار بهتر از این هم عمل کنیم و آثار تاریخی و مکان‌های مهم گردشگری کشورمان را بسیار قوی‌تر به جهانگردان خارجی و حتی مردم ایران معرفی کنیم.
این گونه است که مسئولان کشورمان تصمیم بر این دارند که با استفاده از این روش تمامی سرویس‌های مورد نیاز گردشگران داخلی و خارجی را به صورتی ساده‌تر، با کیفیتی بسیار بالاتر با انجام هزینه‌ای کمتر به آنها ارائه کنند.
به عبارت دیگر قرار بر این شده است که در کشور ما هم تمامی سرویس‌هایی که در گذشته به صورت سنتی مورد استفاده گردشگران قرار می‌گرفته است، از این پس به صورت الکترونیکی به آنها ارائه شود.
مدیران کشور ما هم به این نتیجه دست پیدا کرده‌اند که الکترونیک توریسم، حاصلی از ترکیب مدل‌های تجارت الکترونیکی و دولت الکترونیک است که به صورت خودکار باعث ایجاد سرویس‌ها و مفاهیم جدید دیگری می‌شود.
فعالیت‌هایی که رقبای خارجی و داخلی در رابطه با ارائه خدمات گردشگری و ترکیب آنها با فناوری اطلاعات انجام می‌دهند منجر به ایجاد صنعت گردشگری مجازی می‌شود و هر کشوری برای جذب توریست بیشتر باید از این صنعت مجازی به بهترین شکل ممکن استفاده کرده و قدمت و آثار باستانی خود را به دیگر جهانیان معرفی کرده و آنها را به سمت خود بکشاند.
به طور حتم فناوری اطلاعات و ارتباطات مهم‌ترین وسیله‌ای است که می‌توان پیشرفت بزرگی را در صنایع گردشگری به وجود آورده و حد و مرزها را بشکند.
گذشته از تمامی این موارد مقوله گردشگری مجازی، می‌تواند در کشور ما به یک صنعت پر سود تبدیل شود زیرا فرهنگ غنی و بستر بسیار مناسبی برای فعالیت در این زمینه داریم.
سودمندی این صنعت زمانی برای ما بیشتر مشخص خواهد شد که حرکت بیشتری به سمت آن داشته و فناوری اطلاعات و ارتباطات را به عنوان یک رکن اساسی در صنعت گردشگری کشورمان پذیرا باشیم.
ایران با توجه به پیشینه قدرتمندی که از نظر تاریخی و فرهنگی دارد به طور حتم نیازمند گردشگری مجازی است تا بتواند صنعت توریسم را گسترده‌تر کند.
البته در حال حاضر در بخش‌های خصوصی وب سایت‌های مختلفی یا حتی وبلاگ‌هایی در زمینه توریسم ایرانی در حال فعالیت هستند و افرادی که طراحی این سایت‌ها را انجام داده‌اند با توجه به امکانات اندکی که داشته‌اند، توانسته‌اند که دریچه متفاوتی را به روی مشتریان خارجی باز کرده و آنها را به داشته‌های تاریخی و فرهنگی کشور ما علاقه‌مند کنند اما این کار کافی نیست و لازم است که برای دستیابی به صنعت توریسم مجازی سرپرستی و سازماندهی پایگاه‌های مجازی از سوی مدیران مختلف در بخش‌های دولتی مرتبط با سازمان میراث فرهنگی انجام گیرد.
فعالیت پورتال سازمان میراث فرهنگی برای توسعه صنعت توریسم مجازی به تنهایی کافی نخواهد بود و برای کشوری مانند ایران که جاذبه‌های توریستی بسیار زیادی دارد، باید بسیار قدرتمندتر از این عمل کنیم.
فناوری اطلاعات، رکن اساسی
در عرصه توریسم جهانی، فناوری اطلاعات نقش بسیار مهمی دارد و نقش تعیین کننده‌ای را در بالا بردن کیفیت و میزان بهره برداری از این صنعت دارد.
با این اوصاف می‌توان گفت که در آینده‌ای بسیار نزدیک کشورهایی که از زیر ساخت‌های مناسب در این زمینه استفاده نمی‌کنند، از چرخه رقابت‌های جهانی و حتی منطقه‌ای گردشگری حذف خواهند شد.
با استفاده از فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری می‌توان به موارد مناسبی دست پیدا کرد که از میان آنها می‌توان به اطلاع رسانی شفاف، دقیق و معتبر، انجام تمامی تشریفات اخذ ویزا، انجام تمامی امور مربوط به رزرواسیون الکترونیکی اشاره کرد.
اکنون بیش از ۶۶ درصد از مردم آمریکا از وب سایت‌های گردشگری استفاده می‌کنند و آنها را به آژانس‌های مسافرتی ترجیح می‌دهند. این در حالی است که ۲۵ درصد از مردم کانادا و ۳۵ درصد از مردم آمریکا دوست دارند که به صورت اینترنتی سفر کنند و این مورد را تا به حال تجربه کرده‌اند.
از میان امکانات فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری می‌توان به موارد دیگری هم اشاره داشت، از جمله گردشگری مجازی، تجهیزات گردشگری الکترونیک، پورتال‌های گردشگری، تجهیزات الکترونیکی مانند IP Camera، سیستم‌های ردیابی هوشمند، راهنماهای الکترونیک و کیوسک‌های الکترونیکی که در سطوح شهر برای راهنمایی مسافران وجود دارند.
در کنار تمامی موارد این امکان وجود دارد که توسط دوربین‌های مختلف یک مکان خاص را از طریق اینترنت از راه دور مانیتور کنید. تمامی این سرویس‌ها به نسبت امکاناتی که در اختیار ما قرار می‌دهند، هزینه بسیار کمی را برای ما خواهند داشت و بسیار بی‌دردسر خواهند بود.
تجهیزات بی‌سیم، استفاده از نقشه‌های مسیریابی مانند نقشه‌های شرکت گوگل می‌تواند امروزه به بسیاری از توریست‌ها در زمان ورود به یک مکان جدید کمک کند.
به این ترتیب دیگر نیازی به حضور شخصی به عنوان راهنما نخواهد بود و همچنین هر کسی می‌تواند از زبان خود برای استفاده از نقشه‌ها بهره برده و تمامی اطلاعات را در قالب فایل‌های ویدئویی یا صوتی دریافت کند.
کارشناسان سازمان بین المللی جهانگردی اعلام کرده‌اند که در حال حاضر مردم کشور فرانسه بیش از دیگر کشورهای جهان از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای جذب توریست به کشور خود استفاده می‌کنند و پس از آن کشورهای اسپانیا و آمریکا در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
درست است که هنوز دوره‌های آموزشی مناسبی برای توسعه گردشگری مجازی در مراکز دانشگاهی کشور ما به چشم نمی‌خورد اما به طور حتم نیاز است که به این مورد بسیار توجه شود و تمامی مواردی که به صورت مانع وجود دارد و نمی‌گذارد که افراد به اندازه کافی به سیستم‌های مجازی اطمینان داشته باشد از میان برداشته شود و شاید بتوان گفت که تمامی این موارد در صورتی امکان خواهد داشت که قبل از هر چیزی ما به فکر ایجاد یک بستر مناسب و قدرتمند اینترنتی در کشورمان باشیم تا به پایه‌ای محکم برای دیگر صنایعمان از جمله صنعت توریسم مجازی تبدیل شود.
پیشرفت کنیم
اگر ما همیشه منتظر این باشیم که دیگران در راهی به اندازه کافی به جلو حرکت کنند و بعد از آن ما از داشته‌های آنان استفاده کنیم، برای همیشه از آنها عقب‌تر خواهیم بود و این گونه است که به کشوری تبدیل می‌شویم که خودش به تنهایی حرفی برای گفتن ندارد و همیشه وابسته به پیشرفت دیگران است.
مسلما صنعت توریسم مجازی در جهان به یک واقعیت کاربردی تبدیل شده است و اگر ما بعد از سال‌ها به واقعیت‌های دیگری مانند شهروند الکترونیک، دولت الکترونیک، تجارت الکترونیک و بانکداری الکترونیک رسیده‌ایم نباید در مقابل دیگر مقوله‌های الکترونیکی مقاومت به خرج داده و از آنها در زندگی استفاده نکنیم.
زمینه‌های گردشگری مجازی با حمایت مسئولان در کشور ما باید به بهترین شکل ممکن فراهم شده و نباید این گونه باشد که فکر کنیم که توریسم مجازی تنها همین است که با راه اندازی یک پایگاه الکترونیکی و پورتال قادر باشیم که به دور دنیا تنها از طریق یک کلیک سفر کنیم.
بلکه گردشگری مجازی در حقیقت فراهم کردن شرایطی است که در آن هر کاربر قادر باشد با استفاده از ابزارهایی که در اختیارش قرار داده می‌شود، در کمترین زمان ممکن با کمترین امکانات و هزینه ، حتی اگر در سطح پایینی از دانش قرار دارد هم ظرفیت‌های گردشگری هر کشوری که دوست دارد را شناسایی کرده و اگر به آنها علاقه دارد بتواند برنامه هدفمندی را برای مسافرت به آن مکان خاص فراهم آورد.
با استفاده از این روش می‌توان در توسعه فرهنگ‌ها و ارتباطات ملل هم موفق عمل کرد و این گونه است که بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که گردشگری اولین و مهم‌ترین صنعت در جهان است. شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در سال ۲۰۱۱ بیش از ۱ میلیارد و ۲۰ میلیون نفر گردشگر به مناطق مورد علاقه خود سفر داشته‌اند و درآمد ناشی از گردشگری بین المللی چیزی در حدود ۱٫۶ تریلیون دلار بوده است.
همچنین کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که وضعیت تا سال ۲۰۲۰ به گونه‌ای تغییر پیدا خواهد کرد که ما در هر سال چیزی در حدود ۱٫۶ میلیارد نفر گردشگر و درآمد سالانه‌ای بیشتر از ۲ تریلیون دلار خواهیم داشت.
البته سابقه شرکت ابزارهای الکترونیکی در صنعت گردشگری به دهه ۱۹۶۰ باز می‌گردد که در آن زمان شرکت‌های هواپیمایی آمریکایی از سیستم‌های الکترونیکی برای رزرو جا استفاده می‌کردند و پس از آن تحولات گسترده و تعیین کننده‌ای در عرصه گردشگری آغاز شد.
