وارث الانبیاء1
سلطان سپهر، ولی عصر (علیه السّلام)، وارث سلطنت و دانش انبیا و اوصیا
خداوند جهان نگار، در نگارستان آفرینش، عالم خلقت را به طبع زیبای وجود بیاراست، و از میان آن، انسان را سرآمد هستی قرارداد و از میان انسان¬ها حضرت آدم را به عنوان نبیّ و جانشین خویش برگزید تا بار امانت، اسرار و معارف الهی را بر دوش کشد: «وَ عَلِّمَ آدَمَ الأسماءَ کُلِّّها»2و حضرت آدم (علیه السّلام) آن امانت های الهی را به وصیّ و نبیّ پس از خود سپرد و او به دیگر نبیّ و این سلسله ادامه یافت تا آخرین پیامبر حضرت حق – تبارک و تعالی - ، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم)، این ثمر عالم خلقت پا به عرصه¬ی وجود و نبوّت گذارد و وارث راستین میراث تمام انبیای پیشین گشت. پروردگار جهانیان حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلّم) را صاحب امر و اختیار مطلق مجموعه¬ی کیهانی و اهل آن گرداند و اسرار و رموز خلقت، علوم و معارف بلند و حیات بخش خویش را که دیگر انبیا از تحملّش واماندند، در سینه¬ی به پهنای آفاق آن رسول گرامی نهاد. بدین¬سان آن حضرت، وارث رازهای نهفته¬ی ایزدی و دانش و اشیای به جای مانده انبیای پیشین گشت.
امام باقر (علیه السّلام):
مردم از رطوبت [و آبی اندک که سرچشمه و محل پیدایش ندارد] بهره گیرند، اما نهر بزرگ را رها کنند. سؤال شد: منظور[تان] از نهر بزرگ چیست؟ فرمود:رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) و دانشی که خداوند سبحان به او عنایت فرموده همانا خداوند سنّت های تمام انبیا از آدم تا [پیامبر پیش از] محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) را به [حضرت] محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) داده. سؤال شد: آن سنت ها چه بوده¬اند؟ فرمود: علوم و دانش تمام پیامبران. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) تمام آن علوم و معارف را به امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) تقدیم نمود.3
خاتم الأنبیاء، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم)، در هنگامه¬ی رحلت جان گداز خویش، ولایت مطلقه و اسرار خدای سبحان، علوم و معارف زلالی را که از وحی سرچشمه گرفته و آثار و اشیای به جا مانده از انبیا، همه و همه را به جانشین پس از خود، امیرالمؤمنین، علی بن ابی طالب (علیه السّلام) سپرد تا او هم به امام پس از خود بسپارد تا آن میراث گران قدر نابود نشود و دست خوش روزگار نگردد و از دستبرد بیگانگان سالم ماند. آری! پیشوایان معصوم (علیه السّلام)، وارثان علوم انبیا و آنچه از انبیا و جانشینان آن ها باقی مانده، هستند. آنان میراث برِ زمین و آسمان هایند، آینده از آن¬ها است، بهشت برین از آنِ ایشان است.
ابوبصیر:
از امام صادق (علیه السّلام) پرسیدم شیعیانت گویند رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) هزار باب از علم را به علی (علیه السّلام) آموخت که از آن، هزار باب علم و دانش گشوده می گردد... حضرت فرمود: ای ابا محمد! رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) هزار باب از دانش به علی (علیه السّلام) آموخت که از هر باب آن، هزار باب دیگر گشوده می شود. ابا محمد! "جامعه" نزد ماست و مردم چه دانند "جامعه" چیست؟ گفتم: چیست؟ فرمود: طوماری است هفتاد ذراع که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) آن را به حضرت علی (علیه السّلام) املا کرد و در او هر [حکمی از] حلال و حرام و هر چه مردمان بدان نیاز دارند حتی جریمه¬ی خراشی هست...، سپس فرمود: [علم] «جفر» پیش ماست و مردم چه می دانند "جفر" چیست؟ گفتم: چیست؟ پاسخ داد: ظرف [و طوماری] است چرمی که همه¬ی دانش انبیا و اوصیا و دانش دانشمندان بنی اسرائیل در آن است، بعد فرمود: مصحف فاطمه (علیها السّلام) نزد ماست و مردم چه می¬دانند مصحف فاطمه (علیها السّلام) چیست؟ گفتم: مصحف فاطمه (علیها السّلام) چیست؟ فرمود: کتابی است سه برابر قرآنی که در دست شماست... .4
زید بن سلام:
به خدمت امام باقر (علیه السّلام) شرفیاب گشتم پرسیدم از یاده رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) [خداوند امر خلافت شما را سامان دهد] درباره¬ی تفسیر آیه¬ی شریف «وَ نَجعَلَهُم أئِمَـةً وَ نَجعَلَهُمُ الوارِثِین»5 از جانب شما چنین بازگو می¬کنند که شمایید آن پیشوایان و وارثان [که در آیه به آن اشارت رفته] حضرت پاسخ داد: سوگند به خدا خثیمه راست گفته و من این چنین گفته¬ام.6
عبدالرحمن:
شنیدم امام صادق (علیه السّلام) می فرماید: ماییم صاحبان امر خداوند، خزانه داران دانش و راز داران او هستیم.7
در زیارت جامعه¬ی کبیره می¬خوانیم: «و میراث النبوة عندکم»؛ میراث نبوّت نزد شماست8.
مولا حضرت بقیـة الله، امام زمان (علیه السّلام) آخرین بازمانده و جانشین انبیا و پیشوایان آیین جاوید اسلام است. او وارث دانش تمام انبیا و اوصیا و آنچه از آنان به جا مانده، می باشد. دانش و معارف الهی از نیاکان پاکش به نزد حضرتش سپرده شده. او رازدار اسرار معبود بی همتاست. حضرت مهدی موعود (علیه السّلام) سرپرست و وارث خون¬های به ناحق ریخته¬ی انبیا و فرزندان پاک آنان است، دادگر ظلم و ستمی است که بر امیرالمؤمنین، علی (علیه السّلام) و مادرش، فاطمه الزهرا (علیها السّلام) و دیگر نیاکانش (علیهم السّلام) روا داشته شده، او خون خواه آن¬ هاست. مهدی (علیه السّلام) وارث و صاحب خون جدّ مظلوم و بزرگوارش، امام حسین (علیه السّلام) است. او وارث اسارت¬ها و شیون¬ها و دادخواهی دودمان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم) است. حضرت ولیّ عصر میراث برِ زمین و حکومت بر زمین و اختران است و ولایت و فرمانروایی از آنِ اوست، بهشت و فردوس از آنِ اوست.
کتاب های آسمانی چون تورات و انجیل بدون تحریف و دست خوردگی، نزد آن حضرت است. عصای موسی، انگشتر سلیمان، عمامه¬ی پیامبر عزیز و ارجمند اسلام (صلی الله علیه و آله و سلّم)، ذوالفقار امیرالمؤمنین، علی (علیه السّلام) و... میراث اوست. در زیارت حضرتش می خوانیم:
السلام علی بقیـّة الله فی بلاده و حجّته علی عباده، المنتهی الیه مواریث الأنبیاء ولدیه موجود آثار الأصفیاء؛
درود بر کسی که ایزد بی همتا او را در شهرها به جا گذارده، درود بر حجت او بر بندگانش آن که میراث تمام انبیا بدو سپرده شده و آثار برگزیدگان پروردگار نزد او نهاده شده است.9
روایتی در تفسیر قمی، آیه¬ی شریف «وَ لَقَد کَتَبنا فِی الذَّبُورِ مِن بَعدِ الذِّکرِ»10 را این گونه تفسیر نموده:
همه¬ی¬ کتاب¬های [آسمانی مصداق] ذکراند و منظور از «أنِّ الأرضَ یَرِثُها عِبَادِیَ الصَّالِحون»، [حضرت] قائم (علیه السّلام) و یاران اوست [در کتاب¬های آسمانی مانند زبور نگاشته شده که حکومت بر زمین از آنِ قائم آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) و یاران اوست].11
امام باقر از پدرش امام سجاد، از حضرت امام حسین، از حضرت علی (علیهم السّلام) در تفسیر آیه¬ی شریف «وَ نُریدُ أن نَمُنُّ...»12 فرمود:
مقصود از آیه¬ی شریف اهل بیت [حضرت] محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) هستند که پس از سختی و ناتوانی، خدای متعال، مهدی (علیه السّلام) را می رساند و او اهل بیت را عزیز و سربلند و دشمنانشان را خوار و زبون گرداند.13
مهدی (علیه السّلام) بر تمام اهل زمین و آسمان حکم راند و همه مقهور و مغلوب اویند. مهدی به آرزوی همه¬ی انبیا جامه¬ی عمل پوشاند. درود خدا بر تو ای عزیز زهرا (علیها السّلام) ای وارث گنج ها و اقیانوس بی¬کران معارف و دانش خدا! درود خدا بر تو ای نگاهبان و نگاه دارنده¬ی اسرار و رازهای نهفته¬ی حق تعالی! سلام بر تو ای میراث برِ دانش انبیا و ای امینی که حکمت اوصیا نزد تو سپرده شده!
پی¬نوشت¬ها:
1. نجم الثاقب، باب 2، ص 125، لقب شماره ی 177؛ العبقری الحسان، ج 1، باب بیان اسامی و القاب، ص 31 و 40.
2. سوره¬ی بقره، آیه¬ی 31.
3. کافی، ج 1، 322، کتاب الحجـّة، باب أن الأئمـة (علیهم السّلام) ورثه العلم یرث بعضهم بعضاً العلم، ح 6.
4. کافی، کتاب الحجـة، باب فیه ذکر الصحیفـة و الجفر و الجامعـة و مصحف فاطمـة (علیها السّلام)، ح1.
5. سوره¬ی قصص، آیه¬ی 5: «ما ایشان را پیشوا گردانیدیم و ایشان را وارث قرار دادیم».
6. بحارالانوار، ج 24، ص 171، کتاب الامامـة، باب 49، انهم المستضعفون، ح 10.
7. کافی، ج 1، ص 193، کتاب الحجـة، باب أن الأئمه (علیه السّلام) ولاة امر الله و خزنـة علمه، ح 1.
8. مفاتیح الجنان.
9. مفاتیح الجنان، ص 875.
10. سوره¬ی انبیاء، آیه¬ی 105.
11. بحارالانوار، ج 14، ص 37، کتاب النبوة، باب 3، ما أوحی الی داود (علیه السّلام)، ح 12.
12. سوره¬ی قصص، آیه¬ی 5: «ما می خواستیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان زمین قرار دهیم».
13. بحارالانوار، ج 51، ص 54، تاریخ الامام الثانی عشر، باب 5، الآیات المأولـة بقیام القائم 7، ح 35.
منبع: کتاب ترسیم آفتاب
