الگوی قرآنی شیعیان در دوران غیبت ﴿فلمّا احسّ عیسی منهم الكفر قال من انصاری الی اللّه قال الحواریّون

الگوی قرآنی شیعیان در دوران غیبت ﴿فلمّا احسّ عیسی منهم الكفر قال من انصاری الی اللّه قال الحواریّون نحن انصار اللّه آمنّا باللّه و اشهد بانّا مسلمون﴾؛هنگامی‌كه عیسی(ع) در واپسین لحظه‌هایی كه با حواریون سپری می‌كرد،به آنان فرمود:پس از عروج من چه كسی مرا در دین خدا یاری می‌كند؟حواریان گفتند:ما یاری كنندگان خدا پس از تو خواهیم بود، به خدا ایمان داریم و شاهد باش كه ما﴿در مقابل آئین خدا و تو﴾ سر تسلیم فرود آوردیم.پرورگارا،به آنچه نازل كردی،ایمان آورده،از فرستاده‌ات پیروی كردیم،پس ما را از جمله گواهان قرار بده.(سورهٔ آل عمران،آیهٔ 52)
﴿یا ایّها الّذین امنوا كونوا انصار اللّه كما قال عیسی بن مریم للحواریّین من انصاری الی اللّه قال الحواریّون نحن انصار اللّه…﴾(سورهٔ صفّ،آیهٔ 14)
مرحوم استاد سید مرتضی عسكری (ره) در آغاز درس حدیث كه درجمع دانشجویان دانشكده «اصول الدین» بر پا می‌شد،به مناسبت‌های گوناگون یادآور می‌شدند كه هدف ایشان از تأسیس این دانشكده، پروراندن افرادی متعهّد بوده تا آنها عقاید درست شیعه را ترویج نمایند و در دوران غیبت كبری یاوران حضرت صاحب(عج) باشند.ایشان غالباً در ابتدای بحث به این دو آیه تمسّك می‌جستند.
مرحوم استاد علامه می‌فرمود:امام هر عصر،به یاوران خود چنین خطاب می‌كند:آیا كسی هست كه مرا در راه دین خدا یاری كند؟امیر مؤمنان علی،امام حسن و امام حسین(ع) نیزاین ندا را سر دادند و شهدای كربلا در پاسخ به ندای «هل من ناصرِ ینصرنی» به شهادت رسیدند.همه امامان اهل بیت(ع) در زمان خودشان یاران خاصی داشتند كه كار فرهنگی می‌كردند تا اسلام حقیقی و آیین پیامبر خاتم(ص) را به مردم زمانشان بشناسانند.اكنون،حضرت صاحب الزمان (عج)نیز این ندا را سر می‌دهندكه:«من انصاری الی الله؟» این وظیفه ماست كه با آماده سازی مردم از بعد فكری و فرهنگی زمینهٔ ظهور را فراهم كنیم و هنگامی‌كه از وظایف منتظران و شیعیان در دوران غیبت سخن می‌گویند،با تمسّك به آیات قرآن الگوی منتظرن واقعی را بشناسیم.
به راستی حواریان چه كسانی بودند و چه كردند كه قرآن كریم آنها را الگوی اهل ایمان معرفی نموده است؟ كلمهٔ «حواری» از «حور» به معنی سفیدی است (طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج 4، ص 88).به نظر صاحب مجمع البیان حواریان كسانی هستند كه از امور روزمره و دغل كاری به دور می‌باشند و تمام افكار و اعمال خود را به دل‌های مردم در جهت كسب رضای خدا معطوف كرده‌اند (طبرسی، فضل بن حسن،تفسیر مجمع البیان، ج 4،ص 88).
صاحب قاموس قرآن نیز در توضیح این واژه می‌نویسد:یاران مخصوص را «حواری»گویند كه گویا قلوبشان در یاری كردن،پاك و مانند جامه سفید است.
این كلمه در قرآن كریم برای یاران خاص حضرت عیسی(ع) به كار رفته است.ولی در روایات به یاران مخصوص حضرت رسول (ص) و ائمه اطهار(ع) نیز اطلاق شده است (قرشی،سید علی اكبر،قاموس قرآن، ج 2، ماده حور،ص 195).از این رو «حواری» به معنای كسی است كه از میان همهٔ مردم به یك شخص اختصاص داشته باشد.حواری فلان شخص،كسی است كه كه مانند اسب پیشانی سفید دارای نشان است و مردم او را به عنوان دوست ویاور وی می‌شناسند.
گفتاری كه قرآن از این گروه نقل می‌نماید، متضمن نوعی ایمان و اسلام است كه موجب می‌شد،بدون چون و چرا و قید وشرط در مقابل خداوند تسلیم شوند و به تمام احكام و دستوراتی كه عیسی (ع) تعلیم داده ایمان آوردند،از رسول خدا مسیح (ع) در تمام آن موارد پیروی كرده‌اند(مكارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج 3، ص 562).
حواریان،تعداد محدودی از ایمان آورندگان به مسیح بودند و بیش از دوازده تن نبودند،آنها پس از عروج عیسی (ع)،هرگونه سختی را تحمل كردند تا آیین توحیدی اسلام را بر اساس تعالیم مسیح(ع) ترویج دهند،این عده كه «همچون صیادی نفوس و جان‌های مردم را از حیرت و سرگردانی به سوی حق راهنمایی می‌كردند».(راغب اصفهانی،حسین بن فضل، فردات،ص 263 )بنا به فرمایش حضرت رضا (ع):هم خود رااز آلودگی به گناه پاك كرده بودند،هم برای پاك كردن دیگران كوشش می‌كردند(مكارم شیرازی،تفسیرنمونه،ج 2،ص 563)
اكنون وظیفه مبلّغان دین و فرد فرد ما این است كه با فراگیری علم و دانش و اثر پذیری ازآموزه‌های دین و عمل كردن به دستورات صحیحش ـ كه بر اساس كتاب و سنت بر جای مانده ـ ابتدا خود و خویشانمان را اصلاح نموده،سپس جامعه را از عقاید آلوده كه در اثر تهاجم فرهنگی و یا خرافات و…به وجود آمده است،پاك كنیم تا جامعه‌ای سالم و موحّد را برای پذیرش آخرین منجی و ذخیرهٔ الهی آماده نماییم.