نکاتی جالب در مورد آدامس
<مصرف زياد قند و شكر و شيريني ها موجب ايجاد پوسيدگي در دندان ها مي شود.> اين جمله را دندانپزشكان و پزشكان آنقدر گفته اند كه هر بچه اول دبستاني هم آن را مي داند. اما سوِال اينجاست: چرا قند و شكر موجب ايجاد پوسيدگي در دندان ها مي شوند؟ براي يافتن پاسخ اين سوِال ابتدا بايد بدانيد در دهان چه چيزهايي وجود دارند كه به نوعي در روند ايجاد پوسيدگي دخالت مي كنند.
)1 بزاق: بزاق به حفظ سلامت دندان ها كمك مي كند. خرده هاي غذا را از روي دندان ها مي شويد، ميزان اسيد را در دهان كاهش مي دهد و بعضي از ويروس ها و باكتري ها را از بين مي برد.
)2 پليكل: لايه نرم و نازك ميكروسكوپي است كه از پروتئين هاي بزاق تشكيل شده و بر روي دندان ها قرار مي گيرد.
)3 پلاك: پلاك لايه اي نرم و چسبناك است كه بروي دندان ها مي چسبد. پلاك وقتي تشكيل مي شود كه باكتري ها به پليكل بچسبند و شروع به تكثير كنند. پلاك 6 ساعت بعد از مسواك زدن شروع به ايجاد شدن مي كند و در صورتي كه مسواك نزنيم با گذشت زمان اين لايه ضخيم تر شده و خطرساز خواهد شد.
)4 جرم: اگر پلاك مدت طولاني از روي دندان ها برداشته نشود، كلسيم و فسفر بزاق بر روي آن رسوب كرده و ظرف 12 تا 20 روز كاملاً سخت مي شود به اين لايه سخت پر از باكتري، جرم گفته مي شود.
)5 باكتري ها: انواع مختلف باكتري ها در محيط دهان وجود دارند كه موِثرترين آنها در ايجاد پوسيدگي دنداني <استرپتوكوك موتانس> است.
به محض آنكه شما غذايي در دهان خود بگذاريد، فرآيند پوسيدگي آغاز مي شود، براي ايجاد پوسيدگي در دندان سه عامل لازم است: ماده غذايي، باكتري و زمان. اگر ماده غذايي مناسبي در يك دهان پر از باكتري قرار گيرد و باكتري زمان مناسبي براي استفاده از اين ماده غذايي را داشته باشد (مثلاً به مدت طولاني مسواك زده نشود) فرايند پوسيدگي شكل مي گيرد. باكتري هاي دهان هنگام استفاده از اين ماده غذايي، اسيدي توليد مي كنند كه قادر است ميناي دندان را حل كرده و پوسيدگي ايجاد كند. قندها به خصوص سوكروز به خوبي با باكتري ها واكنش انجام داده و توليد اسيد مي كنند. اين فرايند فقط توسط شكلات ها و بستني ها ايجاد نمي شود. بلكه تمام موادغذايي كه قندهاي قابل تبديل به سوكروز، گلوكز و فروكتوز داشته باشند باعث ايجاد پوسيدگي مي شوند. تمام غذاهايي مثل شيريني ها، شكلات ها، نوشابه هاي گازدار، چيپس هاي سيب زميني، كراكرها و برشتوك هاي صبحانه (غلات پرك شده شيرين) مي توانند پوسيدگي ايجاد كنند. شكر موجود در اين مواد توسط باكتري ها تخمير مي شود و اسيد توليد شده از اين تخمير، پوسيدگي دنداني ايجاد مي كند. هر بار كه ماده اي پوسيدگي زا خورده مي شود دندان ها تا مدت 30 دقيقه در معرض اسيد قرار مي گيرند. در ميان مواد پوسيدگي زا، آدامس هاي داراي قند، به علت تماس طولاني مدت با دندان، نقش مهمي در ايجاد پوسيدگي دندان ها به خصوص در كودكان ايفا مي كنند.
اغلب آدامس هاي موجود در بازار توسط سوكروز شيرين شده اند و اين ماده با جويدن آدامس، به مدت طولاني در تماس بسيار نزديك با دندان قرار مي گيرد و موجب پوسيدگي دندان ها مي شود.
از آنجا كه اغلب مشتري هاي آدامس، كودكان هستند، جويدن اين آدامس ها يك مشكل و خطر جدي براي سلامت دندان هاي آنها محسوب مي شود.
البته يك گونه از آدامس ها به نام آدامس بدون قند وجود دارد كه اين آدامس ها خطرات بسيار كمتري براي دندان ها دارند. جايي در همين اطراف به دنبال مطلب<آدامس هاي مهربان> بگرديد و آنرا بخوانيد!
نكته هاي آدامسي
اگر مي خواهيد آدامس بادكنكي تان خوب باد كند، ابتدا آن را خوب بجويد تا شيريني اش تمام شود و شكرش از بين برود و سپس آن را باد كنيد، زيرا شكر مانع كش آمدن آدامس بادكنكي مي شود. البته سعي كنيد بيشتر از سالي يك بار از اين آدامس هاي قنددار استفاده نكنيد تا دندان هايتان خراب نشود!
بزرگترين بادكنكي كه توسط آدامس بادكنكي درست شده است در سال 1994 بوده و قطري به اندازه 50 سانتي متر داشته است.
بهترين راه براي جداكردن آدامس هاي چسبيده به لباس يا فرش، فريزكردن آن است. با يك تكه يخ آدامس چسبيده را فريز كنيد و سپس با استفاده از سمت پخ چاقو و به كمك جاروبرقي، آن را از سطح جدا كنيد.
آدامس مي تواند يكي از اشكال دارويي باشد. آدامس هاي نيكوتين دار (ترك سيگار) يكي از اين آدامس ها هستند كه براي منظور دارويي استفاده مي شوند و نبايد بدون مشورت با پزشك مصرف شوند.