آیا مهدى علیه السلام، همان عیسى بن مریم است؟
پرسش : آیا مهدى علیه السلام، همان عیسى بن مریم است؟
پاسخ : از جمله ادلّه منکرین مهدویت واعتقاد به ظهور حضرت مهدى (ع) در آخرالزمان حدیث ابنماجه است که به سندش از رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) نقل کرده که فرمود: «ولا مهدىّ إلّا عیسى بن مریم»؛ ومهدى جز عیسى بن مریم نیست.( سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1340، ح 4039)
پاسخ:
1 - بسیارى از صحابه که احادیث مهدویت را از رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) نقل کردهاند مهدىّ را از ذرّیه رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) مىدانند.
2 - این حدیث مورد اعراض علماى حدیث ومتکلّمین بوده وهیچ کسى به آن استناد نکرده است.
3 - خود ابن ماجه در سنن خود حدیث «المهدىّ حقّ وهو من ولد فاطمة» را نیز نقل کرده است.( همان، ص 1368، ح 4086)
4 - ابن قیّم جوزیه این حدیث را در «المنارالمنیف» نقل کرده وبه طور مبسوط آن را تضعیف نموده است.(المنار المنیف، ص 130، ح 325)
حاکم نیشابورى نیز که این حدیث را نقل کرده از روى تعجب بوده نه آنکه به جهت مطابقتش با شروط شیخین آن را نقل کرده باشد.( مستدرک حاکم، ج 4، ص 441)
ذهبى مىگوید: «...حدیث (ولا مهدى الاّ عیسى بن مریم) خبرى است منکر که ابن ماجه آن را نقل کرده است».( تهذیب التهذیب، ج 9، ص 125، رقم 202، ترجمه محمّد بن خالد جندى)
قرطبى مىگوید: «حدیث -ولا مهدى الاّ عیسى بن مریم- معارض با احادیث این باب است. آن گاه مىگوید: احادیثى که نصّ بر خروج مهدى از عترت پیامبر واز اولاد فاطمه: است ثابت بوده واصحّ از این حدیث است، پس حکم، مطابق احادیث خروج مهدى از اولاد فاطمه است نه احادیث دیگر».( التذکرة، قرطبى، ج 2، ص 701)
5 - این حدیث را طبرانى نیز با سند خود از ابىامامه نقل کرده ولى در متن آن جمله (ولا مهدى الاّ عیسى بن مریم) نیامده است.( المعجم الکبیر، ج 8، ص 214، ح 7757)
6 - روایات خروج مهدى از اولاد فاطمه: متواتر است، وهمان گونه که در جاى خود اشاره شد عده زیادى به تواتر آن تصریح کردهاند، ولى حدیث (ولامهدى الاّ عیسى بن مریم) بر فرض صحّت سند، خبر واحد است، وهنگام تعارض، خبر متواتر مقدم است. ونیز مشهور بین مسلمین در طول تاریخ اسلام، ظهور شخصى از اهل بیت رسول خدا (ص) واز اولاد فاطمه: است، این شهرت مىتواند مرجّح احادیث مهدویت اسلامى باشد.
ابوالفیض غمارى نیز درصدد پاسخ به حدیث فوق برآمده وبا هشت اشکال به آن پاسخ گفته است.( ابراز الوهم المکنون، ص 538)