جنبش شيعيان يمن و قيام يماني در آخرالزمان مدتي است که جريانات اخير يمن و کشتار شيعيان در اين کشور و نيز ارتباط اين تحرکات با قيام يماني که از علائم ظهور امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف شمرده شده، ذهن شيعيان و ارادتمندان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف را به خود جلب نموده است. مقاله زير که برگزيده‌اي از سخنان استاد عصام العماد مي‌باشد، پاسخي به اين دغدغه است.
لازم به ذکر است که آقاي دكتر عصام العماد که مدتها وهابي بوده و با درک عميق انحرافات آنان، شيعه گرديده است و فضل و كمال ايشان براي محافل علمي و ديني شيعه و اهل سنت روشن است، به جهت شيعه شدن و حمايت جوانمردانه از شيعيان مظلوم يمن، مورد هجوم شديد و تخريب شخصيت، از طرف وهابيت و حكومت يمن قرار گرفته است.
شيعيان يمن و رهبري جنبش آنها
شيعيان در يمن به سه مذهب جعفري، زيدي و اسماعيلي تقسيم مي‌شوند. هم اکنون تقارب مذهبي خوبي ميان شيعيان جعفري و شيعيان زيدي برقرار است. يكي از علل به وجود آمدن اين همبستگي مذهبي، وجود شخصيت علامه حسين حوثي بوده است. قبل از شروع به فعاليت شهيد علامه حوثي، كتاب‌هايي از طرف شيعيان زيدي عليه شيعيان جعفري و نيز به عكس، كتاب‌هايي از طرف شيعيان جعفري عليه شيعيان زيدي منتشر مي‌شد، ولي علامه حوثي با درايت خود توانست اين تفرقه مذهبي را پايان بدهد.
در حقيقت حكومت يمن تلاش مي‌كرد ميان شيعيان جعفري و زيدي فتنه انگيزي كند، ولي علامه حوثي اين فتنه را خنثي كرد. پروژه وحدت آفرين علامه حوثي ميان شيعيان زيدي و جعفري در يمن، يكي از دلايل اصلي عصبانيت حكومت يمن از علامه حسين حوثي بود.
او توانست گروهي اعتقادي و نظامي را به نام گروه «جوانان مؤمن» به وجود آورد. اعضاي اين گروه، داراي ويژگي‌هاي اخلاقي منحصر به فردي هستند. اين خصوصيات فقط رفتارهايي سطحي و ظاهري در اين گروه نيست، بلكه تربيت علامه حسين حوثي باعث ريشه دارشدن بزرگواري‌هاي اخلاقي در عمق جان اين مجاهدان شده است.
ايشان شيوه تربيتي ويژه‌اي داشت، جوانان طرفدار خود را زير نظر داشت و از نظر تربيتي به آنها توجه مي‌كرد. او تلاش مي‌نمود که طرفدارانش وقت بيهوده نداشته باشند و اوقات فراغت آنها را با برنامه‌هاي سازنده تربيتي پر مي‌كرد. علامه حوثي در تبليغ ديني و سازماندهي تشكيلات جوانان مومن، از بهترين و جذاب‌ترين شيوه‌هاي تربيتي استفاده مي‌كرد، در نتيجه محبوبيت و عشق جوانان به ايشان در تاريخ يمن كم نظير است.
تلاش‌هاي رژيم يمن و عربستان، براي تخريب چهره شهيد حوثي در ميان پيروانش، تاكنون ناکام بوده و آنها توفيقي نداشته‌اند. آنان بهترين سخنرانان و نويسندگان كشورهاي عربي را براي تأثيرگذاري بر اعضاي گروه جوانان مؤمن استخدام مي‌كردند و آنها شست‌‌و‌شوي فكري مي‌دادند، ولي هر چه تلاش آنها بيشتر مي‌شد، عشق جوانان مؤمن به شهيد حوثي افزايش مي‌يافت. از طرف ديگر تلويزيون رسمي يمن برنامه‌هاي دائمي عليه اين جريان داشته و دارد، ولي تاکنون نتوانسته محبوبيت اين جريان را در ميان مردم يمن كم كند.
علامه حوثي توانست تمامي جنبه‌هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ديني در تربيت هواداران خود مَد نظر داشته باشد. او تعاليم قرآن را محور حركت تربيتي همه جانبه خود قرار داده بود. همچنين بر اساس مباني مكتب اهل بيت عليهم السلام جوانان را تربيت مي‌کرد.
او بر بيداري و بصيرت سياسي تأكيد بسيار داشت. تلاش آقاي حوثي اين بود كه جوانان مؤمن گرايش و موضع‌گيري متحد در مسائل مختلف داشته باشند و در يك مسير مشخص حركت كنند.
تأثير شهادت علامه حوثي در يمن
شهادت علامه حسين حوثي در جامعه يمن تأثير بسيار عميقي داشت. شايد اگر شهيد حوثي تا امروز زنده بود، به اندازه شهادتش نمي‌توانست در جامعه يمن تأثيرگذار باشد.
سخنراني‌هاي وي كه به شكل جزوه‌هاي متعدد منتشر شده بود، بعد از شهادت او در ميان مردم يمن دست به دست مي‌شد.
برخي شخصيت‌هاي بزرگ يمن از رييس جمهور يمن درخواست كردند که جسد شهيد حسين الحوثي را به مردم صعده تحويل دهد. رييس جمهور در پاسخ گفته بود: آيا قصد داريد براي همه مردم يمن حرم مقدسي بسازيد؟ بعد از گذشت سال‌ها از شهادت علامه حوثي، هنوز جسد ايشان، به خانواده‌اش تحويل داده نشده است.
آينده شيعيان يمن
شش جنگ ايجاد شده در يمن، نه تنها جوانان مؤمن و مبارز را از مقاومت خسته نكرده است، بلكه علاقمندي و عمق انديشه‌هاي اين متفكر جهان اسلام را در بين جوانن بيشتر کرده است.
در حقيقت در يمن بيداري وسيع و بزرگي شكل گرفته است. اگر اين بيداري اسلامي به وجود نمي‌آمد، حكومت عربستان به شيعيان يمن حمله نمي‌كرد. به بركت جنبش اسلامي پديد آمده توسط علامه حوثي، مردم گروه گروه به مذهب تشيع وارد مي‌شوند، چنان كه بسياري از مردم يمن كه با شيعه آشنا نبودند، با استفاده از آثار علامه حوثي، شيعه را شناختند، چون وي حقايق و ويژگي‌هاي تشيع را به زباني تأثيرگذار و جذّاب مطرح كرده است.
نتايج جنگ عليه شيعيان يمن
جنگ عربستان و حكومت يمن عليه شيعيان، تاكنون به دلايل زير به نفع تشيع بوده است:
الف) بسياري از شيعيان فقط انتساب ظاهري به تشيع داشتند و شيعه شناسنامه‌اي بودند، حتي برخي از آنها، اعتقاداتي مخالف تشيع پيدا كرده بودند، ولي اين جنگ باعث بازيابي هويّت شيعه در يمن شد.
ب) اين جنگ، شيعيان را وارد معادله سياسي يمن كرد، تا جايي كه حكومت يمن از شيعيان درخواست مي‌كند حزبي سياسي تشكيل دهند، در حالي كه قبل از جنگ، حكومت يمن، وجود شيعيان را به رسميّت نمي‌شناخت.
ج) اين جنگ به شيعيان جرأت داد تا محبّت خود را به اهل‌بيت عليهم السلام رسماً اعلام كنند، در حالي كه پيش از اين جنگ، شيعيان مي‌ترسيدند خود را به مذهب اهل بيت منتسب كنند.
د) پيروزي‌هاي بزرگي كه شيعيان در جنگ عليه حكومت يمن و عربستان به دست آوردند، به شيعيان يمن قداست بخشيده است. بسياري از پيروان مذاهب اسلامي ديگر، درباره علل مقاومت تعداد اندكي از شيعيان در مقابل ارتش مسلح يمن و عربستان تحقيق مي‌كنند. اين جنگ در قلب دشمنان مكتب اهل بيت در يمن، ترس و رعب افكنده است، چنان كه قلوب پيروان اهل بيت در يمن را شاد كرده است.
نگاه شيعيان عربستان به جنبش حوثي در يمن
شيعيان در همه جاي دنيا، اهل بيت را دوست دارند؛ به همين جهت شيعيان جهان به شكل عمومي و شيعيان عربستان به شكل خاص طرفدار حوثي‌ها هستند، به ويژه كه دو مسأله وجود دارد كه باعث نزديك‌تر شدن شيعيان عربستان به حوثي‌ها مي‌شود: اول همسايگي حوثي‌ها با عربستان و دوم تشابه در مظلوميّت است. حكومت عربستان پيش از ستمگري عليه حوثي‌ها، شيعيان عربستان را مورد ظلم قرار داده است. مسلماً فقط مظلوم است كه مي‌تواند حال مظلوم را درك كند.
خواسته اصلي شيعيان يمن
شيعيان در يمن از هستي و هويت و حق حيات خود دفاع مي‌كنند. حكومت يمن قصد دارد شيعيان را از بين ببرد، از اين رو كتاب‌هايشان را مي‌سوزاند، مساجدشان را ويران مي‌كند، شخصيت هايشان را تخريب مي كند، به شخصيت امام علي عليه السلام و امام حسين عليه السلام توهين مي‌كند... كتاب نهج البلاغه و صحيفه سجاديه را ممنوع كرده است، مراسم عيد غدير و مراسم عاشورا را ممنوع نموده است.
حكومت يمن همانند حكومت بعثي صدام در عراق با شيعيان رفتار مي‌كند. صدام معتقد بود كه نيازي به شيعيان در عراق ندارد، امروز هم علي عبدالله صالح معتقد است که شيعيان در يمن جايي ندارند. حكومت يمن و عربستان هر دو براي محو تشيع در يمن دست به دست هم داده‌اند. حوثي‌ها از زندگي خود، ناموس و فرزندان و اموالشان دفاع مي‌كنند. آنها مي‌خواهند حق حيات داشته باشند و معتقدند اگر مقاومت نكنند همگي از بين خواهند رفت.
نقش انقلاب اسلامي در جنبش شيعيان يمن
بدون شك انقلاب اسلامي ايران، باعث به وجود آمدن بيداري اسلامي در جهان اسلام شده است، هم در ميان شيعيان و هم در ميان اهل سنّت. طبيعي است كه شيعيان يمن هم تحت تأثير انقلاب اسلامي قرار بگيرند. ولي اين تأثيرپذيري فكري از انقلاب اسلامي تنها منحصر به شيعيان يمن نيست، بلكه بسياري از عالمان اهل سنّت نيز از انقلاب اسلامي تأثير گرفته‌اند. بسياري از رهبران فكري اهل سنّت در جهان اسلام، مانند شيخ محمد غزالي، ابوالاعلي مودودي، راشد غنوشي، حسن ترابي را ديده‌ايم كه از انقلاب اسلامي متأثر شده و از آن دفاع كرده‌اند.
متأسفانه حكومت يمن و عربستان ميان تأثيرپذيري فكري از انقلاب و مسأله دريافت كمك‌هاي نظامي از ايران خلط كرده‌اند. جهان انديشه از دنياي ارتباطات نظامي فاصله دارد. عجيب اين است كه حكومت عربستان با بمب‌هاي فسفري كه استفاده از آن در قوانين بين‌المللي جنگي ممنوع است، شيعيان يمن را بمباران مي‌كند، و به صورت علني وارد يمن شده است، ولي با اين حال ايران را به دخالت در مسائل يمن متهم مي‌كند.
علت اصلي جنگ با شيعيان يمن
رييس جمهور مصر، حُسني مبارك قبل از جنگ يمن، درباره هلال شيعه و خطر رشد شيعيان براي خاورميانه سخن گفته است. بسياري از رهبران سياسي از بيداري شيعيان در كشورهاي عربي و غيرعربي داد سخن داده‌اند. دكتر يوسف قرضاوي از حركت تبشيري شيعه و جنبش تحوّل به مذهب شيعه در جهان سخن گفته است. با توجه به همسايه بودن يمن با عربستان كه مركز اصلي وهابيّت به شمار مي‌آيد، اين جنگ به عنوان جنگي پيشگيرانه براي محاصره تشيع در يمن آغاز شد. به تعبير آنها و تصريح رهبران ارتش يمن و عربستان، تشيع ابتدا يمن و سپس عربستان را مي‌بلعد! پس، قبل از اين اتفاق بايد آنها را قتل عام كرد!
اين جنگ، عليه مذهب و طايفه شيعه به راه افتاده است و هرچند ريشه‌هاي سياسي دارد، ولي علل سياسي آن درجه دوم است. البته نبايد فراموش كنيم که عربستان در جنگ خود عليه شيعيان يمن، شيعيان را به ايران ربط مي‌دهد. هدف عربستان اين است كه ذهن مردم را از خطر آمريكا و اسرائيل منحرف كرده و دشمني خيالي براي آنان بسازد. عربستان خطر ايران را جايگزين خطر آمريكا و اسرائيل كرده است و مي‌خواهد جنگ را از مبارزه با آمريكا در خاورميانه به جنگ ميان شيعيان و اهل سنّت بكشاند.
ارتباط قيام شيعيان يمن با قيام يماني در آستانه ظهور
همان طور كه مطلع هستيد روايات بسيار موثقي درباره قيام يك رهبر شيعه يمني در آخر الزمان وجود دارد كه با جنبش ايرانيان نيز هماهنگ خواهد بود. از سوي ديگر مي‌دانيم كه حوثي‌ها تنها گروه شيعه اثناعشري در يمن هستند كه به انقلاب ايران نيز اعتقاد دارند. با توجه به دو موضوع فوق، حال سؤال اين است که آيا اين امكان وجود دارد كه يماني موعود از ميان همين حوثي‌ها باشد؟ يا شيعيان ديگري از درون حوادث جاري سر برخواهند آورد كه يماني موعود، رهبر آنان خواهد بود؟
براي پاسخ به اين سؤال، بايد گفت: در حقيقت مسأله تشخيص مصداق در مورد يماني كه زمينه ساز ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف است و در روايات به او وعده داده شده و اين كه آيا يماني در ميان حوثيان هست يا نه، جزو امور غيبي است. ما نمي‌توانيم به شكل قطعي اين مسأله را اثبات يا رد كنيم. البته مي‌توانيم به قانون مهمي اشاره نماييم كه بايد هميشه در نظر داشته باشيم. اين كه ما پيرو اهل بيت عليهم السلام هستيم و به همين جهت بايد جنبش‌هاي پديد آمده در ايران، عربستان، عراق و يمن را به شكل ويژه مورد توجه قرار دهيم، چون حركت حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و ياوران اصلي ايشان در ايران، يمن، عراق و عربستان هستند. همين مسأله باعث مي‌شود تا به جنبش حوثي توجه کنيم.
جنبش حوثي در منطقه‌اي استراتژيك قرار دارد كه در دوران ظهور، محور برخي تحولات خواهد بود. بنابراين نمي‌توانيم به اين جنبش به چشم حركات ديگر شيعيان مثلاً در ليبي يا فرانسه بنگريم. شكي نيست كه جنبش حوثي، جنبشي پربركت و ياري شده از جانب خداست، ولي اين دليل، كافي نيست كه ادعا كنيم يماني در اين مجموعه قرار دارد.
نقش جمهوري اسلامي در ارتباط با شيعيان يمن
فشارهاي شديدي عليه جمهوري اسلامي ايران در سطح بين الملل وجود دارد. البته رسانه‌هاي بين‌المللي ايران به شكل رسمي و علني مظلوميت شيعيان يمن را مطرح مي‌كند. به همين دليل هم عربستان و مصر پخش برنامه‌هاي شبكه العالم را از ماهواره‌هاي عرب ست و نيل ست قطع كرده‌اند، چون شبكه العالم ـ که متعلق به ايران است‌ـ زبان مظلوميت شيعيان يمن است. جالب اين كه اين تصميم تقريباً سه روز قبل از هجوم عربستان عليه شيعيان يمن اجرايي شد.[۱]
معرفي منابع معتبر براي شناسايي شيعيان يمن
مجموعه‌هاي از شيعيان در يمن فعال هستند كه بيانيه‌هاي زيادي در دفاع از شيعيان جعفري و شيعيان زيدي صادر كرده‌اند، مانند: الرابطه الجعفريه و جمعية علماء الجعفريه. برخي سايت‌ها نيز مظلوميت شيعيان يمن را منتشر مي‌كنند، مانند سايت المنبر نت، تالار گفت‌وگوي مجالس آل محمد صلي الله عليه و آله، سايت حضرموت و سايت صعده آنلاين.
