در قرآن كریم در آیاتی به تلاوت قرآن و تدبر در آن توصیه شدهایم. در قرآن مجید دستورات اخلاقی و احكام بسیار ذكر شده كه برای رسیدن به سعادت واقعی راهگشاست. از طرف خداوند ثواب بسیاری برای قرائت قرآن در نظر گرفته شده است اما كدام قرائت؟ آیا هر قرائتی ارزش دارد و پسندیده است. در آیهای خداوند میفرماید: یا ایهاالمزمل. قم الیل الا قلیلا ... اوزد علیه و رتل القرآن ترتیلا؛ ای جامه به خویش فرو پیچیده، شب را به پا خیز مگر اندكی ... و قرآن را شمرده شمرده بخوان. در این آیه نوعی از تلاوت بیان شده است. در روایات زیر نیز بیان شده كه كدامین قرائت ارزش دارد:
امام محمدباقر(علیهالسلام) فرمود:
قاریان قرآن سه دستهاند:
1- كسی كه قرآن میخواند و آن را سرمایه قرار میدهد و با آن از پادشاهان پول میگیرد و به مردم فخر میفروشد.
2- فردی كه قرآن میخواند و حروف آن را حفظ میكند ولی حدود احكام آن را ضایع میكند.
3- فردی كه قرآن میخواند و دوای قرآن را بر بیماری دلش میگذارد و شب را با آن بیدار میماند و روز را (به خاطر روزهداری) تشنه میماند و در مساجد با آن مشغول است و به وسیله آن از خواب بیدار میشود. خداوند عزیز و جبار به خاطر آنان از آسمان باران نازل میكند. به خدا سوگند این قاریان قرآن از یاقوت سرخ كمترند.(1)
روایتی دیگر توسط هشام بن سالم از امام صادق(علیهالسلام) نقل میكند كه فرمود: قاریان قرآن سه دستهاند:
1- كسی كه قرآن میخواند تا از پادشاهان پول بگیرد و به مردم فخرفروشی كند، چنین كسی از اهل آتش است.
2- كسی كه قرآن میخواند و حروف آن را حفظ میكند ولی حدودش را ضایع میكند، او نیز اهل آتش است.
3- كسی كه قرآت میخواند و آن را در ذهن خود جای داده و به آیات محكم آن عمل میكند و به آیات متشابه آن ایمان دارد و واجباتش را به جای میآورد و حلالش را حلال و حرامش را حرام میداند چنین فردی از كسانی است كه خداوند او را از فتنههای گمراه كننده نجات میدهد و او اهل بهشت است و میتواند درباره هر كسی كه بخواهد شفاعت كند.(2)
دو حدیث گرانبهای فوق، از دو امام معصوم(علیهماالسلام) در مورد چگونگی قرائت قرآن به ما رسیده است؛ حال باید بررسی كنیم كه جزء كدام یك از این دستهها هستیم و ببینیم كه قرآن را برای چه تلاوت میكنیم؟ اگر جزء گروه اول و دوم هستیم كه بدا به حال ما. باید هر چه زودتر توبه كنیم و راه درست را انتخاب كنیم ولی اگر در دسته سوم قرار میگیریم، فراموش نكنیم كه توفیقی از جانب خداوند است و خشنود باشیم كه به درستی قاری قرآن كریم هستیم و خداوند را شاكر باشیم. و از همه بیشتر مراقب باشیم كه خدایی نكرده، شیطان از این راه به نفسمان وارد نشود و فریبمان ندهد و ما را دچار عجب و غرور نكند.