مجمع‌الجزایر هاوائی (هاوایی هم نوشته شده) در اقیانوس آرامایالت پنجاهم کشور آمریکا است. پایتخت و شهر مهم آن هونولولو است. طول نواری که مجمع‌الجزایر هاوائی را تشکیل می‌دهد ۳،۳۰۰ کیلومتر است. هشت جزیره اصلی هاوائی اوآهو Oahu، مائوئی Maui، کائوآئی Kauai، لانائی Lanai، مولوکای Molokai، نیهاو و Niihau و کاهولاوی Kahoolawe هستند. بزرگ‌ترین این جزیره‌ها جزیره هاوائی با وسعت ۸،۱۵۰ کیلومتر مربع و کوچک‌ترین آنها جزیره غیرمسکونی کاهولاوی با ۱۲۵ کیلومتر مربع وسعت است.
جغرافیای هاوائی
اقیانوس در پیرامون جزایر هاوائی ۴،۰۰۰ تا ۵،۰۰۰ عمق دارد. معروفترین کوه هاوائی دایمند هد (Diamond Head) در نزدیکی (هونولولو) است. برخی از آتشفشان‌های هاوائی هنوز فعالند از جمله مانوئا لوآ Manua Loa و کیلوئه‌آ Kiluea. در شمال شرقی مولوکاوی پرتگاهی به بلندای ۱،۱۵۰ متر از سطح دریا قرار دارد که از بلندترین پرتگاه‌های جهان است.
آب و هوای هاوائی معتدل و نمناک است. بالاترین دمای هونولولو ۳۱ درجه سانتیگراد و پایین‌ترین دمای آن ۱۳ درجه سانتیگراد است. میزان بارندگی در یک روز در هونولولو گاه رکوردهای جهانی را می‌شکند. کوه وایالئاله Waialeale در جزیره کاوائی، با ۱۲۳۸ سانتیمتر بارندگی در سال از نمناکترین مناطق جهان است.
شمار گیاهان بومی هاوائی به چندین هزار می‌رسد و ۶۶ گونه پرنده بی‌همتا در هاوائی شناسائی شده‌اند. پیش از راه یافتن انسان‌ها به هاوائی هیچ پستانداری در این جزایر حضور نداشت.
جمعیت جزایر
گمان بر اینست که مردمی که هزار سال پیش به هاوائی رفتند، از مارکیساز Marquesas که در ۴ هزار کیلومتری جنوب غربی آنجاست کوچ کرده‌اند. البته موج بزرگ مهاجرت به هاوائی حدود ۵۰۰ و یا ۶۰۰ سال پیش از سوی پلی‌نزی‌ها انجام گرفت. در اواخر سده هیجدهم بود که اروپاییان هاوائی را کشف کردند. جمعیت هاوائی در آن زمان در حدود ۳۰۰ هزار نفر بود. نخستین اروپائی که وارد هاوائی شد کاپیتان جیمز کوک در سال ۱۷۷۸ بود و آن را جزایر ساندویچ نامید. از سال ۱۸۵۲ تا ۱۹۳۰، صاحبان کشتزارها ۴۰۰،۰۰ کارگر کشاورزی را که بیشتر آسیائی بودند به هاوائی آوردند. در سال ۱۹۰۰، بومیان کمتر از ۱۵ درصد کل جمعیت و بقیه را آسیایی‌ها تشکیل می‌داند. هم اکنون نزدیک به ۴۰ درصد از جمعیت این ایالت را سفید پوستان یا دورگه‌های سفید تشکیل می‌دهند.
در سال ۱۹۸۸، جمعیت این ایالت به یک میلیون و صد هزار نفر رسید. در نتیجه مهاجرت، درصد رشد جمعیت سالانه هاوائی از متوسط رشد جمعیت در ایالات متحده بسیار بالاتر است.
نخستین کشتزارهای شکر در سال ۱۸۳۷ در هاوائی بوجود آمد، با اینکه فقط در میانههای سده بود که این جزایر به تولید کنندگان اصلی شکر تبدیل شدند. از آن زمان تا آخر قرن نوزدهم، هاوائی به مقام یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان شکر نائل شد. هاوائی همچنان بخش عمده‌ای از فراورده شکر جهان را تأمین می‌کند و سالانه در حدود ۶۵۰،۰۰۰ تن آناناس تولید می‌کند که آن را بزرگ‌ترین تولید کننده این محصول ساخته‌است. بیش از ۸۰ درصد اقتصاد ایالتی در اواهو متمرکز شده‌است. لانای و مولوکائی هر دو برای اشتغال و درآمد به حد زیادی به تولید آناناس متکی هستند. همانگونه که شکر و آناناس در ماوی و کاوائی پایه‌های اصلی اقتصادی هستند، حیوانات اهلی و شکر در جزیره بزرگ این نقش را ایفا می‌کنند.
