كاروانسرای رباط شرف در ۴۵ كيلومتری شهر سرخس واقع است.
در کهن‌ترين متون جغرافيای اسلامی از رباط به عنوان آبگينه ياد كرده‌اند.
طبق مدارك و متون تاريخی بانی بنای فعلی شرف الدين ابوطاهربن سعدالدين عل القمی است كه مدتی حكومت مرو را و سرانجام صدارت سلطان سنجررابرعهده داشت.
بنای رباط به سال ۵۴۹ قمری در زمان سلطان سنجرسلجوقی با مصالح آجر و گچ ساخته شده است و يكی از شاهكارهای هنر ايرانی به شمار می‌رود.
اين بنا در حاشيه جاده قديم نيشابور - سرخس (جاده ابریشم) و 6 كيلومتری جاده سرخس - مشهد قرار دارد.
بعد از تپه‌های كم ارتفاع روستای شورلق، اين بنا در ميان بيابان ساكت و آرام خودنمايی می‌كند.
شكل اين رباط از دور به یک قلعه بزرگ شبيه است اما از داخل به مانند یک کاخ جلوه می‌کند.
كاروانسرای رباط شرف دو صحن دارد و هرصحن دارای 4 ایوان به شکل چلیپا (صلیب) و شبستان می‌باشد و همچنین آجر چینی و کتیبه‌های آن جلوه خاصی دارد.
اين كاروانسرا يكي از بناهاي كليدي معماري اسلامي [عجايب ايران: كاروانسراي رباط شرف] به شمار مي‌رود و در معماري ايران نيز جايگاه ويژه‌‌اي دارد.
رعايت دقيق و همه جانبه تناسبات و اصول معماري ايراني در طراحي و ساخت و به كارگيري طرح‌هاي آجرچيني متنوع و بديع در نماي ايوان‌ها و طاق‌ها و طاقچه‌ها و گنبدها عناصري هستند كه اين كاروانسراي شاهي را شبيه به يك عمارت قصرگونه قلمداد مي‌كنند.
نام ديگر اين كاروانسرا، آبگينه يا رباط آبگينه بود كه در سال 508 قمري توسط شرف‌الدين ملقب به وجيه‌الملك، وزير سلطان سنجر سلجوقي بنا شد.
گچبري‌هاي رباط شرف از جالب‌ترين نمونه‌هاي اين هنر در سده ششم هجري است تا جايي كه كتيبه‌هاي حاشيه محراب‌هاي دو نمازخانه كاروانسرا، با بهترين كتيبه‌هاي محراب‌هاي مساجد ايران، از لحاظ زيبايي و طرح برابري مي‌كنند.
نقشه ساختماني رباط شرف با ديگر كاروانسراها تفاوت دارد. وجود كتيبه‌هاي گچي و طرح‌هاي آجرچيني در بقيه كاروانسراها مرسوم نبود.
اما در كاروانسراي رباط شرف، تقريباً تمام آجرچيني‌‌هايي كه در نماي ديوارها، گنبدها و طاق‌هاي آن ايجاد شده طرح‌دار مي‌باشند.
