موزه كلمهاي يوناني است كه از موزهيون (Mouseion) به معناي مجلس فرشتگان الهام گرفته است
به طور كلي موزه به مجموعهاي از آثار و اشيايي اتلاق ميشود كه در محل يا عمارتي نگهداري و در معرض نمايش گذاشته شوند.
موزهها از معدود مراكز حافظ يادگاران نسل گذشته و در حقيقت فرزندان هنر و تاريخ هستند. هر يك از اشياء داخل موزه در عين بي زباني به هزار زبان سخن ميگويند زيرا اسناد معتبري از هنر، فرهنگ و تاريخ را ارايه ميدهند.
تاريخ تشكيل اولين موزه در ايران را بايد در گنجينههاي گرانبهايي كه باستان شناسان به دست آوردهاند، جستجو كرد. ايرانيان براي رهايي از آسيب بيگانگان گاهي گنجينههاي گرانبهايي مانند كلوزر، كلماكره و مجموعه سفالي آبگينه گرگان را درون چاهها و حفرهها پنهان ميكردند.
بيشترين جلوه تاريخ موزهداري ايران را در ايجاد موزه ايران باستان بايد جستجو كرد. اين موزه با 2744 متر زير بنا به دليل قدمت اشيا، در زمره يكي از موزه هاي مادر دنيا محسوب ميشود كه در سال 1316 افتتاح شد. طراحي ساختمان اين موزه به عهده آندره گدار فرانسوي بود و شكل ظاهري ساختمان الهام گرفته از طاق كسري انوشيروان ساساني است.
اين موزه در برگيرنده آثار مختلفي از هزاره ششم پيش از ميلاد تا دوران مختلف اسلامي است كه در دو طبقه به نمايش درآمده است. آثار و اشياء به نمايش درآمده در موزه، آيينه تمام نمايي از فرهنگ، هنر،آداب و روسوم، باورها و اعتقادات گذشتگان و نياكان ماست و آن را تنها پل ارتباطي بين گذشته،حال و آينده ميتوان به شمار آورد.
موزه را نبايستي مكاني دانست كه در آنجا صرفا" آثار تاريخي و باستاني به نمايش درميآيد، بلكه تمامي نمايشكاههاي هنري، علمي، جانوري، پزشكي، نگارخانهها، كتابخانهها و آرشيوها و بيشتر بناهاي تاريخي به نوعي موزه هستند.
هر شيئ و اثر به نمايش گذاشته شده در موزه يا نمايشگاه زبان حالي دارد و با بينندهاش ارتباط برقرار ميكند با تعمق و تفكر ميتوان زبان حال اين آثار را دريافت و از ديدگاههاي مختلف آن را بررسي نمود.
يكي از مهمترين وظايف يك موزه برقرار كردن ارتباط فرهنگي بازديد كننده با شيئ به نمايش درآمده است. در حقيقت بايد كوشيد تا همان ارتباط و حسي را كه بين خالق يك اثر و خود وجود داشته به نوعي ديگر به بازديدكنندگان منتقل نمود كه اين امري دور از دسترس نيست.
انواع موزهها:
موزهها را به شكلهاي گوناگون طبقه بندي كردهاند، موزههاي تاريخ و باستانشناسي، موزههاي فضاي باز، موزههاي مردم شناسي، كاخ موزهها، موزههاي علوم و تاريخي طبيعي، موزههاي منطقهاي (محلي)، موزههاي سيار (گردشي)، پارك موزهها، موزههاي سلاح (نظامي)، موزههاي انديشمندان (خانه هنرمندان).
موزه تاريخي و باستان شناسي:
موزه فضاي باز:
موزههاي مردم شناسي:
كاخ موزهها:
موزههاي هنري:
موزه علوم و تاريخ طبيعي:
تجربههاي علمي بر اساس شواه
د و وسايل كاري و تاريخي طبيعي كه در بر گيرنده گونه هاي مختلف گياهي به ويژه جانوان است را به نمايش مي گذارند. موزه تاريخي طبيعي اصفهان و موزه علوم و تاريخ طبيعي مشهد از اين نوع هستند.
موزههاي محلي يا منطقهاي:
موزههاي سيار:
پارك موزهها:
موزههاي نظامي:
موزههاي انديشمندان (خانه هنرمندان):