افغانستان با نام رسمی جمهوری اسلامی افغانستان (پشتو : د افغانستان اسلامی جمهوریت) کشوری در آسیای میانه است که حدفاصل آسیای میانه، جنوب باختر آسیا و خاورمیانه می‌باشد و پایتخت آن کابل است. همسایگان افغانستان، پاکستان در جنوب و خاور (شرق)؛ ایران در باختر (غرب)؛ تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال؛ و چین در شمال خاوری هستند. افغانستان یک کشور محاط در خشکی است، ولی در گذشته به خاطر راه ابریشم، کاروان‌های بازرگانی فراوانی از این کشور گذر می‌کردند. همچنین افغانستان کشوری با تاریخ و فرهنگ کهن و پربار است، که دانشمندان و شاعران گرانقدری را به جهانیان عرضه کرده است.

نام

واژهٔ افغانستان از دو بخش «افغان» و «ستان» تشکیل شده‌است. واژهٔ افغان برابر با معنای قوم پشتون بوده‌است و پسوند ستان در زبان‌های منطقه به معنای جای یا سرزمین است. واژهٔ افغانستان به عنوان نام یک کشور در سال ۱۳۰۲ هجری خورشیدی (۱۹۲۳) و در قانون اساسی امان‌الله شاه به تصویب رسید.[۱] واژهٔ افغان در سال ۱۳۴۳ (۱۹۶۴) و در قانون اساسی تصویبی محمد ظاهرشاه با تعریفی تازه و به معنی همهٔ افراد شهروند کشور افغانستان به‌کار رفت. با این حال هنوز بیشتر فارسی‌زبانان افغانستان، واژهٔ افغان را به معنی مردم پشتون به کار می‌برند.

جغرافیای طبیعی

* موقعیت: در میان جنوب آسیا و آسیای میانه و خاورمیانه
* مختصات جغرافیایی: میان ۶۰ تا ۷۵ درجه خاوری و میان ۲۹ تا ۳۸ درجه شمالی
* پهناوری: پهناوری افغانستان ۶۵۲٬۰۹۰ کیلومتر مربع است. (چهل و یکم در جهان و یازدهم در قاره آسیا).


مرزها
نقشه ناهمواری‌های افغانستان

* کل: ۵۵۲۹ کیلومتر
o ایران (باختر): ۹۳۶ کیلومتر
o ترکمنستان (شمال): ۷۴۴ کیلومتر
o ازبکستان (شمال): ۱۳۷ کیلومتر
o تاجیکستان (شمال): ۱۲۰۶ کیلومتر
o چین (شمال خاور): ۷۶ کیلومتر
o کشمیر (جنوب خاور): ؟ کیلومتر
o پاکستان (جنوب): ۲٬۴۳۰ کیلومت

بلندی ها
کوه کوتل سالنگ در شمال افغانستان

کشور افغانستان،همچون اغلب کشورهای آسیای میانه محصور در کوهستان‌ها و خشکی‌ها است. بیشتر مناطق این کشور کوهستانی است اما در جنوب و جنوب باختری، مناطق پستی نیز وجود دارد.

* بلندترین نقطه: قله نوشاخ به بلندی ۷٬۴۸۵ متر از سطح دریا
* پست‌ترین نقطه: رود آمودریا به بلندی ۲۵۸ متر از سطح دریا

منابع طبیعی

از منابع طبیعی کشور می‌توان به گاز طبیعی، نفت، زغال سنگ، مس، کرومیت، طلق (نوعی کانی شفاف به رنگ‌های سفید و سبز و خاکستری)، سولفات باریم، گوگرد، سرب، روی، آهن، نمک طعام و سنگ‌های قیمتی، اورانیوم و... اشاره کرد.
محیط زیست
جنگلی در خاور افغانستان

قطع درختان جنگلی توسط قاچاقچیان و انتقال چوب این درختان به کشورهای همسایه و عمدتاً پاکستان باعث نابودی بیش از ۷۰ درصد جنگل‌های این کشور تا سال ۲۰۰۹ شد.[۳]

شاید مهم‌ترین مشکل زیست‌محیطی افغانستان خطر نابودی جانورانی مانند پلنگ برفی، بزهای کوهی، سمور، غزال‌های وحشی، قوچ و... باشد. این حیوانات بیشتر برای استفاده از پوست‌شان کشته می‌شوند.[۴]

از شاخص‌ترین محدودیت‌های زیست‌محیطی این کشور می‌توان به محدویت در دسترسی به منابع آب (مصرف کشاورزی و آشامیدنی)، چرای بیش از حد دام، آلودگی هوا و آب، عدم دسترسی به آب‌های آزاد و... اشاره کرد. تقریباً در افغانستان سامانهٔ دفع زباله به روش مدرن وجود ندارد.
پیشامدهای طبیعی

از پیشامدهای طبیعی معمول این کشور می‌توان به زمین‌لرزه های فراوان (در میان کوه‌های هندوکش)، سیل و خشکسالی اشاره کرد.