اصطلاحات آزادگان

اسير سفارشي

در كمپ 9 اردوگاه رماديه هر قاطع، زندان انفرادي ويژه‌اي داشت و به اسرايي كه براي شكنجه شدن و تنبيه به اين زندان‌ها فرستاده مي‌شدند، اسير سفارشي مي‌گفتند.

 

اسيرنيست

به علت عدم وجود امكانات بهداشتي، درصد زيادي از افراد اردوگاه دچار بيماري گال مي‌شدند و اگر در اين ميان استثنائاً يك نفر دچار اين بيماري نمي‌شد، اسرا به شوخي مي‌گفتند فلاني اسير نيست.

 

امام جماعت

يكي از برادران آزاده به نام «امام جماعت» مشهور شده بود و دليل آن نيز اين بود كه با توجه به ممنوعيت نماز جماعت در اردوگاه، روزي يك سرگرد عراقي به صورت ناگهاني وارد آسايشگاه شد و به طرف يكي از برادران رفت و او را براي تنبيه و شكنجه از صف بيرون كشيد و فرياد زد: «نگاهش كنيد! پيدايش كردم! او كلاه به سر دارد پس امام جماعت شما بوده است» و آن بنده‌ي خدا به جهت داشتن كلاهي كه با جوراب درست كرده بود، به عنوان امام جماعت شناخته شد و بعدها نيز به همين نام او را صدا مي‌زدند.

انجمن شپش گيري

در يكي از اردوگاه‌ها در اوايل اسارت كه فقط با آب سرد مي‌شد استحمام كرد و لباس ديگري هم براي تعويض نبود برادران دور هم جمع مي‌شدند و اقدام به كشتن شپش‌هاي لباس‌هاي خود مي‌كردند كه به طنز به اين گردهمايي «انجمن شپش‌گيري» گفته مي‌شد.
 

باغ ملكوت

عده‌ي زيادي از برادران متدين و عابد و زاهد را درون آسايشگاه شماره‌ي سه اردوگاه يازده زنداني كرده بودند و چون صداي مناجات ملكوتي و شبانه‌ي آن‌ها فضايي معنوي از آسايشگاه مذكور ساخته بود آن را « باغ ملكوت» مي‌ناميدند.
 

باغچه ي مخفيگاه

داشتن اشياي ممنوعه از قبيل قلم و كاغذ در برخي از اردوگاه‌ها جرمي نابخشودني بود و گروهي از برادران به محض مطلع شدن از آغاز تفتيش، قلم‌ها و كاغذها را در داخل قوطي شيرخشك مي‌گذاشتند و آن را در باغچه‌ي محوطه دفن مي‌كردند و بدين‌سان آن باغچه به عنوان مخفيگاه معروف شده بود.

بالش شيشه اي

در يكي از اردوگاه‌ها به علت نبودن امكانات اوليه زندگي از يك ليوان استفاده‌هاي مختلف به عمل مي‌آمد و از آن به عنوان ظرف غذا، ظرف آبي و حتي زيرسري براي خواب استفاده مي‌شد.
 

بالشتك زيرسر

به علت نبودن امكانات اوليه، اسرا در برخي از آسايشگاه‌ها صابون يا كفش و يا قوطي تايد پر از خاك را به عنوان بالش، زير سر مي‌گذاشتند و به آن‌ها بالشتك زير سر مي‌گفتند.

برق رفت خميني (ره)

در طول اسارت، مزدوران بعثي بارها به زور شكنجه سعي بر اين داشتند كه اسراي ايراني را مجبور به اهانت به مسئولان نظام كنند. برادران آزاده در ابتكاري به منظور رهايي از شكنجه‌ي عراقي‌ها به جاي «شعار مرگ بر...» همه يكصدا مي‌گفتند: «برق رفت خميني» و از اين قبيل است: «برگ برگ خميني» «مرد مرد خميني» «مرد است خميني».
 

بيت الاحزان

كنج يكي از آسايشگاه‌ها كه عراقي‌ها و نگهبانان به آن‌جا ديد نداشتند محل مناجات شبانه و راز و نياز و عبادت اسرا بود و آن‌جا را اغلب حسينيه، زينبيه، فاطميه و بيت الاحزان مي ناميدند.

 

بين القفسين

اردوگاه رماديه 7 كه ما بين اردوگاه عنبر 8 و رماديه 6 قرار داشت، به اردوگاه " بين القفسين " مشهور شده بود و اغلب در آن اسراي كم سن و سال نگهداري مي‌شدند.

پالگدكن

به علت كمبود جا در آسايشگاه‌ها و قاطع‌ها، شب هنگام كه برادري جهت راز و نياز و مناجات از خواب برمي‌خاست، هر مقدار كه احتياط به خرج مي‌داد ولي باز ناچار پاي يكي دو نفر را لگد مي‌كرد. به همين جهت نماز شب‌خوان‌ها به «پا لگدكن» معروف شده بود.