اصطلاحات آزادگان

آب وعلف

" آب و علف " به نوعي غذا اطلاق مي‌شد كه محتويات و مخلّفات آن فقط شامل آب و علف ‍‍‍[به اصطلاح سبزي] بود و عراقي‌ها آن را به عنوان قورمه‌سبزي در برنامه‌ي غذايي اردوگاه موصل 1 قرار داده بودند ولي اثري از گوشت و سبزي‌قورمه و ... در آن ديده نمي‌شد.

آزادگاه

برخي از آزادگان به جاي لفظ اردوگاه از اصطلاح آزادگاه مكاتبات و محاورات استفاده مي‌كردند.

آزمايشگاه

بچه‌ها به محل شكنجه و شكنجه‌گاه " آزمايشگاه " مي‌گفتند زيرا در آن‌جا بود كه تأثير دعا و عمق ايمان و مقاومت آزادگان مورد آزمايش قرار مي‌گرفت.

آژ_يخ

اين كلمه اسم رمزي بود كه در مورد يكي از جاسوسان نفوذي دشمن به كار برده مي‌شد تا سايرين را از حضور او مطّلع سازند.
كار روزانه اين شخص گشت‌زني و جمع‌آوري خبر براي عراقي‌ها بود.

آسايشگاه دجالين

دشمن عده‌ي زيادي از نيروهاي مخلص و كساني را كه پاي‌بندي بيشتري نسبت به انجام فرايض داشتند [ غالباً از فرماندهان و روحانيون و پاسداران ] و نسبت به هدايت و ارشاد سايرين نيز همت مي‌گماردند. تحت عنوان " دجال " در آسايشگاه مخصوصي به نام " آسايشگاه دجّالين " جمع‌آوري كرده بود مثل آسايشگاه هفت اردوگاه موصل.

 

آسمان ابري است

اصطلاحاً رمزي بود براي مطلع ساختن سايرين از وجود نگهبانان عراقي و افراد ستون پنجم و آنتن‌ها در محوطه‌ ي آسايشگاه.

 

آش داغ

هر وقت كه بنا به دلايلي از قبيل لو رفتن جريان خاصي احتمال شكنجه و ضرب و شتم عمومي و يا كتك خوردن فرد خاصي مي‌شد اين اصطلاح به عنوان رمز شايع مي‌شد.
 

آمپول ضدعاشورا

به هنگام فرا رسيدن ايام عزاداري سالار شهيدان حضرت اباعبدالله الحسين (ع) نيروهاي عراقي به منظور جلوگيري از برپايي مراسم سوگواري و براي كسل كردن آزادگان تحت عنوان پيشگيري از كزاز، اقدام به واكسن زدن اسرا مي‌كردند كه به نام آمپول و واكسن ضدعاشورا در اردوگاه‌ها معروف شده بود.

آنتن

به افرادي گفته مي‌شد كه اخبار مربوط به آسايشگاه‌ها و اسرا را به منظور دريافت امكانات بيشتر و يا خيانت، به خارج انتقال مي‌دادند.
 

آهني

روزي يكي از افسران عراقي وارد آسايشگاه شد و ديد يكي از برادران آزاده مشغول اقامه نماز و در حال سجده است و او با ميله‌ي آهني به سر آن برادر كوبيد و از آن پس «آهني» لقب گرفت.
 

ابره

ابره لغتي عربي و به معناي سوزن است. در بسياري از اردوگاه‌ها همراه داشتن سوزن ممنوع بود و حتي براي تعمير پوشاك نيز در اختيار اسيران قرار نمي‌گرفت به اين جهت اسراي ايراني در دوران اسارت از ابزار و وسايل ابتدايي مثل استخوان‌هاي نازك موجود در غذا و يا از سيم خاردار با پاره‌اي تغييرات به عنوان سوزن براي دوخت و دوز استفاده مي‌كردند.

 

ابن ملجم

لقب يكي از نظاميان عراقي بود كه با كوچك‌ترين بهانه‌اي به ضرب و شتم و شكنجه‌ي اسرا مي‌پرداخت.
 

ابولي (عبدلي)

برادران آزاده هر زمان كه مي‌خواستند در مورد صدام‌حسين صحبت كنند، از واژه‌ي رمزي ابولي استفاده مي‌كردند تا جاسوسان و عراقي‌ها متوجّه مقصودشان نشوند.
 

اتاق سياسي

در برخي از اردوگاها (از قبيل اردوگاه عنبر كمپ هشت) محلي بود به نام «اتاق سياسي» كه سوابق مربوط به آزادگان و اسرا در آنجا نگهداري مي‌شد.

 

اتاق مرگ

اتاق نگهبانان عراقي كه اغلب اسرا را در داخل آن مورد ضرب و شتم قرار مي‌دادند، به اتاق پذيرايي يا مرگ معروف بود.
 

ارتش قلي

قلي مترادف " ابولي "؛ اسم مستعار صدام حسين بود. در اردوگاه وقتي قصد صحبت از ارتش عراق بود، از لفظ " ارتش قلي " به منظور گمراه ساختن جاسوسان استفاده مي‌شد.

 

اردوگاه بياباني

عده‌ي زيادي از اسرا را در روزهاي اول اسارت به محلي منتقل مي‌كردند كه بياباني بي آب و علف بود، بدين جهت به آنجا «اردوگاه بياباني» مي‌گفتند.