دایناسورها

دایناسورها بین ۶۵ تا ۲۳۰ میلیون سال پیش بر روی زمین زندگی می‌‌کردند.
دایناسورها برخلاف دیگر خزندگان نظیر مارمولکها، پاهای بلند و کشیده‌ای داشتند که آنها را قادرمی ساخت بدن خود را از سطح زمین بالا نگه‌دارند. آنها به سهولت بر روی زمین حرکت می‌‌کردند و برخی نبز به خوبی می‌‌دویدند. دایناسورها گونه‌های متنوعی از قبیل، گیاه خواران غول پیکر به طول 27 متر (90 پا)و گوشتخواران سریع السیرکه بعضا" کوتاه تر از 5/1 متر (5 پا) بودند را شامل می‌‌شدند.

برخی از دایناسورهای گیاه خوار، دارای دندانهایی برای جویدن و خرد کردن غذا به قطعات کوچک جهت بلعیدن و هضم کردن بودند. با این وجود دایناسورهای گیاهخوار غول پیکر نظیر دیپلودوسلامح، دندان نداشته در عوض به همراه غذا سنگهایی را نیز می‌‌بلعیدند تا در شکم آنها گیاهان را آسیاب کننددیگر مناطقی که گفته می‌شود روزگاری در آنها دایناسور ها به میزان زیاد زندگی می‌‌کردند شامل مصر، مغولستان، آمریکا و آرژانتین می‌شود. هم اکنون این جزیره به طور روزانه شاهد صدها دانشمندی است که از گوشه و کنار اروپا به آنجا سفر می‌کنند تا اطلاعات بیشتری را در مورد دایناسور ها دریابند. تا کنون مسئولین موفق شده‌اند بقایای فراوانی از دنیای ماقبل تاریخ را در این جزیره کشف کنند و به این وسیله نقاط تاریک فراوانی را از گذشته‌های دور روشن نمایند بزرگ‌ترین دایناسور
دیرین‌شناسان در گذشته تصور می‌کرده‌اند بزرگ‌ترین دایناسور گوشتخوار، دایناسور موسوم به تی رکس ویا دایناسورهای گوشتخوار دیگری که تا حدودی از تی رکس بزرگ‌تر یا کوچک‌تر بوده‌اند، می‌‌باشند. اما اکنون بر این باورند که جد اعلای همه این دایناسورهای گوشتخوار، دایناسور عظیم الجثه‌ای بوده که ابعاد بدنش به مراتب بزرگ‌تر از تی رکس و دیگر دایناسورهای گوشتخوار بوده است.
دایناسور تازه کشف شده که آرواره‌ای دراز و پشتی قوز کرده دارد اسپینوسوروس Spinosaurus نامگذاری شده‌است.
بررسی فسیلهای مربوط به این دایناسور نشان می‌دهد طول بدن این جانور به  ۱۷ متر بالغ می‌شده و دستهای آن به مراتب قدرتمندتر و بلندتر از دستهای اخلافش نظیر تی رکس T-rex بوده است.
تا ده سال پیش دیرین شناسان بر این باور بودند که تی رکس بزرگ‌ترین دایناسور گوشتخوار بوده‌است.از میان  ۳۰ نمونه فسیل این دایناسور که تاکنون کشف شده بزرگ‌ترین آن که در موزه تاریخ طبیعی شیکاگو نگاهداری می‌شود ۱۲/۸  متر طول دارد و محاسبات نشان می‌دهد که وزن بدن آن به  ۶/۴ تن می‌رسد. این دایناسور در حدود  ۶۷ میلیون سال قبل می‌زیسته.
چند سال قبل دیرین شناسان به نمونه‌ای از یک دایناسور گوشتخوار برخورد کردند که از تی‌رکس‌ها بزرگ‌تر بودند. برای این دایناسورها نام "جیگانتوسوروس" انتخاب شد و بازسازی فسیلهای برجای مانده از این نوع جدید نشان داد که طول قامت آنها به  ۱۳/۷ متر بالغ می‌شده است.
این نوع دایناسورها  ۱۰۰ میلیون سال قبل در آمریکای جنوبی زندگی می‌کردند.
هم‌زمان با این نوع دایناسورها دو نوع دایناسور گوشتخوار دیگر در دو قاره دیگر حضور داشتند. دایناسوری که اندکی کوچک‌تر بود موسوم به کارکارودانتو سوروس در افریقا زندگی می‌کرد و دایناسور دیگری به نام آکناتوسوروس که در آمریکای شمالی می‌زیست.
این هر سه دایناسور از اخلاف دایناسوری موسوم به آلوسوروس بوده‌اند که بین  ۹ تا  ۱۲ متر طول داشت و حدود  ۱۵۰ میلیون سال قبل در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد.
اما اسپینوسوروس جد اعلای همه این دایناسورها به شمار می‌آید. نخستین نمونه‌های فسیل این جانور در سال  ۱۹۱۲ به وسیله یک دیرین شناس آلمانی به نام ارنست استرومر کشف شد. وی نشان داد که این دایناسور پوزه‌ای دراز و بر روی ستون فقراتش تیغه‌های بلند استخوانی قرار داشته است. اما همه تحقیقات جامع این پژوهشگر که در موزه مونیخ نگاهداری می‌شد در هنگام بمباران این شهر به وسیله متفقین در سال  ۱۹۴۴ به کلی نابود شد.
از آن زمان تاکنون همه آنچه که در مورد دایناسورها کشف شده مربوط به دایناسورهای کوچک‌تر بوده و در مواردی نیز نمونه‌های پراکنده‌ای از استخوانهای اسپینوسوروس نیز به دست آمده است.
اما اکنون بررسی دوباره دو استخوان برجای مانده از اسپینوسوروس مشخص ساخته که نتایجی که در گذشته در مورد این دایناسور به دست آمده بود دقیق بوده است.

اسپینوسوروس همراه با کارکارودانتو سوروس در حدود  ۱۰۰ میلیون سال قبل در افریقا زندگی می‌کرده و همانند تی رکس و جیاگونتوسوروس بر روی دو پا حرکت می‌کرده است. پرندگان کنونی از اخلاف همین دایناسورها هستند. اسپینوسوروس‌ها دهانی شبیه سوسمارها داشته‌اند و شکار را با حرکت اره‌ای دندانهای خود از پا در می‌آورده‌اند. شواهد موجود حکایت از آن دارد که این دایناسورها بیشتر از ماهی ها تغذیه می‌کرده‌اند و بازوهای این دایناسورها از قدرت کافی برای شکار کردن برخوردار بوده است. این ویژگیها با ویژگیهای تی رکس و جیاگونتوسوروس تفاوت دارد.
دستهای این دو دایناسور کوچک بود. دندانهای تی رکس نیز به جای حرکت اره مانند به صورت پتک وار و پرسی شکار را بین دندان و فک خرد می‌کرده است.
جیاگونتو سوروسها دارای جمجمه کشیده‌تری بوده‌اند و دندانه‌های تیغه مانند آنها گوشت شکار را قطعه قطعه می‌کرده است دایناسورها را باید مرموزترین و جذابترین بخش سیر اکتشافات بشر در گذشته دهها میلیون سال پیش زمین برشمرد. گرچه عصر حیات دایناسورها با دوران فعلی فاصله زیادی داشته اما دانش نوین توانسته است دنیای پر رمز آنها را بار دیگر زنده کند.
چندی پیش گروهی از زمین شناسان دانشگاه یوتا در جریان تحقیقات اکتشافاتی خود در مرز آریزونا و یوتا به شواهد خیره کننده‌ای دست یافتند که نشان می‌دهد گروه‌های پرجمعیت برخی گونه‌های دایناسوری در میلیونها سال پیش و تحت شرایط خاص محیطی حرکات "رقص گونه ای" را در کنار یکدیگر تجربه می‌کرده اند.
این شواهد و مدارک خیره کننده به آثار ردپای دایناسورهایی تعلق دارد که با اجتماع در نقطه‌ای واحد و البته به دلیلی که هنوز علت آن مشخص نشده است به پایکوبی و جنب و جوشی خارج از حالت عادی می‌پرداخته‌اند. این ردپاها و جذابیت نهفته در آن موجب شده است تا دانشمندان عنوان"طبقه رقص دایناسوری" را به این مکان اطلاق کنند.
دانشمندانی همچون مارژوری چان از دانشگاه یوتا از کنار این مدارک که هر از گاهی کشف و دریچه‌ای نوین بر دنیای مرموز دایناسورها می‌گشایند، بی تفاوت نمی‌گذرند.
وی می‌گوید: مطالعاتی از این دست می‌تواند تأکیدی جدی بر این نکته باشد که "احساسات" در دایناسورهای 100 میلیون سال پیش و حتی بیشتر، مقوله‌ای جدی و قابل بحث است. اینکه گونه های عظیم و عمدتا درنده ای از جانوران در ده‌ها میلیون سال پیش به نوعی به ابراز احساسات می‌پرداخته‌اند می‌تواند سرنخی ارزشمند برای بررسی دنیای نه چندان روشن دایناسورها تلقی شود.
دانشمندان دایناسورها را جانورانی ارزشمند و حیرت انگیز می‌دانند. شاید مهمترین علت برای چنین دیدگاهی، حیات آنها برای حدود 165 میلیون سال بر روی زمین بوده است. در حالی که نزدیک به 65 میلیون سال پیش تمام گونه‌های دایناسورها منقرض شده‌اند و تنها پرندگان به عنوان تنها همزیستان آنها در بیش از 100 میلیون سال پیش، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند با این حال حیات طولانی مدت آنها ذهن بشر را محصور خود کرده است.
فاصله بسیار طولانی میان حیات دایناسورها و انسانها موجب نشده تا توانایی خیره کننده‌ای همچون بویایی بسیار قوی در برخی گونه های درنده دایناسورها بر دانش امروزی بشر پوشیده بماند. به عنوان مثال گونه ای از دایناسورها موسوم به Tyrannosaurus rex که به عنوان یکی از خونخوارترین دایناسورها شناخته شده است با استفاده از قدرت خیره کننده بویایی خود به شناسایی شکار حتی در شب هنگام می‌پرداخته است.
با توجه به چنین ویژگیها و قابلیتها و توانمندیهایی که با توجه به توسعه دانش نوین بشری، کشف آنها در آینده ای نزدیک دور از ذهن نخواهد بود، باید منتظر برملا شدن گوشه‌های جذاب تری از دنیای پر رمز و راز این حیوانات بود
براکیوزروس بسیار غول پیکر بود. اگر این دایناسور امروز زنده بود،احتمالا از یک ساختمان ۴ طبقه هم بلند تر بود.براکیوزروس به قدری غول پیکر بود که برای رسیدن به ارتفاع زانوهایش باید خود را بالا بکشیم اما دانشمندان استخوان هایی از یک دایناسور کشف کردند که بسیار غول پیکرتر و مهیب تر از براکیوزروس بود. طول این دایناسور بیش از ۳۰ متر بودبراکیوزروس، ارتفاع:۲۰ متر