جمهوری آفریقای جنوبی کشوری است در جنوب آفریقا . پایتخت آن پرتوریا است.
آفریقای جنوبی با کشورهای نامیبیا، بوتسوانا، زیمباوه، موزامبیک، سوازیلند و لسوتو (کشوری که در سرزمین آفریقای جنوبی محصور شده است) هم‌مرز است. آفریقای جنوبی یکی از اعضای سازمان کشورهای مشترک‌المنافع است.
آفریقای جنوبی به دودلیل تکاملی متفاوت را نسبت به دیگر کشورهای آفریقایی تجربه کرده‌است. اول اینکه مهاجرت از اروپا کمی بعد از اینکه شرکت هند شرقی هلند ایستگگاهی در مکان امروزی کیپ تاون ایجاد کرد. دوم اهمیت استراتژیکی آبراه کیپ است که با بسته شدن کانال سوئز در طی جنگ ۶ روزه بیشتر مسجل شد و همچنین منابع کانی باعث اهمیت بیشتر این کشور در میان کشورهای غربی بخصوص در اواخر سدهٔ نونزدهم شد که بعدها در دوران جنگ سرد اهمیت بیشتری پیدا کرد. به دلیل مهاجرت آفریقای جنوبی از لحاظ نژادی بسیار متنوع است. بزرگترین جمعیتهای رنگین پوستان و آسیایی‌های آفریقای زمینه نژادی مختلط سفید پوستان و هندیان در آفریقا در این کشور مستقر هستند. سیاهپوستان آفریقای جنوبی کمتر از ۸۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.
منازعات نژادی بین اقلیت سفید پوستان و سیاهپوستان اکثریت در تاریخ و سیاست آفریقای جنوبی نقش مهمی را بازی کرده‌است و به دوره تاریخی آپارتاید در آفریقای جنوبی منجر شده‌است که در سال ۱۹۴۸ توسط حزب ملی آفریقای جنوبی تأسیس شد. اگر چه از قبل جداسازی نژادی در این کشور وجود داشت. قوانینی که آپارتاید را تعریف می‌کردند در سال ۱۹۹ به تدریج توسط حزب ملی لغو شدند و این به دلیل منازعات خشونت آمیز بود که شامل تحریم‌های اقتصادی بین المللی از سوی جامعه بین الملل می‌شد. این منازعات بین اکثریت سیاهپوستان و بسیاری از سفید پوستان، رنگین پوستان و هندیان اتفاق می‌افتاد.
این کشور از معدود کشورهای آفریقایی است که در آن هیچ وقت کودتا نشده و انتخابات منظم در طول یک قرن اخیر در آن برگزار شده‌است. با این حال اکثریت سیاهپوستان تا سال ۱۹۹۴ دارای حق رای نبود. این کشور دارای بهترین وضعیت اقتصادی در میان کشورهای آفریقایی است و زیرساختهای مدرن به طور مساوی در همه جای کشور به وجود آمده‌اند.
اغلب از آفریقای جنوبی به‌عنوان ملت رنگین کمان یاد می‌کنند، این اصطلاح را اسقف اعظم دسموند توتو خلق کرد و بعدها رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی نلسون ماندلا از آن به عنوان استعاره‌ای برای توصیف پیشرفت‌های جدید تنوعات فرهنگی نشات گرفته از ایدئولوژی آپارتاید استفاده کرد. آفریقای جنوبی میزبان جام جهانی ۲۰۱۰ خواهد بود این اولین بار است که این تورنمنت در آفریقا برگزار می‌شود.
تاریخ
نوشتار اصلی: تاریخ آفریقای جنوبی
گذشته‌های دور
آفریقای جنوبی دارای تعدادی از قدیمی‌ترین آثار باستانی موجود در قاره آفریقا است. فسیل‌های بسیاری در غارهای استرک‌فونتاین، کرومدرای و ماکاپانگات وجود دارند که نشان می‌دهند که آسترالوپتیکاین از سه میلیون سال پیش در آنجا حضور داشته‌اند. همچنین نمونه‌های گوناگونی از انسان‌های اولیه که شامل همو هابیلیس ، همو ارکتوس و انسان مدرن یعنی همو ساپینس می‌شود در آن جا یافت شده است.
ورود اروپایی‌ها
تاریخ کتبی آفریقای جنوبی با شرح دریانوردان اروپایی که از راه‌های بازرگانی هند شرقی می‌گذشتند شروع می‌شود. اولین دریانورد اروپایی که موفق شد از این آبراه گذر کند، کاشف پرتقالی بارتلومیو دیاس در سال ۱۴۸۸ میلادی بود. او هنگام بازگشت به لیسبون مکانی را که کشف کرده بود «دماغه طوفان‌ها»[۱] نامید ، اما هنری دریانورد، که حامی مالی دیاس بود، نام آن را به «دماغه آرزوی خوب»[۲] که اشاره‌ای به راهی برای رسیدن به سرزمین هند بود، تغییر داد.
فعالیت هلندی‌ها
وقوع تعدادی سانحه دریایی که در ساحل آفریقای جنوبی رخ داد، علاوه بر نوشته‌های دریانوردان ابتدایی، شرح‌های نجات یافتگان سوانح دریایی اولین شرح‌های کتبی تاریخ این کشور هستند. دوقرن بعد از سال ۱۴۸۸ میلادی به بعد تعدادی از گروه‌های ماهیگیری که شامل دریانوردان پرتغالی می‌شدند، در ساحل ساکن شدند ولی شرح کتبی از آنها باقی نمانده‌است. در سال ۱۶۵۳، جان ون ریسبک به نمایندگی کمپانی هند شرقی هلند محلی برای تهیه خواروبار در دماغه امید نیك (آرزوی خوب) تأسیس کرد. در سده‌های ۱۷ و ۱۸ میلادی این جمعیت هلندی به آرامی بیشتر شد و سرانجام ساکنین هلندی مردم شوسا واقع در منطقه رودخانه ماهی را دیدند و پس از آن جنگهایی به نام جنگهای مرزی کیپ به دلیل تصاحب زمین و دام شکل گرفت.
برای رفع کمبود نیروی کار کیپ از اندونزی، ماداگاسکار و هند بردگانی آورده شدند. علاوه بر این، رهبران دردسر سازی که اغلب از اشراف بودند از مستعمرات هلند به آفریقای جنوبی تبعید شدند. این گروه از بردگان سرانجام جمعیتی را تشکیل دادند که اکنون به عنوان مالایی‌های کیپ شناخته می‌شوند. آنها از سوی استعمارگران اروپایی اغلب دارای مقام اجتماعی بهتری محسوب شده‌اند و همچنین صاحب زمین نیز شدند و با توسعه آپارتاید، زمین‌های خود را از دست دادند.
بسیاری از نوادگان این برده‌ها که اغلب با ساکنین هلندی ازدواج کردند بعدها با بازماندگان خوی‌خوی به عنوان رنگین پوستان کیپ در یک رده قرار گرفتند. با ادغام بیشتر در بین جمعیت رنگین پوستان کیپ و مردم شوسا و دیگر مردم آفریقای جنوبی حال آنها حدود ۵۰ درصد از کیپ غربی را دربرگرفته‌اند.
سیاست
بخش مرکزی پروتوریا، پایتخت اجرایی آفریقای جنوبی
آفریقای جنوبی ۲ مجلس دارد : شورای ملی استان‌ها (یا مجلس اعیان) با ۹۰ عضو و مجمع ملی آفریقای جنوبی (یا مجلس عوام) با ۴۰۰ عضو. اعضای مجلس عوام برحسب جمعیت انتخاب می‌شوند. نصف اعضا از طریق لیست ملی و نصف دیگر از طریق لیست استان‌ها انتخاب می‌شوند. ۱۰ عضو برای نمایندگی هر استان در شورای انتخابات بدونن توجه به جمعیت آن استان انتخاب می‌شود. هر دومجلس هر ۵ سال یک بار برگزار می‌شود دولت در مجلس عوام تشکیل می‌شود و رهبر حزب اکثریت در مجلس ملی رئیس جمهور می‌شود.
کنگره ملی آفریقا (ANC) در سیاست آفریقای جنوبی پیشرو است و در آخرین انتخابات عمومی سال ۲۰۰۴ ۶۹٫۷ درصد آراء و ۶۶٫۳ درصد آراء انتخابات شهرداری ۲۰۰۶ را به دست آورد. مهم‌ترین چالش در مقابل ANC حزب متحد دمکرات‌ها است که در انتخابات ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ به ترتیب ۱۲٫۴ و ۱۴٫۸ درصد آرا را به دست آورد. رهبر این حزب تونی لئون است. حزب پیشرو قبلی یعنی حزب ملی جدید که آپارتاید را از طریق سلف خود به وجود آورد از سال ۱۹۹۴ تا بحال همیشه در انتخابات تحقیر شده و سرانجام به انحلال کشیده شد. آنها تصمیم گرفتند تا در ۹ آوریل ۲۰۰۵ با ANC ادغام شوند. دیگر احزاب سیاسی اصلی در مجلس حزب آزادی اینکاتا که نماینده مردم زولو است و دموکرات‌های مستقل که به ترتیب ۶٫۹۷ و ۱٫۷ درصد آرا را در انتخابات ۲۰۰۴به دست آوردند.
آموزش
میزان باسوادی: سفید پوستان 93%، آسیاییها 71%، رنگین پوستان 62%، سیاهپوستان 32%.
سنین تحصیل اجباری: 7 تا 16 سال (برای کودکان سیاهپوست 7 تا 11 سال).
تعداد دانشگاه: 20؛ شامل 3 دانشگاه در زادبومهای مستقل و یک دانشگاه آزاد.
دفاع
خدمت سربازی : 1 سال (سفیدپوستان).
جغرافی
img/daneshnameh_up/f/f2/afirghayejonoobi_2.jpg
جمهوری آفریقای جنوبی در جنوبی ترین بخش قاره آفریقا قرار دارد. نامیبیا از شمال غربی، بوتسوانا و زیمبابوه در شمال، موزامبیک از شمال شرقی، سوازیلند از شرق و اقیانوس های اطلس و هند از جنوب، جنوب غربی وشرقی آن را احاطه کرده اند.
تنده بزرگ در پشت جلگه ساحلی ناپیوسته ای سر برافراشته و شامل کوههای دراکنزبرگ است. فلاتی وسیع در ناحیه مرکزی هست که در غرب پستی و بلندی و در شرق تا بیش از 2400 متر ارتفاع دارد.
بسیاری از نواحی غربی نیمه کویری است، در حالی که شرق این سرزمین بیشتر پوشیده از علفزار استوایی (ولد) است. ولواس بی، سرزمینی محصور در ساحل نامیبیا است.
* رودهای مهم: اورانژ، لیموپو، وال
اقتصاد
شاخصهای اقتصادی
* واحد پول: واحد پول این کشور راند (RAND) و برابری آن با دلار حدود 20/11 می باشد.
* سهم آفریقای جنوبی در تولید ناخالص آفریقا: 27 درصد
* طرفهای عمده تجاری به ترتیب: انگلستان، آمریکا،آلمان، ژاپن، ایتالیا،هلند،جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی ، نیجریه ، تایوان، ژاپن، فرانسه، کره جنوبی، سوئیس، استرالیا و هنگ کنگ می باشند.
* منابع طبیعی:این کشور بزرگترین صادر کننده طلا – که معمولا حدود 40% صادرات آفریقای جنوبی را تشکیل میدهد – در جهان است و دارای 40 درصد از کل ذخائر طلای جهان و 28 درصد از کل تولید طلا در جهان) میباشد.
و از تولید کنندگام عمده اورانیوم ، سنگ سرمه، پلاتین و زغال سنگ (که سه چهارم نیاز کشور به انرژی را تأمین میکند)، الماس ، آلومینیــوم و سیلیکات آلومینیوم، پنبه نسوز، کروم، مس ، سنگ آهن ، سرب ، منگز ، فسفات ، سیلیکوم ، نقره ، تیتانیوم ، روی و غیره. است.
بخش صنعتی شامل صنایع شیمیایی ، غذایی ، نساجی ، وسایل نقلیه موتوری و مهندسی برق است.
کشاورزی و دامپروری
کشاورزی و دامداری یک سوم صادرات افریقای جنوبی راتشکیل میدهد و تولیدات آن شامل میوه ، پشم و ذرت است.
سطح زندگی در این کشور در قاره افریقا بالاترین است ولی توزیع آن میان سفیدپوستان و غیر سفیدپوستان بسیار نابرابر است. انصراف بعضی از سرمایه گذاران خارجی تلاش به سوی خودکفایی را افزایش داده است.
