گونه های حلزون
از شایع ترین حلزون های آفت ، حلزون Rams Horn است . حلزون سیب (Ampullaria ) که به اندازه ی یک گریپ فروت رشد می کند ، اغلب به عنوان جلوه ای برای آکواریوم معرفی می شود ، در حالی که حلزون شیپوری ( Trumpet ) با مشخصه ای شیپور شکل با پیچ خوردگی بین شن ها پنهان شده ، سبب انتقال اکسیژن بین شن ها شده و از هدر رفتن آن به سبب گرفتگی جلوگیری می کند .
بر خلاف بیش تر حلزون های مرتبط با حلزون شاخ قوچی ( Rams Horn ) و حلزون تالاب ( Pond Snail ) ، حلزون شیپوری به گیاهان آسیبی نمی رساند و اغلب توسط نگه دارندگان ماهی به عنوان نشانه ای از سلامت آکواریوم محسوب می شود . به استتثنای حلزون سرگردان ( lymeaea ovata peregrai ) که به سبب تولید یک ماده ی سمی می تواند سبب تشنج ماهی ها شود .
چگونه آن ها را بدست آوریم ؟
حلزون ها معمولاً به صورت تصادفی و با معرفی گیاه طبیعی به آکواریوم منتقل می شوند . آن ها تخم های ژله ای دارند که روی برگ های گیاهان رهایشان می کنند .
پیشگیری :
می توان با حمام گیاهان تازه وارد در محلول پتاسیم پرمنگنات ( در داروخانه ها موجود است ، به اندازه ای استفاده شود که آب صورتی کم رنگ شود ) یا استفاده از کشنده های تجاری حلزون به مدت چند ساعت از ورود حلزون به تانک جلوگیری کرد .
توجه : پرمنگنات یک اکسید کننده ی قوی بوده و می تواند هر چیزی که با آن تماس می گیرد را بسوزاند . استشمام و یا بلعیدن پرمنگنات خطرناک است .
چرا آن ها می مانند ؟
حلزون در محیط آکواریوم رشد می کنند ، چون در آن جا غذا به اندازه ی کافی موجود است . غذادهی بیش از حد به ماهیان اغلب مشکل ساز است و اگر جمعیت حلزون های تانک شما در حال افزایش است ، نیاز به کاهش غذادهی به ماهی هایتان دارید . آن ها به ماهی های شما آسیب نمی رسانند ، چنانکه جمعیت آن ها رو به افزایش است نشان می دهد غذادهی شما به ماهی ها بیش از مقدار مورد نیاز است .
آیا آن ها مفیدند ؟
حلزون ها برای یافتن غذا ، جلبک ها را می تراشند ، پس کلونی کوچکی از آن ها نمی تواند نگران کننده باشد . در واقع آن ها با خوردن غذای اضافی به نفع شما عمل می کنند ، حتی سرگرم کننده هستند و می توانند جلوه ی طبیعی تری به آکواریوم شما بدهند . برخی از گونه ها با پنهان شدن در بستر تانک از فشرده شدن جلوگیری کرده و حتی به دفع ماهی های مرده هم کمک می کنند . با این حال تمام موجودات زنده از جمله حلزون فضولات تولید می کنند و تعداد زیادی حلزون می توانند به سرعت کیفیت آب را کاهش دهند . برخی گونه های حلزون هم گیاه ها را تخریب می کنند .
حلزون های شاخ قوچی یا Rams Horn ، حلزون هایی قهوه ای رنگ هستند که صدف یا لاک آن ها شبیه شاخ قوچ است . این حلزون ها توسط گیاهان وارد تانک شده و علاوه بر تکثیر سریع و در نتیجه کاهش کیفیت آب ، گیاهان برگدار را هم تخریب می کنند .
چگونه آن ها را از تانک حذف کنیم ؟
روش های فیزیکی ، بیولوژیکی و شیمیایی مختلفی برای از بین بردن حلزون ها وجود دارد .
1- اگر تانک را تازه راه اندازی کرده اید بهترین و طبیعی ترین روش استفاده از ماهی های حلزون خوار است . بهترین ماهی ها برای این کار لوچ ها ( Loaches ) هستند .
لوچ دلقک از محبوب ترین لوچ های حلزون خوار است و معمولاً کار خود را به خوبی انجام می دهد . اگر با توجه به اینکه لوچ های دلقک تا 30 سانتی متر رشد می کنند در تانک فضای کافی ندارید ، لوچ های پاکستانی (Pakistan Loach ) یا گوره خری ( Zebra Loach ) انتخاب مناسبی هستند . گربه ماهی های خاص مانند ( Dorids ) یا بانجو کت فیش ( Banjo Catfish ) هم حلزون ها را می خورند .
2- با این که با حذف روزانه ی آن ها از تانک نمی توانید حلزون ها را پاکسازی کنید ولی این کار در کنترل جمعیت آن ها موثر است . طعمه گذاری اغلب جواب می دهد به این صورت که یک تکه خیار و یا کاهو را شبانه در تانک قرار دهید ( سنگ یا وزنه ای روی آن ها قرار دهید که در بستر بمانند و بالا نیایند ) ، حلزون ها روی آن ها جمع شده و شما می توانید با حذف آن ها از تانک ، حلزون ها را هم خارج کنید .
توجه : استفاده از خیار ممکن است سبب تاری آب تانک شود که با سیفون کردن آب تانک از بین می رود .
برای جلوگیری از خورده شدن کاهو یا خیار توسط ماهی ها هم می توانید آن را در یک بطری تمیز قرار داده و یا آن را زیر یک بشقاب وارونه قرار دهید .
3- استفاده از محصولات شیمیایی توصیه نمی شود ، چون هر ماده ای که می تواند حلزون ها را بکشد ، برای گیاهان و ماهی ها هم خطرناک است . اضافه کردن مواد شیمیایی به تانک همیشه خطرناک است ، مگر اینکه دقیقاً بدانید ماده ای که اضافه می کنید ، آنگونه که شما می خواهید عمل می کند . بسیاری از مواد کشنده ی حلزون از مقدار زیادی مس استفاده می کنند که نتیجه ی استفاده از آن مرگ حلزون ها و پوسیدگی پوسته های آن ها است که سبب بالا رفتن سطح آمونیاک آب می شود . پس برای جلوگیری از مرگ ماهی ها باید مقداری از آب تانک را با آب جدید جایگزین کنید . عاقلانه است که تعویض روزانه 10 درصد از آب را تا یک هفته ادامه دهید و در این مدت میزان آمونیاک آب را با کیت های مخصوص اندازه گیری کنید .
بدیهی است این روش می تواند به بهترین وجه حلزون ها را از بین ببرد .