ارشميدس (Archimedes) از بزرگترين رياضي دانان همه اعصار و به يقين بزرگترين آنها در عهد عتيق از اهالي شهر يوناني سيراکيوز واقع در جزيره سيسيل بود. وي در حدود سال 287 قبل از ميلاد به دنيا آمد و در زمان غارت سيراکيوز به دست روميان در سال 212 قبل از ميلاد در گذشت.
ارشميدس پسر يک منجم بود و بخش قابل توجهي از زندگي خود را در مصر و نيز دانشگاه اسکندريه گذراند. مورخين رومي داستانهاي بسيار جالبي را به او نسبت مي دهند در اين ميان از همه آشنا تر توصيفاتي است که از تدابير استادانه ارشميدس براي کمک به دفاع از شهر سيراکيوز در مقابل محاصره اي که به وسيله سردار روم مارسلوس (Marcellus) رهبري مي شد بود.
اختراع ، ساخت و بهبود منجيق (وسيله پرتاب سنگهاي بزرگ) را به او نسبت مي دهند. منجيق هاي ساخت او داراي قدرت زياد و برد قابل تنظيم بود و بسادگي توانايي هدف گيري کشتي هاي دشمن هنگامي که به خشکي نزديک مي شدند را داشت.
همچنين اين داستان که او از آينه هاي قوسي بزرگ براي به آتش کشيدن کشتي هاي دشمن استفاده مي کرد به او منصوب مي باشد.
اين گفته بسيار دقيق نيز از او مي باشد : “جايي براي ايستادن به من بدهيد تا زمين را بلند کنم”. وي بر اساس همين گفته اقدام به حرکت دادن کشتي هاي سنگين با استفاده از قرقره هاي مرکب نمود. کاري که تا قبل از آن نياز به تعداد زيادي کارگر داشت.
بنظر مي رسد که ارشميدس از قدرت تمرکز بسيار بالايي برخوردار بود و برخي از روياتهاي جالب نيز به بي خبري او از دنياي اطراف مرتبط مي شود، بخصوص هنگامي که مشغول فکر کردن راجع به مسئله خاصي بود.
يکي از ماجراها مربوط مي شود به سوء ظن پادشاهي - شاه هيرون - که مي خواست بداند آيا در تاجي که براي او ساخته شده است به غير از طلا از نقره هم استفاده شده است يا خير. پادشاه براي اطمينان از ارشميدس تقاضا کرد تا تاج را بررسي کند و داستان به آنجا کشيد که ارشميدس روزي در حمام توانست يکي از قوانين مهم فيزيک - هيدرواستاتيک - را کشف کند و در حالي که برهنه بود به خيابان دويد و گفت يافتم (Eureka)، يافتم. (ادامه دارد …)
اقتباس از کتاب آشنايي با تاريخ رياضيات
