قاچاق، رکود و افزایش قیمت در بازار کامپیوتر

مریم عسگری - بازار کامپیوتر، لوازم صوتی و تصویری و همچنین کالاهایی که ما آنها را با عنوان دیجیتال می شناسیم، اگر چه روزهای نه چندان پررونقی را می گذراند و فعالان بازار این کالاها دل پر دردی از شرایط بازار و میزان خرید و فروش و ... دارند، اما در همین بازار بی رونق و راکد اتفاقاتی می افتد که برخی از فعالان بازار معتقدند این اتفاقات مقدمه پایان یافتن دوران رکود یک ساله حاکم بر بازار است.
البته گروهی نیز نسبت به موضوع چندان خوش بین نیستند و می گویند، این رکود یک ساله ریشه بازار را خشک کرده و حالا حالاها زمان لازم است تا مصرف کنندگان مجددا برای خرید اقدام کنند و بازار به دوران طلایی خود بازگردد.
البته برخی از اتفاقات در بازار تنها برای فعالان آن صنف تلخ و ناراحت کننده است و مصرف کنندگان را تا حدودی خوشحال کرده است. کاهش قیمت کالاهای مختلف به هر علتی که باشد برای مصرف کنندگان خبری خوش است. چه این کاهش قیمت به دلیل کاهش تقاضا باشد و چه به هر دلیل دیگر، اما همین اتفاق هم نتوانسته منجر به افزایش تقاضا در بازار شود و به قول اکثریت فعالان بازار، رکود همچنان در بازار ادامه دارد.
کاهش یا افزایش قیمت در بازار رایانه
از قبل از برگزاری نمایشگاه جی تکس زمزمه هایی در مورد کاهش قیمت ها در بازار داخلی و همچنین تشدید دوران رکود در بازار رایانه به گوش می رسید.
فعالان بازار بر این باور بودند که برگزاری این نمایشگاه باعث می شود تا مصرف کنندگانی که در انتظار ورود کالاهای جدید بودند از خرید مدل های موجود در بازار امتناع کنند و منتظر ورود مدل های جدید پس از برگزاری این نمایشگاه باشند.
به هر حال نمایشگاه جی تکس هم به پایان رسید و تنها اتفاقی که بازار رایانه ما با آن مواجه شد، این است که قیمت ها در حد قابل توجهی کاهش یافت.
البته در زمینه نوسانات قیمت اظهار نظرات مختلفی وجود دارد.
گروهی بر این باورند که قیمت ها به دلیل اینکه فعالان بازار درصدد خالی کردن انبارها از مدل های قدیمی هستند در حدود 20 تا 40 درصد کاهش یافته است، ولی این کاهش قیمت نتوانسته است کمکی به افزایش میزان فروش بازار کند.
گروهی نیز می گویند میزان خرید و فروش تا حدودی افزایش یافته است.
محسن رودکی، یکی از فعالان بازار رایانه در این باره می گوید، طی یک هفته گذشته قیمت انواع تجهیزات کامپیوتری در حد قابل توجهی کاهش یافته است و در مقابل میزان تقاضا افزایش یافته است.
به گفته وی، در حال حاضر انواع هارد اکسترنال، حافظه فلش، کارت گرافیک و ... در بازار با حدود 10 تا 30 درصد کاهش قیمت نسبت به ماه های قبل به فروش می رسند و میزان تقاضا نیز تا حدودی افزایش یافته است.
در مقابل محمد نیکو، مدیر فروش شرکت رئال در این مورد می گوید، این ادعا که قیمت ها در بازار بنا به دلایلی کاهش یافته است، صحت ندارد و ما در بازار، طی مدت اخیر شاهد بوده ایم فعالان بازار اجناس خود را با سود به فروش می رسانند. این در حالی است که طی ماه های گذشته فعالان بازار و واردکنندگان اجناس خود را با ضرر به فروش می رساندند، زیرا چاره ای جز این نداشتند. وی به افزایش دو برابری قیمت انواع رم نسبت به اردیبهشت ماه اشاره کرد و گفت، در شرایط فعلی انواع رم با افزایش دو برابری قیمت نسبت به اردیبهشت ماه به فروش می رسد. به عنوان مثال در حال حاضر رم های دو گیگابایتی با برندهای مختلف قیمتی حدود 40 تا 45 هزار تومان دارند این درحالی است که همین رم ها طی ماه های گذشته قیمتی حدود 20 هزار تومان داشتند.
به گفته وی، علت این موضوع این است که به دلایل مسائل اقتصادی بسیاری از شرکت ها تولید خود را کاهش داده اند و همچنین قیمت چیپ ست نیز در حد قابل توجهی افزایش یافته است.
در نتیجه قیمت ها روندی رو به رشد داشته است.سامان زارعی، یکی دیگر از فعالان بازار نیز می گوید: طی مدت اخیر موجودی شرکت ها و همچنین فعالان بازار به دلیل شرایط بازار در حد قابل توجهی کاهش یافته است و این ادعا که فعالان بازار برای فراهم کردن زمینه برای ورود مدل های جدید، قیمت ها را کاهش داده اند، صحت ندارد. به گفته وی، به نظر می رسد این ادعای فعالان بازار تنها به این منظور شایع شده که توجه مصرف کنندگان به بازار جلب شود. اقتصاد بیمار، بازار بی سروسامان
معمولا در حراج های فصلی، بازار خرید و فروش کالاهای مختلف رنگ و بوی دیگری می گیرد و بازار این کالاها مملو از مصرف کنندگانی می شود که برای خرید اجناس با قیمت کمتر سر و دست می شکنند.شاید تصور کنید این موضوع در بازار رایانه هم صدق می کند. اما چنین نیست.گروهی از فعالان بازار معتقدند تا یکی دو سال قبل در ماه های پایانی سال میلادی، شرکت های تولیدکننده قیمت محصولات خود را در حد قابل توجهی کاهش می دادند و میزان تقاضا هم افزایش می یافت. در بازار داخلی نیز این اقدام تاثیر می گذاشت و معمولا از آذر ماه قیمت ها در بازار رایانه روندی نزولی را طی می کرد و اکثر خرید های دولتی نیز در این زمان انجام می شد. اما امسال به رغم کاهش شدید قیمت ها طی ماه های اخیر به ویژه دو هفته اخیر میزان تقاضا افزایش نیافته و پیش بینی می شود در ماه های آتی هم با این معضل مواجه باشیم. ضمن اینکه حدود یکی دو سال است از خریدهای دولتی هم خبری نیست.در این رابطه محمد نیکو، مدیر فروش شرکت رئال می گوید: علت اصلی این موضوع اقتصاد بیمار کشور ماست. وی می گوید: بنا به دلایلی که برای ما هم مشخص نیست، در بازار رایانه هر زمان که کالایی گران می شود میزان تقاضا برای آن افزایش می یابد. به عنوان مثال در بازار رم می توان این موضوع را شاهد بود و زمانی در بازار اپتیکال درایو شاهد این موضوع بودیم.
نیکو معتقد است، مصرف کنندگان با تصور اینکه وقتی قیمت کالایی افزایش یابد، نشان دهنده این است که قیمت ها تا مدت ها روندی صعودی خواهند داشت و برای خرید به سرعت اقدام می کنند در حالی که درست نیست. ریز فروشی در بازار چاپگر
این روزها در بازار چاپگر که نوسانات شدیدی را در زمینه قیمت طی ماه های گذشته تجربه کرده اند، اخباری شنیده می شود مبنی بر اینکه برخی از واردکنندگان چاپگر با برندهای سرشناس، نمونه هایی از این کالا را با برندهایی چون کانن را وارد بازار می کنند و با قیمتی حدود 10 تا 20هزار تومان ارزان تر از واردکنندگان رسمی چون کانولا و کامپیوتر ریز به فروش می رسانند. به گفته رسولی یکی از فعالان بازار چاپگر و دستگاه های چند منظوره، در شرایطی که چاپگر، دستگاه های فتوکپی و دستگاه های چندمنظوره کانن، به طور رسمی تنها از طریق کانولا و کامپیوتر ریز وارد بازار ایران می شوند، طی ماه های گذشته، شخص ثالثی اقدام به عرضه این محصولات به بازار کرده است و باعث اعتراض واردکنندگان رسمی این کالا شده است و کار به شکایت و مراجعه به وزارت بازرگانی کشیده شده است.
شنیده می شود این فرد بخشی از کالاها را از شرکت کانولا خریداری کرده است و با قیمت پایین تر از عرف بازار به فروش می رساند.البته بخشی از این کالاها نیز از طریق دبی وارد کشور می شوند و در انباری که موقعیت آن مشخص نیست نگهداری می شوند.
کانولا یکی از دو عرضه کننده دستگاه های چند منظوره، چاپگر، اسکنر و ... کانن در این باره گفت، در بازار داخلی تنها کانولا و کامپیوتر ریز از طرف شرکت کانن مجوز عرضه محصولات کانن را دارند و فرد دیگری در این زمینه به طور رسمی فعالیتی نمی تواند داشته باشد.
به گفته وی، شرکت کانولا به عنوان عرضه کننده محصولات ریز کامپیوتری کانن (opp) که شامل اسکنر، دستگاه های چند منظوره، چاپگر و.. است و همچنین دستگاه های بزرگ کانن(cbs) مانند دستگاه های فتوکپی و اسکنرهای سایز بزرگ و کامپیوتر ریز به عنوان عرضه کننده محصولات (opp) کانن در کنار کانولا فعالیت می کنند و هیچ شرکت یا شخص دیگری در این زمینه فعالیتی رسمی ندارد.بابک پیربابایی، مدیر فروش شرکت کامپیوتر ریز نیز در این باره گفت، از آنجا که تنها شرکت های کانولا و کامپیوتر ریز مجوز عرضه ماشین های اداری کانن را از جانب شرکت کانن دارند واردات این کالا توسط افراد دیگر و فروش این کالاها با گارانتی های دیگر قاچاق به حساب می آید.
به گفته وی، طی ماه های گذشته نیز فردی برای واردات ماشین های اداری کانن اقدام کرده بود که مطابق ماده 9 فعالیت وی قاچاق شناخته شد و حدود یکی دو ماه است فعالیت وی محدود شده است. شهرام شیرمست، رییس اتحادیه صنف رایانه، ماشین های اداری و داده ورزی نیز در این باره گفت، بحث قاچاق تجهیزات کامپیوتری موضوع جدیدی نیست و در مورد دستگاه های کانن هم شاهد این مساله بودیم.
به گفته وی، با بررسی های انجام شده مشخص شد، شخصی دستگاه هایی مانند چاپگر و ... را از طریق اینترنت خریداری کرده که اکثر این دستگاه ها برای خاور دور و کشورهای آمریکای لاتین تولید شده و با موقعیت اقلیمی ایران سازگاری ندارند.
شیرمست می گوید، این شخص این کالاها را با گارانتی متفرقه به فروش رسانده و شکایاتی نیز در رابطه با خرابی های آن به اتحادیه شده است.
به عنوان مثال یک مدل از این دستگاه ها پس از گرفتن پنج برگ پرینت دچار مشکل شد و مشخص شد دستگاه با موقعیت اقلیمی ایران همخوانی ندارد و اصلا مطابق استانداردهای ایران نیست.
وی افزود: این کالاها با ثبت سفارش از گمرک وارد کشور می شوند، ولی از لحاظ خدمات پس از فروش و کاربرد، کاربران را با مشکل مواجه می کنند.شیرمست از مصرف کنندگان خواست برای اینکه ناچار نشوند معادل هزینه دستگاه خریداری شده را صرف تعمیر آن کنند تنها از نمایندگی های مجاز خرید کنند.