با توجه به اهمیت تولید گل وگیاهان زینتی درفرآیند درآمد زایی و شغل آفرینی، به نظرمی رسد حل مشکلات ساختاری این بخش به ویژه در زمینه ی تسهیلات بانکی درشتاب گرفتن فرآیند توسعه ی گل وگیاهان تزیینی درگیلان بسیار موثر باشد.
حل مشکلات مالی گلخانه داران و به سامان کردن وضعیت وام های بانکی آنها با تقویت نقدینگی تولید کنندگان، آنان را به بکارگیری امکانات نوین تولید گل و گیاه ترغیب و در نتیجه از هزینه های تولید می کاهد و فرآیند تولید گل و گیاه را اقتصادی می کند.
البته نباید فراموش کرد در کنار حل مشکلات تولید گل و گیاه باید برای حل مشکلات بازرگانی گل و گیاه هم همت کرد چرا که گل و گیاه تزیینی را تولید شود اما راهی برای صادرات منطقی آن وجود نداشته باشد، مشکل از جایی به جای دیگر منتقل شده است.
گرچه گیلان سرسبز، گلخانه ای بزرگ وطبیعی است که خاک و آب وهوایش، دست کم برای رویش 350 گونه گیاه بومی شناخته شده مناسب است اما این توانمندی خدادادی باعث نشده تا تولید و پرورش گل و گیاهان گلخانه ای درگیلان رونق نداشته باشد.
براساس آمارهای سازمان جهاد کشاورزی گیلان، سرزمین گیل و دیلم، دومین تولید کننده ی گل و گیاهان تزیینی و آپارتمانی در ایران است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در گفتگو با کارشناس تفاسیر خبری صدا و سیمای مرکز گیلان گفت: در حال حاضر370 واحد گلخانه ای، به وسعت 34 و نیم هکتار در گیلان فعال است وغیر از آن 108 هکتار فضای غیرگلخانه ای هم در این استان به پرورش گل و گیاهان زینتی و درختچه های تزیینی اختصاص یافته است.
اردشیر روحی ماسوله افزود: سالانه بیش از یک میلیون و100 هزار شاخه ی گل، بیش از 660 هزار گلدان گل و گیاه زینتی و بیش از 5 میلیون و500 هزار درخت و درختچه تزیینی در گیلان تولید می شود که ارزش اقتصادی آنها حدود 300 میلیارد ریال است.
این مقام مسئول در ادامه با بیان اینکه تولید گل و گیاه زینتی در گیلان، علاوه بردرآمد اقتصادی اش، باعث شغل آفرینی هم می شود گفت: این فعالیت اقتصادی در حال حاضر به صورت مستقیم باعث اشتغال 2 هزار و819 نفر شده و دست کم برای 10 هزار نفر هم بصورت غیرمستقیم شغل ایجاد کرده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در ادامه با تاکید برامکان توسعه ی تولید گل و گیاهان زینتی در گیلان گفت: توان فعلی گیلان در تولید گل و گیاهان تزیینی به علت شرایط مناسب آب و هوایی و درصورت حمایت جدی تر دولت، دست کم تا 4 برابر قابل افزایش است و اگر این امر محقق شود درآمد حاصل از این فعالیت اقتصادی سالانه، هزار و200 میلیارد ریال خواهد بود و دست کم ازاین طریق، برای 12 هزارنفربه صورت مستقیم و برای 36هزار نفر به صورت غیر مستقیم شغل ایجاد خواهد شد.
و اما به رغم توانمندی های قابل توجه گیلان در تولید گل و گیاهان زینتی بررسی ها نشان می دهد پرورش دهندگان گل و گیاهان تزیینی در گیلان با چند مشکل بزرگ روبرواند که ناتوانی بیشتر آنان در جبران خسارت های برف سال های 83 و86، کندی روند پرداخت تسهیلات و زیاد بودن سود بانکی، بالا بودن هزینه های تولید،اعمال قانون های سخت گیرانه ی قرنطینه ای در کشورهای همسایه و دست آخر نبود پایانه ی صادراتی از مهمترین آنهاست.
تولید کنندگان گیلانی ناتوانی اغلب گلخانه داران گیلانی در جبران خسارت های برف سال های 83 و 86 را مهم ترین مشکل فرآروی پرورش دهندگان گل و گیاهان زینتی در گیلان می دانند و اذعان می دارند: بیشتر گلخانه داران گیلان در برف سال های 83 و86 بین 30 تا 100درصد خسارت دیده اند و به رغم تلاش های فراوان، هنوز موفق به بازگشت به وضعیت پیش از برف نشده اند.
یکی از اعضای هیئت مدیره ی اتحادیه ی تولید کنندگان گل و گیاه کشور می گوید: بیشتر گلخانه داران، پیش از بارش برف، برای احداث گلخانه های شان از بانک ها وام گرفته اند و به رغم تخریب یا آسیب دیدگی گلخانه هایشان در برف، همچنان درگیر بازپرداخت اصل و سود بانکی وام ها هستند. در واقع گلخانه داران با گرفتن وام ها، نه تنها نتوانستند فعالیت اقتصادی شان را رونق دهند بلکه در مخمصه ی اقساط معوقه هم قرار گرفته اند.
وی در ادامه، ناکافی بودن حمایت های بانکی و بهره ی بالای تسهیلات پرداخت شده را یکی دیگر از مشکلات پیش روی تولید کنندگان گیاهان تزیینی دانست و گفت: در حالیکه در کشورهای پیشرفته، نرخ سود بانکی برای تولید گل و گیاهان زینتی، گاه تا یک درصد است، این رقم در ایران به حدود14 درصد هم می رسد.
جواد خضرابراهیمی در ادامه با تاکید بر اینکه علاوه بر نرخ بالای سودبانکی، کاغذ بازی های حاکم بر فرآیند دریافت تسهیلات هم برسختی کارمی افزاید گفت: در حالیکه در بیشتر کشورها، تسهیلات بانکی با عقد قرارداد بین متقاضی و بانک پرداخت و معمولا اصل موضوع قرارداد که در این مورد زمین یا گلخانه است، بعنوان وثیقه پذیرفته می شود، درایران باید برای دریافت وام، یک یا چند ضامن معتبر به بانک معرفی شود و گذشته از این، فرآیند تصویب وام و پرداخت آن به علت دولتی بودن بیشتر بانک ها و متمرکزبودن شیوه های تصمیم گیری شان زمان براست.
این تولید کننده ی گل و گیاهان زینتی که سالانه حدود450 تن گل و گیاه تولید و به کشورهای CIS یا کشورهای مشترک المنافع باقیمانده از اتحاد جماهیرشوروی وهمچنین عراق و امارات متحده ی عربی صادرمی کند، در ادامه، بالابودن هزینه های تولید گل و گیاهان تزیینی را از دیگرمشکلات پیش روی این کاردانست و گفت: بالابودن هزینه های تولید گل و گیاه زینتی در گیلان، نتیجه مستقیم فرآیند کند پرداخت تسهیلات بانکی و نیز بالابودن نرخ سود این تسهیلات است، چرا که این عامل باعث می شود تولید کننده، به علت کمبود نقدینگی، نتواند از زیرساخت های نوین تولید ارزانتر گل وگیاهان زینتی، ازجمله دستگاه های گرمایشی متمرکز، سامانه های آبیاری قطره ای، فن آوری تولید گل و گیاه بدون خاک و تکنولوژی هایی ازاین دست استفاده کند وبه ناچار، نبود این تجهیزات را با بکارگیری نیروی انسانی جبران می کند و در نتیجه، بر هزینه های تولیدش می افزاید.
وی می گوید: بطورمثال درهلند که بزرگترین صادرکننده ی گل درجهان است، یک سالن 6 هکتاری تولید گل و گیاه فقط با 6 کارگر اداره می شود، این درحالیست که درگیلان اگر سالنی 6 هکتاری ساخته شود با شرایط موجود، برای اداره اش دست کم به 50 نیروی کار نیاز است.
مرتضی باقری یکی دیگر از پرورش دهندگان گل و گیاهان زینتی در رشت هم در گفتگو با کارشناس تفاسیرخبری صدا وسیمای مرکز گیلان با اشاره به اینکه نبود پایانه ی متمرکز صادراتی و نیز نبود مراکز عرضه متمرکز گل و گیاه در داخل استان از دیگر مشکلات مهم تولید کنندگان گل و گیاهان زینتی است گفت: با اینکه گیلان، دومین تولید کننده ی گل و گیاهان آپارتمانی و درختچه های زینتی در ایران است اما از داشتن پایانه ی صادراتی و نیزمراکزعرضه در داخل استان محروم است و تولید کنندگان ناچارند،علاوه بر تولید، به فکر جلب مشتری در مناطق مختلف هم باشند.
این تولید کننده ی گل و گیاه که یک هکتار فضای باز پرورش گل و گیاه دارد و برای 4 نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کرده است در ادامه افزود: اگر پایانه ی صادرات گل و گیاه و نیزمراکز متمرکز خرید و فروش گل در گیلان وجود داشته باشد، امکان عرضه ی راحت تر و کم دغدغه تر تولیدات گلخانه ای، فراهم و در نتیجه استقبال تولید کنندگان از این فعالیت اقتصادی بیشترمی شود.
حسین غلامی یکی دیگر از تولید کنندگان گل و گیاهان زینتی هم در گفتگو با کارشناس تفاسیر خبری صدا و سیمای مرکز گیلان سخت گیری های قرنطینه ای اخیر در خصوص صادرات "گل و گیاهان زینتی همراه با خاک" را از دیگر مشکلات موجود در این زمینه دانست و گفت: مدتی است که به علت سخت گیری های قرنطینه ای، از صادرات گل و گیاه همراه با خاک جلوگیری می شود که این امر به شدت در کاهش صادرات تولید کنندگان، موثر بوده است.
و اما معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان درگفتگو با کارشناس تفاسیرخبری مرکز گیلان با پذیرفتن دلایل یادشده از سوی تولید کنندگان گل و گیاهان زینتی افزود: در برف سال های83 و86 سیصد وچهل واحد از سیصد وهفتاد واحد گلخانه ای گیلان 30 تا100درصد خسارت دیدند که برآورد یالی این خسارت ها حدود 50 میلیارد ریال است.
ایرج بنیادی گفت: این برآورد خسارت بلافاصله به هیئت دولت اعلام و پرداخت خسارت از طریق اعتبارات حوادث غیر مترقبه ی کشور پیشنهاد شد اما به رغم گذشت چند سال هنوز از پرداخت خسارت ها خبری نیست.
این مقام مسئول می گوید: جبران نشدن خسارت ها، گلخانه داران را با مشکلات فراوان مالی روبرو کرده است در حالیکه اگر این مشکل حل شود راه برای تحقق توانمندی های گیلان در زمینه ی تولید گل و گیاه هموارتر خواهد شد.
وی در ادامه با تایید مشکل کندی فرآیند پرداخت تسهیلات بانکی به گلخانه داران گفت: انتظار می رود با توجه به اهمیت تولید گل و گیاهان زینتی در افزایش درآمدهای اقتصادی گیلان و نیز ایجاد فرصت های شغلی جدید، سامانه های بانکی از فرآیند تولید گل و گیاه تزیینی در گیلان بیشتر حمایت کنند.
ایرج بنیادی می گوید: اگر این حمایت ها بیشتر شود بی شک هزینه ی زیاد تولید گل و گیاه در گیلان کاهش می یابد و امکان حضور جدی تولیدکنندگان گیلانی در بازارهای بین المللی فراهم می شود.
و اما مدیر امورشعب بانک کشاورزی در گیلان که بانکش بیشترین تسهیلات را به تولید کنندگان گل وگیاه پرداخت می کند در گفتگو باخبرنگار ما با پذیرفتن مشکلات مالی گلخانه داران گفت: بانک کشاورزی گیلان با توجه به اهمیت مقوله ی تولید گل و گیاه وبه رغم محدودیت های قانونی، تصمیم گرفته است تا زمانی که وضعیت پرداخت خسارت های ناشی از برف مشخص شود هرگونه اقدامات اجرایی برای وصول مطالبات معوقه اش را متوقف کند.
سید حسین حسینی می گوید: پس از سفر معاون اول رییس جمهور به گیلان که با هدف بررسی مشکلات محصولات استراتژیک استان های شمالی در بهمن ماه پارسال صورت گرفت بانک کشاورزی گیلان تصمیم گرفت برای همکاری بیشتر با تولید کنندگان گل و گیاه از دریافت جریمه ی تاخیر باز پرداخت اقساط وام های معوقه ی گلخانه داران، تا زمان تشکیل کارگروه تخصصی بررسی مشکلات محصولات کشاورزی صرفه نظرکند.
این مقام بانکی می گوید: این کارگروه قراراست براساس تصمیمات سفر معاون اول رییس جمهوربا حضور وزرای مربوطه تشکیل شود و تا زمان تشکیل این کارگروه، بانک کشاورزی گیلان همچنان اقدامات حمایتی اش را ادامه خواهد داد.
و اما معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان در پاسخ به این سوال خبرنگارما که علت سخت گیری های قرنطینه ای سال های اخیر در زمینه ی صادرات گل و گیاه چیست گفت: این سخت گیری ها به علت اعمال قانون " ممنوعیت واردات گل وگیاه همراه با خاک" در کشورهای CIS یا کشورهای مشترک المنافع باقیمانده از اتحاد جماهیر شوری سابق است.
ایرج بنیادی می گوید: این کشورها ازسال 1386 این قانون را با هدف پایش عوامل بیماری زا وآفات کشاورزی اعمال کرده اند که بر اثر این قانون روند صادرات گیاهان گلدانی از گیلان، با کاهش شدید روبروشده است.
این مقام مسئول افزود: در حالیکه پیش ازاعمال این قانون به طور میانگین دو تا دو هزار و500 تن گل و گیاه زینتی به ارزش بالغ بر350 تا 550 هزار دلار، سالانه، از گیلان به کشورهای CIS صادرمی شد این رقم پس ازاعمال قانون یادشده تا 50 درصد کاهش یافته است.
وی می گوید: بی شک کاهش صادرات، به معنی رکود کسب و کار گلخانه داران گیلانی است و به نظرمی رسد باید با تقویت روند ساخت گلخانه های بدون خاک مشکل تولید کنندگان گل وگیاه زینتی را در گیلان حل کرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان همچنین در پاسخ به این سوال کارشناس تفاسیر خبری صداوسیمای مرکز گیلان که چرا گیلان که دومین تولید کننده ی گل و گیاه در کشور است هنوز پایانه ی صادراتی ندارد گفت: این سوال را باید از سازمان بازرگانی گیلان که متولی ساخت این پایانه ی صادراتی است پرسید.
ایرج بنیادی با بیان اینکه پایانه ی صادرات گل و گیاه می تواند مرکزی برای مبادلات داخلی و خارجی باشد گفت: با اینکه ساخت این پایانه از مصوبات دور دوم سفر رییس جمهور به گیلان است و سازمان جهاد کشاورزی گیلان، کمتر از یک ماه پس از انتخاب و معرفی مجری طرح، زمین مورد نیازساخت پایانه را در اختیار سازمان بازرگانی گیلان قرار داده اما این سازمان با طولانی کردن فرآیند تعیین و معرفی مجری طرح، باعث کندی عملیات اجرایی این پایانه شده است.
در مقابل رییس سازمان بازرگانی گیلان در گفتگوبا کارشناس تفاسیرخبری صداوسیمای مرکز گیلان با اینکه پذیرفت سازمان متبوعه اش درساخت پایانه ی صادراتی گل و گیاه تاخیر دارد اما با رد اظهارات معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی واگذاری دیرهنگام و ناکامل زمین از سوی اداره ی امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی گیلان را عامل کندی کار دانست.
سیاوش امینی در تشریح این مطلب گفت:این اداره،زمین مورد نیاز ساخت پایانه را با 5 ماه تاخیرآن هم به صورت ناکامل تامین کرده است.
این مقام مسئول می گوید: قرار بود اداره ی امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی 5 هکتار زمین در منطقه ی کیشستان رشت برای احداث پایانه اختصاص دهد که پس از5 ماه، فقط 3 هکتار آن را به سازمان بازرگانی تحویل داده است.
وی در ادامه با رد نظر معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان مبنی بر قصور سازمان بازرگانی این استان در معرفی مجری طرح گفت: برخلاف نظر سازمان جهاد کشاورزی، سازمان بازرگانی مجری طرح را در سفر دور دوم رییس جمهور به گیلان- مهر 87- مشخص کرده است.
وی افزود: با اینکه وضعیت تامین زمین مورد نیازساخت پایانه ی صادرات گل و گیاه هنوز به صورت کامل مشخص نیست، پیمانکار طرح، تلاش کرده مجوزهای لازم برای تامین زیرساخت های مورد نیاز پایانه از قبیل آب، برق،گاز، راه دسترسی و امکاناتی ازاین دست را دریافت کند که این امر بیش از یکسال طول کشیده است.
رییس سازمان بازرگانی گیلان گفت: با فراهم شدن این امکانات، ساخت این پایانه را از تیرماه آغازخواهیم کرد و پیش بینی می کنیم ساخت آن را دو ساله به پایان برسانیم.
کوتاه سخن اینکه: با توجه به اهمیت تولید گل وگیاهان زینتی درفرآیند درآمد زایی و شغل آفرینی، به نظرمی رسد حل مشکلات ساختاری این بخش به ویژه در زمینه ی تسهیلات بانکی درشتاب گرفتن فرآیند توسعه ی گل وگیاهان تزیینی درگیلان بسیار موثر باشد.
حل مشکلات مالی گلخانه داران و به سامان کردن وضعیت وام های بانکی آنها با تقویت نقدینگی تولید کنندگان، آنان را به بکارگیری امکانات نوین تولید گل و گیاه ترغیب و در نتیجه از هزینه های تولید می کاهد و فرآیند تولید گل و گیاه را اقتصادی می کند.
البته نباید فراموش کرد در کنار حل مشکلات تولید گل و گیاه باید برای حل مشکلات بازرگانی گل و گیاه هم همت کرد چرا که گل و گیاه تزیینی را تولید شود اما راهی برای صادرات منطقی آن وجود نداشته باشد، مشکل از جایی به جای دیگر منتقل شده است.
/
صدا و سیمای مرکز گیلان
سردبیر: رضاپور
|