پوکی استخوان چيست؟

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پوکی استخوان چيست؟

* حالتی است که در آن استخوان شکننده می شود و با کوچکترين ضربه اي مي شکند.
شکستگي ها عمدتآ در نواحي استخوان ران ، مچ دست و مهره ها مي باشد. البته گاهي اوقات وزن خود افراد نيز مي تواند سبب شکنندگي خودبخودي شود.

یک شنبه 3 آبان 1388 10:57 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

افراد مستعد ابتلا به پوکي استخوان

* افراد مسن
* خانم ها در طول 10 سال اول پس از يائسگي
* کسانيکه از داروهاي زير به مدت طولاني استفاده مي کنند:

1. کورتيزون
2. داروهاي ضد انعقاد خون ( مانند هپارين)
3. داروهاي ضد تشنج ( مانند فني توئين، باربيتورات ها)
4. بعضي از داروهاي ادرار آور ( مانند: فورزمايد)

* افرادي که از برخي اختلالات هورموني مشخص ، مثل پرکاري و کم کاري تيروئيد ، بيماري کوشينگ و ديابت رنج مي برند.
* افرادي که مجبورند براي مدت طولاني از جاي خود حرکت نکنند.

یک شنبه 3 آبان 1388 11:02 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

آيا مبتلا به پوکي استخوان هستيم؟

* غالبآ پوکي استخوان به طور تصادفي و در پي عکسبرداري با اشعه X مشخص مي شود.
* در بسياري از موارد ، تنها علامت پوکي استخوان مي تواند درد پشت ، پس از ايستادن طولاني مدت باشد که با استراحت در بستر به سرعت برطرف مي شود.
* گاهي از اوقات ، هيچ نشانه اي از پوکي استخوان وجود ندارد تا اينکه شکستگي رخ مي دهد.

یک شنبه 3 آبان 1388 11:03 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

پوکي استخوان را چگونه مي سنجند؟

تنها آزمايشي که مي تواند براي سنجش استحکام استخوان به کارود ، تراکم سنجي ( دانسيتومتري) است. اين آزمايش مي تواند بر روي مچ دست يا ستون مهره ها انجام گيرد که ارزش تشخيصي هر دو ، يکسان است.
آزمايش سنجش تراکم استخوان بدون درد است و فقط چند دقيقه وقت مي گيرد. در طي آن مقادير کمي از اشعه را از استخوان متراکمتر ، پرتوکمتري را از خود عبور مي دهند. استخوان متراکمتر، پرتوکمتري را از خود عبور مي دهد. اين سنجش پزشک را قادر مي سازد تا ميزان استخواني را که گرفتار پوکي است ارزيابي کند و در نتيجه استحکام استخوان را بسنجد.

یک شنبه 3 آبان 1388 11:04 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

براي پيشگيري از پوکي استخوان چه بايد کرد؟

* پزشکان به خانم ها توصيه مي کنند در سنين قبل از يائسگي بطور مرتب سالانه حداقل 1 تا 2 بار آزمايش تراکم استخوان را انجام دهند.
* ويتامين D براي سلامت استخوان ها لازم است. اوقاتي را بيرون از خانه بگذرانيد تا آفتاب بتواند پوست شما را براي ساختن ويتامين D تحريک کند.

* يک رژيم غذايي سر شار از کلسيم بسيار مفيد است. کلسم يکي از اجزاي سازنده استخوان است و غذاي روزانه شما بايد حداقل حاوي 1200 تا 1500 ميلي گرم کلسيم باشد.
* از عواملي چون کشيدن سيگار و نوشيدن زياد قهوه و زندگي بي تحرک که احتمال بروز پوکي استخوان را زياد مي کند پرهيز کنيد.
* ورزش به استحکام استخوان کمک ميکند . در حد اعتدال ورزش هايي چون پياده روي ، دوچرخه سواري] شنا و نرمش را براي خود ترتيب دهيد.

یک شنبه 3 آبان 1388 11:05 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

چگونه از شکستگي هاي ناشي از پوکي استخوان جلوگيري کنيم؟

* با پزشک خود براي ارزيابي دقيق خطر ايجاد شکستگي ناشي از پوکي استخوان مشورت کنيد. پزشکتان درمان مناسب را به شما خواهد گفت.
* از زندگي بي تحرک دوري کنيد .

* در روز يک تا دو ساعت راه برويد . اين زمان را مي توان به چند بخش 10 تا 15 دقيقه اي تقسيم کرد.
* از کفش هاي نرم ، مسطح و با تخت لاستيکي استفاده کنيد. ( مانند کفش هاي ورزشي)
* براي پيشگيري از زمين خوردن ، تا حد امکان در مسيرهاي ناهموار و غير مسطح راه نرويد.

* درحمام از پادري هاي لاستيکي که مانع سرخوردن مي شود استفاده کنيد. دستگيره هايي در اطراف وان نصب کنيد تا بتوانيد محکم آنها را گرفته ، تعادل خود را حفظ کنيد.
* از پادري هاي نامطمئن استفاده نکنيد.
* در خانه از صندل هاي دوبندي استفاده نکنيد و کفش راحتي پشت بسته بپوشيد.
* به هنگام حرکت بروي سطوح ليز و لغزنده کاملآ احتياط کنيد.

* از خم کردن بدنتان به سوي جلو خودداري کنيد ( اين حرکت ، فوق العاده خطرناک است زيرا مي تواند باعث شکستگي در مهره هاي پائينتر از ناحيه پشت شود).
* هر روز ورزش هايي را به منظور تقويت عضلات شکم و پشت انجام دهيد . ( نمونه اين ورزش ها را در انتهاي کتابچه ببينيد.)

یک شنبه 3 آبان 1388 11:08 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

توصيه هايي درباره رژيم غذايي جهت کاهش پوکي استخوان

* مقدار روزانه کلسيمي که مصرف آن توصيه مي شود:

- زنان بالاي 40 سال: 1500 ميلي گرم در روز
- زنان و مردان بالاي 60 سال : 1200 ميلي گرم در روز

* تذکر: افراد چاق بهتر است از غذاهاي کم کالري وپرکلسيم استفاده کنند.

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	لبنيات

1145	403	پنير قرمز

430	310	پنير ليقوان

119	62	شير (پرچربي)

120	50	شير ( نيمه خامه گرفته)

120	37	شير(خامه گرفته)

	758	کره

120	45	ماست

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	ميوه

49	34	پرتقال

16	28	زردآلو

5	40	سيب

17	25	گريب فروت

6	40	گلابي

7	65	موز

32	72	نارنگي

4	24	هلو

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	سبزيجات

86	23	آرتيشو

78	31	اسفناج

64	600	بادام زميني

14	16	بادنجان

10	72	سيب زميني

45	18	کاهو

10	19	گوجه فرنگي

44	100	لوبيا

47	77	نخود فرنگي

44	35	هويج

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	ماهي ها

20	80	اردک ماهي

38	158	تن

12	86	حلوا

20	82	خاردار

38	168	خال مخالي

33	129	ساردين

38	81	سپرماهي

14	86	قزل آلا

34	139	کپور

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	گوشت

9	100	بره

23	150	بوقلمون

15	194	جوجه

20	335	سوسيس

90	118	قلوه

10	300	گاو

14	90	گوساله

9	226	گوسفند

کلسيم ( ميلي گرم در 100 گرم)	کيلو کالري ( در هر 100 گرم)	ساير اغذيه

6	353	آرد ذرت

6	354	برنج

22	413	بيسکويت

147	355	تخم مرغ ( زرده)

50	156	تخم مرغ ( کامل)

50	452	کاکائو

20	760	مارگارين

17	350	ماکاروني

18	237	مربا

15	250	نان

یک شنبه 3 آبان 1388 11:11 PM

doki_in_kalej

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 159

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

ورزش هايي که براي کاهش خطر بروز پوکي استخوان

1) روي دو پنجه پا بايستيد .
2) بدنتان را صاف نگه داريد.
3) يک دست را تا حد امکان بالا برده ، سپس دست دوم را بالا ببريد.
اين حرکت را 20 مرتبه تکرار کنيد

1) به پشت دراز بکشيد.
2) نفس عميق بکشيد و دستتان را به تناوب در کنار سرتان بالا برده بکشيد.
3) سعي کنيد همه بدنتان را تا حد امکان بکشيد و براي مدت 5 تا 10 ثانيه در اين حالت باقي بمانيد.

اين حرکت را 20 مرتبه تکرار کنيد

1) به پشت دراز بکشيد.
2) دستتان را روي شکمتان قرار دهيد.
3) نفس عميق بکشيد.
4) هر دو پا را همزمان بالا برده ، زانوهايتان را بصورت کشيده نگه داريد.
5) پاهايتان را براي 3 تا 5 ثانيه در اين حالت نگه داريد.

اين حرکت را 20 مرتبه تکرار کنيد.

یک شنبه 3 آبان 1388 11:15 PM

manham

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : مهر 1387

تعداد پست ها : 152

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

هو العزیز

سلام آقای دکتر

خوبی دادا

میگم ما ورزشکاران (خودمونو تحویل می گیریم) هم باید این نرمش ها را انجام بدیم

یا نیازی نیست

اللهم عجل لولیک الفرج و العافیه و النصر واجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و المستشهدین بین یدیه

در تالار نقش جهان منتظرتونیم

یک شنبه 3 آبان 1388 11:28 PM

pasargad54

کاربر نقره ای

تاریخ عضویت : آبان 1388

تعداد پست ها : 2135

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

زنانی که روزانه یک لیوان نوشابه مصرف می‌کنند، سه برابر بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند. پزشکان بر این باورند که مصرف برخی میوه‌جات همچون پرتقال، خرمالو، انگور و توت‌فرنگی، در پیشگیری از ابتلا به بیماری پوکی استخوان موثر است.
مصرف این منابع غذایی و برخی سبزیجات از جمله کلم، شلغم، هویج، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس و غذاهای دریایی به‌ویژه ماهی به دلیل دارا بودن کلسیم در پیشگیری از بروز پوکی استخوان مفید هستند. همچنین فرآورده‌های لبنی همچون شیر، ماست، کشک، قره‌قوروت، پنیر و برخی خشکبار از جمله کشمش، بادام، پسته و گردو نیز از منابع مهم و بسیار خوب کلسیم‌اند. پوکی استخوان توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان سومین معضل بهداشتی جهان تلقی شده و نام «بیماری خاموش» برای آن در نظر گرفته شده است.

جمعه 22 آبان 1388 10:29 AM

roozgool

کاربر برنزی

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 195

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

مطالب مفید و جالبی بود

متشکرم

بی تو اما عشق بی معناست ، می دانی ؟

دست هایم تا ابد تنهاست ، می دانی ؟
آسمانت را مگیر از من ، که بعد از تو
زیستن یک لحظه هم ، بی جاست ، می دانی ؟
تو ، خودت را هدیه ام کردی ، ولی من هم

شعرهایم را که بی پرواست ، می دانی ؟
هرچه می خواهیم ، آری ، از همین امروز
از همین امروز ، مال ماست ، می دانی ؟
گرچه من ، یک عمر همزاد عطش بودم
روح تو ، هم ، سایه دریاست می دانی ؟
دوستت دارم» ، همین ، این راز پنهانی
از نگاه ساکتم پیداست ، می دانی ؟
عشق من ، بی هیچ تردیدی ، بمان با من
عشق یک مفهوم بی « اما » ست ، می دانی ؟

چهارشنبه 4 آذر 1388 9:11 AM

rezanajarha

کاربر طلایی2

تاریخ عضویت : مهر 1388

تعداد پست ها : 348

محل سکونت : قزوین

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

بیائید با پیشگیری ازوقوع چنین ناراحتی ها جلوگیری کنیم.

reza_najar1390@yahoo.com

چهارشنبه 4 آذر 1388 4:03 PM

eramau

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : شهریور 1388

تعداد پست ها : 733

محل سکونت : لرستان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

جالب بود

چهارشنبه 4 آذر 1388 11:41 PM

pasargad54

کاربر نقره ای

تاریخ عضویت : آبان 1388

تعداد پست ها : 2135

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟

گرچه هنوز هیچ درمانی برای بازگرداندن اثرات سوء پوكی استخوان وجود ندارد، اما می توان كارهای زیادی كرد تا سرعت از دست دادن استخوان در آینده كاهش یابد و به حداقل برسد. از فیزیوتراپی نیز می توان برای بازگرداندن حركت و اعتماد بیمار استفاده نمود.

ملاحظات كلی:
درمان پوكی استخوان شامل تسكین درد، بهبود حركت و فعالیت، كمك به كنا رآمدن با اثرات روانی اجتماعی بیماری و جلوگیری از كاهش بیشتر استخوان تا خطر بروز شكستگی در آینده كم شود، می باشد. با وجود اینكه درمان دارویی معمولاً برای پیشگیری از دست دادن استخوان ضروری میباشد، تعداد زیادی از اقدامات وجود دارند كه خود بیمار برای جلوگیری از پیشرفت بیماری باید انجام دهد.
بیشتر افراد دچار پوكی استخوان متوجه میشوند كه آموزش درباره این بیماری می تواند مفید باشد و آنها را مطمئن می سازد كه می توانند هم برای جلوگیری از دست دادن استخوان و شكستگی اقدامی انجام دهند و هم برای درمان مشكلاتی كه اكنون دارند. دانستن اینكه اقداماتی وجود دارد كه آنها می توانند با انجام آنها باعث بهبود وضعیت شوند مثل تمرینات ورزشی، تغییر در رژیم غذایی و جلوگیری از زمین خوردن و سقوط، به این بیماران كمك می كند كه احساس نمایند كه آنها می توانند بر روی بیماری خودشان كنترل داشته باشند و شانس بهبودی خود را بیشتر كنند. همچنین بسیاری از بیماران، صحبت كردن با سایر بیماران دچار پوكی استخوان را مفید تشخیص می دهند و متوجه می شوند كه تنها آنها بیمار نیستند و افراد دیگری هم از این بیماری رنج می برند.

كنترل درد:
درد در پوكی استخوان خیلی متغیر میباشد. بعضی افراد دارای درد مزمن شدیدی هستند در حالیكه بعضی دیگر فقط یك درد جزئی دارند. دردی كه به دنبال شكستگی گردن استخوان ران یا مچ دست ایجاد میشود معمولاً بعد از عمل جراحی به سرعت تسكین می یابد گرچه ممكن است مصرف داروهای مسكن برای مدتی ادامه یابد. در بیمارانی كه بعد از شكستگی مچ دست دچار آلگودیستروفی میشوند، فیزیوتراپی ممكن است باعث تسكین درد شده و حركت دست را بهبود ببخشد. در موارد شدید، از روشی بنام سمپاتكتومی می توان استفاده نمود كه در این روش، اعصابی كه آن منطقه از دست را عصب دهی می كند را بی حس می كنند. روش درمانی دیگری كه استفاده میشود روش TENS یا تحریك الكتریكی عصب از طریق پوست میباشد كه بعداً توضیح داده خواهد شد.

درمان دردهای شدید:
در بیمارانی كه دچار شكستگی حاد ستون فقرات شده اند، درد ممكن است خیلی شدید
باشد و به سختی بتوان آن را تسكین داد.یك دوره استراحت در بستر ممكن است لازم باشد، گرچه این دوره باید تا آنجا كه ممكن است كوتاه باشد زیرا بی حركتی می تواند خودش مستقیماً باعث از دست دادن بیشتر استخوان شود. كرستها و محافظتهای ستون فقرات گاهی اوقات باعث مقداری تسكین درد می شوند، گرچه بسیاری از پزشكان استفاده از آنها را توصیه نمی كنند زیرا آنها باعث بی حركتی ستون فقرات و افزایش از دست دادن استخوان میشوند. در مراحل اولیه بعد از شكستگی، ممكن است به داروهای مسكن خیلی قوی مثل مورفین نیاز پیدا شود. متأسفانه اینگونه داروهای مسكن قوی اغلب دارای اثرات جانبی زیادی مثل خواب آلودگی، یبوست و اختلال در شعور هستند و همچنین ممكن است خطر زمین خوردن و سقوط را در بیمار ایجاد كنند.
در دردهای شدیدی كه نتوان با داروهای مسكن آنها را كنترل نمود، تزریق روزانه هورمونی به نام كلسی تونین می تواند خیلی موثر باشد. این هورمون از غده تیروئید ترشح میشود و دارای خواص تسكین دهنده درد میباشد و در مواردی كه سایر اقدامات تسكین دهنده درد با شكست مواجه میشود می توان از آن به خوبی استفاده نمود. از كلسی تونین به صورت تزریق روزانه یا یك روز در میان و به مدت دو یا سه هفته استفاده میشود. عوارض جانبی ان عبارتند از تهوع و برافروختگی و قرمز شدن صورت. همچنین استفراغ و اسهال هم ممكن است ایجاد شود و در محل تزریق هم احتمال ایجاد درد وجود دارد. با این حال بخاطر تسكین دردی كه در چند روز اول تزریق این دارو ایجاد میشود، ارزش استفاده كردن از آن را دارد.

قرصهای مسكن درد:
همین كه درد كاهش پیدا كرد استفاده از مسكن هایی مثل استامینوفن، استامینوفن كدئینه، بروفن، دیكلوفناك یا پیروكسیكام برای كنترل تسكین درد كافی خواهد بود. افراد مختلف به داروهای مسكن مختلف واكنشهای مختلفی نشان می دهند، بنابراین اگر یك نوع داروی مسكن برای شما زیاد موثر نیست می توانید داروی مسكن دیگری را امتحان نمایید.

سایر انواع تسكین دهنده های درد:
تعداد دیگری از اقدامات وجود دارند كه می توانند باعث تسكین درد شوند. استفاده از كیسه آب گرم، پدهای گرم و كیسه حاوی قطعات یخ ممكن است به كاهش درد كمك كند. بعضی از بیماران از طب سونی استفاده می كنند و برای تسكین درد آن را مفید می یابند. از روش TENS (تحریك الكتریكی عصب از طریق پوست) می توان برای كمك به تسكین درد در بعضی بیماران استفاده نمود. این روش شامل دستگاه كوچكی است كه به یك كمربند متصل میشود و حاوی چند الكترود كوچك میباشد. این الكترودها بر روی محل درد قرار داده میشوند و باعث یك احساس گزگز میشوند.
و بالاخره اینكه توجه به جزئیاتی مثل استفاده از صندلی راحت با بالشتكهای محافظ كمر و استفاده از تختخواب نسبتاً سفت اهمیت زیادی داشته ومی تواند به كیفیت زندگی روزانه بهبود ببخشد.

جمعه 6 آذر 1388 10:53 AM

pasargad54

کاربر نقره ای

تاریخ عضویت : آبان 1388

تعداد پست ها : 2135

محل سکونت : اصفهان

پاسخ به:پوکی استخوان چيست؟هورمون درمانی در پوکی استخوان

تمام درمانهایی كه امروزه برای پوكی استخوان استفاده میشود عمل خود را با جلوگیری از از دست دادن استخوان انجام می دهند. این درمانها خطر بروز شكستگی ها را كاهش می دهند اما نمی توانند پوكی استخوان را درمان كنند. وقتی پوكی استخوان ایجاد میشود نمیتوان با هیچ درمانی آن را معالجه نمود اما می توان از بدتر شدن آن جلوگیری كرد.بنابراین بهتر است هرچه زودتر ان را در افراد تشخیص داد و از پیشرفت آن ممانعت نمود. با جلوگیری از پیشرفت پوكی استخوان، می توان از شكستگی های بعدی جلوگیری نمود. هیچ فرد مبتلا به پوكی استخوانی نباید از درمان خودداری نماید.

درمان طولانی مدت:
داروهایی كه در پیشگیری از از دست دادن استخوان بكار می روند خیلی آرام اثر می كنند و اهمیت دارد كه بدانیم آنها در مشكلات فعلی، بخصوص درد بیمار دارای اثرات سریعی نیستند. بعلاوه، همین كه شكستگی ستون فقرات ایجاد شد، شكل مهره های تغییر یافته را نمی توان مثل قبل و بصورت طبیعی درآورد. بنابراین اگر در شكل ستون فقرات خمیدگی هایی ایجاد شد، نمی توان آن را با درمان دارویی معالجه نمود. تمام درمانهایی كه برای پوكی استخوان وجود دارد را باید به مدت چندین سال مصرف نمود و از آنجایی كه هیچ اثر آشكاری بر روی علایم و نشانه های بیماری ندارد، گاهی اوقات ممكن است بیمار وسوسه شود كه مصرف آنها را متوقف نماید یا اینكه فقط گاه و بیگاه از آنها استفاده كند. از این وسوسه باید شدیداً جلوگیری شود زیرا برای رسیدن به یك اثر كامل در كاهش از دست دادن استخوان و جلوگیری از شكستگی ها، درمان طولانی مدت باید انجام پذیرد.
براساس نوع درمان، بسیاری از پزشكان هر یك یا دو سال توصیه می كنند كه بیمار، اسكن استخوان انجام دهد تا مشخص شود كه آیا درمان دارویی موثر واقع شده است یا خیر.

هورمون درمانی:
هورمون درمانی یا اصطلاحاً درمان جایگزینی هورمونی (HRT) به مدت چندین سال است كه برای جلوگیری از دست دادن استخوان بكار برده میشود. تحقیقات نشان داده است كه این روش درمانی با جلوگیری از دست دادن استخوان در طی و بعد از یائسگی باعث كاهش شكستگی های مچ دست، گردن استخوان ران و ستون فقرات خانمها شده است. گرچه از این روش بیشتر در خانمها در سنین حدود یائسگی استفاده میشود اما استفاده از آن در خانمهای مسن تر و در سنین 60 یا 70 سالگی هم مفید میباشد.

هورمون درمانی چیست؟
درمان جایگزینی هورمونی (HRT) یا هورمون درمانی عبارتست از تجویز هورمون استروژن به تنهایی یا با تركیب با هورمون پروژسترون. هر دو هورمون استروژن و پروژسترون از تخمدانها ترشح میشوند و مقدار آنها در هنگام یائسگی كاهش می یابد.
گرچه تجویز فقط هورمون استروژن به تنهایی برای درمان علایم و نشانه های دوره یائسگی و پیشگیری از مشكلات آن مثل پوكی استخوان و بیماری قلبی موثر میباشد، اما باعث افزایش جزیی احتمال سرطان آندومتر رحم می گردد. به همین دلیل برای حداقل 12 روز از هر دوره ماهانه، هورمون پروژسترون هم به هورمون استروژن اضافه می گردد.
اضافه كردن هورمون پروژسترون از رشد دیواره رحم كه به علت تجویز استروژن ایجاد میشود و ممكن است باعث پیدایش سرطان شود جلوگیری می كند. این لزوماً بدان معنی نیست كه یك خونریزی ماهانه ایجاد شود. بنابراین معمولاً هر دو هورمون را برای خانمهای یائسه تجویز می كنند مگر اینكه خانمی رحمش را از طریق جراحی درآورده باشد كه در آن صورت فقط تجویز هورمون استروژن كافی خواهد بود.
هورمون استروژن كه در این موارد استفاده میشود برخلاف آن هورمون استروژنی كه در قرصهای ضدبارداری وجود دارد، از نوع طبیعی میباشد و مصنوعی نیست. اما هورمون پروژسترون طبیعی چون مصرف آن از طریق خوراكی مشكل است و عوارض جانبی زیادی دارد، از نوع مصنوعی اش استفاده می گردد.
در هنگام هورمون درمانی معمولاً پروژسترون به مدت 10 تا 14 روز از دوره 28 روزه ماهانه داده میشود و استروژن هم برای 21 یا 28 روز تجویز می گردد (معمولاً 28 روز)، با اینحال در بعضی تركیبها، هر دو هورمون در تمام طول دوره داده میشود تا از بروز خونریزی جلوگیری شود.

عوارض جانبی كوتاه مدت:
بعضی از خانمها در چند ماه اولی كه از هورمون درمانی می گذرد دچار بعضی از عوارض جانبی آن میشوند، اما این عوارض جانبی زیاد جدی نیستند.
مشكل عمده ای كه بعضی از خانمهایی كه تحت هورمون درمانی قرار می گیرند به آن دچار میشوند از سرگیری دوباره خونریزی های ماهانه است، بخصوص در خانمهای مسن تری كه به مدت چند سال این خونریزیها متوقف شده بود. بسیاری از خانمها به خاطر این موضوع، هورمون درمانی را كنار می گذارند. با اینحال، هورمون درمانی تركیبی با دو هورمون استروژن و پروژسترون و مصرف دارویی به نام تیبولون (Tibolon) از این نوع خونریزی ماهانه جلوگیری می كند، گرچه 30 درصد خانمهایی كه از این تركیب استفاده می كنند در چند ماه اول دچار خونریزیهای غیرمنظمی میشوند.
سایر عوارض جانبی هورمون درمانی عبارتند از:
حساس شدن پستانها، احساس ورم یا پف كردن، احتباس مایعات، تهوع، استفراغ، سردرد، سوءهاضمه و بروز خلق و خوی متغیر.
این عوارض در چند ماه اول هورمون درمانی بیشتر دیده میشوند و پس ز آن بتدریج از بین می روند.

خطرات و مزایای هورمون درمانی در درازمدت:
وقتی به مدت طولانی از هورمون درمانی استفاده میشود هم مزایا و هم خطراتی بخاطر این درمان وجود دارد. این مزایا و خطرات هنوز در دست تحقیق هستند و اهمیت دارد بدانیم كه هنوز بسیاری از پاسخهای ما بدون جواب مانده است. با اینحال اطلاعات بسیاری امروزه در دسترس است كه می توانید در مورد آنها قبل از شروع هورمون درمانی با پزشك خود مشورت نمایید.

بیماری قلبی:
مهمترین مزایای هورمون درمانی، اثر آن بر روی عروق كرونری قلب می باشد كه مشكلات این عروق، مهمترین علت مرگ و میر در خانمهای یائسه میباشد.
تحقیقات دانشمندان نشان داده است كه هورمون درمانی سبب كاهش خطرات وقوع حمله قلبی می گردد و باعث كاهش 50 درصد این موارد میشود. هنوز مشخص نشده است كه چه مدت درمان با هورمون می تواند باعث پیدایش این اثرات حفاظتی برای قلب شود. بعضی از این اثرات مفید در گردش خون خیلی سریع ایجاد میشوند. در حالیكه برای ایجاد بعضی دیگر از اثرات مفید آن، به سالها زمان نیاز است. سوال مهم دیگری كه هنوز دانشمندان به جواب آن نرسیده اند این است كه آیا این اثرات مفید بعد از توقف هورمون درمانی هم باقی می مانند یا خیر.

سكته مغزی:
گرچه بعضی تحقیقات نشان داده است كه هورمون درمانی طولانی مدت می تواند از بروز سكته مغزی جلوگیری كند اما مدارك قوی مانند آن چیزی كه در مورد بیماری قلبی به دست آمده، در این مورد پیدا نشده است.

بیماری آلزایمر:
بیماری آلزایمر یك بیماری ناراحت كننده و نسبتاً شایعی است كه باعث زوال عقل می گردد. در تحقیقی كه اخیراً انجام شده، دیده شده كه خانمهایی كه از هورمون درمانی استفاده كرده اند نسبت به بقیه خانمها كمتر دچار بیماری آلزایمر شده اند.

سرطان آندومتر (مخاط رحم):
همانطور كه قبلاً هم گفته شد، خانمهایی كه از استروژن به تنهایی در هورمون درمانی استفاده می كنند بیشتر به سرطان آندومتر دچار می شوند. با اینحال مصرف همزمان دو هورمون پروژسترون و استروژن از این خطر می كاهد.

سرطان پستان:
در اكثر تحقیقات دانشمندان دیده شده است كه خانمهایی كه از هورمون درمانی استفاده می كنند بیشتر در خطر ابتلا به سرطان پستان می باشند. این مقدار افزایش خطر حدود 30 درصد می باشد. شواهد موجود نشان می دهد كه این افزایش خطر برای خانمهایی كه از استروژن به تنهایی یا از استروژن به همراه پروژسترون استفاده می كنند به یك اندازه میباشد. در بیشتر تحقیقات، این افزایش خطر ابتلاء به سرطان پستان بعد از 5 تا 10 سال كه از هورمون درمانی گذشت خود را نشان می دهد.
بطور تعجب انگیزی دیده شده است كه خانمها تا هنگامی كه هورمون درمانی می كنند این افزایش خطر ابتلاء به سرطان پستان وجود دارد و وقتی كه هورمون درمانی متوقف می گردد، خطر ابتلاء به سرطان پستان هم مانند سایر افراد میشود.

ترمبوز وریدی:
ترومبوز وریدی به حالتی گفته میشود كه یك لخته خون در ورید (بخصوص ورید پاها) تشكیل میشود و سپس این لخته خون به سمت ریه ها رفته و باعث آمبولی ریوی میشود. چندین سال است كه دیده شده خانمهایی كه از قرصهای ضدبارداری استفاده می كنند بیشتر به این وضعیت دچار میشوند، اما در تحقیقاتی كه انجام شده، این خطر در افرادی كه از هورمون درمانی استفاده می كنند یا وجود ندارد و یا خیلی جزئی افزایش یافته است.

زمانی كه باید هورمون درمانی را شروع كنیم
اگر شما دچار پوكی استخوان هستید هیچگاه برای شروع هورمون درمانی، خیلی زود یا خیلی دیر نیست. بعضی از خانمهای دچار پوكی استخوان، قبل از یائسگی اقدام به هورمون درمانی می كنند و از آن طرف هم بعضی از خانمها در سنین 70 یا 80 سالگی برای درمان خود شروع به هورمون درمانی می كنند. خانمهایی كه قبل از دوران یائسگی هستند و از هورمون درمانی استفاده می كنند باید آگاه باشند كه هورمون درمانی در جلوگیری از بارداری موثر نیست و اگر می خواهند كه از بارداری هم جلوگیری كنند بهتر است بجای هورمون درمانی از داروهای ضدبارداری استفاده كنند.
استفاده از هورمون درمانی در خانمهای مسن تر (كسانی كه 10 سال از زمان یائسگی آنها گذشته است) كه دچار پوكی استخوان هستند احتمالاً به علت عوارض جانبی بیشتر آن كاهش می یابد زیرا از سایر درمانهای غیرهورمونی در این موارد استفاده میشود.
با این وجود بعضی از خانمهای سالخورده كه دچار پوكی استخوان هستند بعلت اثرات مفید بیشتر هورمون درمانی نسبت به سایر درمانها از آن استفاده می كنند.

مدت از هورمون درمانی استفاده كنیم
جواب این سوال خیلی مشكل است! اگر شما می خواهید كه از شكستگی استخوانهایتان به علت پوكی استخوان در بقیه عمرتان جلوگیری كنید باید از هورمون درمانی تا آخر عمرتان استفاده كنید. گرچه تحقیقات بیشتری لازم است كه انجام شود اما به نظر می رسد كه مزایای هورمون درمانی بعد از چند سال كه از توقف آن در یك فرد می گذرد كم كم از بین می رود و استخوانها همانند سایر افرادی كه از این درمان استفاده نكرده اند شروع به از دست رفتن می كنند.
گرچه بعضی از پزشكان به بیماران خود توصیه می كنند كه تا آخر عمر از هورمون درمانی استفاده كنند اما بعضی دیگر از پزشكان بعلت نگرانی از افزایش خط ابتلاء به سرطان پستان ممكن است به بیمارانشان توصیه كنند كه بعد از 5 تا 10 سال هورمون درمانی را متوقف نمایند و سپس در صورت نیاز درمان غیرهورمونی را شروع كنند. به خانمهایی كه دچار یائسگی زودهنگام در سنین پایین شده اند توصیه می گردد كه حداقل تا سنین یائسگی طبیعی یعنی حدود 50 سالگی از هورمون درمانی استفاده كنند.

افرادی باید از هورمون درمانی پرهیز كنند
چند مورد خاص وجود دارد كه باید در آنها از هورمون درمانی جلوگیری شود. در خانمهای دچار سرطان پستان و سرطان آندومتر (مخاط رحم)، هورمون استروژن ممكن است پیشرفت بیماری را تشدید كند، بنابراین اینگونه افراد نباید از هورمون درمانی استفاده كنند.
اگر خانمی پس از یائسگی دچار خونریزی نامشخصی از مهبل است باید تا هنگامیكه علت آن مشخص نشده و درمان نشده است از انجام هورمون درمانی پرهیز نماید. در خانمهای حامله نیز باید از هورمون درمانی خودداری شود. در خانمهای دچار ملانومای بدخیم (خال های سرطانی) هورمون درمانی گاهی اوقات می تواند باعث بدتر شدن بیماری شود، بنابراین این افراد نیز نباید از هورمون درمانی استفاده كنند.

مواردی كه نباید از هورمون درمانی استفاده شود:
- حاملگی و شیردادن
- سرطان پستان یا رحم
- خونریزیهای تشخیص داده نشده از مهبل
- ملانوم بدخیم (سرطان پوست)

در بعضی شرایط می توان از هورمون درمانی با احتیاط استفاده نمود به شرطی كه سایر درمانهای موثر در دسترس نباشند. وضعیتهایی كه فرد را مستعد ابتلاء به ترومبوز وریدی می كند مانند چاقی، عدم تحرك، اختلالات لخته شدن خون، فلبیت (التهاب وریدها) و سابقه قلبی ترومبوز وریدی ممكن است باعث افزایش خطر ایجاد ترومبوز وریدی در هورمون درمانی شود. بعضی از بیماریهای مخصوص زنان بویژه آندومترویوز (التهاب دیواره رحم) و فیبرویید (توده ای غیربدخیم در رحم) ممكن است در هورمون درمانی بدتر شوند. گاهی اوقات كنترل فشارخون در زمان هورمون درمانی بسیار مشكل می گردد. در بیماران دچار بیماری شدید كبدی، هورمون درمانی ممكن است باعث بدتر شدن عملكرد كبد شده و نیز می تواند سنگ سازی در كیسه صفرا را تشدید نماید.

مواردی كه می توان با احتیاط هورمون درمانی كرد:

- آندومتریوز
- فیبروئید
- التهاب وریدها(فلبیت)
- بیماری شدید كبدی
- میگرن

ارزیابی مزایا و خطرات:

تصمیم به اینكه آیا از هورمون درمانی استفاده كنیم یا نه، می تواند بسیار مشكل باشد و بستگی به عوامل متعددی دارد. اگر از هورمون درمانی برای رفع مشكلات ناشی از یائسگی استفاده میشود، مدت دو یا سه سال درمان كافی خواهد بود. اگر برای جلوگیری از پوكی استخوان اقدام به هورمون درانی میشود باید مدت طولانی تری از آن استفاده گردد و سنجش مزایا و خطرات آن در بین افراد مختلف متفاوت است كه هر كسی باید در این موارد با پزشك خود مشورت نماید. گرچه بطور كلی مزایای هورمون درمانی بیشتر از خطرات آن است، اما ترس از بروز سرطان پستان باعث میشود كه آنها مایل نباشند بیش از پنج سال از هورمون درمانی استفاده كنند و بعد از این مدت به سمت درمانهای غیرهورمونی می روند تا از پوكی استخوان جلوگیری نمایند. با اینحال عده ای هم هستند كه با وجود خطر بروز سرطان پستان، هورمون درمانی را تا آخر عمر ادامه می دهند و از مزایای پیشگیری از پوكی استخوان و جلوگیری از بروز بیماری قلبی آن بهره مند میشوند.

سابقه خانوادگی:

خانمهایی كه سابقه وجود سرطان پستان در یكی از افراد خانواده خود را دارند اغلب از اثرات هورمون درمانی نگران هستند. سرطان پستان یك بیماری شایع است و بنابراین غیرمعمول نیست كه یك نفر از خویشاوندان هر كسی به این وضعیت دچار شده باشد، اما این بدان معنی نیست كه خانمهایی كه چنین خویشاوندانی دارند در صورت هورمون درمانی نسبت به سایر خانمها بیشتر به سرطان پستان مبتلا میشوند. گرچه اگر یك سابقه قوی از ابتلاء سرطان پستان در خانواده وجود داشته باشد و چند نفر از خویشاوندان دچار سرطان پستان شده باشند، باید قبل از شروع به هورمون درمانی با یك متخصص در این مورد مشورت شود.

دیابت (مرض قند) و صرع:

هورمون درمانی اثرات زیادی بر روی قند خون ندارد و افراد دیابتی می توانند بدون هیچ خطری از آن استفاده نمایند. همچنین دلیلی وجود ندارد كه افراد دچار بیماری صرع نتوانند از هورمون درمانی استفاده كنند، گرچه بعضی از داروهای ضدصرع ممكن است باعث افزایش نیاز به مقدار هورمونهای تجویزی بشود.

جراحی و هورمون درمانی:

در بین پزشكان در مورد اینكه آیا در هنگام یك عمل جراحی باید هورمون درمانی متوقف شود یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. بعضی از پزشكان معتقدند كه توقف هورمون درمانی لزومی ندارد، در حالیكه بعضی دیگر عقیده دارند كه چند هفته قبل و بعد از عمل جراحی نباید از هورمون درمانی استفاده شود. تصمیم در این موارد بستگی به نوع عمل جراحی و وجود عوامل خطر پیدایش ترومبوز وریدی در بیمار دارد.

جمعه 6 آذر 1388 11:15 AM