ميرزا اسماعيل آشتياني فرزند مرحوم حاج مرتضي آشتياني ، و نوه حاج ميرزا حسن آشتياني ، مجتهد مشهور ، در سال 1271 خورشيدي در تهران متولد شد . مادرش خير النساء ( آقازاده خانم‌ ) دختر ( سيد محمد طباطبايي ) روحاني مترقي مشروطه خواه بود . استاد اسماعيل آشتياني پس از طي دوره مدرسه ابتدايي و مدرسه دارالفنون به مدرسه عالي صنايع مستظرفه رفته و در خدمت مرحوم (( كمال الملك )) به فراگرفت هنر نقاشي پرداخت . در سال 1333 قمري موفق به اخذ ديپلم مدرسه صنايع مستظرفه گرديد و در عين حال به سمت معلمي در آنجا انتخاب گرديد . وي در سال 1336 قمري علاوه بر معلمي ، افتخار معاونت مرحوم (( كمال الملك )) را يافته و تا پايان كار مدرسه به همين سمت برقرار بود . پس از استعفاي مرحوم كمال الملك در تاريخ 26 مهر ماه 1307 ، رياست كل صنايع مستظرفه ايران به او واگذار گرديد . وي در سال 1309 طي مسافرتي به اروپا نزديك به دو سال در كشورهاي مختلف به مطاله و مشاهده سبكهاي گوناگون نقاشي پرداخت . پس از مراجعت از اروپا موقتا در دبيرستان دارالفنون مشغول كار شده و سپس به دانشكده ادبيات و دانشسراي عالي انتقال يافت . در سال 1324 خورشيدي ، آشتياني به كمك جمعي از اهل هنر موفق به تاسيس (( انجمن هنرمندان )) و ايجاد هنرستاني به نام (( هنرستان كمال الملك )) گرديده و به رياست انجمن و هنرستان انتخاب شد .وي در تاريخ هشتم مرداد ماه 1325 از طرف وزارت فرهنگ و هنر رسما (( دكتر )) شناخته شد و فرمان دكترا برايش صادر گرديد . آثار علمي و ادبي وي عبارتند از :
(( سفرنامه اروپا )) در دو جلد ، كتابي در مناظر و منايا ( پرسپكتيو ) ، كه توسط دانشگاه تهران چاپ و منتشر گرديده است ، تصحيح و تنقيح ديوان منوچهري دامغاني ، (( ديوان اشعار )) با تخلص (( شعله )) . (( احسن الارعيه )) ، (( فوائد الصلوه )) و (( الاسماء الحسني )) .