جعفر بن محمد بن عمر بلخي ، منجم و رياضيدان معروف ، اصلا از مردم بلخ و منجمين بزرگ بوده ، در علم تاريخ و سير ملوك نيز دست داشته ، مدتي در نزد الموفق بالله خليفه عباسي به سر برده ، مي گويند در خلافت المستعين بالله عباسي روزي در بغداد حكمي نجومي كرد كه درست در آمد و خليفه فرمان داد كه او را چوب زدند ، در سال 272 هجري. در سن صد سالگي در شهر واسط بدرود حيات گفته ، تصنيفات و تاليفاتي در علم نجوم دارد ، بعضي از كتب او به لاتيني ترجمه شده ، از تاليفات وي : اثبات علم النجوم ، كتاب الامصار ، كتاب الجمهره ، اسرار النجوم ، تقويم البلدان و طبايع البلدان است .