اسهال در کودکان بسیار شایع است و اغلب به دلیل گاستروانتریت ویروسی است. کودکان در برابر کم آبی آسیب پذیر هستند و به سرعت می توانند بیمار شوند.
اسهال در کودکان بسیار شایع است و اغلب به دلیل گاستروانتریت ویروسی است. کودکان در برابر کم آبی آسیب پذیر هستند و به سرعت می توانند بیمار شوند.
محلول های آبرسانی خوراکی برای نوزادان و کودکان نوپا مبتلا به اسهال و برای هر کودکی که اسهال مکرر دارد به شدت توصیه می شود. برای درمان اسهال در کودکان کمتر از 6 ماه باید به پزشک مراجعه کنید. داروهای ضد اسهال برای کودکان مناسب نیستند.
اسهال چیست؟
اسهال زمانی است که اجابت مزاج شما بیشتر از حد معمول باشد یا شل تر باشد. اگر کودک 3 بار یا بیشتر مدفوع شل و مایع مانند در روز دفع می کند، اسهال است.
اگر مدفوع کودک نرم، دارای قوام و جامد است، پس اسهال نیست. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند ممکن است مدفوع نرم و شل به رنگ زرد خردلی دفع کنند، اما این نیز اسهال نیست.
اسهال در کودکان اغلب به دلیل "گاستروانتریت" ویروسی است که عفونی است و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
علائم مرتبط با اسهال در کودکان چیست
کودکان مبتلا به اسهال ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
-
درد شکم
-
استفراغ کردن
-
تب یا درجه حرارت بالا
-
از دست دادن اشتها
بسته به علت اسهال، علائم ممکن است متفاوت باشد. در برخی کودکان اسهال ممکن است باعث درد و تیر کشیدن داخل مقعد شود که با برطرف شدن اسهال این درد هم رفع می شود.
کم آبی در نوزادان و کودکان
کودکان مبتلا به اسهال به راحتی ممکن است دچار کم آبی شوند. کم آبی کودک می تواند جدی و حتی کشنده باشد. نوزادان یا کودکان کوچک در هنگام اسهال در معرض کم آبی بدن هستند.
علائم کم آبی کودک عبارتند از:
کم آبی شدید یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و می تواند کشنده باشد .
علائم کم آبی شدید عبارتند از:
- احساس بی حالی
- ادرار نکردن یا ادرار خیلی کم
- چشم های خیلی گود افتاده
- فونتانل بسیار فرو رفته در نوزاد
- پوست سرد، رنگ پریده یا لکه دار
- تنفس سریع
ممکن است نیاز باشد کودک برای آبرسانی مجدد و درمان به بیمارستان مراجعه کند.
علت اسهال در کودکان چیست؟
اسهال زمانی اتفاق می افتد که بدن کودک مایعات زیادی را به مدفوع ترشح می کند و باعث شل شدن مدفوع می شود. علل مختلفی برای اسهال در کودکان وجود دارد که می تواند ناشی از یک عفونت کوتاه مدت باشد یا نشانه ای از یک مشکل مداوم یا بیماری مزمن باشد.
گاستروانتریت ویروسی
گاستروانتریت یک عفونت ویروسی روده است. ویروس ها شایع ترین علت گاستروانتریت در کودکان هستند. روتاویروس، نورو ویروس، آدنوویروس و آستروویروس همگی می توانند باعث گاستروانتریت شوند. این ویروس ها بسیار عفونی هستند و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند. شیوع بیشتر در پاییز و زمستان رخ می دهد.
به گفته سایت www.healthdirect.gov.au
Viral gastroenteritis normally starts with vomiting, which can last 1 or 2 days. There may be a low-grade fever. The diarrhoea, which is often watery, may go on for up to a week to 10 days.
گاستروانتریت ویروسی معمولاً با استفراغ شروع می شود که می تواند 1 یا 2 روز طول بکشد. ممکن است تب با درجه پایین وجود داشته باشد. اسهال که اغلب آبکی است ممکن است تا یک هفته تا 10 روز ادامه داشته باشد.
گاستروانتریت باکتریایی
گاستروانتریت باکتریایی یک عفونت روده است که توسط باکتری هایی مانند سالمونلا، E. coli، شیگلا و کمپیلوباکتر ایجاد می شود. این باکتری ها گاهی اوقات با مسمومیت غذایی مرتبط هستند. گاستروانتریت باکتریایی ممکن است باعث ایجاد خون یا مخاط در مدفوع و تب بالا شود و معمولا به طور ناگهانی بروز می کند.
انگل ها
انگل هایی مانند ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم نیز ممکن است باعث گاستروانتریت شوند. این انگل ها در رودخانه ها و تالاب ها زندگی می کنند. آنها همچنین ممکن است استخرها، پارک های آبی و مخازن آب را آلوده کنند. ژیاردیا در جوامع بومی رایج است. می تواند باعث اسهال مداوم و شدید، گرفتگی معده، خستگی و کاهش وزن شود.
آنتی بیوتیک ها
مصرف یک دوره آنتی بیوتیک، باکتری های "خوب" و "بد" را با هم از بین می برد. این باعث عدم تعادل باکتری در روده می شود که می تواند باعث اسهال شود. به این حالت اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک می گویند. اگر فکر می کنید آنتی بیوتیک باعث اسهال کودک شده است به پزشک مراجعه کنید.
یبوست مزمن (مداوم)
یبوست زمانی اتفاق می افتد که کودک مدفوع سفت دارد. کودکانی که دچار یبوست طولانی مدت هستند، ممکن است مدفوع آبکی داشته باشند و لباس خود را کثیف کنند.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز زمانی است که بدن نمی تواند لاکتوز (قند موجود در شیر و محصولات لبنی) را هضم کند. در نوزادان و کودکان شایع نیست. هنگامی که عدم تحمل لاکتوز رخ می دهد، باعث اسهال و درد شکم می شود. عدم تحمل لاکتوز موقت گاهی پس از گاستروانتریت رخ می دهد.
بیماری التهابی روده (IBD)
بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دو بیماری هستند که در مجموع به عنوان بیماری التهابی روده شناخته می شوند. اسهال یکی از علائم آن است.
اگر کودک مبتلا به IBD باشد، ممکن است بدون دلیل وزن کم کند.
بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در آن شما به طور غیر طبیعی به گلوتن حساسیت دارید. می تواند باعث اسهال، نفخ، درد شکم و کاهش وزن یا کندی رشد در کودکان شود.
سوء جذب
سندرم سوء جذب به چندین اختلال اشاره دارد که بر توانایی در جذب مواد مغذی از غذا تاثیر می گذارد. اگر کودک سوء جذب داشته باشد، ممکن است اسهال مداوم داشته باشد و در افزایش وزن دچار مشکل شود.
علت اسهال در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک در مورد علائم کودک و اینکه آیا اخیراً آنتی بیوتیک مصرف کرده است یا نه؟ سوال خواهد کرد و کودک را معاینه می کند. در صورت مشکوک شدن به یک علت عفونی کوتاه مدت برای اسهال ممکن است نیازی به آزمایش نباشد. گاهی ممکن است آزمایش مدفوع یا آزمایش خون توصیه شود.
اگر کودک اسهال مداوم دارد و بهبود نمی یابد، ممکن است پزشک کودک را به یک متخصص گوارش یا سایر متخصصان ارجاع دهد تا علت را بررسی کند.
در صورت داشتن اسهال همراه با علائم زیر در کودک حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- خون در مدفوع
- درد شدید و مداوم شکم
- استفراغ سبز و مداوم
- تب بالای 38.5 درجه
- علائم کم آبی
- بی حالی و خستگی
درمان اسهال در کودکان چگونه است
در جدول زیر روش های درمان اسهال کودک و نوزاد را مشاهده می کنید:
علت اسهال کودک
|
درمان
|
گاستروانتریت
|
درمان روی هیدراته نگه داشتن کودک و جایگزینی هرگونه مواد معدنی و نمک از دست رفته تمرکز دارد. گاستروانتریت معمولاً بدون درمان خاصی برطرف می شود.
|
اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک
|
در صورت بروز اسهال، مصرف آنتی بیوتیک را قطع یا تغییر دهید.
|
بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز
|
تنظیم رژیم غذایی و تغذیه
|
یبوست
|
یبوست مداوم که باعث اسهال سرریز می شود باید توسط پزشک یا متخصص اطفال درمان شود
|
کریپتوسپوریدیوم
|
هیچ درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد و به طور کلی خود به خود برطرف می شود.
|
ژیاردیا
|
آنتی بیوتیک های خاص
|
بیماری التهابی روده (IBD)
|
داروها و شیر خشک های تخصصی و مراجعه به متخصص
|
سوء جذب
|
درمان به علت زمینه ای بستگی دارد و ممکن است شامل جایگزینی مواد مغذی از دست رفته باشد.
|
درمان خانگی اسهال کودکان
اگر کودک حداقل 6 ماهه است و اسهال ناشی از گاستروانتریت ویروسی دارد، میتواند با رعایت توصیههای زیر در خانه درمان شود. نوزادان کمتر از 6 ماه باید همیشه نزد پزشک برده شوند.
- نوزادان بزرگتر از 6 ماه که با شیر مادر تغذیه می شوند باید به تغذیه با شیر مادر ادامه دهند اما باید دفعات بیشتری از شیر مادر تغذیه شوند. اگر استفراغ کردند، بعد از هر بار به آنها نوشیدنی بدهید. همچنین می توانید برای 12 ساعت اول محلول آبرسانی خوراکی یا آب به آنها بدهید.
- نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند باید شیر خشکشان را با محلول آبرسان خوراکی یا آب در 12 ساعت اول جایگزین کنید، سپس میتوانید شیر خشک را در مقادیر کم مصرف کنند. در صورت استفراغ باید به کودک نوشیدنی بدهید.
- محلول های آبرسانی خوراکی برای نوزادان و کودکان نوپا مبتلا به اسهال و هر کودکی با اسهال یا استفراغ مکرر به شدت توصیه می شود.
- به کودکان بزرگتر مقدار کمی مایعات بدهید تا هر 15 دقیقه یکبار بنوشند.
- به کودک خود نوشیدنی های رقیق نشده حاوی قند زیاد، مانند نوشیدنی های ورزشی و لیموناد ندهید ممکن است اسهال یا کم آبی بدن را بدتر کنند.
- کودکان مبتلا به گاستروانتریت ممکن است غذای جامد را رد کنند، اما بهتر است تا زمانی که دچار کم آبی یا استفراغ نشوند، هر چه زودتر به رژیم غذایی عادی خود بازگردند.
- مطمئن شوید که کودک استراحت می کند.
- اگر کودک بسیار کم آب باشد، ممکن است نیاز به رفتن به بیمارستان برای دریافت سرم و مایعات داشته باشد.
- برای درمان اسهال در کودکان نباید از داروهای ضد اسهال استفاده کرد.
منبع:
https://zendegionline.ir/articles/women_life/women-society/287934